Nieprawidłowości w zakresie zapewnienia dowozu uczniów do szkół w ocenie organów kontroli

Ustawodawca przypisał gminom obowiązek zapewnienia dowozu uczniów do szkół jako zadanie własne gminy. Gmina może realizować dowóz samodzielnie albo poprzez zwrot jego kosztów, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. Wypełniając swoje obowiązki w zakresie dowozu, gminy stają przed wieloma problemami, które rozwiązane w niewłaściwy sposób mogą generować nieprawidłowości w tym właśnie zakresie. Artykuł stanowi omówienie obowiązku gminy w zakresie dowozu przez pryzmat ustaleń z kontroli realizacji tego obowiązku wykonywanej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Wnioski wynikające z kontroli stanowią cenne wskazówki do zweryfikowania sposobu działania danej gminy w tym zakresie. 

Sieć publicznych szkół podstawowych powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnianie obowiązku szkolnego, z zastrzeżeniem, że droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:

• 3 km – w przypadku uczniów klas I–IV szkół podstawowych,
• 4 km – w przypadku uczniów klas V–VIII szkół podstawowych.

Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka:

1. przekracza wskazane odległości, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka albo zwrot kosztów przejazdu dziecka środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice, a do ukończenia przez dziecko 7 lat – także zwrot kosztów przejazdu opiekuna dziecka środkami komunikacji publicznej;
2. nie przekracza odległości wymienionych odległości, gmina może zorganizować bezpłatny transport, zapewniając opiekę w czasie przewozu.

Ponadto obowiązkiem gminy jest:

1. zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, objętym kształceniem specjalnym, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, a uczniom z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym – także do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym uczeń kończy 21 rok życia;