Interpretacja indywidualna z dnia 19 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.81.2023.2.AF

Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 lutego 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 22 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 kwietnia 2023 r. (wpływ 22 kwietnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan ojcem 7-letniego syna (…) ur. (...) 2015 r. oraz 16-letniej córki (…) ur. (...) 2007 r. Z matką dzieci jest Pan po rozwodzie, wyrok rozwodowy z dnia xx.06.2021 r. Nie został Pan pozbawiony władzy rodzicielskiej nad dziećmi. Do tego czasu Pana stan cywilny nie uległ zmianie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego (…) z dnia xx.06.2021 r. syg. (…) miejscem zamieszkania dzieci jest miejsce zamieszkania matki. Dziećmi zgodnie z wyrokiem sądu opiekuje się Pan w każdą środę, w co drugi weekend miesiąca począwszy od piątku popołudnia, cały miesiąc wakacji, połowę ferii zimowych oraz część dni świątecznych. W tym czasie dzieci mieszkają z Panem w Pana miejscu zamieszkania. Posiada Pan władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi i przede wszystkim faktyczne ją wykonuje. Troszczy się Pan o ich fizyczny rozwój o zapewnienie wszystkich potrzeb od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Wspólnie spędza Pan z dziećmi aktywnie czas na dworze, chodzi na mecze piłki nożnej, na lodowiska, do kina oraz uczestniczy Pan z dziećmi w różnych imprezach kulturalnych. Ustala Pan zasady, których przestrzegają przebywając z Panem, ustala Pan plany związane z nauką, odrabianiem lekcji, czytaniem książek, rozrywką, odpoczynkiem.

Od momentu rozstania z byłą żoną samodzielnie organizuje Pan wspólne wakacje z dziećmi oraz weekendowe wyjazdy za które Pan płaci. Kupuje Pan ubrania i leki ponieważ matka przygotowuje dzieciom na czas pobytu u Pana zniszczone ubrania oraz przeterminowane leki. Córka jako nastolatka na każde życzenie otrzymuje dodatkowe środki finansowe na swoje potrzeby. Chodzi Pan do lekarza, wspiera w nauce i pomaga w odrabianiu zadań domowych podczas pobytu w Pana miejscu zamieszkania. Jest Pan w kontakcie z nauczycielami poprzez przekazywanie informacji za pomocą dziennika elektronicznego. Poza wyznaczonymi przez sąd okresami opieki nad dziećmi proponuje Pan matce dodatkowe dni kiedy chce się zająć dziećmi. Dba Pan o więzi rodzinne uczestnicząc z dziećmi w spotkaniach z rodziną i o pamięć o nieżyjących dziadkach. Gwarantuje Pan dzieciom bezpośredni kontakt, wyrażający czułość, opiekę i wsparcie.

Podsumowując uważa Pan, że wykonuje tym samym władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zamieszkiwanie i przebywanie pod tym samym adresem co dzieci (pomimo współwłasności mieszkania) było niemożliwe ze względu na wymianę zamków w drzwiach wejściowych przez byłą żonę. W obecnym czasie niemożliwe jest dodatkowo ze względu na zamieszkanie z matką dzieci jej konkubenta, który np. poprzez ciągłe nagrywanie Pana osoby telefonem komórkowym bez Pana zgody uniemożliwia Panu wykonywanie władzy rodzicielskiej w takim stopniu w jakim by Pan chciał.

Z matką dziecka nie było nigdy ustalone porozumienie odnośnie ulgi prorodzinnej – pomimo tego do tej pory z ulgi korzystali Państwo po połowie.

Nie dotyczą Pana jak i dzieci przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy o podatku tonażowym i ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Jednocześnie Pana dochody mieszczą się w limicie uprawniającym do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Ponadto w piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzował Pan opis sprawy o następujące informacje:

1) rok podatkowy którego dotyczy wniosek to 2022 rok;

2) w przedmiotowym roku podatkowym uzyskał Pan tylko dochody opodatkowane wg skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czyli z umowy o pracę i emerytury.

Pytanie

Czy ma Pan prawo do odliczania części ulgi na dzieci pomimo braku porozumienia z matką?

Pana stanowisko w sprawie

WPana ocenie ma Pan prawo do odliczenia części ulgi na dzieci pomimo braku porozumienia w tej kwestii z matką. Uważa Pan, iż ulga na dzieci – zgodnie z intencją ustawodawcy daje możliwość doinwestowania nieletnich podopiecznych. Dzieci część roku faktycznie zamieszkują z Panem w Pana miejscu zamieszkania. Sprawuje Pan nad swoimi dziećmi władzę rodzicielską, faktycznie ją wykonuje oraz ponosi obciążenia z tym związane.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 27f ust. 2 pkt 1 i 2 cytowanej ustawy:

Jak stanowi przepis art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Na podstawie art. 27f ust. 2b ustawy:

Przy czym, ulga prorodzinna nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do dziecka podatnika mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, co wynika z art. 27f ust. 7 w zw. z art. 6 ust. 8 cyt. ustawy.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nadmienić należy, że stosownie do art. 26 ustawy z dnia 12 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.):

W świetle natomiast art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

Zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):

Stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 95 § 1 ww. ustawy:

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

O wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka.

Zatem, wykonywanie władzy rodzicielskiej należy odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu  o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej - wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku:

a) w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b) w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

- zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

- gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Jak wynika z treści wniosku jest Pan ojcem 7-letniego syna oraz 16-letniej córki. Z matką dzieci jest Pan po rozwodzie, wyrok rozwodowy z dnia xx.06. 2021 r. Nie został Pan pozbawiony władzy rodzicielskiej nad dziećmi. Do tego czasu Pana stan cywilny nie uległ zmianie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego (…) miejscem zamieszkania dzieci jest miejsce zamieszkania matki. Dziećmi zgodnie z wyrokiem sądu opiekuję się Pan w każdą środę, w co drugi weekend miesiąca począwszy od piątku popołudnia, cały miesiąc wakacji, połowę ferii zimowych oraz część dni świątecznych. W tym czasie dzieci mieszkają z Panem w Pana miejscu zamieszkania. Troszczy się Pan o ich fizyczny rozwój, zapewnienie wszystkich potrzeb od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Z matką dziecka nie było nigdy ustalone porozumienie odnośnie ulgi prorodzinnej – pomimo tego do tej pory korzystali Państwo z ulgi po połowie.

Mając na uwadze powyższe informacje należy stwierdzić, że w sytuacji gdy nie porozumiał się Pan z byłą żoną co do wysokości odliczenia ulgi prorodzinnej na dzieci, nie ma miejsca opieka naprzemienna, a miejsce zamieszkania małoletnich dzieci nie jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, nie są spełnione warunki wskazane w art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, umożliwiające odliczenie kwoty tej ulgi przez obojga rodziców w równych częściach. Zgodnie z obowiązującą treścią tego przepisu, odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny.

W konsekwencji, wobec wskazania w opisie sprawy, że miejscem zamieszkania dzieci jest miejsce zamieszkania matki, stwierdzić należy, że za 2022 r. nie przysługuje Panu prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ stałym miejscem pobytu Pana dzieci nie jest Pana adres zamieszkania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).