Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 29 marca 2022 r., sygn. II SA/Wr 254/21

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Olga Białek Sędzia WSA Wojciech Śnieżyński Protokolant: specjalista Marta Klimczak po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 marca 2022 r. sprawy ze skargi S. B. na decyzję Wojewody Dolnośląskiego z dnia 12 marca 2021 r. nr SOC-OP.621.1.109.2020.DT w przedmiocie odmowy wymeldowania z miejsca pobytu stałego oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Decyzją Wójta Gminy R. (nr SO.5343.5.2019.WW) z dnia 20 października 2020 r. orzekł o odmowie wymeldowania S. Z. z miejsca pobytu stałego w lokalu pod adresem R. [...].

Odwołanie od tej decyzji złożył S. B.

Wojewoda Dolnośląski decyzją z dnia 12 marca 2021 r. (SOC-OP.621.1.109.2020.DT), na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa, w związku z art. 35 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1397 z późn. zm.), po rozpatrzeniu odwołania S. B. od opisanej decyzji orzekł o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji.

Na uzasadnienie organ wskazał, że postępowanie administracyjne w sprawie wymeldowania S. Z. z miejsca pobytu stałego w lokalu pod adresem R. [...] wszczęte zostało w dniu 16 lipca 2019 r. na wniosek M. B. i S. B., którzy wnieśli o jego wymeldowanie ze względu na opuszczenie przez nią tego lokalu bez dopełnienia obowiązku meldunkowego. Wnioskodawcy poinformowali organ gminy, że S. Z. nie mieszka w przedmiotowym lokalu od około 6 lat, a w 2017 r. krótko przebywał w tym lokalu, gdy miał problemy mieszkaniowe. Jako dokument potwierdzający posiadanie tytułu prawnego do lokalu dołączony został wydruk treści księgi wieczystej, zgodnie z którym jako właścicielka lokalu wskazana jest M. B. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania skierowane do S. Z. zostało wysłane na adres miejsca stałego zameldowania i zostało przez niego odebrane. W toku postępowania do organu I instancji wpłynęło z Komendy Miejskiej Policji w L. informujące, że przeprowadzono rozmowę z E. Z., która oświadczyła, iż na co dzień zamieszkuje w tym lokalu wraz z synem S., który pracuje jako kierowca zawodowy i wyjeżdża do pracy na trzy tygodnie, po czym wraca na kilka dni. Natomiast wnioskodawczyni M. B. oświadczyła, że E. Z. wraz z dziećmi nie zamieszkiwała w tym lokalu od 1,5 roku i obecnie wróciła, gdyż dowiedziała się o postępowaniu o wymeldowanie. Rozpytani przez Policję sąsiedzi potwierdzili, że S. Z. rzadko pojawia się w domu z uwagi na charakter pracy. Przesłuchany w organie I instancji w charakterze świadka S. Ć., sąsiad, zeznał, że S. Z. mieszka w tym lokalu wraz ze swoim bratem, matką i babcią i często widuje go w miejscu zamieszkania. Kolejny przesłuchany świadek B. M., sąsiadka, zeznała, że widuje S. Z. w miejscu zameldowania, ostatnio widziała go trzy tygodnie wcześniej. Oświadczyła, że pięć razy widywała S. Z. również w okresie od grudnia 2017 r. W toku postępowania E. Z. dołączyła do akt sprawy następujące dokumenty: - wniosek E. Z. i S. Z. o przywrócenie posiadania z dnia 22 lipca 2019 r. skierowany do Sądu Rejonowego Wydziału [...] Cywilnego w L. ; - zawiadomienie z dnia 23 lipca 2019 r. E. Z. i S. Z. o popełnieniu przestępstwa przez S. B. skierowane do Prokuratury Rejonowej w L. W toku postępowania organ I instancji dokonał weryfikacji dokumentów dotyczących tytułu prawnego do nieruchomości i ustalił, że dla nieruchomości R. [...] wydzielone zostały odrębne lokale, dla których zostały założone odrębne księgi wieczyste. Ustalono, że S. B. nie jest właścicielem lokalu pod adresem R. [...]. Organ I instancji w związku z tym faktem poinformował S. B., że nie może on być stroną postępowania dotyczącego wymeldowania z lokalu pod adresem R. [...]. Do organu I instancji wpłynęło pismo podpisane przez E. Z., w którym wskazała, że pomieszczenia przez nią zajmowane dotyczą lokalu pod adresem R. [...]