Interpretacja indywidualna z dnia 21 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.292.2023.1.MSU

Częściowe odliczenie podatku VAT.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

-prawa do odliczenia części podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP w X, przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%,

-prawa do odliczenia części podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP nr ...w Y, przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Gmina ... (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek lub VAT). Z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT z gminnymi jednostkami budżetowymi oraz zakładami budżetowymi.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych Gminy, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności, zgodnie z art. 7 ust.1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne Gminy obejmują m.in. sprawy ładu przestrzennego i gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody.

Część z zadań własnych Gminy jest wykonywana przez Państwa Gminę w ramach systemu publicznoprawnego. Zadania o takim charakterze uznawane są przez Państwa Gminę za niepodlegające przepisom ustawy o VAT. Państwa Gmina nie uzyskuje z tego tytułu żadnych wpływów. Dotyczy to zadań związanych przykładowo z budową ogólnodostępnej, nieodpłatnej infrastruktury, takiej jak chodniki czy drogi gminne, jak również zadań z zakresu edukacji publicznej.

Natomiast wybrane zadania własne realizowane są przez Państwa Gminę na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych i czynności wykonywane w tym obszarze Gmina traktuje jako podlegające przepisom ustawy o VAT. W ramach tych czynności, Państwa Gmina dokonuje zarówno transakcji opodatkowanych VAT, np. wynajem lokali użytkowych, dzierżawa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, sprzedaż działek budowlanych, dzierżawa miejsc handlowych na targowisku, a także podlegających podatkowi VAT, lecz zwolnionych z podatku, np. dzierżawa gruntów na cele rolnicze, sprzedaż nieruchomości zabudowanych.

Do końca 2023 r. Gmina zamierza zrealizować inwestycję pn. „….” (dalej: Inwestycja, Zadanie).

Zakres zaplanowanych działań związanych z realizacją Inwestycji obejmuje:

1)opracowanie dokumentacji technicznej dotyczącej montażu i podłączenia do sieci trzech mikroinstalacji fotowoltaicznych zlokalizowanych na budynkach użyteczności publicznej, tj.:

-Budynku Szkoły Podstawowej w X (dalej: SP w X);

-Dwóch budynkach Szkoły Podstawowej Nr 1 w Y (dalej: SP nr ... w Y), tj. budynku na ul. … i budynku na ul. ….;

2)wykonanie i przyłączenie do sieci mikroinstalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej:

-Szkoły Podstawowej w X – mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 36,96 kWp

-Szkoły Podstawowej Nr 1 w Y – mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 49,83 kWp (na ul. … .) oraz mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 49,83 kWp (na ul. ….);

3)usługę nadzoru inwestorskiego oraz promocję projektu.

Celem Inwestycji jest podniesienie wydajności energetycznej budynków ww. Szkół Podstawowych, będących jednostkami budżetowymi Gminy. Ekonomicznym skutkiem Inwestycji będzie zmniejszenie bieżących wydatków z tytułu zużycia energii elektrycznej, ponoszonych przez te jednostki budżetowe.

Inwestycję tę Gmina zamierza zrealizować przy udziale dofinansowania ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa …. przyznanego do wartości netto Inwestycji oraz w formie pożyczki i dotacji ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w …. (dalej: WFOŚiGW).

Budynki SP w X oraz SP nr ... w Y są przez Gminę, za pośrednictwem jej jednostek budżetowych wykorzystywane zasadniczo na cele prowadzonej w nich działalności oświatowej Gminy, niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Ponadto, w budynkach tych Gmina, poprzez swe jednostki budżetowe, wykonuje następujące czynności na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych, które Gmina traktuje jako podlegające opodatkowaniu VAT i z tytułu których, Gmina poprzez swe jednostki budżetowe – SP w X oraz SP nr ... w Y dokonuje rozliczeń VAT należnego:

a)budynek SP w X:

-wynajem Sali gimnastycznej,

-dzierżawa części dachu budynku pod antenę Internetu radiowego,

b)budynek SP nr ... w Y (ul. …. i ul. ….):

-wynajem sal gimnastycznych,

-wynajem powierzchni pod automaty z napojami oraz zdrową żywnością,

-wynajem pomieszczeń przez ZHP.

