Komentarz do ustawy o pomocy społecznej – Art. 64
[Zwolnienie z opłat – na wniosek] Osobom opłacającym pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej oraz osobom obowiązanym do wnoszenia takiej opłaty1) przysługuje prawo do częściowego lub całkowitego zwolnienia z tej opłaty – na ich wniosek. Jest to możliwe m.in. w uzasadnionych okolicznościach (długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne przy klęsce żywiołowej lub inne zdarzenia losowe), w sytuacji gdy członkowie rodziny, którzy ponoszą opłaty za pobyt, utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia oraz gdy osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.
NSA (…) Skoro ocena „możliwości” ponoszenia przez osobę zobowiązaną opłaty za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej jest dokonywana na etapie zawierania umowy, to tym bardziej ocena taka może i powinna być dokonywana w toku postępowania administracyjnego kończącego się wydaniem decyzji w przedmiocie ustalenia opłaty – w sytuacji, gdy strona złoży wniosek o zwolnienie z opłaty w całości lub w części na podstawie art. 64 u.p.s.
(Wyrok NSA z 12 lipca 2023 r.; sygn. akt I OSK 1588/22)
WSA (…) Precyzyjne ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej wnioskodawcy na dzień wydania decyzji jest tym bardziej istotne, że wprowadzony w art. 64 u.p.s. katalog okoliczności uzasadniających zwolnienie z opłaty jest katalogiem otwartym, a więc konieczna jest wszechstronna analiza sytuacji wnioskodawcy, gdyż o zwolnieniu mogą zadecydować wyjątkowe okoliczności, ujawnione dopiero w wyniku dogłębnej analizy stanu faktycznego (…).
