Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 18 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDSB2-1.4011.141.2023.1.MW

Preferencyjne rozliczenie dla osób samotnie wychowujących dzieci

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 marca 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Ma Pani jedno dziecko, tj. małoletniego syna – (…), urodzonego 26 kwietnia 2010 r. Ojcem dziecka jest (…), z którym pozostawała Pani w związku małżeńskim od 29 maja 2008 r. Od pierwszej połowy grudnia 2021 r. nie mieszka Pani z ojcem dziecka. Wyprowadził się on z wcześniej wspólnie zajmowanego mieszkania, gdzie pozostała Pani wraz z dzieckiem.

W styczniu 2022 r. został złożony pozew o rozwód. Dnia 10 czerwca 2022 r. Sąd (…) rozwiązał małżeństwo Pani i ojca dziecka przez rozwód. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem 18 czerwca 2022 r.

W wyroku pozostawiono obojgu rodzicom pełnię władzy rodzicielskiej i ustalono miejsce zamieszkania dziecka przy matce. Ustalono też kontakty ojca z dzieckiem w następujący sposób:

a)w każdy co drugi weekend miesiąca, począwszy od piątku od godz. 18:00 do niedzieli do godz. 18:00;

b)w inne dni, wakacje i ferie zimowe oraz Święta Bożego Narodzenia i Święta Wielkanocne - po wcześniejszym ustaleniu harmonogramu z matką;

c)podczas choroby małoletniego - po wcześniejszym ustaleniu harmonogramu z matką.

W wyroku rozwodowym zasądzono od (…) alimenty na rzecz dziecka w wysokości 900 zł miesięcznie. Dla jasności, wprost zaznacza Pani, że w wyroku nie orzeczono opieki naprzemiennej. Przez cały 2022 r. ojciec dziecka widywał się z synem nawet rzadziej niż ustalił to sąd. Ojciec widuje dziecko co drugi weekend lub rzadziej. W tygodniu nie widuje dziecka wcale. Kontakty są nieregularne. W 2022 r. były np. miesiące, w których ojciec widział syna przez łącznie dwie doby. Były takie miesiące, w których ojciec nie widział syna ani raz.

Ojciec nie uczestniczy w wizytach lekarskich dziecka, nie chodzi na wywiadówki w szkole, nie koresponduje z nauczycielami, nie usprawiedliwia nieobecności syna, nie sprawuje on nadzoru nad procesem nauczania dziecka. Nie uczestniczy aktywnie w codziennym życiu dziecka.

Bieżące decyzje dotyczące syna podejmuje Pani samodzielnie, według bieżących potrzeb dziecka. Jest Pani obecna na każdej wizycie lekarskiej dziecka, uczestniczy w szkolnych zebraniach, koresponduje z nauczycielami, usprawiedliwia ewentualne nieobecności dziecka w szkole, śledzi elektroniczny dziennik szkolny, reaguje na wyniki nauki syna i dba o jego kontakty z rówieśnikami. Realizuje Pani potrzeby materialne dziecka, w tym związane z ubraniem, higieną i edukacją (kupuje ubrania, obuwie, środki czystości, robi wszystkie zakupy szkolne). Dba o wypoczynek dziecka podczas wakacji. To Pani opiekuje się synem na co dzień, przygotowuje posiłki, pomaga rozwijać jego zainteresowania, pomaga mu w nauce, podejmuje decyzje o ewentualnych zajęciach i aktywnościach dodatkowych dziecka, zawozi dziecko wszędzie tam, gdzie jest to potrzebne.

Zasądzone od ojca dziecka alimenty są płacone regularnie i pozwalają na pokrycie części podstawowych wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. Pozostałą część ponosi Pani zgodnie z porozumieniem rodzicielskim (zawartym między Panią a ojcem dziecka 14 grudnia 2021 r.). Ojciec, poza zasądzonymi alimentami, zobowiązał się partycypować w połowie kosztów dodatkowych wychodzących poza codzienne wydatki, zaakceptowane przez obie strony, a związanych w szczególności ze zdrowiem dziecka (gdy przekroczą kwotę 200 zł miesięcznie). Z tego obowiązku ojciec dziecka przestał wywiązywać się od września 2022 r. W związku z tym dodatkowe koszty również spadły w całości na Panią.

Ojciec dziecka wpłaca do rąk matki wyłącznie alimenty zasądzone przez sąd.

Świadczenie wychowawcze wynikające z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tzw. „500+”) pobiera wyłącznie Pani.

Jest Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę i z tego tytułu osiąga dochody. Podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Rozlicza Pani swój podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

Ojciec dziecka nie korzysta z preferencji podatkowych przysługujących samotnym rodzicom.

Ponadto wskazuje Pani, mając na uwadze treść art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, że ani do Pani ani do Pani dziecka nie miały zastosowania przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

c)zasady opodatkowania wynikające z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na koniec zaznacza Pani, że w polach 53-55 wniosku zaznaczono: jeden stan faktyczny i jedno zdarzenie przyszłe, ponieważ pytania dotyczą:

1.zaistniałego stanu faktycznego - dochodów już uzyskanych przez Panią w 2022 r. i okoliczności zaistniałych w tym roku, jak również

2.hipotetycznej sytuacji na przyszłość - dochodów, które będą uzyskiwane przez Panią w kolejnych latach, przy zaistnieniu takich samych okoliczności.

