cit i pit

Fundacje rodzinne. Czas na podsumowanie, kto i kiedy płaci podatek dochodowy

Po dwóch latach funkcjonowania fundacji rodzinnych warto podsumować aspekty podatkowe i w tym kontekście przyjrzeć się najważniejszym wyzwaniom, z którymi mierzą się fundatorzy, beneficjenci oraz same fundacje

Fundacje rodzinne generalnie są zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT, przy czym od tego zwolnienia przepisy przewidują określone wyjątki.

Zasadniczy dotyczy przekazania świadczeń na rzecz beneficjentów zgodnie ze statutem i listą beneficjentów. Fundacja rodzinna płaci od tego 15-proc. CIT. Tak samo opodatkowana jest dystrybucja tzw. ukrytych zysków. Z kolei dochody fundacji rodzinnej z działalności gospodarczej wykraczającej poza zakres dozwolony art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 326 ze zm.) są opodatkowane 25-proc. CIT.

Fundacja rodzinna płaci również podatek od przychodów z budynków.

Wiąże bardziej niż ślub?

W początkowym okresie obowiązywania przepisów o fundacji rodzinnej organy podatkowe szczególnie restrykcyjnie podchodziły do fundacji zakładanych wspólnie przez małżonków. Początkowo dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmawiał małżonkom pełnego zwolnienia z PIT przy wypłatach ze wspólnej fundacji. Później zmienił zdanie i uznał, że wkłady małżonków się sumują, co pozwala na pełne zwolnienie z podatku podczas trwania małżeństwa.

Fiskus utrzymuje jednak niekorzystne stanowisko w sprawie wypłat po rozwodzie. W takiej sytuacji byli małżonkowie tracą status najbliższej rodziny dla celów podatkowych i od wypłat z fundacji muszą zapłacić 15-proc. PIT, mimo że grono fundatorów i grupa beneficjentów się nie zmieniły. Fiskus uznaje bowiem, że przesłanki stosowania zwolnienia powinny być weryfikowane na dzień wypłaty, a nie na moment wniesienia majątku do fundacji. Skoro zatem po rozwodzie byli małżonkowie są wobec siebie – na gruncie podatkowym – obcymi ludźmi, to tracą pełne zwolnienie. Takie podejście potwierdza m.in. interpretacja dyrektora KIS z 17 marca 2025 r. (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.43.2025.1.AK).