Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 24 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.510.2023.2.PRM

Dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących zakupy dokonane z dotacji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 13 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących zakupy dokonane z dotacji. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 października 2023 r. (wpływ 18 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W zeszłym roku w październiku otrzymała Pani dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej z Urzędu Pracy. Założyła Pani firmę 2 listopada 2022 r.

29 listopada 2022 r. zarejestrowała się Pani jako podatnik VAT zwolniony. Datę, od której podatnik będzie korzystał ze zwolnienia wskazała Pani jako 2 listopada 2022 r. (złożony został formularz VAT-R).

W miesiącach październik 2022 - styczeń 2023 wykonywała Pani zakupy z dotacji jako osoba fizyczna/podatnik VAT zwolniony.

Od 1 września 2023 r. jest Pani zarejestrowana jako podatnik VAT czynny (formularz VAT-R). Oznacza to, że w okresie 2 listopada 2022 r. do 31 sierpnia 2023 r. była Pani podatnikiem VAT zwolnionym, a od 1 września 2023 r. jest Pani podatnikiem VAT czynnym.

Doprecyzowanie i uzupełnienie stanu faktycznego

Zarejestrowana była Pani jako podatnik zwolniony z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Jest to zwolnienie podmiotowe.

W okresie październik 2022 – styczeń 2023, dokonując zakupów w ramach dotacji z Urzędu Pracy, otrzymywała Pani faktury z wykazanym podatkiem VAT.

W ramach dotacji nabyła Pani następujące sprzęty: drukarka 3D, maszyna do szycia, maszyna do szycia grubych materiałów, nóż do styropianu, program graficzny A, stacja robocza (jednostka centralna), szlifierka oscylacyjna, urządzenie do mycia i suszenia wydruków 3D.

Część towarów została zakupiona jeszcze przed rozpoczęciem działalności gospodarczej – były zakupione na osobę fizyczną (na Panią). Były to: maszyna do szycia, program graficzny A, urządzenie do mycia i suszenia wydruków 3D.

Wartość brutto poszczególnych produktów w PLN:

nóż do styropianu 215,81,
szlifierka oscylacyjna 105,69,
urządzenie do mycia i suszenia wydruków 3D 539,00,
drukarka 3D 4199,00,
maszyna do szycia 2390,00,
program graficzny A 4610,13,
maszyna do szycia grubych tkanin 1799,00,
stacja robocza (jednostka centralna) 10703,99.

Towary te nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Obecnie wykonuje Pani czynności opodatkowane podatkiem VAT i PIT.

Towary zakupione w okresie październik 2022 – styczeń 2023 wykorzystywane wcześniej do czynności zwolnionych z podatku VAT będą wykorzystywane przez Panią do czynności opodatkowanych tym podatkiem. Są to Pani narzędzia pracy, z których nadal Pani korzysta.

Pytanie

Czy istnieje możliwość odliczenia podatku VAT za zakupy z dotacji, które wykonywała Pani w miesiącach październik 2022 - styczeń 2023?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, nie ma Pani możliwości odliczenia podatku VAT za zakupy z dotacji, ponieważ była Pani wtedy podatnikiem VAT zwolnionym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych wynikających z cyt. art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

W myśl art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Stosownie do treści art. 86 ust. 13 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jednocześnie wskazać należy, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT, bądź zwolnionych.

Jednocześnie wyjaśnić należy, że zmiana przeznaczenia zakupionych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych może stworzyć możliwość odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ich nabycie, który nie został odliczony przy tym nabyciu, przy spełnieniu zasad wynikających z art. 91 ustawy.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:

Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2–10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2–6, 10, 10a lub 10c–10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Na mocy art. 91 ust. 3 ustawy:

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:

Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy:

W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi art. 91 ust. 7c ustawy:

Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

Według art. 91 ust. 7d ustawy:

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia nabywanych towarów i usług zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku.

Takie odliczenie powinno nastąpić poprzez dokonanie korekty realizowanej w trybie przepisu art. 91 ust. 7b ustawy, który stanowi, że w przypadku towarów i usług wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, które nie stanowią środków trwałych, korekty związanej ze zmianą przeznaczenia, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Z opisu sprawy wynika, że w październiku 2022 r. otrzymała Pani dotację na otwarcie działalności gospodarczej, którą rozpoczęła Pani 2 listopada 2022 r. Zarejestrowała się Pani jako podatnik VAT zwolniony na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy. W okresie od października 2022 r. do stycznia 2023 r. w ramach uzyskanej dotacji dokonała Pani zakupów w postaci: drukarki 3D, maszyny do szycia, maszyny do szycia grubych materiałów, noża do styropianu, programu graficznego A, stacji roboczej (jednostki centralnej), szlifierki oscylacyjnej, urządzenia do mycia i suszenia wydruków 3D. Zakupione towary nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Na nabyte towary otrzymała Pani faktury z wykazanym podatkiem VAT. Towary zakupione w okresie październik 2022 – styczeń 2023 wykorzystywane wcześniej do czynności zwolnionych z podatku VAT będą wykorzystywane przez Panią do czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Pani wątpliwości dotyczą kwestii, czy przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku VAT za zakupy dokonane w ramach dotacji.

Z okoliczności sprawy wynika, że w momencie otrzymania faktur dokumentujących zakupy ze środków z dotacji korzystała Pani ze zwolnienia przysługującego na podstawie art. 113 ustawy. W związku z czym, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy, nie miała Pani prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z przedmiotowych faktur, bowiem nie była Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Jednak, z uwagi na fakt, że - jak wynika z opisu sprawy – 1 września 2023 r. zarejestrowała się Pani jako czynny podatnik podatku VAT, towary nabyte w okresie od października 2022 r. do stycznia 2023 r. wykorzystywać Pani będzie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to – w wyniku dokonania rejestracji – nastąpiła zmiana przeznaczenia tych towarów, skutkująca – co do zasady - zmianą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że w określonych ustawą przypadkach podatnicy uprawnieni są do korekty podatku naliczonego. Dotyczy to między innymi sytuacji, gdy podatnik nie miał prawa do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanych przez siebie towarów lub usług i nie dokonał takiego obniżenia, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi (art. 97 ust. 7 ustawy).

Wskazać należy, że korekta określona w art. 91 ust. 7c ustawy, która odnosi się do towarów i usług „innych niż” wymienione w ust. 7a może dotyczyć nie tylko środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł, ale także wszelkich innych towarów i usług (np. wyposażenia), które przyjęto do użytkowania i w stosunku do których zmiana prawa do odliczenia podatku naliczonego nastąpiła w okresie 12 miesięcy od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano je do użytkowania.

Zatem zasady korekty podatku VAT naliczonego określone w treści ww. przepisu znajdą zastosowanie w przypadku towarów wymienionych we wniosku, które wykorzystywała Pani w swojej działalności przed dniem rejestracji do VAT, i w stosunku do których nastąpiła zmiana prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż:

dokonała Pani rejestracji w podatku od towarów i usług,
nie upłynął okres 12 miesięcy od momentu ich wydania do użytkowania,
wykorzystuje i będzie je Pani wykorzystywać do czynności opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym, Pani stanowisko, zgodnie z którym nie ma Pani możliwości odliczenia podatku VAT od zakupów dokonanych z dotacji, ponieważ w momencie ich nabycia była Pani podatnikiem VAT zwolnionym na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy uznaję za nieprawidłowe. Przysługuje Pani bowiem prawo do dokonania korekty podatku VAT naliczonego w oparciu o art. 91 ust. 7c ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Praktyczny leksykon VAT 2023

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 24 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.510.2023.2.PRM