Ponadto SP nr ... w Y dokonuje obciążeń z tytułu zużycia energii elektrycznej przez stację pomiaru ochrony środowiska. Czynność ta jest dokumentowana wystawianą przez jednostkę (z danymi Gminy jako Sprzedawcy) fakturą z należnym podatkiem VAT.

Gmina nie przewiduje zmiany sposobu użytkowania ww. budynków szkół gminnych po zakończeniu Zadania, w szczególności Gmina nie zamierza dokonać sprzedaży tych budynków czy ich odpłatnego udostępnienia w całości na rzecz podmiotu zewnętrznego. Budynki te nadal będą zajmowane przez gminne jednostki budżetowe i wykorzystywane w przeważającym zakresie na cele realizacji zadań własnych Gminy w zakresie edukacji publicznej oraz – w marginalnym stopniu – Państwa Gmina poprzez swe jednostki budżetowe będzie wykonywała w nich czynności opodatkowane VAT. Gmina nie zamierza zaprzestać wykonywania w tych budynkach czynności opodatkowanych w wyżej wskazanym zakresie.

Od wydatków związanych z utrzymaniem budynków SP w X oraz SP nr ... w Y Gmina, poprzez swe jednostki budżetowe, aktualnie dokonuje odliczenia części VAT naliczonego przy zastosowaniu proporcji odliczenia, tj. prewspółczynnika VAT z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanego zgodnie ze wzorem proporcji dla jednostki budżetowej z Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U z 2021 r., poz. 999, dalej: Rozporządzenie w sprawie prewspółczynnika).

Jako że obecnie jednostki te nie wykonują czynności zwolnionych z opodatkowania, przez co wysokość współczynnika VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT w obu jednostkach kształtuje się na poziomie 100%, odliczenia VAT Gmina (poprzez wskazane jednostki budżetowe) dokonuje zasadniczo wyłącznie przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Wysokość proporcji VAT (prewspółczynnika i współczynnika) wstępnych na 2023 r. ww. jednostek budżetowych Gminy kształtuje się na poziomie odpowiednio:

a)SP w X: prewspółczynnik 1%, współczynnik 100%,

b)SP nr ... w Y: prewspółczynnik 1%, współczynnik 100%.

W związku z realizacją Zadania, Państwa Gmina ponosi i będzie ponosić wydatki udokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT. Wydatki te stanowią wydatki na ulepszenie nieruchomości. Gmina będzie w stanie określić, jaka część wydatków dotyczy budynku SP w X, a jaka budynków SP nr ... w Y.

Dotychczas w tym zakresie Państwa Gmina poniosła wydatki – w 2020 r. za wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej oraz w 2021 r. za studium wykonalności, wniosek o dofinansowanie oraz uzupełnienie dokumentacji technicznej.

Z faktur dokumentujących te wydatki Gmina dokonała odliczenia części podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji wstępnych wyliczonych odpowiednio na 2020 r. i 2021 r. dla SP w X oraz SP nr ... w Y.

Zdaniem Państwa Gminy, wydatki związane z realizacją Inwestycji są/będą związane zarówno z działalnością Państwa Gminy niepodlegającą opodatkowaniu VAT (w zakresie edukacji publicznej) jak i z działalnością gospodarczą, opodatkowaną VAT, prowadzoną przez Gminę poprzez wskazane jednostki budżetowe.

Państwa Gmina nie będzie miała przy tym możliwości obiektywnego przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności, tj. nie będzie możliwe określenie, jaka część wydatków poniesionych na Inwestycję będzie dotyczyła tylko działalności opodatkowanej, a jaka wyłącznie działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Towary i usługi nabyte w ramach realizowanej Inwestycji, w ocenie Państwa Gminy, wykorzystywane będą zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (niepodlegająca opodatkowaniu) i nie jest przy tym możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej (objętej zakresem VAT) lub też niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Pytania?

