Podrzędne zasady rachunkowości - zastosowanie w praktyce

Wstęp

Prowadzenie ksiąg rachunkowych i sporządzanie sprawozdań finansowych podlega tzw. zasadom rachunkowości. Reguły te zostały wypracowane na drodze wieloletniej praktyki. Ich celem jest zapewnienie uzyskiwania rzetelnych, jasnych i pełnych informacji o sytuacji majątkowej jednostek prowadzących pełną rachunkowość.

W poprzednim numerze zostały przedstawione ogólne zasady rachunkowości – nazywane także uniwersalnymi i nadrzędnymi.

W tym Poradniku są omówione zasady szczegółowe (nazywane podrzędnymi) m.in.: dokumentacji zapisów księgowych, kompletności zapisów, chronologii zapisów, terminowości i aktualności danych, wiarygodności, potwierdzania stanu aktywów i pasywów za pomocą inwentaryzacji oraz porównywalności sprawozdań. Zasady te stanowią uzupełnienie zasad nadrzędnych. Wskazują, jak wykonywać je w praktyce.

Ze względu na to, że sposób wykonania zasad podrzędnych jest w dużej mierze regulowany tylko w drodze tzw. praktyki w rachunkowości, pracownicy księgowości jednostek mają problem z ich przestrzeganiem. Niestety, często dochodzi też do ich łamania. Jednostki najczęściej np.:

• dokonują zapisów w księgach rachunkowych na podstawie dokumentów niemających cech dowodów księgowych,
• nie dokumentują w księgach rachunkowych części wykonywanych operacji gospodarczych, w szczególności dotyczących przyjmowania do użytkowania i likwidacji środków trwałych,
• ujmują operacje gospodarcze w niewłaściwych okresach sprawozdawczych (miesiącach i latach),
• nie przeprowadzają rzetelnej inwentaryzacji okresowej.

Z Poradnika można się dowiedzieć m.in.:

• w jaki sposób w praktyce należy wykonywać przepisy uor odnoszące się do podrzędnych zasad rachunkowości,
• które z zasad podrzędnych muszą stosować wszystkie jednostki sektora finansów publicznych,
• w jaki sposób zasady podrzędne są modyfikowane w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych w związku ze szczególnymi rozwiązaniami w zakresie wykonywania budżetu państwa i budżetów JST.