Poradnia ubezpieczeniowa

• Dlaczego cudzoziemcy – zleceniobiorcy, mimo że nie mają zezwolenia na pobyt stały, podlegają ubezpieczeniom na zasadach ogólnych
• Na jakich zasadach opłaca składki osoba, która jest jednocześnie wspólnikiem w dwóch jednoosobowych spółkach z o.o.
• Czy składnik wynagrodzenia wypłacany po zakończeniu kontraktu menedżerskiego trzeba oskładkować
• Czy można negocjować z ZUS zmianę harmonogramu spłat zadłużenia składkowego rozłożonego na raty

Nasz klient chce podpisać umowy zlecenia z obywatelami państw spoza UE. Ich pobyt na terenie Polski ma charakter tymczasowy. Nie mają zezwoleń na pobyt stały. Czy mimo to musimy zgłosić ich do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego?

Tak, należy ich zgłosić do ubezpieczeń na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt w Polsce nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Wielu płatników uważa, że osoby przebywające w Polsce tymczasowo, bez zamiaru stałego pobytu, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym. ZUS stoi na przeciwnym stanowisku. Jako przykład można wskazać interpretację ZUS z 8 kwietnia 2024 r., znak DI/100000/43/277/2024. ZUS powołał się w tym przypadku na wyrok Sądu Najwyższego z 1 października 2019 r., sygn. akt 194/18. SN podkreślił, że o podleganiu albo niepodleganiu cudzoziemca ubezpieczeniom społecznym w Polsce z tytułu aktywności rodzącej taki obowiązek nie decyduje charakter dokumentu pobytowego, jakim legitymuje się cudzoziemiec ani nawet długość pobytu cudzoziemca w Polsce. Istotne jest to, czy w okresie prowadzenia działalności stanowiącej tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym, a więc np. zlecenia, faktyczny pobyt na terytorium Polski miał charakter stały czy też czasowy. Sąd Najwyższy opowiedział się wyraźnie za tym, by o zastosowaniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej decydowało to, gdzie w okresie wykonywania czynności stanowiących tytuł do podlegania ubezpieczeniom społecznym znajduje się centrum interesów życiowych i zawodowych danej osoby. Dlatego stały pobyt, o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, to pobyt niezmienny w okresie wykonywania np. umowy zlecenia.