Poradnia samorządowa

• Kiedy rada gminy może skrócić 14-dniowe vacatio legis uchwały?
• Kto może utworzyć stanowisko do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi?
• Czy regulamin targowisk może określać rodzaje towarów, którymi wolno handlować w wyznaczonych miejscach?

20 grudnia 2024 r. rada powiatu podjęła uchwałę w sprawie ustalenia wysokości opłat na 2025 r. za usunięcie i przechowywanie pojazdu usuniętego z drogi oraz wysokości kosztów powstałych w przypadku odstąpienia od usunięcia pojazdu. Przewidziała w niej znaczne podwyższenie opłat. Postanowiła, że przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2025 r. Akt ukazał się w dzienniku urzędowym województwa 30 grudnia 2024 r. Czy rada przyjęła prawidłową datę wejścia w życie uchwały?

Nie, data wejścia w życie uchwały jest nieprawidłowa, gdyż narusza zasadę, która zobowiązuje lokalnego prawodawcę do ogłaszania aktów normatywnych z co najmniej 14-dniowym vacatio legis (który oznacza okres między publikacją aktu prawnego a jego wejściem w życie).

W analogicznym stanie faktycznym wojewoda dolnośląski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 21 stycznia 2025 r. (nr PN–N.4131.192.1.2025.MF) wyjaśnił, że adresaci przepisów podwyższających stawki opłat za usuwanie pojazdów powinni mieć odpowiedni czas na przygotowanie się do nowej sytuacji prawnej spowodowanej podjętą uchwałą. Uchwała ta bowiem będzie rodzić dla nich bezpośrednie konsekwencje finansowe. Zdaniem organu należy wykluczyć możliwość skracania vacatio legis w stosunku do uchwał nakładających na adresatów obowiązki, zwiększających obciążenia, pozbawiających nabytych uprzednio uprawnień czy ograniczających te uprawnienia. Dokonywanie zmian w prawie nie może – z uwagi na obowiązywanie art. 2 Konstytucji RP – zaskakiwać adresatów norm prawnych.