Interpretacja indywidualna z dnia 21 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.575.2023.1.NW

Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji (OZE).

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

– prawidłowe w części braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, w zakresie dotyczącym budynku Przedszkola,

– nieprawidłowe w części braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, w zakresie dotyczącym budynku Urzędu Miejskiego i Szkoły Podstawowej.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: „(…)” w zakresie, w jakim dotyczy ona budynku Urzędu Miejskiego, Przedszkola oraz Szkoły Podstawowej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 listopada 2023 r. (wpływ 9 listopada 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek lub VAT).

Gmina realizuje zadania własne, określone w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym) w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym dotyczące ładu przestrzennego oraz gospodarki nieruchomościami.

Gmina jest właścicielem obiektów użyteczności publicznej, objętych realizowanym obecnie projektem pn.: „(…)” złożonego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020 (...).

Głównym celem Projektu jest ograniczenie zanieczyszczeń powietrza poprzez montaż OZE na budynkach użyteczności publicznej w (…) Obszarze Funkcjonalnym.

Inwestycja polega na opracowaniu dokumentacji technicznej, nadzorze inwestorskim oraz wykonaniu 3 instalacji fotowoltaicznych oraz 1 pompy ciepła na potrzeby budynków użyteczności publicznej zlokalizowanych w Gminie i należących do Gminy:

1.Budynek Urzędu Miejskiego w (…) – instalacja fotowoltaiczna zostanie zamontowana na dachu budynku Urzędu Miejskiego oraz na gruncie. Instalacja będzie się składać z 115 modułów fotowoltaicznych o mocy 385 Wp oraz dwóch falowników o mocy 15 kW i 30 kW. W wyniku realizacji zadania budynek Urzędu Miejskiego będzie wyposażony w instalację fotowoltaiczną o łącznej mocy 44,275 kWp. Instalacja fotowoltaiczna zostanie zintegrowana z siecią energetyczną zasilającą obiekt, a produkowana energia zostanie wykorzystana do zasilania budynku.

2.Przedszkole Samorządowe w (…) – instalacja fotowoltaiczna zostanie zamontowana na dachu budynku Przedszkola Samorządowego. Instalacja będzie się składać z 78 modułów fotowoltaicznych o mocy 385 Wp oraz falownika o mocy 30 kW. W wyniku realizacji zadania budynek Przedszkola będzie wyposażony w instalację fotowoltaiczną o łącznej mocy 30,03 kWp. Instalacja fotowoltaiczna zostanie zintegrowana z siecią energetyczną zasilającą obiekt, a produkowana energia zostanie wykorzystana do zasilania budynku.

3.Szkoła Podstawowa w (…) – instalacja dodatkowego źródła ciepła dla kompleksu sportowego należącego do Sportowej Szkoły Podstawowej im. (…). Aktualnym źródłem ciepła w budynku SP jest podwójny kocioł gazowy o mocy 418 kW. W wyniku realizacji zadania przyszkolny kompleks sportowy wyposażony będzie w pompę ciepła (typu powietrze-woda) o mocy minimalnej 140,8 kW we współpracy z istniejącym kotłem gazowym. Pompa ciepła powietrze-woda w układzie monoblok zostanie wykorzystana do zaspokojenia podstawowych potrzeb centralnego ogrzewania budynku oraz ciepłej wody użytkowej. Jednocześnie przewiduje się budowę mikroinstalacji fotowoltaicznej. Instalacja fotowoltaiczna zostanie zamontowana na dachu budynku hali sportowej w kompleksie sportowym należącym do Sportowej Szkoły Podstawowej im. (…). Instalacja będzie się składać z 129 modułów fotowoltaicznych o mocy 385 Wp oraz falownika o mocy 50 kW. W wyniku wdrożenia projektu Szkoła zostanie wyposażona w instalację fotowoltaiczną o łącznej mocy 49,665 kWp. Instalacja fotowoltaiczna zostanie zintegrowana z siecią energetyczną zasilającą obiekt, a produkowana energia zostanie wykorzystana do zasilania budynku.

