Interpretacja indywidualna z dnia 17 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.255.2022.2.MR1

W zakresie możliwości zwolnienia przedmiotowego przychodu uzyskanego z tytułu zawartej umowy ustanowienia służebności przesyłu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej 

15 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zwolnienia przedmiotowego przychodu uzyskanego z tytułu zawartej umowy ustanowienia służebności przesyłu.

Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwania pismem z dnia 30 stycznia 2022r. (data wpływu 31 stycznia 2023 r.) oraz pismem z dnia 14 lutego 2023 r. (data wpływu 15 lutego 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca :

Opis stanu faktycznego

(...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (…) prowadzi działalność w zakresie zarządzania nieruchomościami na terenie miasta (…) oraz gmin (…) i (…). Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych celem spółdzielni mieszkaniowych jest zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin. Spółdzielnia dysponuje i zarządza (…) budynkami mieszkalnymi znajdującymi się w jej zasobach. Zasoby mieszkaniowe Spółdzielni składają się z lokali mieszkalnych, pomieszczeń przynależnych (piwnice) a także części wspólnych nieruchomości. Do części wspólnej nieruchomości czyli nie służącej wyłącznie do użytku właściciela lokalu należą: grunt oraz części budynku i urządzenia tj. fundamenty, ściany nośne, balkony, elewacje, dach, kominy, klatka schodowa, dodatkowe boksy piwniczne (pralnie, suszarnie, rowerownie), korytarze piwniczne, pomieszczenia po zsypach oraz instalacje. Spółdzielnia Mieszkaniowa jest współwłaścicielem zabudowanej nieruchomości gruntowej o numerze ewidencyjnym działki (…) o powierzchni 0,0693 ha oraz właścicielem działki numer (…) o powierzchni 0,0303 ha. Dla tych nieruchomości Sąd Rejonowy prowadzi odrębne księgi wieczyste. Na podstawie umowy w formie aktu notarialnego spółdzielnia ustanowiła na rzecz spółki gazowniczej służebność przesyłu polegającą na wybudowaniu na ww. nieruchomościach gazociągu niskiego ciśnienia (...) z przyłączem (...) i posadowienia go w pasie o szerokości 1 m, po 0,5m na każdą stronę od osi gazociągu długości 43m i łącznej powierzchni 43m2. Na podstawie ww. umowy strony ustaliły ponadto, że jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie ww. służebności przesyłu wyniesie (...) zł plus podatek VAT według obowiązującej stawki. Wnioskodawca zamierza przeznaczyć ww. dochód w całości i wyłącznie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych Spółdzielni.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pismem z dnia 14 lutego 2023 r. doprecyzowali Państwo wniosek w następującym zakresie:

Gazociąg niskiego ciśnienia (...) z przyłączem (...) posadowiony w pasie o szerokości 1 m, po 0,5m na każdą stronę od osi gazociągu długości 43m i łącznej powierzchni 43m2 wykonany został jako przyłącze gazu do prywatnej posesji zlokalizowanej na działce (...). Właściciel działki nr (…) nie jest członkiem spółdzielni mieszkaniowej. Gazociąg nie ma związku z funkcjonowaniem budynków mieszkalnych należących do zasobów spółdzielni mieszkaniowej.