. Następnie do organu I instancji wpłynęło pełnomocnictwo M. B. udzielone S. B. do reprezentowania jej w tym postępowaniu. S. B. dołączył również do akt sprawy oświadczenie M. B. z dnia 11 lipca 2019 r. złożone w obecności A. K., specjalisty pracy socjalnej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. M. B. oświadczyła, że jej córka E. Z. nie mieszka w jej domu od stycznia 2018 r. E. Z. mieszkała w jej domu, ale ona nie chce się wyprowadzić. M. B. dołączyła także do akt sprawy dokumenty dotyczące zgłoszenia sprawy kradzieży tablicy rejestracyjnej przez E. Z., gdzie wskazała adres zamieszkania w L. W toku postępowania M. B. i S. B. wnosili o przesłuchanie A. K., pracownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej i w dniu 12 listopada 2019 r. została ona przesłuchana w charakterze świadka. Zeznała, że nie ma wiedzy, na temat zamieszkiwania S. Z. Oświadczyła, że od grudnia 2017 r. była w lokalu 3-4 razy i nie widziała wtedy S. Z. Podczas postępowania dołączono do akt sprawy postanowienie Sądu Rejonowego w L. z dnia 29 sierpnia 2019 r. sygn. akt [...] w sprawie o ochronę naruszonego posiadania, zgodnie z którym udzielone zostało zabezpieczenie powództwa S. Z. o ochronę naruszonego posiadania poprzez nakazanie pozwanym M. B. i S. B. umożliwienia powodowi codziennego i swobodnego korzystania z kuchni i łazienki znajdujących się na drugim piętrze budynku oraz umożliwienie dostępu do dwóch pomieszczeń znajdujących się na parterze, celem zabrania rzeczy należących do powoda. Dołączono również do akt sprawy pismo E. Z. do Sądu Rejonowego w L. z dnia 27 września 2019 r. w sprawie o sygn. akt [...], informujące, że mimo interwencji policji nie zdołała ona wyegzekwować postanowienia Sądu. Następnie został ponownie przesłuchany. Zeznał, że ostatni raz widział S. Z. na posesji pod adresem R. [...] latem 2019 r., jak była policja, to było we wrześniu. Oświadczył, że od tego czasu S. Z. nie mieszka w spornym lokalu. Zeznał, że w czasie ostatnich dwóch lat S. Z. przyjeżdżał do lokalu częściej, a później rzadziej. Kolejny przesłuchany świadek J. B. z Urzędu Gminy R. oświadczyła, ze nie ma wiedzy na temat zamieszkiwania S. Z. Zeznała, że przyjmowała wniosek o wymeldowanie od S. B. i M. B. i pomogła złożyć go M. B. w sekretariacie, myślała wtedy, że współwłaścicielami lokalu są M. B. i S. B., dlatego uznała, że zasadne było dopisanie S. B. jako wnioskodawcy. Następnie została przesłuchana w charakterze świadka B. B., sąsiadka. Zeznała ona, że mniej więcej do połowy lipca 2019 r. widziała S. Z. na posesji pod adresem R. [...], widziała go jednak rzadziej, bo pracuje za granicą. Zeznała, że część rzeczy należących do S. Z. znajduje się w lokalu, a część rzeczy znajduje się u niej w domu. Zeznała, że po awanturze w grudniu 2018 r. widywała S. Z., czasami w tym okresie u niej nocował. Korzystając z pomocy prawnej Urzędu Miasta L.(1), zostały przesłuchane w charakterze świadków E. P. i A. K., dla których E. Z. jest siostrzenicą. E. P. zeznała, że ostatni raz widziała S. Z. pięć lat wcześniej przy grobie dziadków na cmentarzu w L.(1). Oświadczyła, że ostatni raz była w lokalu w drugiej połowie sierpnia 2019 r. u M. B. i S. B. Zeznała, że podczas jej wizyty w czasie ostatnich dwóch lat nie widziała S. Z. w lokalu i że on tam me mieszkał. Zeznały, że w 2017 r. pomieszczenia w lokalu nie sprawiały wrażenia, aby ktoś w nich mieszkał. Świadek A. K. zeznała, że ostatni raz widziała S. Z. pięć lat temu w L.