Co istotne, wyprodukowana energia elektryczna i cieplna będzie wykorzystywana na potrzeby własne jednostek.

Na fakturach dokumentujących ww. wydatki jako nabywca wskazana będzie Gmina.

W budynku Urzędu Miejskiego prowadzona jest standardowa działalność administracyjna Gminy. Ponadto, 3,8% jego powierzchni przeznaczone jest pod odpłatny najem, z tytułu którego Gmina rozlicza VAT należny.

W Przedszkolu prowadzona jest zasadniczo działalność związana z edukacją i opieką nad dziećmi, natomiast w budynku Szkoły Podstawowej oraz w przyszkolnym kompleksie sportowym, prowadzone są zajęcia dla uczniów. Jednocześnie, w niewielkim zakresie szkoła służy również do wykonywania odpłatnych czynności, opodatkowanych VAT.

Nie istnieje możliwość przyporządkowania wydatków ponoszonych na realizację inwestycji w całości do celów wykonywanej przez Gminę działalności gospodarczej. Wydatki niepodzielnie służą całości działalności poszczególnych jednostek, zaś ich ewentualny związek z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu nie jest dostrzegalny i bezsporny.

W odpowiedzi na wezwanie uzupełnili Państwo opis sprawy o poniższe informacje:

1.Ile wynosi prewspółczynnik ustalony dla jednostki organizacyjnej obsługującej jednostkę samorządu terytorialnego, która rozlicza poszczególne budynki objęte projektem pn.: „(…)”, zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług? (dotyczy wskazanego we wniosku pytania nr 1 i 3)

Odp. Prewspółczynnik ustalony dla Urzędu Miejskiego, którego dotyczy pyt. nr 1 wynosi 3%. Natomiast, prewspółczynnik ustalony dla Szkoły Podstawowej, której dotyczy pyt. nr 3 wynosi 1%.

2.W sytuacji, gdy prewspółczynnik nie przekracza 2%, to należy wskazać, czy Gmina uznaje, iż wynosi on 0%?

Odp. W odniesieniu do prewspółczynnika dla Urzędu Miejskiego – nie dotyczy. W odniesieniu do prewspółczynnika Szkoły Podstawowej – Gmina uznaje, że wynosi on 0%.

3.Ile wynosi proporcja ustalona dla jednostki organizacyjnej obsługującej jednostkę samorządu terytorialnego, która rozlicza poszczególne budynki objęte ww. projektem zgodnie z art. 90 ust. 2 – ust. 9a ustawy o podatku od towarów i usług? (dotyczy wskazanego we wniosku pytania nr 1)

Odp. Proporcja (współczynnik) ustalona dla Urzędu Miejskiego, którego dotyczy pyt. nr 1 wynosi 96%.

4.W sytuacji, gdy proporcja nie przekracza 2%, to należy wskazać, czy Gmina uznaje, iż wynosi ona 0%?

Odp. Nie dotyczy

Pytania

1.Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Urzędu Miejskiego?

2.Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Przedszkola?

3.Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Szkoły Podstawowej?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Urzędu Miejskiego.

2.Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Przedszkola.

3.Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Szkoły Podstawowej.

UZASADNIENIE:

Ad. 1, 2, 3.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych, w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Celem odliczenia podatku VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

•wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT,

•wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

•nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT

Innymi słowy, nie jest możliwe obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez podmiot, który nie występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Nie jest przy tym możliwe obniżenie podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności pozostających poza zakresem ustawy o VAT, bądź czynności zwolnionych z tego podatku.

Gmina pragnie zaznaczyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wielokrotnie wskazywał, że w celu przyznania podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego, co do zasady konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku należnego, a transakcją lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia. Jednocześnie, zdaniem TSUE, istnieje możliwość przyznania podatnikowi prawa do odliczenia, gdy taki bezpośredni i ścisły związek nie występuje, lecz poniesione wydatki należą do kosztów ogólnych tego podatnika i jako takie stanowią elementy cenotwórcze dostarczanych towarów i usług. Takie wydatki mają bowiem bezpośredni związek z całością działalności gospodarczej podatnika (wyrok TSUE w sprawie C-126/14 Sveda UAB).

