Interpretacja indywidualna z dnia 9 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.308.2023.2.DS

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 31 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem sygnowanym datą 7 sierpnia 2023 r. (wpływ 10 września 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni na podstawie umowy darowizny zawartej 28 kwietnia 2017 roku otrzymała od swoich rodziców działkę.

Następnie drugą działkę zakupiła dnia 7 listopada 2016 roku wraz z ówczesnym mężem.

Sąd Okręgowy Wydział Cywilny Rodzinny wyrokiem z dnia 20 października 2020 roku rozwiązał przez rozwód małżeństwo między Wnioskodawczynią a jej byłym mężem.

Dnia 9 listopada 2020 roku Wnioskodawczyni sprzedała wraz z byłym już małżonkiem działkę nabytą 7 listopada 2016 roku na podstawie umowy sprzedaży.

Wnioskodawczyni sprzedała również działkę będącą w 2016 roku przedmiotem darowizny od jej rodziców.

Na mocy umowy o podział majątku wspólnego sporządzonej w formie aktu notarialnego dnia 14 grudnia 2020 roku Wnioskodawczyni oraz jej były małżonek dokonali podziału majątku wspólnego w taki sposób, że wspólny lokal mieszkalny nabyła Wnioskodawczyni. Równocześnie Wnioskodawczyni zobowiązała się zapłacić byłemu mężowi określoną kwotę środków pieniężnych tytułem spłaty.

Wnioskodawczyni zobowiązała się również w stosunku do byłego małżonka spłacać z własnych środków pieniężnych kredyt wraz z odsetkami i innymi należnościami zaciągnięty na zakup rzeczonego lokalu mieszkalnego.

Ponadto odpowiedziała Pani na następujące pytania zawarte w wezwaniu Organu do uzupełnienia wniosku:

1)wskazanie daty zawarcia związku małżeńskiego przez Panią i Pani byłego męża; czy między Państwem były zawierane umowy majątkowe małżeńskie, w tym dotyczące wskazanego we wniosku lokalu mieszkalnego (kiedy, w jakim zakresie)?

Odpowiedź:

Datą zawarcia związku małżeńskiego przez Wnioskodawczynię to 25 lipca 2009 roku. Z początku pomiędzy małżonkami istniała małżeńska wspólność majątkowa. W dniu 20 stycznia 2020 r. małżonkowie zawarli umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową. Wobec powyższego wszystkie prawa majątkowe i rzeczy stanowiące ich majątek wspólny stały się przedmiotem współwłasności po połowie. Działka będąca przedmiotem darowizny od rodziców Wnioskodawczyni i na jej rzecz stanowiła majątek osobisty Wnioskodawczyni.

2)jaki tytuł prawny przysługuje Pani do ww. lokalu mieszkalnego (np. lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, inny ‒ jaki?)?

Odpowiedź:

Wskazany we wniosku lokal mieszkalny stanowi odrębną własność.

3)czy w ww. lokalu Pani mieszka i będzie mieszkać w nim po nabyciu go na wyłączną własność i dokonaniu spłaty na rzecz byłego męża?

Odpowiedź:

Wnioskodawczyni obecnie mieszka w rzeczonym lokalu mieszkalnym. Po nabyciu lokalu na wyłączną własność i dokonaniu spłaty na rzecz byłego męża Wnioskodawczyni nadal będzie zamieszkiwała w tym lokalu.

4)w jakiej konkretnie dacie otrzymała Pani od rodziców na podstawie umowy darowizny działkę?

Odpowiedź:

Wnioskodawczyni otrzymała działkę od rodziców na podstawie umowy darowizny z dnia 28 kwietnia 2017 roku. Wskazany we wniosku 2016 rok jest omyłką pisarską sporządzającego wniosek o interpretację.

5)datę sprzedaży wskazanej we wniosku działki będącej przedmiotem darowizny od Pani rodziców;

Odpowiedź:

Datą sprzedaży działki będącej przedmiotem darowizny od rodziców na rzecz Wnioskodawczyni jest 9 listopada 2020 r.

6)z jakich środków finansowych zobowiązała się Pani zapłacić określoną kwotę środków pieniężnych tytułem spłaty? Czy są to środki finansowe pochodzące ze sprzedaży działki, która była przedmiotem darowizny przekazanej Pani przez rodziców?

Odpowiedź:

Wnioskodawczyni spłaciła byłego męża środkami finansowymi pochodzącymi ze sprzedaży działki, która była przedmiotem darowizny przekazanej przez rodziców.

7)czy sprzedaż ww. działki nastąpiła w wyniku wykonywania działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Odpowiedź:

Sprzedaż działki nie nastąpiła w wyniku wykonywania działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym spłata byłego małżonka spełnia przesłanki do skorzystania z ulgi mieszkaniowej i tym samym daje podstawę do zwolnienia od podatku od zbycia działki?

Pani stanowisko w sprawie

Artykuł 10 ust. 1 pkt 8 lit. a wskazuje, że źródłem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.d.o.f.) jest między innymi odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości.

Z kolei art. 30e ust. 1 u.p.d.o.f. stanowi, iż od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Co istotne art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

W przedmiotowej sprawie istotne są również przepisy prawa cywilnego dotyczące stosunków majątkowych między małżonkami oraz podziału majątku po ustaniu małżeństwa.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodek rodzinny i opiekuńczy, (dalej: k.r.o.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę, jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością. Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 k.r.o., oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo, jak małżeństwo. Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu na skutek zawartej między nimi umowy. W wyniku ustania małżeństwa między byłymi małżonkami ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Z kolei w myśl art. 50 k.r.o., w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe.

