Interpretacja indywidualna z dnia 16 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.295.2025.2.AP
Podatnik pełniący funkcję opiekuna prawnego wobec pełnoletniej osoby otrzymującej rentę socjalną, spełniając odpowiednie warunki alimentacyjne, jest uprawniony do skorzystania z ulgi prorodzinnej na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem niezmienności okoliczności faktycznych i prawnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 28 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z – brak daty sporządzenia (wpływ 20 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Jest Pani polskim rezydentem podatkowym, tak samo jak Pani podopieczna i siostra Z, będąca polską rezydentką podatkową. Urodziła się Pani (...). Pani siostra Z urodziła się (...). Ma Pani jeszcze jednego brata i siostrę, ale to Pani podjęła się opieki nad siostrą.
Pani rodzice już nie żyją – ojciec zmarł 35 lat temu, a matka w 2005 r.
Siostra Z od urodzenia jest osobą z niepełnosprawnością intelektualną. Z tego powodu nie była w stanie ukończyć szkoły podstawowej ogólnodostępnej i nie uczęszczała do szkoły specjalnej. Po śmierci taty dostała rentę rodzinną połączoną z rentą socjalną.
Sąd Okręgowy w X ustanowił Z osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną z powodu niepełnosprawności intelektualnej.
Sąd Rejonowy w Y powierzył Pani obowiązki opiekuna prawnego Z.
Wspólnie Panie zamieszkujecie i sprawuje Pani nad siostrą stałą opiekę. Jest Pani jej jedynym opiekunem prawnym. Wszystkie codzienne czynności wykonuje Pani za siostrę. Z nie jest w stanie samodzielnie podejmować żadnej roli społecznej, rodzinnej ani zawodowej.
Opieka nad siostrą jest czasochłonna, wymaga dużego zaangażowania energetycznego i ponoszenia dodatkowych kosztów.
W związku z powyższym, chciałaby Pani skorzystać z przysługującej Pani ulgi prorodzinnej na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy o PIT.
Zgodnie z tym przepisem, z ulgi może korzystać osoba wychowująca pełnoletnie dziecko lub osobę, która otrzymuje dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Jako opiekunka prawna, wychowująca pełnoletnią siostrę pobierającą rentę socjalną, spełnia Pani wymagania do skorzystania z ulgi. Zależy Pani na uzyskaniu dodatkowych środków finansowych, które pozwolą Pani jeszcze lepiej zadbać o codzienne potrzeby Pani siostry.
W związku z powyższym, prosi Pani o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, potwierdzającej możliwość: złożenia korekt zeznań podatkowych za lata 2019-2023, a także odliczania ulgi prorodzinnej w latach przyszłych.
Nie posiada Pani żadnego dochodu, bo pobiera Pani świadczenie pielęgnacyjne na swoją siostrę według tzw. „starych zasad” i nie może Pani podjąć zatrudnienia. Przy rozliczeniu wspólnym z małżonkiem chciałaby Pani odliczyć na siebie ulgę prorodzinną.
W piśmie otrzymanym 20 czerwca 2025 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:
1.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek jako opiekun prawny swojej siostry wykonywała/wykonuje Pani obowiązek alimentacyjny, o którym mowa w art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.)?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek jako opiekun prawny swojej siostry wykonywała Pani i wykonuje obowiązek alimentacyjny w postaci wkładu w wychowanie, ale bez wkładu finansowego, bowiem renta rodzinna Z wystarcza na jej utrzymanie.
2.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek zapewniała/zapewnia Pani swojej siostrze stałą lub długotrwałą opiekę lub pomoc w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, współdziałała w procesie jej leczenia, rehabilitacji, codziennego funkcjonowania?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek jako opiekun prawny swojej siostry zapewniała Pani i nadal zapewnia swojej siostrze stałą lub długotrwałą opiekę lub pomoc w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, współdziałała Pani w procesie jej leczenia, rehabilitacji, codziennego funkcjonowania.
