Wyrok NSA z dnia 12 września 2024 r., sygn. III FSK 89/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Stachurski, Sędzia NSA Bogusław Woźniak, Sędzia WSA (del.) Agnieszka Olesińska (sprawozdawca), Protokolant Asystent sędziego Karolina Niemiec, po rozpoznaniu w dniu 12 września 2024 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Z. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 18 października 2022 r. sygn. akt I SA/Gd 1611/21 w sprawie ze skargi Z. W. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 20 września 2021 r. nr 2201-IEW.4123.16.2021/BK w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla w całości zaskarżoną decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 20 września 2021 r., nr 2201-IEW.4123.16.2021/BK.

Uzasadnienie

|III FSK 89/23 | |

| | |

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 października 2022 r., sygn. akt I SA/Gd 1611/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę Z. W. (dalej jako: skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 20 września 2021 r. w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej za zaległości podatkowe spółki.

Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu wskazał na art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r., który ma zastosowanie do zaległości z tytułu podatku od towarów i usług za okres od czerwca do września 2013 r., zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 1649). Po czym zauważył, że organ błędnie w zaskarżonej decyzji przywołał przepis w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. Uchybienie to, wobec nieistotnych dla rozpoznawanej sprawy różnic tekstu i prawidłowo zastosowanych dla oceny stanu niewypłacalności przepisów stawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2015r. poz. 233, dalej: p.u.n.), pozostawało bez jakiegokolwiek wpływu na wynik sprawy. WSA w Gdańsku zauważył, że w niniejszej sprawie niesporne były ustalenia organów podatkowych, że skarżący był członkiem zarządu Spółki w czasie, w którym upływał termin płatności zobowiązań w podatku od towarów i usług za okres od czerwca do września 2013 r. W ocenie Sądu, organy podatkowe wykazały także zaistnienie drugiej z pozytywnych przesłanek odpowiedzialności, o której mowa w art. 116 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, dalej jako: O.p.), czyli bezskuteczność egzekucji wobec Spółki. Stanął na stanowisku, że organ odwoławczy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji szczegółowo przedstawił działania podejmowane w tym zakresie wobec Spółki, w wyniku których ustalono, że egzekucja okazała się bezskuteczna ze względu na brak majątku umożliwiającego podjęcie skutecznych czynności egzekucyjnych prowadzących do wyegzekwowania wszystkich zaległości Spółki. Zobowiązana Spółka nie wskazała zaś żadnych składników majątkowych wobec których nie prowadzono egzekucji. Zaś wskazywane przez skarżącego w piśmie z 24 sierpnia 2021 r. dwa samochody marki [...] były niesprawne i przedstawiały wartość złomu. Sprawozdania finansowe Spółki za lata 2013, 2016 i 2017 także potwierdzają brak majątku (aktywów trwałych) Spółki wystarczającego do dokonania spłaty ciążących na Spółce zobowiązań. Wskazane wyżej okoliczności prawidłowo zatem pozwoliły przyjąć orzekającym w sprawie organom, że egzekucja wobec spółki okazała się bezskuteczna w rozumieniu w art. 116 § 1 O.p. W ocenie WSA w Gdańsku, skarżący nie zwolnił się z odpowiedzialności przez wykazanie, że zaistniała jedna z okoliczności o jakiej mowa w art. 116 § 1 pkt 1 i pkt 2 O.p. Po pierwsze nie może budzić żadnych wątpliwości, że wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki nie został zgłoszony we właściwym czasie. W niniejszej sprawie Spółka zaprzestała realizacji ciążących na niej zobowiązań przynajmniej od 25 lipca 2013 r., w którym to dniu obowiązana była do zapłaty podatku od towarów i usług za czerwiec 2013 r. Wobec powyższego, w czasie 14 kolejnych dni rzeczą zarządu Spółki było podjęcie działań w celu wszczęcia procedury upadłościowej lub układowej. Niesporne jest, że zarząd Spółki takich kroków nie podjął. W sprawie nie została też spełniona kolejna przesłanka egzoneracyjna, bowiem skarżący nie wskazał mienia Spółki umożliwiającego zaspokojenie znacznej części zaległości podatkowej. Zgodzić trzeba się z Dyrektorem, że wskazywana przez skarżącego wierzytelność przysługująca Spółce od B. Sp. z o.o. nie spełniała warunku określonego w art. 116 § 1 pkt 2 O.p. Za majątek, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości w znacznej części, nie mogły być uznane wierzytelności sporne - a z takimi miało się do czynienia w rozpoznawanej sprawie. Końcowo, odnosząc się do podniesionej w uzasadnieniu skargi kwestii doręczenia decyzji po upływie terminu przedawnienia, sąd pierwszej instancji stwierdził, że w sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych na podstawie art. 70 § 6 pkt 2 O.p. W wyniku przeprowadzonego postępowania kontrolnego Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej wydał wobec Spółki decyzje, w której dokonał jej rozliczenia w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od czerwca do grudnia 2013 r. w sposób odmienny od zadeklarowanego. Organ odwoławczy utrzymał w mocy ww. decyzję wymiarową. Przed upływem ustawowego terminu przedawnienia ww. zobowiązań, (który przypadał odpowiednio na 31 grudnia 2018 r. i na 31 grudnia 2019 r.), w dniu 4 grudnia 2017r. Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego na ww. decyzję organu odwoławczego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 22 maja 2018 r. sygn. akt I SA/Gd 1/18 oddalił skargę. Spółka złożyła skargę kasacyjną od zapadłego wyroku, zaś postępowanie przez Naczelnym Sądem Administracyjnym nie zakończyło się. Wyrok ten w całości dostępny jest na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl (CBOSA).