Kiedy obowiązują ograniczenia w odliczeniu VAT od wydatków samochodowych

Podatnicy, którzy wykorzystują samochody w działalności gospodarczej, mogą odliczać VAT od związanych z nimi wydatków, jednak nie zawsze w pełnej wysokości. Ograniczenia wynikające z art. 86a ustawy o VAT sprawiają, że w wielu przypadkach odliczenie możliwe jest tylko w 50%. Istnieją jednak wyjątki, gdy można skorzystać z pełnego odliczenia – m.in. gdy pojazd jest eksponatem na wystawie, przyczepa służy jako mobilne biuro czy samochód wykupiony z leasingu jest przeznaczony na sprzedaż. W tej publikacji omawiamy aktualne problemy związane z odliczeniem VAT od wydatków samochodowych.

Podatnikom przysługuje prawo do odliczania VAT przy nabywaniu (w tym wykupie z leasingu) samochodów, które mają być wykorzystywane do działalności gospodarczej, w ramach której wykonywane są czynności dające prawo do odliczenia (w szczególności czynności opodatkowane VAT). Podatnikom przysługuje również prawo do odliczania VAT z faktur związanych z leasingiem takich samochodów.

Jednak na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT kwota podatku naliczonego w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest co do zasady ograniczona do 50%. Dlatego kwota podatku naliczonego przy nabyciu (w tym wykupie z leasingu) oraz leasingu samochodu jest często ograniczona do połowy. Dotyczy to również innych wydatków samochodowych.

Istnieją jednak dwie grupy pojazdów samochodowych, których ograniczenie to nie dotyczy. Są to:

• pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy (zob. tabelę poniżej);
• pozostałe pojazdy samochodowe; pojazdy należące do tej grupy uprawniają do pełnych odliczeń, jeżeli sposób ich wykorzystywania przez podatnika:

– określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania oraz

– potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu,

wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT); pojazdy należące do tej grupy trzeba, co do zasady, zgłaszać naczelnikowi urzędu skarbowego, składając informacje VAT-26 (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT), co w istocie stanowi dodatkowy warunek dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tych samochodów.

Przedstawiamy odpowiedzi na pytania związane z odliczeniem VAT.

1. Czy można odliczyć pełny VAT od wydatków związanych z pojazdami, które stanowią eksponaty na wystawie

PROBLEM

Spółka prowadząca działalność muzealną i działalność związaną z organizacją targów i wystaw przygotowuje wydarzenie, w ramach którego prezentowane są różnego rodzaju samochody oraz motocykle. Podatnik nie jest właścicielem prezentowanych eksponatów, zatem musi je wynająć. Spółka, pozyskując samochody czy motocykle, nie ma prawa do ich używania czy np. oddania w używanie innym podmiotom.

Jednocześnie wystawa ma charakter komercyjny, sprzedawane są bilety wstępu, zatem najem od innych firm (dokumentowany fakturami z VAT) ma związek z czynnościami opodatkowanymi. Czy w grę wchodzi pełne odliczenie VAT, gdyż pojazdy nie będą wykorzystywane w charakterze środków transportu, ale będą wykorzystane wyłącznie jako eksponaty na wystawie?