3.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek w stosunku do Pani lub Pani siostry miały/mają zastosowanie przepisy:
-art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),
-ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,
-ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek w stosunku do Pani lub Pani siostry nie miały i nie mają zastosowanie przepisy:
-art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),
-ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,
-ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
4.Czy we wszystkich latach podatkowych objętych wnioskiem (od 2019 r.) była/jest/będzie Pani w związku małżeńskim?
Odpowiedź: We wszystkich latach podatkowych objętych wnioskiem (od 2019 r.) była Pani, jest i będzie w związku małżeńskim.
5.W jakiej wysokości uzyskała Pani wraz z mężem dochód w okresie, którego dotyczy wniosek?
Czy dochód Pani i Pani męża w latach podatkowych,których dotyczy wniosek przekroczył kwotę:
·112 000 zł – w przypadku gdy pozostawała Pani przez cały rokpodatkowy w związku małżeńskim (przy czym należy zsumować dochody Pani i małżonka, także w przypadku, gdy małżonkowie posiadają rozdzielność majątkową małżeńską) albo posiadała Pani status osoby samotnie wychowującej dziecko,
·56 000 zł – w przypadku gdy nie pozostawała Pani w związku małżeńskim w roku podatkowym, w tym również przez część roku podatkowego i jednocześnie nie posiadała statusu osoby samotnie wychowującej dziecko.
Za dochody, o których mowa wyżej uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27 (opodatkowane wg skali), art. 30b (kapitały pieniężne) i art. 30c (opodatkowane podatkiem liniowym), pomniejszone o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa art. 30c ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Proszę wskazać odrębnie dla każdego roku będącego przedmiotem wniosku (od 2019 r.).
Odpowiedź: Dochód Pani i Pani męża w latach podatkowych, których dotyczy wniosek, nie przekroczył kwoty 112 000 zł.
6.Czy Pani siostra posiadała/posiada/będzie posiadać orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (określonych w odrębnych przepisach) lub decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną? Jeżeli tak, to proszę podać datę kiedy zostało wydane ww. orzeczenie lub decyzja.
Odpowiedź: Pani siostra posiada orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (określonych w odrębnych przepisach). Zostało ono wydane w 2009 r. i orzeczenie przyznano na stałe w stopniu znacznym.
7.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek Pani siostra jest jedyną osobą w stosunku do której pełniła Pani funkcję opiekuna prawnego?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek jedyną osobą, w stosunku do której pełni Pani funkcję opiekuna prawnego jest Pani siostra.
8.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek zamierza Pani skorzystać z odliczenia ulgi prorodzinnej tylko na siostrę?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek zamierza Pani skorzystać z odliczenia ulgi prorodzinnej tylko na siostrę.
9.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci/osób (niż wymieniona w treści wniosku siostra) i względem nich wykonywała/wykonuje Pani władzę rodzicielską. Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek nie jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci/osób (niż wymieniona w treści wniosku siostra) i względem nich nie wykonywała Pani i nie wykonuje władzy rodzicielskiej.
10.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek Pani siostra na podstawie orzeczenia sądu została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek Pani siostra na podstawie orzeczenia sądu nie została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.
Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy może Pani skorzystać z ulgi prorodzinnej w związku z opieką nad pełnoletnią siostrą pobierającą rentę socjalną, której jest Pani ustanowionym opiekunem prawnym oraz dokonać stosownych korekt zeznań podatkowych za lata 2019-2023?
Czy w latach kolejnych może Pani również skorzystać z ulgi prorodzinnej w związku z opieką nad pełnoletnią siostrą pobierającą rentę socjalną, której jest Pani opiekunem prawnym?
Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)
Uważa Pani, że spełnia przesłanki uprawniające Panią do skorzystania z ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z tym przepisem, z ulgi mogą skorzystać osoby wychowujące m.in. pełnoletnie dziecko lub osobę otrzymującą dodatek pielęgnacyjny albo rentę socjalną.
Pani siostra, Z, jest osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną z powodu niepełnosprawności intelektualnej, pobierającą zarówno rentę socjalną, jak i dodatek pielęgnacyjny. Na mocy postanowienia sądu jest Pani jej jedynym opiekunem prawnym. Wspólnie Panie zamieszkujecie, a Pani sprawuje nad nią stałą opiekę, wykonując za nią wszystkie codzienne czynności.
