Matryca VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa – po co, kiedy i jak napisać wniosek

Zasada klasyfikacji towarów i usług w oparciu o Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług z 2008 r. (PKWiU) wielokrotnie była krytykowana jako prowadząca do sytuacji absurdalnych, w których bardzo podobne świadczenia były objęte różnymi stawkami podatku od towarów i usług, a czasami nawet różnymi mechanizmami opodatkowania. Prawodawca postanowił więc przeprowadzić gruntowną modyfikację zasad identyfikacji świadczeń na potrzeby VAT. Co do zasady, od kwietnia 2020 r., ale w niektórych przypadkach już od listopada 2019 r., podatnicy będą posługiwali się tzw. matrycą VAT opartą na Nomenklaturze Scalonej (w odniesieniu do towarów) i PKWiU z 2015 r. (dla usług). Od 1 listopada 2019 r. mogą też składać wnioski od wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS).

Matryca stawek VAT

Stosowanie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług

Problemy z klasyfikowaniem towarów i usług na potrzeby VAT na podstawie PKWiU w głównej mierze było to powodowane tym, że to klasyfikacja, która w założeniu została stworzona nie na potrzeby VAT, a statystyczne. Na to nałożyły się próby prawodawcy bardzo szczegółowego klasyfikowania poszczególnych świadczeń właśnie z wykorzystaniem takiej klasyfikacji statystycznej i w efekcie dochodziło do tak nieracjonalnych sytuacji jak na przykład ta, w której pączek, w zależności od nadzienia czy metody jego przygotowania, był objęty stawką 5%, 8% lub 23% VAT. Taki problem dotyczył wielu grup towarowych, w tym także owoców, napojów, przypraw, a w przypadku usług budowlanych, zastosowanie klasyfikacji PKWiU w połączeniu z odwrotnym opodatkowaniem niektórych spośród nich powodowało, że niekiedy strony nie były w stanie wypracować konsensusu co do sposobu opodatkowania transakcji.