1.Czy od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP w X Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego określonej przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%?

2.Czy od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynków SP nr ... w Y Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego określonej przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP w X Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego określonej przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%.

2.Od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym SP nr ... w Y Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego określonej przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Jak wskazuje art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.nabycia towarów i usług,

b.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania przez tego podatnika czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego) i jednocześnie nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Jak stanowi art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1.zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2.obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Stosownie natomiast do art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1.średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2.średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3.roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4.średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy o VAT, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy. Ponadto, jak wskazuje art. 86 ust. 2g ustawy VAT, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy o VAT, w przypadku, gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Jak natomiast stanowi art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższej delegacji zostało wydane Rozporządzenie w sprawie prewspółczynnika.

Rozporządzenie to określa, w przypadku niektórych podatników, w tym właśnie jednostek samorządu terytorialnego, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).

Powyższe rozporządzenie wprowadza wzory, według których wyznaczane są sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Metody te mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą podatku od towarów i usług.

W przypadku jednostki budżetowej, jako sposób określenia proporcji – stosownie do § 3 ust. 3 Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, proporcję odliczenia ustala się według wzoru:

X = A x 100/D

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez jednostkę budżetową, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

D – dochody wykonane jednostki budżetowej.

Ustalone według tego wzoru proporcje wstępne na 2023 r. wynoszą odpowiednio dla:

-SP w X – 1%

-dla SP nr ... w Y – 1%.

Z przywoływanego powyżej art. 86 ust. 2a ustawy o VAT wprost wynika, iż w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. Jednocześnie, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT, ale nie stanowią odrębnego przedmiotu działalności tego podatnika.

Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (przykładowo – w przypadku Gminy – działalność w zakresie edukacji publicznej).

Należy zauważyć, że w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych VAT oraz zwolnionych z opodatkowania VAT, należy mieć na uwadze również uregulowania zawarte w art. 90 ustawy o VAT, stanowiące uzupełnienie zasad odliczenia uregulowanych w art. 86 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Przepis art. 90 ust. 4 ustawy o VAT stanowi, że proporcje, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Zgodnie z art. 90 ust. 5 ustawy, do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika – używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Ponadto, stosownie do art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

1.pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;

2.usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 , 12 i 38-41 , w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

W myśl art. 90 ust. 10a ustawy, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.

Z uwagi na fakt, iż Państwa Gmina poprzez ww. jednostki budżetowe, tj. SP w X oraz SP nr ... w Y nie wykonuje w ramach prowadzonej działalności objętej zakresem opodatkowania VAT czynności zwolnionych z VAT, wartości współczynników VAT dla każdej z tych jednostek wynoszą odpowiednio 100%.

Postanowienia Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika wskazują, iż intencją ustawodawcy jest stosowanie przez jednostki samorządu terytorialnego odmiennych sposobów określania proporcji w odniesieniu do wydatków ponoszonych w związku z działalnością realizowaną poprzez poszczególne jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego, tak aby spełnione zostały warunki określone w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT.

Tym samym, do poszczególnych kategorii wydatków ponoszonych przez Gminę w związku z jej działalnością wykonywaną samodzielnie, poprzez zakłady budżetowe lub jednostki budżetowe należy zastosować sposób określenia proporcji właściwy dla podmiotu, który wykorzystuje nabyte towary i usługi w prowadzonej w imieniu i na rzecz Gminy działalności.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w szczególności w broszurze informacyjnej wydanej przez Ministerstwo Finansów w dniu 24 listopada 2016 r., w której stwierdzono, że „Wyliczony dla jednostki organizacyjnej prewspółczynnik znajdzie zasadniczo zastosowanie do zakupów towarów i usług zarówno dokonywanych przez tą jednostkę organizacyjną, jak i JST, wykorzystywanych jednak przez tą jednostkę organizacyjną do ww. celów, tj. celów „mieszanych””.