Pytanie

Czy wynagrodzenie otrzymane przez Spółdzielnię na podstawie umowy ustanowienia służebności przesyłu podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Spółdzielni wynagrodzenie otrzymane od przedsiębiorcy przesyłowego w związku z ustanowieniem na jego rzecz służebności przesyłu jest wolne od podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są w szczególności dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów. Jak wynika z wskazanej regulacji dla zaistnienia ww. zwolnienia niezbędne jest spełnienie kumulatywnie dwóch przesłanek tj. dochód podlegający zwolnieniu został uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, a ponadto dochód ten został przeznaczony wyłącznie na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Pojęcie zasobów mieszkaniowych nie zostało zdefiniowane w przepisach ww. ustawy. Biorąc pod uwagę stanowisko w tym zakresie reprezentowane w interpretacjach Ministra Finansów przez zasoby mieszkaniowe należy rozumieć nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynków mieszkalnych lub znajdujące się poza nimi, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a także ułatwiające im dostęp do budynków oraz zapewniające sprawne ich funkcjonowanie oraz administrowanie. Do "zasobów mieszkaniowych" (co jest jednolicie prezentowane w wielu interpretacjach) należy zaliczyć także grunty, na których posadowione są budynki mieszkalne bądź inne budynki, których istnienie jest niezbędne do prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a ponadto rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej. Przychód w postaci wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu stanowi zatem przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Spółdzielnia zamierza przeznaczyć otrzymane wynagrodzenie wyłącznie na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Dochód ten zostanie zatem przeznaczony w całości na wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości Spółdzielni oraz należących do niej budynków. Wskazany dochód spełnia dwa ww. wymogi tj. został uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, a ponadto zostanie przeznaczony na utrzymanie zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, zatem dochód ten korzysta z ww. zwolnienia przedmiotowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1208 ze zm.)

celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej „spółdzielnią” jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

W myśl art. 1 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

przedmiotem działalności spółdzielni może być:

1) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;

2) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;

3) budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;

4) udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;

5) budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Art. 1 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że

spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta związana jest bezpośrednio z realizacją celu, o którym mowa w ust. 1.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm.; dalej: „ustawa o CIT”):

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W art. 12 ustawy o CIT, ustawodawca zamieścił otwarty katalog zdarzeń stanowiących przychód podatkowy, wskazując w pkt 1 ww. ustawy, że:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca – Spółdzielnia Mieszkaniowa – zawarła umowy w formie aktu notarialnego, na podstawie których spółdzielnia ustanowiła na rzecz spółki gazowniczej służebność przesyłu polegającą na wybudowaniu na ww. nieruchomościach gazociągu niskiego ciśnienia (…) z przyłączem (…) i posadowienia go w pasie o szerokości 1 m, po 0,5m na każdą stronę od osi gazociągu długości 43m i łącznej powierzchni 43m2.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzowano, że ww. Gazociąg niskiego ciśnienia wykonany został jako przyłącze gazu do prywatnej posesji zlokalizowanej na działce (…). Właściciel działki nr (…) nie jest członkiem spółdzielni mieszkaniowej. Gazociąg nie ma związku z funkcjonowaniem budynków mieszkalnych należących do zasobów spółdzielni mieszkaniowej.

Na podstawie ww. umowy ustanowienia służebności przesyłu ustalono na rzecz Spółdzielni jednorazowe wynagrodzenie. Wygenerowany dochód z ustanowienia służebności przesyłu stanowi pożytek z nieruchomości wspólnej i przeznaczony jest na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych Spółdzielni.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia, czy przychód Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu zawartej umowy ustanowienia służebności przesyłu i uzyskiwany z tego tytułu dochód podlegają zwolnieniu przedmiotowemu zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Rozważając przedstawione okoliczności sprawy pod kątem zadanego przez Wnioskodawcę pytania oraz zajętego przez niego stanowiska odnośnie poruszonego w pytaniu zagadnienia należy wskazać, że zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT:

Przedmiotem powyższego zwolnienia jest zatem dochód uzyskany przez wskazane w powołanym przepisie podmioty ze źródła, jakim jest działalność w zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi, jeżeli został przeznaczony na cele preferowane przez ustawodawcę, tj. cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Wobec tego opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody uzyskane z:

‒gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych oraz

‒innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet wówczas, gdy zostaną przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji „gospodarki zasobami mieszkaniowymi” oraz „zasobów mieszkaniowych”. Odnosząc się do znaczenia tych pojęć funkcjonującego w języku powszechnym, należy przyjąć, że „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś, „zasób” to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś, natomiast „mieszkanie” to pomieszczenie, w którym się mieszka (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN 1996, pod red. M. Szymczaka). Przymiotnik „mieszkaniowy”, „mieszkaniowe” określa zatem rzeczy związane z mieszkaniem, odnoszące się do mieszkania.

