Postanowienie NSA z dnia 7 listopada 2023 r., sygn. II OSK 944/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz Sędziowie: sędzia NSA Leszek Kiermaszek sędzia del. WSA Grzegorz Antas (spr.) po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Łodzi - Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 17 stycznia 2023 r. sygn. akt II SAB/Łd 197/22 w sprawie ze skargi B.B. na bezczynność Prezydenta Miasta Łodzi - Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi w przedmiocie wykonania zjazdu postanawia: 1. uchylić zaskarżony wyrok i odrzucić skargę; 2. zasądzić od B.B. na rzecz Prezydenta Miasta Łodzi - Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego; 3. zwrócić B.B. ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi kwotę 100 (sto) złotych uiszczoną tytułem wpisu od skargi.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z 17 stycznia 2023 r., II SAB/Łd 197/22, w wyniku rozpoznania złożonej pismem z 29 września 2021 r. skargi B.B. na bezczynność Prezydenta Miasta Łodzi – Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi w przedmiocie wykonana zjazdu, stwierdził, że bezczynność Prezydenta Miasta Łodzi – Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa (pkt 1.), zobowiązał ww. organ do załatwienia sprawy dotyczącej wykonania zjazdu, dostępu do drogi publicznej z działki nr ew. [...] w terminie 30 dni od dnia zwrotu akt organowi wraz z prawomocnym orzeczeniem (pkt 2.), wymierzył Prezydentowi Miasta Łodzi – Zarządowi Dróg i Transportu w Łodzi grzywnę w wysokości 1000 zł (pkt 3.), zasądzając od wskazanego organu na rzecz skarżącej równocześnie zwrot kosztów postępowania sądowego (pkt 4.).

Wskazując powody uwzględnienia skargi, Sąd I instancji w nawiązaniu do art. 3 § 1-2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.), dalej: p.p.s.a., wyjaśnił, że uznać ją należy za dopuszczalną. Sąd zauważył, że zakres kognicji sądów administracyjnych w przedmiocie bezczynności został wyznaczony w art. 3 § 2 pkt 8 i 9 p.p.s.a. W rozpatrywanej sprawie oś sporu koncentruje się na ustaleniu, czy organ, w tym wypadku Prezydent Miasta Łodzi - Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi zobowiązany był do wydania decyzji, postanowienia, innego aktu lub podjęcia innej czynności w sprawie wniosku skarżącej o wykonanie zjazdu z jej działki nr ew. [...] położonej przy ulicy [...] w Ł. na drogę publiczną. Przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1693), dalej: u.d.p., nie zawierają unormowania wprost stanowiącego podstawę prawną do wydania przez zarządcę drogi decyzji w przedmiocie przywrócenia (odtworzenia) zjazdu. Ustawodawca wskazuje jedynie w art. 29 ust. 2 u.d.p. podmiot obowiązany do budowy i przebudowy zjazdów w sytuacji, gdy zarządca drogi do takiej budowy lub przebudowy przystępuje. Sąd I instancji wskazał, że w przypadku spełnienia warunków wymienionych w art. 29 ust. 2 u.d.p. zarządca drogi ma obowiązek podjąć czynność w postaci budowy lub przebudowy zjazdów, czyniąc to na podstawie pozwolenia na budowę, bądź w oparciu o dokonane zgłoszenie, w zależności od wykonywanych robót budowlanych. Jest to zatem czynność nakazana prawem, którą w przypadku spełnienia innych warunków organ administracji zobowiązany jest podjąć. W sprawie niniejszej pierwotną decyzją z 30 grudnia 2015 r. Prezydent Miasta Łodzi udzielił zezwolenia na wykonanie w trakcie inwestycji drogowej zjazdu, dostępu do drogi publicznej, z działki nr ew. [...] położonej przy ul. [...] w Ł. o szerokości 3 m (uzgodnionego wcześniej w planach inwestycji drogowej). Do chwili obecnej zjazd ten nie został wykonany w sposób prawidłowy co do szerokości właśnie, a więc zgodny z projektem. Sąd I instancji zauważył, że analizowana problematyka była już poruszana w orzecznictwie sądów administracyjnych. Wprawdzie judykatura w tej materii nie jest jednolita, to zdaniem sądu podzielić należy pogląd, że bezczynność w odmowie uwzględnienia żądania budowy lub przebudowy zjazdu, opartego na podstawie art. 29 ust. 2 u.d.p., podlega jurysdykcji sądów administracyjnych (art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a). Ustalenie, że sprawa prowadzona w oparciu o art. 29 ust. 2 u.d.p. jest sprawą administracyjną skutkuje tym, że organ administracji musi ją zakończyć stosownym rozstrzygnięciem. Odtworzenie zjazdu w związku z wykonywaniem budowy lub przebudowy drogi jest czynnością z zakresu administracji publicznej, dotyczy prawa obywatela w sferze publicznoprawnej. Przedstawiona argumentacja, zdaniem Sądu, pozwala na uznanie, że organ administracji uchybił określonemu w art. 35 § 3 k.p.a. terminowi załatwienia sprawy skarżącej. Wadliwie wykonany zjazd z nieruchomości istnieje od 13 lutego 2018 r. – uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Skarżąca wielokrotnie po tej dacie występowała do organu o przebudowę zjazdu, co znajdowało również swój finał w wyrokach Sądu przywołanych w treści skargi i odpowiedzi na skargę. Przyjmując, że żądanie sformułowane przez skarżącą dotyczące wybudowania prawidłowego zjazdu powinno spowodować podjęcie przez organ odpowiednich rozstrzygnięć, za niewystarczającą należy uznać odmowną odpowiedź pisemną. Powyższe, jak wyjaśnił Sąd, skutkuje stwierdzeniem bezczynności organu i z uwagi na upływ czasu, uznaniem, że bezczynność ta ma charakter rażący. Jak wskazał Sąd, okoliczności stwierdzone w sprawie nakazywały wymierzyć organowi grzywnę.