Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2024 r., sygn. III SA/Wa 1294/24

Art.17k ust.2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajduje zastosowania w sytuacji odkupienia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Matylda Arnold-Rogiewicz, Sędziowie sędzia WSA Konrad Aromiński, asesor WSA Tomasz Grzybowski (sprawozdawca), Protokolant referent Klaudia Staręga, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2024 r. sprawy ze skargi [...] S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 kwietnia 2024 r. nr 0111-KDIB2-1.4010.48.2024.1.AJ w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych oddala skargę.

Uzasadnienie

Sporną interpretacją indywidualną z 29 kwietnia 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał za nieprawidłowe stanowisko P. S.A. z siedzibą w W. (skarżąca) w zakresie rozliczenia podatkowego odkupu wierzytelności leasingowych od spółki sekurytyzacyjnej. Istota stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę jest następująca.

Spółka zawarła z P. DAC z siedzibą w Irlandii (dalej: "SPV"), będącą podmiotem o nieograniczonym obowiązku podatkowym (rezydencji podatkowej) w Irlandii, transakcję sekurytyzacji tradycyjnej wierzytelności leasingowych, w wykonaniu której SPV dostarczyła spółce środków finansowych przed terminem wymagalności określonych wierzytelności własnych spółki. W ramach wykonania transakcji sekurytyzacji SPV nabyła od skarżącej na podstawie umowy przelewu niewymagalne wierzytelności spółki. Zakresem przelewu wierzytelności objęte były przyszłe raty leasingowe w kwocie netto (bez VAT), przysługujące spółce od jej klientów z tytułu świadczenia przez nią umów tzw. leasingu operacyjnego oraz prawa i wierzytelności z nimi związane, w tym należności z tytułu odszkodowania umownego w przypadku wygaśnięcia umowy leasingu na skutek szkody całkowitej oraz w przypadku odstąpienia od umowy leasingu lub wypowiedzenia umowy leasingu (w części ustalonej przez strony) oraz odsetki za zwłokę, kary umowne itp. Wierzytelności o zapłatę wartości końcowej (rezydualnej) przedmiotu leasingu nie są przedmiotem przelewu. W związku z powyższym SPV była podmiotem uprawnionym do domagania się od klientów spłaty wierzytelności w terminach ich wymagalności, późniejszych niż data przelewu wierzytelności. Wraz z wierzytelnościami na SPV przeszły ich zabezpieczenia prawne ustanowione przez klientów spółki. Natomiast własność przedmiotów leasingu nie została przeniesiona na SPV. Z tytułu nabycia przez SPV wierzytelności spółki, SPV zapłaciła na rzecz spółki cenę równą wartości nominalnej części kapitałowej rat leasingowych. Z tytułu przelewu wierzytelności, poza dyskontem, SPV nie przysługiwało inne wynagrodzenie od spółki (np. prowizja, opłata). Na podstawie umowy serwisowej spółka obsługiwała sekurytyzowane wierzytelności, zajmując się m.in. administracją umowami, zbieraniem wpłat od leasingobiorców, prowadzeniem dokumentacji dotyczącej wierzytelności, raportowaniem, monitorowaniem terminowości spłat wierzytelności, wzywaniem kredytobiorców do zapłaty zaległych rat. Spółka również świadczyła na rzecz SPV usługi inkasa polegające na przekazywaniu otrzymanych od klientów wpłat na rzecz SPV. Przy spełnieniu ściśle określonych warunków, spółka uprawniona była do odkupienia od SPV wierzytelności. Odkup w szczególności miał umożliwić wycofanie się spółki z sekurytyzacji, w przypadku gdy jej zasadnicze cele biznesowe zostaną spełnione, a w posiadaniu SPV pozostanie jedynie stosunkowo "niewielki" pakiet wierzytelności. Spółka miała ponadto obowiązek odkupić wierzytelności, które zostały przelane z naruszeniem umowy (np. wierzytelności niespełniające kryteriów dostępności do programu). Cena odkupu ustalona została w ten sam sposób jak wcześniej cena sprzedaży wierzytelności, tj. w wysokości wartości nominalnej części kapitałowej wierzytelności. Innymi słowy, cena odkupionych wierzytelności była równa cenie ich pierwotnej sprzedaży. Na tle wskazanych okoliczności spółka zadała pytanie, czy z tytułu odkupu wierzytelności przez spółkę od SPV, cena zapłacona za odkupione wierzytelności nie stanowi kosztu uzyskania przychodów dla spółki i jednocześnie otrzymane przez spółkę spłaty z tytułu odkupionych wierzytelności nie stanowią przychodu dla spółki, natomiast spółka powinna rozpoznawać przychód z tytułu odkupionych rat leasingowych zgodnie z art. 17k ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm., dalej: "ustawa o CIT"). Zdaniem skarżącej odpowiedź powinna być twierdząca, tj. odkup wierzytelności powinien być traktowany jako neutralny podatkowo. Strona powinna w dalszym ciągu rozliczać przychody z tytułu odkupionych rat leasingowych na zasadzie art. 17k ust. 2 ustawy o CIT (por. zwłaszcza s. 2-5 interpretacji).