Wyrok SN z dnia 23 maja 2023 r., sygn. II CSKP 973/22

1. Postanowienia umowne przyznające bankowi swobodę kształtowania kursu waluty w ramach obowiązującego stosunku umownego, a przez to swobodę kształtowania wysokości świadczenia własnego i drugiej strony, są niedozwolone i nie wiążą konsumenta, kształtując jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

2. Wyeliminowanie z umowy kredytu denominowanego klauzul przeliczeniowych, uznanych za niedozwolone, prowadzi do wniosku, że umowa w pozostałym zakresie nie jest możliwa do utrzymania, co w skutkach jest tożsame z nieważnością umowy.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Mariusz Łodko (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Jarosław Sobutka

‎SSN Mirosław Sadowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 23 maja 2023 r. w Warszawie,
‎skargi kasacyjnej Bank spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z 14 lipca 2020 r., VI ACa 501/19,
‎w sprawie z powództwa M. G.
‎przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę,

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zarządza od Bank spółki akcyjnej w W. na rzecz M. G. kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Po rozpoznaniu apelacji obu stron, Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem 
‎z 14 lipca 2020 r. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie drugim częściowo, tj. zasądził od pozwanego na rzecz powoda dodatkowo 198 372,41 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 26 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty (pkt I lit. a); oddalił apelację powoda w pozostałym zakresie (pkt II) i apelację pozwanego w całości (pkt III) oraz orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt IV).

Sąd drugiej instancji podzielił ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, że 8 marca 2006 r. Bank1 spółka akcyjna w W. i powód zawarli umowę o kredyt budowlano-hipoteczny w wysokości 132 493,96 CHF celem nabycia lokalu mieszkalnego, którego cena była płatna w złotych. W sprawach nieuregulowanych w umowie miały zastosowanie postanowienia Regulaminu udzielania kredytu hipotecznego dla Klientów Indywidualnych w Bank1 S.A. Powód podpisał oświadczenie, że zapoznał się z tym regulaminem i wyraził zgodę na włączenie jego postanowień do umowy. W oparciu o postanowienia regulaminu wypłata kredytu w walucie obcej następowała przy zastosowaniu kursu zakupu walut w banku z dnia wypłaty kredytu (§ 19 ust. 4). Spłaty raty i odsetek dokonywano piątego dnia każdego miesiąca, za miesiąc poprzedni, lub jeżeli jest to dzień ustawowo wolny od pracy, w pierwszym dniu roboczym następującym po tym dniu poprzez pobranie środków z rachunku wskazanego w umowie kredytowej i bez odrębnej dyspozycji posiadacza rachunku (§ 21 ust. 2). W przypadku kredytów ‎w walutach obcych, raty spłat przeliczane były na złote – według ostatniej tabeli kursów ogłoszonej przez bank w dniu jej wymagalności – przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut (§ 21 ust. 3). Kredytobiorca zobowiązany był do otwarcia konta oraz zasilania konta wpływami zabezpieczającymi miesięczną spłatę raty i odsetek oraz innych należności wynikających z umowy kredytu. Umowa została zawarta według standardowego wzorca umownego stosowanego przez bank. Postanowienia umowy dotyczące przeliczeń świadczeń stron oraz ubezpieczeń kredytu nie były indywidualnie uzgadniane z powodem. Powód nie był też informowany, w jaki sposób bank będzie przeliczał należności kredytowe.

Bank uruchomił kredyt w złotych i wypłacił powodowi 325 552 zł w dziewięciu transzach od 17 marca 2006 r. do 6 lipca 2007 r. Wypłacona kwota kredytu odpowiadała 133 744,65 CHF, która to wartość we franku szwajcarskim została ustalona na podstawie kursu kupna waluty z tabel obowiązujących w banku w dniach wypłaty poszczególnych transz. Pozwany pobrał od powoda również 5979,09 zł tytułem składki ubezpieczenia pomostowego i 1136,68 zł tytułem ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.