Również w interpretacji indywidualnej z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. 2461-IBPP3.4512.16.2017.1.EJ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) wskazał, że „Zauważyć należy, że w przypadku jednostki samorządu terytorialnego, na którą przepisy nakładają realizację określonych zadań i która realizuje te zadania przy pomocy swoich jednostek organizacyjnych uzasadnione jest – pomimo że podatnikiem podatku VAT jest Miasto – wyliczenie kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o sposoby określania preproporcji, obliczone odrębnie dla wskazanych jednostek organizacyjnych” i tym samym „w przypadku inwestycji służących działalności opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu VAT, odliczenie podatku naliczonego od inwestycji realizowanej przez Jednostkę Inwestującą i przekazanej do Jednostki Wykorzystującej winno nastąpić według prewspółczynnika obliczonego dla Jednostki Wykorzystującej, która bezpośrednio realizuje obrót z działalności gospodarczej, opodatkowanej podatkiem VAT”.

Gmina pragnie również zwrócić uwagę na interpretację z dnia 17 marca 2017 r. o sygn. 2461-IBPP1.4512.44.2017.1.AW, w której Dyrektor KIS wskazał, że „w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. (…) Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych”, zgadzając się jednocześnie ze stanowiskiem wnioskującego powiatu, że wnioskodawca „dokonując odliczeń podatku VAT od zakupów związanych wyłącznie z utrzymaniem, eksploatacją, remontami obiektów sportowych, w odniesieniu do których jest zobowiązany do stosowania przepisów o sposobie określenia proporcji (tzw. Prewspółczynnika) zawartych w art. 86 ust. 2a-h ustawy o VAT będzie (…) uprawniony w odniesieniu do tych zakupów do stosowania prewspółczynnika ustalonego odrębnie dla każdej Szkoły”.

Powyższe prowadzi do stwierdzenia, iż w odniesieniu do towarów i usług nabywanych w celu wykonywania przez daną jednostkę budżetową powierzonej jej działalności, zasadne wydaje się uwzględnianie przy wyborze sposobu określenia proporcji, charakterystyki działalności wykonywanej poprzez tę jednostkę budżetową przy wykorzystaniu tych zakupów.

Z przywołanych regulacji wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, podatnik – w pierwszej kolejności powinien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej z opodatkowania VAT i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem) i następnie dokonać odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, w odniesieniu do wydatków, które służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, odliczenia VAT podatnik może dokonać przy zastosowaniu proporcji z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT oraz – jeżeli poniesione wydatki w ramach działalności gospodarczej służą zarówno wykonywaniu przez podatnika czynności opodatkowanych i zwolnionych z opodatkowania VAT – proporcji z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

W tym miejscu Gmina pragnie również zauważyć, iż prawo do odliczenia VAT przysługuje wyłącznie podatnikowi w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami VAT jedynie w zakresie tych czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tj. przykładowo w zakresie czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. Tylko bowiem w tym zakresie czynności jednostek samorządu terytorialnego mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Państwa Gminy, należy uznać, iż wydatki, jakie Gmina ponosi/poniesie na realizację Inwestycji są związane zarówno z prowadzoną przez Gminę, poprzez jej jednostki budżetowe działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (tj. będą służyły wykonywaniu przez Gminę, za pośrednictwem jednostek budżetowych czynności opodatkowanych VAT) jak i z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT). Jednocześnie, Państwa Gmina nie będzie miała możliwości przypisania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów wykonywanych czynności w budynkach SP w X oraz w SP nr ... w Y.

W takim przypadku zatem, zdaniem Państwa Gminy, powinna ona ustalić kwotę podatku naliczonego w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT z uwzględnieniem wzoru dla jednostki budżetowej określonego w Rozporządzeniu w sprawie prewspółczynnika. Jako że wydatki związane z realizacją Inwestycji nie służą i – zgodnie z zamiarem Gminy – nie będą służyły w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zarówno wykonywaniu czynności opodatkowanych VAT, jak i czynności zwolnionych z opodatkowania, Państwa Gmina celem określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie jest/nie będzie zobowiązana do proporcjonalnego odliczenia podatku, zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT z zastosowaniem proporcji skalkulowanej dla jednostki budżetowej.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) wydanych w podobnych sprawach.

