Specyfika kosztorysowania robót budowlanych

Prawidłowo wykonana kalkulacja kosztów w różnych fazach procesu budowlanego stanowi podstawę do podjęcia trafnych decyzji o realizacji danej inwestycji budowlanej. Przedsięwzięcie lub inwestycja budowlana - niezależnie od swoich rozmiarów - to proces, w którym koszty oraz rachunek ekonomiczny odgrywają kluczową rolę. A zatem prawidłowe i trafne oszacowanie niezbędnych nakładów rzeczowych i ekonomicznych określanych w kosztorysie to klucz do sukcesów w praktyce realizowanej inwestycji budowlanej.

1. Wstęp

Odpowiednie przygotowanie, realizacja i rozliczenie każdego przedsięwzięcia budowlanego wymaga zawsze prawidłowego ustalenia jego kosztów, a następnie ceny, za jaką zostanie ono wykonane. Procedury obliczania kosztów i ustalania cen w obszarze inwestycji i remontów budowlanych są jednak bardzo skomplikowane, co wynika m.in. z następujących przesłanek:

• produkcja budowlana cechuje się wyjątkowo dużym zindywidualizowaniem,
• do wykonania poszczególnych robót i obiektów budowlanych stosuje się bardzo obszerny zestaw zróżnicowanych czynników produkcji (np. robotnicy o różnych specjalnościach, wieloraki sprzęt i środki transportu czy też obszerna asortymentowa gama materiałów budowlanych),
• zróżnicowane i niepowtarzalne warunki posadowienia obiektów,
• cykl produkcyjny (budowania) obiektu budowlanego jest bardzo długi (nawet kilka lat) w stosunku do wytwarzania innych produktów, co może znacznie utrudniać trafne ustalenie ceny i komplikować ostateczne rozliczenie wynagrodzenia za realizację przedsięwzięcia budowlanego,
• lokalne warunki klimatyczne i ukształtowanie terenu budowy mogą generować koszty trudne do przewidzenia na etapie zawierania umowy i ustalania ceny.

Wymienione wyżej właściwości produkcji budowlanej warunkują specyfikę obliczania kosztów i ustalania cen (wynagrodzenia) za roboty i obiekty budowlane. Ze względu na to ich kalkulacja powinna być także poprzedzona odpowiednimi ustaleniami, takimi jak np.: założenia lub dane wyjściowe do kosztorysowania, przyjęta metoda sporządzenia kosztorysu dla robót lub obiektów, cel jego sporządzenia, a przede wszystkim rodzaj kosztorysu, który należy sporządzić. Z powyższych wyjaśnień wynika, jak bardzo skomplikowaną, pracochłonną i nietypową procedurą jest sporządzanie kosztorysów budowlanych.