(1). Zeznała, że we wrześniu 2017 r. przedmiotowy lokal był niezamieszkały, na czas remontu meble zostały przeniesione do innego pokoju. Zeznała, że podczas jej wizyt w czasie ostatnich dwóch lat nie widziała S. Z. w przedmiotowym lokalu. W toku postępowania do organu I instancji wpłynęło pismo z Komendy Miejskiej Policji w L., w którym wymienione zostały interwencje Policji w tym lokalu. Doszło do nich w dniach 8 grudnia 2017 r., 13 lipca 2019 r., 14 lipca 2019 r. oraz 26 września 2019 r. We wszystkich interwencjach osobą zgłaszającą była E. Z. i dotyczyły one utrudniania jej zamieszkiwania przez S. B. oraz M. B. W jednej z interwencji oprócz E. Z. jako osoba zgłaszająca został wymieniony S. B., który zgłosił, że niechciani lokatorzy nie chcą opuścić domu. Do akt sprawy dołączone zostały następujące dokumenty złożone przez E. Z.: - zawiadomienie Prokuratury Rejonowej w L. z dnia 28 grudnia 2019 r. sygn. akt [...] o przesłaniu aktu oskarżenia - wniosku przeciwko M. B. i S. B., oskarżonych o popełnienie przestępstwa z art 191 § 1 kk i art. 191 § 1a kk; - postanowienie Sądu Okręgowego w L. z dnia 7 stycznia 2020 r. sygn. akt [...] oddalające zażalenie M. B. i S. B. na postanowienie Sądu Rejonowego w L. z dnia 29 sierpnia 2019 r. sygn. akt [...]. Podczas postępowania S. B. złożył skargę do Wojewody Dolnośląskiego na postępowanie w sprawie wymeldowania S. Z. W odpowiedzi na skargę Wojewoda Dolnośląski w dniu 29 stycznia 2020 r. wydał zawiadomienie nr [...] o przekazaniu skargi zgodnie z właściwością Wójtowi Gminy R. W toku postępowania zostały również przeprowadzone oględziny lokalu przy udziale E. Z., S. B. oraz w asyście policjantów. W protokole z oględzin stwierdzono, że w pomieszczeniach na pierwszym i drugim piętrze (w pokojach, kuchni i łazience) znajdują się rzeczy osobiste należące m.in. do S. Z., kosmetyki, meble, sprzęty (lodówka). Do protokołu została załączona dokumentacja fotograficzna. Po przeprowadzeniu oględzin S. B. oraz E. Z. przesłali do organu I instancji pisma, w których przedstawili swoje uwagi dotyczące oględzin. Ponadto S. B. wniósł o przesłuchanie w charakterze świadków M. Z. i S. Z. Do akt sprawy został dołączony nieprawomocny wyrok nakazowy Sądu Rejonowego w L. z dnia 4 lutego 2020 r. sygn. akt [...], [...], uznający oskarżonego S. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 191 § 1 i la kk i z art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk oraz uznający oskarżoną M. B. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu z art. 191 § 1 i 1a kk. W toku postępowania S. B. złożył do Wojewody Dolnośląskiego ponaglenie na niezałatwienie sprawy w terminie. Po rozpatrzeniu ponaglenia Wojewoda Dolnośląski w postanowieniu z dnia 5 marca 2020 r. nr SOC-OP.621.1.16.2020.AB stwierdził, że Wójt Gminy R. nie dopuścił się bezczynności ani przewlekłego prowadzenia postępowania. Następnie zostali przesłuchani w charakterze świadków pracownicy Urzędu Gminy R. B. W. zeznała, że zna E. Z. i nigdy nie widziała S. Z. w tym lokalu, ponieważ tam nie była i nie ma wiedzy na temat zamieszkiwania S. Z. Zeznała, że M. B. poinformowała ją, iż mieszka sama i przyjmując deklaracje śmieciowe, nie ma wiedzy, ile osób jest zameldowanych. M. B.(1) zeznała, że nie zna S. Z. i nie ma wiedzy na temat jego zamieszkiwania. Zeznała, że brała udział w rozmowie dotyczącej wyjaśnienia opłaty za ścieki w lokalu. W charakterze świadka został również przesłuchany P. J. z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. . Zeznał, że nie rozpoznaje S. Z. i nigdy nie widział go w tym lokalu, był na posesji tylko trzykrotnie, a w samym budynku tylko raz. Zeznał, że wie, iż S. Z. opuścił lokal i pozostawił w tym lokalu swoje rzeczy. Ponadto przesłuchano K. L., dzielnicowego Rewiru [...] Komendy Miejskiej Policji w L. , który zeznał, że ma wiedzę, iż S. Z. opuścił lokal, w którym jest zameldowany i że zostawił w tym lokalu swoje rzeczy. Realizując wynikający z art. 10 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego obowiązek zapewnienia stronom postępowania czynnego udziału w każdym stadium postępowania, organ skierował do nich pismo informujące o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym i wypowiedzenia się co do tych dowodów przed wydaniem decyzji przez organ. Z przysługującego prawa skorzystał S. B. Przesłał on do organu I instancji pismo, w którym zarzucił, że nie przeprowadził