Przykładowo zostało ono wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 16 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.39.2021.2.APR, w której Dyrektor KIS stwierdził, że: „Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że Gminie będzie przysługiwało częściowe prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z termomodernizacją budynku Urzędu Miejskiego wykorzystywanego przez Gminę zarówno do celów działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza, na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników. Następnie, skoro nabywane towary i usługi będą wykorzystywane również do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług, Gmina winna zastosować przepisy art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.”

Zbieżne stanowisko zaprezentowane zostało w interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.761.2021.1.AM, w której Dyrektor KIS wskazał, że: „W sytuacji, gdy Wnioskodawca nie będzie miał obiektywnej możliwości ścisłego przyporządkowania wydatków poniesionych na realizację opisanych zadań do celów wykonywanej działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza, Wnioskodawca będzie zobowiązany w pierwszej kolejności do wydzielenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przy zastosowaniu współczynnika (proporcji) zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych do tej ustawy ( rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników)”.

Również w interpretacji indywidualnej z dnia 3 sierpnia 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.364.2021.2.JK, Dyrektor KIS stwierdził, że: „Podsumowując należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy wydatki związane z realizacją projektu pn. „...” będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, zwolnionymi od ww. podatku oraz niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT, a Wnioskodawca nie będzie miał możliwości przypisania poniesionych wydatków do poszczególnych rodzajów czynności, to Gminie będzie przysługiwało prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją ww. projektu, na podstawie art. 86 ust. 1 w zw. z art. 86 ust. 2a i następne ustawy, przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. oraz przepisów art. 90 ust. 2 i następne ustawy, tj. przy zastosowaniu prewspółczynnika i współczynnika skalkulowanego dla urzędu obsługującego Gminę. Prawo do odliczenia podatku VAT będzie przysługiwało, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.”

Podobne stanowisko Dyrektor KIS zaprezentował w interpretacji indywidualnej z dnia 4 lipca 2019 r. o sygn.. 0115-KDIT1-2.4012.242.2019.2.AP.

W związku z powyższym, zdaniem Państwa Gminy:

1.Od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP w X, Państwa Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego określonej przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%.

2.Od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym SP nr ... w Y Państwa Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego określonej przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, skalkulowanej dla tej jednostki, zgodnie ze wzorem z Rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika, gdy współczynnik VAT z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT dla tej jednostki będzie pozostawał na poziomie 100%.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Doprecyzowaniem powołanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy jest przepis art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Z art. 86 ust. 2d ustawy wynika, że:

Natomiast stosownie do art. 86 ust. 2e ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2f ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2g ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:

Natomiast z treści art. 86 ust. 22 ustawy wynika, że:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r., poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Stosownie z § 2 pkt 8 ww. rozporządzenia:

W myśl § 2 pkt 5 rozporządzenia:

W świetle § 2 pkt 6 rozporządzenia:

W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Ww. rozporządzenie wprowadza wzory, według których są wyznaczane sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez określonych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć.

Z treści § 3 ust. 3 rozporządzenia:

Według § 2 pkt 4 rozporządzenia:

Z treści § 2 pkt 10 rozporządzenia:

Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:

Zaproponowana metoda ma charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.

Przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

W przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług.

Powyższe przepisy stanowią uzupełnienie regulacji art. 86 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 90 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy:

Przepis art. 90 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:

Stosownie do art. 90 ust. 10b ustawy:

Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące zasad odliczania częściowego, zawarte w art. 90 ustawy, znajdują zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. Zatem dotyczą czynności podlegających opodatkowaniu (opodatkowanych i zwolnionych).

