Właściciel lokalu jako odrębna strona postępowania administracyjnego
W postępowaniu administracyjnym kluczowe znaczenie dla sprawnego jego przebiegu ma prawidłowe określenia kręgu stron postępowania. Zadanie to w praktyce może okazać się niełatwe, jeśli podstawą do określenia interesu prawnego decydującego o statusie strony będzie prawo do nieruchomości lokalowej w budynku mieszkalnym wielorodzinnym.
Stroną postępowania jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek (art. Kodeksu postępowania administracyjnego; dalej: k.p.a.). Jeśli postępowanie administracyjne dotyczy nieruchomości, to przymiot strony zwykle uzyskuje właściciel lub użytkownik wieczysty takiej nieruchomości. Po stronie właściciela może występować kilka podmiotów, co skutkuje zwykle koniecznością uznania każdego z nich za stronę postępowania. W konsekwencji, każdemu ze współwłaścicieli należy m.in. doręczyć decyzję administracyjną kończącą postępowanie.
Pominięcie któregokolwiek z właścicieli nieruchomości oznacza naruszenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, choćby decyzja była doręczona innym współwłaścicielom, a współwłaściciel pominięty mógł z łatwością się z nią zapoznać.
Wspólnota mieszkaniowa jako strona postępowania
Inaczej niż w przypadku współwłasności nieruchomości prezentuje się kwestia statusu strony w postępowaniu administracyjnym, które dotyczy tzw. nieruchomości wspólnej. Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o własności lokali (dalej: u.w.l.) do nieruchomości wspólnej zalicza się grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Każdemu właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Z kolei w świetle art. 6 u.w.l. ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową, której sprawami kieruje zarząd wspólnoty. Zarząd również reprezentuje wspólnotę na zewnątrz (w świetle art. 21 ust. 1 u.w.l.).