Zatem, termin „zasoby mieszkaniowe” dotyczy obiektów mieszkalnych, przeznaczonych do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych. Wobec powyższego, gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służących celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem. Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.

Uwzględniając charakter opłat wnoszonych przez właścicieli lokali oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest rozumienie pojęcia zasoby mieszkaniowe, użytego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, nie tylko jako obejmującego lokale mieszkalne, ale również innego rodzaju pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.

Wobec powyższego, przez „zasoby mieszkaniowe” należy rozumieć:

1.budynki mieszkalne wraz z wyposażeniem technicznym oraz przynależnymi do nich pomieszczeniami, w szczególności: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, garaże;

2.pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe;

3.urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki – doły gnilne, szamba, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci);

4.grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne.

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody podmiotów, o których mowa w tym przepisie otrzymane z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów.

Zwrócić należy również uwagę na treść art. 17 ust. 1b ustawy o CIT, zgodnie z którym:

Zatem, warunkiem wstępnym skorzystania ze zwolnienia na podstawie omawianej regulacji jest uzyskanie dochodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, rozumianego jako środki finansowe możliwe do wydatkowania na cele związane z utrzymaniem tych zasobów. Istotne jest więc najpierw zadeklarowanie tego dochodu, jako wolnego od podatku dochodowego, a następnie jego wydatkowanie – bez względu na termin tego wydatkowania – na wskazane cele. Innymi słowy, jest to zwolnienie z warunkiem rozwiązującym w dacie wydatkowania dochodu na inne cele.

Zdaniem tut. Organu, dochód osiągnięty z tytułu zawartej umowy ustanowienia służebności przesyłu nie jest objęty zwolnieniem przedmiotowym określonym w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, bowiem nie można uznać, że został osiągnięty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Przychód ten nie może być uznany za przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Zawarta umowa ustanowienia służebności przesyłu ze spółką gazowniczą nie służy mieszkańcom Spółdzielni i nie jest niezbędna do prawidłowego korzystania z zasobów mieszkaniowych przez mieszkańców. Skutkiem zawartej umowy jest ustanowienie na rzecz spółki gazowej służebności przesyłu polegającego na wybudowaniu na nieruchomościach Spółdzielni gazociągu w celu prowadzenia przez ten podmiot działalności gospodarczej. Gazociąg wykonany został jako przyłącze gazu do prywatnej posesji (której właściciel nie jest członkiem Spółdzielni) oraz nie ma związku z funkcjonowaniem budynków mieszkalnych należących do zasobów spółdzielni mieszkaniowej. Tym samym, dochód z tego tytułu nie stanowi dochodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i podlega opodatkowaniu. Bez znaczenia w tej sytuacji jest przeznaczenie przez Spółdzielnię ww. dochodów na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych Spółdzielni.

Przychód jaki Spółdzielnia uzyskała z tytułu otrzymanej kwoty w związku z zawartą umową ustanowienia służebności przesyłu na rzecz spółki gazowniczej nie stanowi przychodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, ponieważ nie jest on wynikiem prowadzonej przez Wnioskodawcę gospodarki tymi zasobami. Tym samym, powstały z tego tytułu dochód – jako pochodzący z innego źródła niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi – nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT i podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT. Bez znaczenia pozostaje w takim przypadku cel przeznaczenia tego dochodu.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy dotyczące ustalenia, czy przychód Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu zawartej umowy ustanowienia służebności przesyłu i uzyskiwany z tego tytułu dochód podlegają zwolnieniu przedmiotowemu zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyOrdynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i/lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2862 ze zm.).