Powyższe prowadzi do wniosku, że prawo do odliczenia powstaje zarówno wtedy, gdy dany wydatek pozostaje w ścisłym związku z konkretną czynnością opodatkowaną, jak również, gdy jest związany z większą liczbą takich czynności, a także, gdy zostaje poniesiony w związku z ogółem czynności, kształtujących zakres działalności gospodarczej podatnika. W każdym bowiem z tych przypadków podatek naliczony zapłacony w cenie nabytych towarów lub usług stanowi, w sposób pośredni lub bezpośredni, element cenotwórczy czynności opodatkowanych, pozostając z nimi w ten sposób ścisłym związku, wynikającym zarówno z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Gminy, wydatków ponoszonych w związku z realizacją projektu nie sposób bezpośrednio przypisać działalności gospodarczej prowadzonej przez Gminę. Tym samym wydatki te będą wykorzystywane przez Gminę do czynności niedających prawa od obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

W opinii Gminy, w przypadku wydatków ponoszonych na realizację przedmiotowej inwestycji brak jest bezpośredniego i ścisłego ich związku z czynnościami opodatkowanymi VAT, wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Wydatki ponoszone w związku z wyposażeniem poszczególnych budynków użyteczności publicznej w instalacje odnawialnych źródeł energii nie przyczynią się do zwiększenia zakresu działalności gospodarczej Gminy. Wydatki te, zdaniem Gminy, są na tyle ogólne, że związek ich z działalnością gospodarczą jest niewystarczająco klarowny, aby mógł zostać spełniony warunek istnienia prawa do odliczenia VAT.

Tym samym z uwagi na brak wystarczającego związku wydatków ponoszonych na realizację inwestycji z występującymi po stronie Gminy czynnościami opodatkowanymi VAT, przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie zostaną spełnione. W związku z powyższym, zdaniem Gminy, nie będzie miała ona prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją tego projektu.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS). Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 30 kwietnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.67.2019.2.AZ. DKIS wskazał, że: „Usługi zamieszczone na utworzonym portalu udostępniane są nieodpłatnie dla każdego mieszkańca oraz przedsiębiorcy. Korzystanie z portalu jest nieodpłatne. Więc sam portal nie generuje dla Gminy żadnych obrotów. (...) Zatem pomiędzy ponoszonymi przez gminę wydatkami na utworzenie portalu, a czynnościami opodatkowanymi (najmem i dzierżawą nieruchomości stanowiących majątek gminy) nie zaistniał ścisły związek, który uzasadniałby przyznanie gminie prawa do odliczenia z tytułu tych wydatków. Ponoszone wydatki nie mogły również zostać uznane za rodzące prawo do odliczenia koszty ogólne, gdyż sytuacja podmiotów prawa publicznego działających w charakterze władzy publicznej jest nieporównywalna do sytuacji podmiotów prowadzących działalność gospodarczą”.

Podobny pogląd został wyrażony w interpretacji indywidualnej z dnia 1 marca 2019 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.23.2019.1.JKU, w której DKIS podkreślił, że: „W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż jak wskazał Wnioskodawca, projekt nie generuje dochodu – w wyniku jego realizacji nie będą osiągane przychody, które można na podstawie posiadanych informacji skalkulować w całym okresie analizy, a Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją. Realizacja projektu ma na celu zwiększenie poziomu wykorzystania technologii informacyjno -komunikacyjnych w Gminach oraz zwiększenie dostępności i dojrzałości e-usług. Zatem wydatki związane z realizacją ww. projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Tym samym Zainteresowany nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją wskazanego projektu. Podsumowując, w okolicznościach niniejszej sprawy, w związku z realizacją projektu pn. «Cyfrowy urząd przyjazny mieszkańcom», Gminie nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, wynikającego z faktur dokumentujących realizacje ww. inwestycji”.

Zbieżne stanowisko zostało przedstawione w interpretacji indywidualnej z dnia 19 grudnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-3.4012.615.2018.1.AŻ, DKIS uznał bowiem, że: „w związku z realizacją projektu pn. «Uruchomienie E-usług publicznych i elektronicznego dostępu do informacji przestrzennej w Gminie», Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług”.