rozprawy administracyjnej oraz nie wystąpił do odpowiednich instytucji o dostęp do logowań telefonu S. Z. Oświadczył, że o niezamieszkiwaniu S. Z. w przedmiotowym lokalu świadczy fakt, że od stycznia 2019 r. organ miał wiedzę, że w deklaracji dotyczącej wywozu śmieci ujęta jest jedna osoba. Zarzucił również, że oględziny zostały poszerzone o inną część nieobjętą wnioskiem. Oświadczył ponadto, że S. Z. nie zamieszkuje W tym lokalu od połowy grudnia 2017 r. Do akt sprawy dołączono również pismo E. Z., w którym oświadczyła, że została usunięta z lokalu, a S. B. używał wobec niej przemocy fizycznej. Jednocześnie S. B. złożył do Wojewody Dolnośląskiego kolejne ponaglenie na niezałatwienie sprawy w terminie. Po rozpatrzeniu ponaglenia Wojewoda Dolnośląski w postanowieniu z dnia 3 września 2020 r. nr SOC-OP.62ł.l.57.2020.AB stwierdził, że Wójt Gminy R. nie dopuścił się bezczynności ani przewlekłego prowadzenia postępowania. W odpowiedzi na wezwanie organu I instancji S. B. dołączył do akt sprawy wypis aktu notarialnego umowy darowizny repertorium A nr [...] z dnia 2 lipca 2020 r., zgodnie z którym M. B. daruje S. B. nieruchomość pod adresem R. [...], a S. B. ustanawia na rzecz M. B. dożywotnią i nieodpłatną służebność osobistą, polegającą na prawie korzystania ze wszystkich pomieszczeń w tym lokalu. Następnie organ I instancji ponownie zgodnie z art. 10 k.p.a. przed wydaniem decyzji administracyjnej poinformował strony postępowania o możliwości wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonych dowodów i materiałów. S. B. skorzystał z przysługującego mu prawa i zapoznał się ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Do akt sprawy zostało dołączone pismo S. B. z dnia 25 września 2020 r. do Wójta Gminy R. w sprawie przedłożenia informacji w kwestii podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego dotyczące przedmiotowego lokalu. Do akt sprawy dołączono pismo pismo E. Z., w którym przekazała informacje na temat toczących się postępowań sądowych. Poinformowała, że w sprawach: przed Sądem Rejonowym w L. Wydział [...] dotyczącej odwołania M. B. i S. B. od wyroku nakazowego uznającego winę ww. osób (sygn. akt [...]) oraz przed Sądem Rejonowym dla W.-[...] Wydział Cywilny, dotyczącej zwrotu od S. B. dla E. Z. środków pieniężnych przekazanych na zakup działki przy budynku R. [...] (sygn. akt [...]) - żadna z nich nie mogła się odbyć ze względu na złożone wnioski przez stronę przeciwną. Natomiast sprawa o przywrócenie posiadania przed Sądem Cywilnym w L. (sygn. akt [...]) jest w toku. Do pisma zostały dołączone następujące dokumenty: - korespondencja mailowa E. Z. w sprawie karnej; - pismo wezwanego S. B. o wyłączenie sędziego z dnia 29 września 2020 r.,sygn. akt [...]; - postanowienie Sądu Rejonowego dla W.-[...] [...] Wydział Cywilny z dnia 1 października 2020 r. sygn. akt [...] oddalające wniosek S. B. o wyłączenie sędziego. Zgodnie z art. 35 ustawy o ewidencji ludności właściwy organ gminy wydaje z urzędu lub na wniosek właściciela lub podmiotu, wskazanych w art. 28 ust. 2 tej ustawy, decyzję w sprawie wymeldowania obywatela polskiego, który opuścił miejsce pobytu stałego albo opuścił miejsce pobytu czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu i nie dopełnił obowiązku wymeldowania się. Mając na uwadze zebrany w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy, na podstawie tego przepisu prawa Wójt Gminy R. decyzją nr SO.5343.5.2019.WW z dnia 20 października 2020 r. orzekł o odmowie wymeldowania S. Z. z miejsca pobytu stałego w lokalu pod adresem R. [...]. W uzasadnieniu tej decyzji organ wskazał, że opuszczenie przez S. Z. lokalu nie było jego dobrowolną decyzją i został on zmuszony do opuszczenia tego lokalu, a ponadto sąd udzielił jej zabezpieczenia w sprawie o ochronę naruszenie naruszonego posiadania. Wskazano również, że w miejscu zameldowania S. Z. pozostawił swoje rzeczy osobiste, meble, kosmetyki i ubrania.