Schematy podatkowe – nowy obowiązek w jednostkach sektora publicznego

Wstęp

W ostatnich miesiącach bardzo popularnym tematem wśród praktyków prawa podatkowego jest problematyka raportowania schematów podatkowych.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. do działu III Ordynacji podatkowej został wprowadzony nowy rozdział 11a „Informacje o schematach podatkowych”. Dotyczy on zasad informowania organów podatkowych o stosowanych przez podatników schematach podatkowych (z ang. Mandatory Disclosure Rules, w skrócie: MDR).

Niejednoznaczność nowych regulacji połączona z dotkliwymi sankcjami karnymi i administracyjnymi przewidzianymi dla podmiotów, które uchybią nowym obowiązkom związanym ze schematami, cały czas wzbudza kontrowersje zarówno wśród uczestników obrotu gospodarczego, jak i wśród obsługujących jednostki prawników, doradców podatkowych i księgowych. Każdy zastanawia się zatem dzisiaj, czy podejmowane czynności nie stanowią „uzgodnienia” będącego schematem podatkowym, o którym trzeba poinformować Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Niestety, nowe obowiązki nie dotyczą wyłącznie sfery biznesowej obrotu gospodarczego. Obowiązek raportowania ciąży de facto na każdym podmiocie, który może być podatnikiem, płatnikiem jakiegoś podatku. Nowe regulacje obejmują zatem również wszystkie jednostki sektora publicznego, cały samorząd terytorialny oraz spółki komunalne. W przepisach nie ma jakiegokolwiek wyłączenia podmiotowego.

W Poradniku zostały przeanalizowane nowe regulacje właśnie z punktu widzenia jednostek sektora publicznego, w tym jednostek samorządu terytorialnego. Temat ten wymaga poruszenia, gdyż często można spotkać pogląd, że nowe regulacje nie dotyczą tego sektora. Jest to błędne podejście, które może skutkować podatkowymi, karnymi czy administracyjnych sankcjami. Co więcej, jednostki samorządu terytorialnego są jedynym w skali Polski podmiotem, który w systemie podatkowym pełni podwójną rolę:

1. z jednej strony jest to organ podatkowy (np. w zakresie podatku od nieruchomości),