Analogicznie wypowiedział się DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 15 października 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.609.2018.1.AJB, w której zgodził się z wnioskodawcą, że: „Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w związku z planowaną realizacją projektu, gdyż zarówno w fazie konstrukcyjnej realizacji projektu jak i jego fazie eksploatacyjnej Gmina nie będzie wykorzystywała infrastruktury na działalność opodatkowaną podatkiem VAT. Wszystkie powstałe w wyniku projektu e-usługi będą udostępnione przez Gminę bezpłatnie”.

Zbieżny pogląd zaprezentował DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 8 listopada 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.721.2018.1.AP, w której wskazał, że: „warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie zostanie spełniony, gdyż wydatki w ramach operacji nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi. W konsekwencji Gminie nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki, tzn.:

‒odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz

‒towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych – czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku VAT, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a ustawy i następne oraz art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2b ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2c ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

W myśl art. 86 ust. 22 ustawy:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej Rozporządzeniem.

Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia:

Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Zgodnie z § 2 pkt 6 Rozporządzenia:

Zgodnie z § 2 pkt 8 Rozporządzenia:

W myśl § 3 ust. 1 Rozporządzenia:

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostki samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla poszczególnych jednostek organizacyjnych.

W § 3 ust. 2, ust. 3 i ust. 4 rozporządzenia ustawodawca podał ustalony według wzoru sposób określania proporcji w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, jednostki budżetowej oraz zakładu budżetowego.

Ponadto należy wskazać, że wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 90 ustawy.

W myśl art. 90 ust. 1-3 ustawy:

Stosownie do art. 90 ust. 10 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2023 r.:

Przepis art. 90 ust. 10 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2023 r. stanowi, że:

Zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:

Stosownie do art. 90 ust. 10b ustawy:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1059 ze zm.):

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

‒podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

W świetle art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina jest właścicielem obiektów użyteczności publicznej, objętych realizowanym obecnie projektem pn.: „(…)”. Głównym celem projektu jest ograniczenie zanieczyszczeń powietrza poprzez montaż OZE na budynkach użyteczności publicznej. Inwestycja polega na opracowaniu dokumentacji technicznej, nadzorze inwestorskim oraz wykonaniu 3 instalacji fotowoltaicznej oraz 1 pompy ciepła na potrzeby budynków użyteczności publicznej zlokalizowanych w Gminie i należących do Gminy: budynku Urzędu Miejskiego w (…), Przedszkolu Samorządowym w (…), Szkoły Podstawowej w (…). Wyprodukowana energia elektryczna i cieplna będzie wykorzystywana na potrzeby własne jednostek. Na fakturach dokumentujących ww. wydatki jako nabywca wskazana będzie Gmina.

Państwa wątpliwości dotyczą wskazania, czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, w zakresie w jakim dotyczy ona: budynku Urzędu Miejskiego, Szkoły Podstawowej oraz Przedszkola.

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności będzie przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów działalności (opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT), z którym wydatki te będą związane, tj. dokonanie bezpośredniej alokacji.

Jeżeli takie wyodrębnienie będzie możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej. Brak będzie natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi.

W sytuacji, gdy przyporządkowanie ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności nie będzie możliwe, a wydatki będą służyły zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Aby odpowiedzieć na zadane przez Państwa pytania należy, odnosząc się do okoliczności sprawy, dokonać analizy informacji przedstawionych w zakresie poszczególnych budynków.

We wniosku wskazali Państwo, że w budynku Przedszkola prowadzona jest działalność związana z edukacją i opieką nad dziećmi. Zatem, z tej informacji wynika, że ww. budynek jest przez Państwa wykorzystywany do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką będzie związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „(…)” w części dotyczącej budynku Przedszkola.

