Zaliczka – ukłon w stronę wykonawców

Stosowanie zaliczek jest praktyką, która przynosi korzyści obu stronom procesu inwestycyjnego. Wykonawcy dzięki temu mogą w mniejszym stopniu posiłkować się zewnętrznym finansowaniem (obarczonym odsetkami i prowizją), a zamawiający zwiększają szanse otrzymania ofert korzystniejszych cenowo. Ponieważ regulacja ustawowa w zakresie zaliczek jest niezwykle skromna – ciężar doprecyzowania zasad ich udzielania spoczywa na zamawiającym.

Zaliczka to nic innego, jak przedpłata na poczet wynagrodzenia wykonawcy, dokonywana przed terminem realizacji części lub całości zamówienia. Od płatności częściowej różni ją to, że jej wypłata nie jest warunkowana wykonaniem określonego zakresu inwestycji. Tym samym wykonawca najpierw otrzymuje środki finansowe, a dopiero potem wykazuje realizację określonych prac na pokrycie wypłaconej kwoty. Instytucja zaliczki nie doczekała się rozbudowanej regulacji w przepisach Prawa zamówień publicznych (dalej: Pzp). Pozwala to w pełni wykorzystać możliwości wyrażonej w art. 353 Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) zasady swobody umów i odpowiednio ukształtować relację zamawiający–wykonawca w sposób korzystny dla stron.