Mając na uwadze wyżej przywołane przepisy należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie z chwilą ustania małżeństwa wspólność łączna z mocy prawa przekształciła się we wspólność udziałową, w wyniku czego Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielką mieszkania w konkretnej, wymiernej części, zaś współwłaścicielem pozostałej części stał się były mąż Wnioskodawczyni. Ustawodawca w tym zakresie pozwala współwłaścicielowi wydatkować środki ze zbycia nieruchomości na wyjście ze współwłasności i przez to na nabycie tego mieszkania w całości dla siebie.

Ponadto w orzecznictwie sądów administracyjnych powszechnie przyjmuje się, że użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. pojęcie „nabycie”, które nie doczekało się definicji ustawowej, nie może budzić żadnych wątpliwości. Co więcej pojęcia tego przepis powyższy nie modyfikuje na własne potrzeby, nie określa szczególnych sposobów nabycia i nie przewiduje żadnych wyjątków od jego językowego rozumienia. Przyjmuje się zatem, że chodzi w tym przepisie o każde nabycie w sensie potocznym, językowym. Odnosząc termin „nabycie” do teorii prawa rzeczowego uznać należy, że przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności - w rzeczonej sprawie podziału majątku wspólnego – jest nabyciem tych rzeczy.

W efekcie Wnioskodawczyni spłacając byłego męża doprowadzi do skutku, że przeznaczy na własny cel mieszkaniowy środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości opisanej w stanie faktycznym.

Takie stanowisko jest zbieżne z linią orzeczniczą sądów administracyjnych i zostało zaprezentowane między innymi w wyroku WSA w Krakowie z 18.01.2022 r., I SA/Kr 1408/21, LEX nr 3290277.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 tej ustawy:

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

W myśl art. 10 ust. 2 tej ustawy:

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy zauważyć, że uzyskanie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego w przypadku, gdy podatnik przeznaczy go na własne cele mieszkaniowe.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy:

W myśl art. 21 ust. 25a tej ustawy:

Stosownie do art. 21 ust. 26 ww. ustawy:

O prawie do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych decyduje wydatkowanie, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie, przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na własne cele mieszkaniowe. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Zatem, przy zwolnieniu uwzględnić można tylko takie wydatki, które poniesione zostaną na „własne cele mieszkaniowe”.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni na podstawie umowy darowizny zawartej 28 kwietnia 2017 r. otrzymała od swoich rodziców działkę. Następnie drugą działkę zakupiła dnia 7 listopada 2016 r. wraz z ówczesnym mężem. Data zawarcia związku małżeńskiego przez Wnioskodawczynię to 25 lipca 2009 r. Z początku pomiędzy małżonkami istniała małżeńska wspólność majątkowa. W dniu 20 stycznia 2020 r. małżonkowie zawarli umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową. Wobec powyższego wszystkie prawa majątkowe i rzeczy stanowiące ich majątek wspólny stały się przedmiotem współwłasności po połowie. Działka będąca przedmiotem darowizny od rodziców Wnioskodawczyni i na jej rzecz stanowiła majątek osobisty Wnioskodawczyni. Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 20 października 2020 r. rozwiązał przez rozwód małżeństwo między Wnioskodawczynią a jej byłym mężem. Dnia 9 listopada 2020 r. Wnioskodawczyni sprzedała wraz z byłym już małżonkiem działkę nabytą 7 listopada 2016 r. na podstawie umowy sprzedaży. 9 listopada 2020 r. Wnioskodawczyni sprzedała również działkę będącą w 2017 r. przedmiotem darowizny od jej rodziców. Sprzedaż działki nie nastąpiła w wyniku wykonywania działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na mocy umowy o podział majątku wspólnego sporządzonej w formie aktu notarialnego dnia 14 grudnia 2020 r. Wnioskodawczyni oraz jej były małżonek dokonali podziału majątku wspólnego w taki sposób, że wspólny lokal mieszkalny nabyła Wnioskodawczyni. Równocześnie Wnioskodawczyni zobowiązała się zapłacić byłemu mężowi określoną kwotę środków pieniężnych tytułem spłaty. Wnioskodawczyni zobowiązała się również w stosunku do byłego małżonka spłacać z własnych środków pieniężnych kredyt wraz z odsetkami i innymi należnościami zaciągnięty na zakup rzeczonego lokalu mieszkalnego. Wskazany we wniosku lokal mieszkalny stanowi odrębną własność. Wnioskodawczyni obecnie mieszka w rzeczonym lokalu mieszkalnym. Po nabyciu lokalu na wyłączną własność i dokonaniu spłaty na rzecz byłego męża Wnioskodawczyni nadal będzie zamieszkiwała w tym lokalu. Wnioskodawczyni spłaciła byłego męża środkami finansowymi pochodzącymi ze sprzedaży działki, która była przedmiotem darowizny przekazanej przez rodziców.

Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych spłata dokonana na rzecz byłego współmałżonka – w związku z przyznaniem podatnikowi w wyniku rozwodu na własność nieruchomości, która znajdowała się we wspólności małżeńskiej – może być uznana za wydatek na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 listopada 2022 r. sygn. akt II FSK 724/20 wskazał bowiem, że:

W świetle powyższego, może Pani skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z wydatkowaniem przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości – działki, która była przedmiotem darowizny przekazanej przez Pani rodziców (dokonanego przez upływem pięciu lat od licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie), na spłatę udziału należącego do Pani byłego męża (w wysokości w jakiej dokonała Pani spłaty na rzecz byłego męża) w lokalu mieszkalnym, do którego nabyła Pani prawo własności w wyniku podziału majątku wspólnego i w którym zamierza Pani realizować własne cele mieszkaniowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

·Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

·Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

·Ponadto należy zaznaczyć, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w zakresie zadanego pytania i przedstawionego stanowiska. Inne kwestie nieobjęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

 Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).