Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego w dobie zachorowań na COVID-19

Bardzo nośnym tematem w dotychczasowych dyskusjach dotyczących realizacji umów w sprawie zamówień publicznych, był temat waloryzacji wynagrodzeń ze względu na nagłe zmiany rynkowe. Najżywsze dyskusje na ten temat toczyły się w branży budowlanej, która zmagała się z nadzwyczajnym wzrostem cen, oraz w branży odpadowej, gdzie wzrost kosztów realizacji umów był mocno związany z gwałtownie zmieniającymi się przepisami prawa. Obecna rzeczywistość tym razem obdzieli rynek zamówień publicznych po równo - ciężko bowiem o branżę, która nie odczuje negatywnie recesji, czy - jak twierdzą niektórzy - wręcz depresji gospodarczej, która czeka nas w następstwie epidemii wirusa SARS-CoV-2. Brak elastycznego podejścia stron umowy w sprawie zamówienia publicznego do zmiany jej postanowień w obliczu pandemii będzie jak podanie wirusa na osłabiony organizm.

Strony umowy siadając do rozmów na temat możliwości i zakresu zmiany łączącej ich umowy w spra­wie zamówienia publicznego, poza analizą samych postanowień umownych, badaniem możliwości, które daje im art. 144 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (dalej jako: Pzp), powinny również zwrócić uwagę na przepisy Kodeksu cywilnego.

Cywilnoprawny charakter umów zawiera­nych w reżimie przepisów Pzp nie budzi obecnie wątpliwości:

„Nie wdając się w szczegółowe rozważania dotyczące spornej w doktrynie kwestii, czy umowy o zamówienie publiczne są pozakodeksowym typem umowy nazwanej, podnieść należy, że powstanie i realizacja zamówienia publicznego następuje przy wykorzystaniu instrumentów cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 72 u.z.p. do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy kodeksu cywilnego i kodeksu postępowania cywil­nego, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Takie uregulowanie może oznaczać, że nie było wolą ustawodawcy wyodrębnianie samodzielnego typu umowy nazwanej. Do umów o zamówienie publiczne powinno się zatem stosować poszczególne typy umów nazwanych, przewidzianych w kodeksie cywilnym oraz przepisy ogólne dotyczące zobowiązań z uwzględnieniem uregulowań przyjętych w ustawie o zamówieniach publicznych” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2003 r., sygn. akt III CKN 1320/00, www.szukio.pl).