AKTUALNOŚCI

Pełna reforma planistyczna dopiero od 1 lipca 2026 r.

Gminy zyskały dodatkowe pół roku na sporządzenie planów ogólnych. Nowelizacja wydłużyła też obowiązywanie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz doprecyzowała niejasne przepisy i zlikwidowała luki prawne. Zasadą będą terminowe pięcioletnie decyzje WZ, natomiast bezterminowe będą tylko te, które uprawomocnią się przed 1 stycznia 2026 r.

Już tylko na podpis Prezydenta RP czeka ustawa z 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja). Daje ona gminom więcej czasu na realizację obowiązków związanych z reformą planistyczną (m.in. poprzez wydłużenie terminu obowiązywania studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin) oraz eliminuje wiele oczywistych omyłek i wątpliwości interpretacyjnych, które ujawniły się w trakcie stosowania znowelizowanej ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Zasadnicza część zmian ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy, a pozostałe regulacje – 1 lipca 2026 r.

Wskazujemy najważniejsze z punktu widzenia gmin zmiany, które mają również znaczenie dla właścicieli nieruchomości.

plany ogólne dopiero od 1 lipca 2026 r.

Gminy mają pół roku więcej na przygotowanie planów ogólnych. Dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin będą obowiązywać do 30 czerwca 2026 r.

Przypomnijmy, że 24 września 2023 r. weszła w życie tzw. reforma planistyczna, czyli ustawa z 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa nowelizująca z 2023 r.). Nałożyła ona na gminy m.in. obowiązek sporządzenia planu ogólnego – czyli dokumentu planistycznego, który obejmuje zasięgiem całą gminę i zastąpi dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, który będzie miał moc wiążącą prawa miejscowego. W uzasadnieniu załączonym do sejmowego projektu najnowszej nowelizacji Ministerstwo Rozwoju i Technologii wskazało, że „mając na uwadze stan zaawansowania prac nad planami ogólnymi, pojawiała się obawa, że dla wielu gmin pierwotny termin będzie niewystarczający i do tego czasu prace nie zostaną zakończone”. To zaś groziłoby chaosem. Zgodnie bowiem z obowiązującymi do tej pory przepisami po 1 stycznia 2026 r. uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wydawanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu jest możliwe, jeżeli w danej gminie wszedł w życie plan ogólny. „W związku z powyższym zachodzi konieczność wydłużenia obowiązującego terminu, co pozwoli gminom na dokończenie procedur sporządzania planów ogólnych bez zawieszenia uchwalania planów miejscowych oraz wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu” – podkreślił resort.