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r., poz. 40 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, iż Państwa Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Do końca 2023 r. Gmina zamierza zrealizować inwestycję pn. „…..”. Zakres zaplanowanych działań związanych z realizacją Inwestycji obejmuje:

1)opracowanie dokumentacji technicznej dotyczącej montażu i podłączenia do sieci trzech mikroinstalacji fotowoltaicznych zlokalizowanych na budynkach użyteczności publicznej, tj.:

-Budynku Szkoły Podstawowej w X (dalej: SP w X);

-Dwóch budynkach Szkoły Podstawowej Nr 1 w Y (dalej: SP nr 1 w Y), tj. budynku na ul. … i budynku na ul. …..;

2)wykonanie i przyłączenie do sieci mikroinstalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej:

-Szkoły Podstawowej w X – mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 36,96 kWp

-Szkoły Podstawowej Nr ... w Y – mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 49,83 kWp (na ul. ….) oraz mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 49,83 kWp (na ul. ….);

3)usługę nadzoru inwestorskiego oraz promocję projektu.

Wydatki związane z realizacją Inwestycji są/będą związane zarówno z działalnością Państwa Gminy niepodlegającą opodatkowaniu VAT (w zakresie edukacji publicznej) jak i z działalnością gospodarczą, opodatkowaną VAT, prowadzoną przez Gminę poprzez wskazane jednostki budżetowe. Państwa Gmina nie będzie miała przy tym możliwości obiektywnego przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności, tj. nie będzie możliwe określenie, jaka część wydatków poniesionych na Inwestycję będzie dotyczyła tylko działalności opodatkowanej, a jaka wyłącznie działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT. Obecnie jednostki te nie wykonują czynności zwolnionych z opodatkowania.

Wątpliwości Państwa Gminy dotyczą prawa do odliczenia części podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP w X oraz budynków SP nr ... w Y.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jak wyżej wskazano, odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z czynnościami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji.

Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych z opodatkowania.

Natomiast – w świetle powołanych przepisów art. 86 ust. 2a ustawy – w sytuacji, gdy przypisanie nabywanych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej – „sposób określenia proporcji”.

W sytuacji gdy – jak wynika z opisu sprawy – towary i usługi nabyte w ramach realizowanej Inwestycji, wykorzystywane będą zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (niepodlegająca opodatkowaniu) i nie jest przy tym możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej (objętej zakresem VAT) lub też niepodlegającej opodatkowaniu VAT, to Państwa Gmina, będzie zobowiązana do obliczenia podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy, ustalonym – w myśl § 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., dla jednostek budżetowych.

Jednocześnie z okoliczności sprawy wynika, że nabywane w ramach inwestycji towary i usługi nie będą wykorzystywane przez Państwa Gminę do czynności zwolnionych z opodatkowania. Tym samym do wyliczenia kwoty podatku podlegającego odliczeniu nie stosuje się treści art. 90 ustawy.  Wobec tego wyliczony na podstawie przepisu art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisów ww. rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r. podatek naliczony przypisany do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT podlega/będzie podlegał odliczeniu w całości.

Analiza powołanych okoliczności sprawy w kontekście obowiązujących przepisów prawa prowadzi do wniosku, że Państwa Gmina ma/będzie miała prawo do częściowego odliczenia VAT naliczonego:

-od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym budynku SP w X

-od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w zakresie dotyczącym SP nr ... w Y

zgodnie z art. 86 ust. 2a i następne ustawy z uwzględnieniem przepisów ww. rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. wg wzoruustalonego dla ww. jednostek budżetowych. Prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje/będzie przysługiwało, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Państwa stanowisko, pomimo częściowo odmiennej argumentacji w zakresie stosowania art. 90 ustawy, uznałem za prawidłowe, ponieważ wywiedli Państwo prawidłowy skutek prawny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W szczególności Organ nie dokonywał oceny czynności opodatkowanych wykonywanych przez Państwa Gminę.

Interpretacja została wydana na podstawie wskazania we wniosku, że towary i usługi nabyte w ramach realizowanej Inwestycji, wykorzystywane będą zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (niepodlegająca opodatkowaniu) i nie jest przy tym możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej (objętej zakresem VAT) lub też niepodlegającej opodatkowaniu VAT oraz że obecnie jednostki nie wykonują czynności zwolnionych z opodatkowania.

Zastrzegam, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno-skarbowej zostanie ustalony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji wskazuję, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).