Awans zawodowy nauczycieli w pytaniach i odpowiedziach

Zastosowanie zmian w awansie zawodowym nauczycieli w praktyce spowodowało powstanie wielu wątpliwości. W dalszej części tekstu odpowiadamy na pytania oraz niejasności z nim związane.

Rozpoczęcie przygotowania do zawodu przez nauczyciela początkującego.

W dniu 16 stycznia zatrudniliśmy w liceum ogólnokształcącym nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego. Wymiar zatrudnienia nauczyciela wynosi 15/18 etatu. Czy nauczyciel rozpoczyna przygotowanie do zawodu, czy będzie musiał oczekiwać do kolejnego roku szkolnego? Nauczyciel nie był wcześniej zatrudniony w żadnej szkole.

Zmiany w przepisach ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (dalej: Karta Nauczyciela) uszczupliły liczbę stopni awansu zawodowego nauczyciela. Zamiast dotychczasowych 4 stopni awansu zawodowego, tj. nauczyciela stażysty, nauczyciela kontraktowego oraz nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego od 1 września 2022 r. nauczyciele mogą zdobywać stopień nauczyciela mianowanego oraz stopień nauczyciela dyplomowanego. Nauczyciel nieposiadający stopnia awansu zawodowego posiada status „nauczyciela początkującego”. 

Warunki niezbędne do rozpoczęcia przygotowania zawodowego, zastępującego funkcjonujące do 31 sierpnia 2022 r. pojęcie „stażu”, określa art. 9a ust. 2 Karty Nauczyciela. Przesłanki przyjęte do ustalenia odbywania przygotowania do zawodu zostały sformułowane w sposób analogiczny jak wymogi odbywania stażu ustalone w przepisach Karty Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym do 31 sierpnia 2022 r. Przygotowanie do zawodu odbywa nauczyciel zatrudniony w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami. Koncepcja przyjęta przez ustawodawcę na gruncie powołanego przepisu wskazuje więc, że o rozpoczęciu i realizacji przygotowania do zawodu decydują dwa zasadnicze czynniki: minimalny wymiar zatrudnienia oraz posiadane kwalifikacje. Przepis art. 9a ust. 2 Karty Nauczyciela nie wiąże jednak rozpoczęcia przygotowania do zawodu z datą zatrudnienia – tak, jak czyniły to przepisy obowiązujące do 31 sierpnia 2022 r. Zgodnie z art. 9d ust. 1 Karty Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym do 31 sierpnia 2022 r., nauczyciel rozpoczynał staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły.