Komentarz do KPA 2022 - Art. 261
1
[Rodzaje należności pieniężnych] Opisywana tematyka ma duże znaczenie praktyczne. Uiszczane na rzecz organów administracji należności pełnią funkcję fiskalną i zapewniają dochody budżetowe, a także pełnią ważną funkcję wychowawczą - przeciwdziałają pieniactwu, choć oczywiście ich wysokość nie powinna jednak stanowić bariery przy ubieganiu się o wszczęcie postępowań administracyjnych. Skutki uiszczenia albo nieuiszczenia opłat mają duży wpływ praktyczny na przebieg postępowania. Paragraf 1 komentowanego artykułu mówi ogółem o należnościach, do których zalicza opłaty i koszty postępowania. W art. 265 k.p.a. ustawodawca wymienia "inne należności", wynikłe z postępowania administracyjnego. Podsumowując, możemy wyodrębnić w postępowaniu administracyjnym:
1) opłaty;
2) koszty postępowania, a także
3) inne należności.
By zrozumieć pojęcie kosztów, koniecznie trzeba zapoznać się również z art. 263 k.p.a.
2
Opłaty administracyjne są ustalane na podstawie odrębnych przepisów w stałej wysokości lub według stawek zmiennych. Podstawą obowiązku uiszczania opłat w postępowaniu administracyjnym nie jest komentowany przepis Kodeksu, ale przepisy ustaw szczególnych regulujących poszczególne opłaty. Przyjmuje się podział opłat na te, które powinny być uiszczone z góry oraz które są płatne z dołu. Opłaty uiszczane z góry powinny być wpłacone przed wydaniem rozstrzygnięcia lub przed wykonaniem przez organ innej czynności urzędowej, z którą związana jest dana opłata. Natomiast opłaty uiszczane z dołu płatne są dopiero z momentem wydania rozstrzygnięcia lub wykonania czynności urzędowej. Należności pobierane z dołu, jeżeli nie zostaną dobrowolnie uiszczone przez stronę, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych (art. 265 k.p.a.).
