Obszary funkcjonalne w planowaniu przestrzennym

System gospodarki przestrzennej wymaga stosowania zróżnicowanych rozwiązań formalnoprawnych. Trzeba bowiem pamiętać, że obszary poddane pod proces planowania przestrzennego nie są jednolite. Dlatego wymagają zupełnie odmiennych sposobów zagospodarowania. Niniejsza specyfika i związane z nią różnice obejmują zresztą tereny oderwane od granic administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.

W tym właśnie kontekście należy rozumieć wprowadzenie do ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej: u.p.z.p.) pojęcia obszaru funkcjonalnego. Przez obszar funkcjonalny należy rozumieć obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych, stanowiący zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi jednolitymi celami rozwoju (art. 2 pkt 6 u.p.z.p.). Inaczej to ujmując, w ramach obszaru funkcjonalnego należy wyodrębnić tereny, które coś łączy ponad granicami (lub niezależnie od granic) konkretnych jednostek samorządu terytorialnego. Może to być określone zjawisko, określony typ problemów, lub np. zaistniałych na danym obszarze konfliktów przestrzennych.