Zdaje sobie Pani sprawę, że wydana interpretacja będzie miała zastosowanie wyłącznie do takich zdarzeń przyszłych, w których okoliczności przedstawione we wniosku pozostaną aktualne. Takiej właśnie sytuacji dotyczy drugie pytanie.

Zaznacza Pani, że jedynie dla jasności przekazu użyto w niniejszym opisie czasu teraźniejszego. Wszystkie opisane okoliczności dotyczą jednak zarówno stanu faktycznego jak i zdarzenia przyszłego.

Pytania

1.Czy podatek od dochodów osiągniętych przez Panią w 2022 r. może być obliczony na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d w zw. z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko?

2.Czy podatek od dochodów osiągniętych przez Panią w kolejnych latach może być obliczony na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d w zw. z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Pani zdaniem, podatek od dochodów osiągniętych przez Panią w 2022 r. może być obliczony na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d w zw. z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Ad 2

Pani zdaniem, podatek od dochodów osiągniętych przez Panią w latach kolejnych może być obliczony na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d w zw. z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej w skrócie też ustawa o PIT), dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1265):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli rodzic ten lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie;

2)pełnoletnie które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną;

3)pełnoletnie do ukończenia 25 roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie;

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d ustawy o PIT:

W przypadku, o którym mowa w ust 4c. podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o PIT:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).

Art. 6 ust. 8 ustawy o PIT stanowi, że:

sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że przepisy art. 6 ust. 4c-4h (…) ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4 i art. 6 ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Wskazane wyżej przepisy precyzują pojęcie „osoby samotnie wychowującej dziecko” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Do skorzystania z tej preferencji niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Również istotne jest troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału drugiej osoby, tj. w szczególności matki lub ojca dziecka.

Ustawodawca w ustawie o PIT nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”. Można odwoływać się zatem jedynie do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” oznacza zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że „wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2011 r. sygn. akt II FSK 30/10).

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej przysługuje jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych mającemu ściśle określony w art. 6 ust. 4 i art. 6 ust. 4c ustawy o PIT stan cywilny - przy spełnieniu warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci wymienionych w tych przepisach, prawo do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko przysługuje więc temu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie samotnie wychowuje dziecko.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia oraz powołane przepisy prawa, a także poglądy doktryny i orzecznictwa, wskazać należy, że skoro ojciec dziecka nie uczestniczy w procesie wychowawczym i na Pani spoczywa odpowiedzialność za wychowanie małoletniego pod kątem społecznym i emocjonalnym, jego zdrowie oraz edukację – to Panią należy uznać za osobę samotnie wychowującą dziecko. Ponadto, spełnia Pani wszystkie inne przesłanki uzasadniające preferencyjne rozliczenie (w tym odpowiedni stan cywilny) oraz nie zachodzą przesłanki negatywne wyłączające możliwość takiego rozliczenia. W związku z tym może Pani obliczyć w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci podatek od dochodów uzyskanych w 2022 r., jak i w latach następnych - przy założeniu, że okoliczności przedstawione we wniosku nie ulegną zmianie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie;

2. pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3. pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie;

- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Stosownie do art. 6 ust. 4f wskazanej ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140).

Art. 6 ust. 8 ustawy stanowi, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

- posiadania przez rodzica statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

- wychowywania przez rodzica samotnie w roku podatkowym dziecka;

- nieuzyskiwania przez rodzica i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

- niepodlegania przez rodzica i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych.

W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo i pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono, by osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko. Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podstawową kwestią jest ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka częściowo wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem/świadczeń alimentacyjnych. Jednakże wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkami ściśle określonymi w ustawie) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Jednocześnie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro w 2022 r. to Pani faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do swojego dziecka, tj. samodzielnie podejmowała Pani bieżące decyzje dotyczące syna, według jego potrzeb. Była Pani obecna na każdej wizycie lekarskiej dziecka, uczestniczyła w szkolnych zebraniach, korespondowała z nauczycielami, usprawiedliwiała ewentualne nieobecności dziecka w szkole, śledziła elektroniczny dziennik szkolny, reagowała na wyniki nauki syna, dbała o jego kontakty z rówieśnikami. Realizowała potrzeby materialne dziecka, w tym związane z ubraniem, higieną i edukacją. Dbała o wypoczynek dziecka podczas wakacji. To Pani opiekuje się synem na co dzień, przygotowuje posiłki, pomaga rozwijać jego zainteresowania, pomaga mu w nauce, podejmuje decyzje o ewentualnych zajęciach i aktywnościach dodatkowych dziecka oraz zawozi dziecko wszędzie tam, gdzie jest to potrzebne, natomiast ojciec dziecka poza płaconymi alimentami oraz sporadycznymi spotkaniami, nie zabezpieczał potrzeb bytowych, zdrowotnych i edukacyjnych oraz nie uczestniczył aktywnie w codziennym życiu dziecka.

Tym samym to Pani przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2022 rok oraz lata kolejne na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

-zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00