Odnosząc się natomiast do budynku Szkoły Podstawowej należy zauważyć, że – jak wynika z opisu sprawy – w budynku Szkoły Podstawowej oraz w przyszkolnym kompleksie sportowym, prowadzone są zajęcia dla uczniów. Jednocześnie, w niewielkim zakresie szkoła służy również do wykonywania odpłatnych czynności, opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym, towary i usługi nabywane w ramach realizacji przedmiotowego projektu będą wykorzystywane przez Państwa do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej przez Gminę działalności, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wskazali Państwo, że prewspółczynnik ustalony dla Szkoły Podstawowej wynosi 1%. W odniesieniu do prewspółczynnika Szkoły Podstawowej – uznają Państwo, że wynosi on 0%.

Zgodnie z powołanym wyżej art. 90 ust. 10 pkt 2 ustawy, jeżeli proporcja nie przekroczy 2% podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0% i nie dokonywać odliczeń podatku naliczonego. Zasada ta – z uwagi na treść art. 86 ust. 2g ustawy – ma również zastosowanie do proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy. Nie oznacza to jednak, że wskaźnik poniżej 2% pozbawia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego z zastosowaniem wyliczonej proporcji. W powyższej sytuacji bowiem podatnik ma prawo wyboru, czy będzie dokonywał odliczania w oparciu o wyliczoną proporcję, czy też zrezygnuje z tego prawa i nie będzie odliczał podatku naliczonego. Jednakże, wybór ten pozostawiony zostanie podatnikowi.

Zatem, w świetle przytoczonych przepisów, jeżeli wyliczony prewspółczynnik nie przekracza 2%, a uznają Państwo, że wynosi on 0%, to nie przysługuje/nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „(…)” w części dotyczącej budynku Szkoły Podstawowej.

Co do zasady – przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „(…)” w części dotyczącej budynku Szkoły Podstawowej, w części w jakiej zakupione towary i usługi są związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Należy jednak zauważyć, że z uwagi na fakt, że czynności opodatkowane VAT stanowią w analizowanym przypadku znikomą część działalności jednostki i wyliczona dla niej proporcja nie przekroczy 2%, to na podstawie art. 86 ust. 2g w zw. z art. 90 ust. 10 pkt 2 ustawy, mogą Państwo przyjąć, że proporcja wynosi 0% i wówczas nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją ww. projektu. Jednakże, wybór ten jest/będzie pozostawiony Państwu.

W związku z tym, Gmina ma prawo uznać, że nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „(…)” w części dotyczącej budynku Szkoły Podstawowej.

Odnosząc się natomiast do budynku Urzędu Miejskiego – prowadzona jest w nim standardowa działalność administracyjna Gminy. Ponadto, 3,8% jego powierzchni przeznaczone jest pod odpłatny najem, z tytułu którego Gmina rozlicza VAT należny.

Wskazali Państwo, że prewspółczynnik ustalony dla budynku Urzędu Miejskiego wynosi 3%. Proporcja (współczynnik) ustalona dla ww. budynku wynosi 96%.

Zatem, przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „(…)” w części dotyczącej budynku Urzędu Miejskiego z zastosowaniem sposobu określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz art. 90 ustawy o VAT. Prawo to przysługuje/będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko jest:

-prawidłowe w części braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, w zakresie dotyczącym budynku Przedszkola (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),

-nieprawidłowe w części braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, w zakresie dotyczącym budynku Urzędu Miejskiego i Szkoły Podstawowej (pytanie oznaczone we wniosku nr 1 i nr 3).

Pytanie nr 3 uznano za nieprawidłowe ze względu na inne uzasadnienie niż Państwo wskazali we wniosku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W tym miejscu wskazać należy, że użyte przez Państwa we własnym stanowisku sformułowania o treści: „ Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Przedszkola? Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej inwestycji, w zakresie w jakim dotyczy on budynku Szkoły Podstawowej (…)” uznano za oczywistą omyłkę pisarską.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych – dotyczą innych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych, są związane z innymi projektami. Należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Ponadto tutejszy Organ przyjął, że proporcja wyliczona przez Państwa jest zgodna z przepisami regulującymi sposób jej obliczania, tj. w myśl art. 90 ust. 3 ustawy:

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).