Uważa Pani, że w świetle przepisów podatkowych oraz interpretacji art. 27f ust. 6 ustawy o PIT, spełnia Pani warunki do uznania Pani za osobę wychowującą osobę uprawnioną, o której mowa w tym przepisie.
W związku z tym, Pani zdaniem, ma Pani prawo:
1)uwzględnić ulgę prorodzinną w zeznaniach za lata 2019-2023,
2)korzystać z tej ulgi także w kolejnych latach podatkowych, jeżeli nie ulegną zmianie przesłanki faktyczne i prawne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
·w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.
Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1)wykonywał władzę rodzicielską;
2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
·w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.
Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1)wykonywał władzę rodzicielską;
2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy:
·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.
Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:
1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego wart. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b)166,67 zł na trzecie dziecko,
c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.
Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:
1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b)166,67 zł na trzecie dziecko,
c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy:
·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.
Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.
·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.
Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskanełącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.
Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.
Zgodnie z art. 27f ust. 2c ww. ustawy:
Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2)wstąpiło w związek małżeński.
Z kolei art. 27f ust. 2e ww. ustawy, dodany ustawą z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1059), który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r. stanowi, że:
Limity dochodów określone w ust. 2 pkt 1 nie dotyczą podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę, pełnili funkcję albo sprawowali opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d.
Z powyższego przepisu wynika zatem, że od 1 stycznia 2023 r. limit dochodów opiekuna prawnego uprawniający do skorzystania z ulgi prorodzinnej, w przypadku sprawowania opieki nad jednym dzieckiem nie dotyczy sytuacji, gdy dziecko to posiada:
1)orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2)decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną.
W myśl art. 27f ust. 3 cytowanej ustawy:
W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.
Stosownie do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
1)odpis aktu urodzenia dziecka;
2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Na mocy art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
·w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.
·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:
Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.
Do osób, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. – zalicza się dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.
Z kolei, do osób o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r – zalicza się dzieci pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.
Natomiast zgodnie z art. 27f ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
·w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Przepisart. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.
·w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.
Przepisart. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.
Według art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
·w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
·w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
·w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r., stosowanym do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
W myśl art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
·w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26, art. 26e i art. 26h; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.
·w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.:
Małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:
1)przez cały rok podatkowy albo
2)od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego
-mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot pomniejszających dochód; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.
Z kolei art. art. 6 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Zasada wyrażona w ust. 2 ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany zgodnie z art. 27, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.
Korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Zgodnie z zacytowanymi wyżej przepisami ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów, przysługuje między innymi podatnikowi utrzymującemu pełnoletnie dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, w związku z wykonywaniem ciążącego na podatniku obowiązku alimentacyjnego.
Przy czym, powołany wyżej przepis art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na obowiązek przedstawienia przez podatnika dokumentów potwierdzających prawo do skorzystania z ulgi. Poza zaświadczeniami i oświadczeniami wymienia on też inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia. W przypadku pełnoletniego niepełnosprawnego dziecka należy posiadać dokumenty potwierdzające, że dziecko otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną, oraz że na podatniku ciążył obowiązek alimentacyjny wobec dziecka i był on wykonywany.
Warunki dotyczące ustanawiania, sprawowania i ustania opieki określają przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Zgodnie z art. 155 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
§ 1. Opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką; podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego.
§ 2. Do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej z zachowaniem przepisów poniższych.
Regulacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, co do zasady, nie nakładają obowiązku alimentacyjnego na opiekuna prawnego. Wyjątek od tej zasady zachodzi wówczas, gdy opiekun prawny jest jednocześnie krewnym podopiecznego, zobowiązanym do alimentacji w myśl art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że:
Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.
Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo żądać dostarczenia tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.
Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków itp.
Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury itp.
W myśl art. 129 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.
Stosownie do art. 132 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.
Art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi natomiast, że:
Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Według art. 133 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.
Z kolei na mocy art. 133 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
W orzecznictwie został utrwalony pogląd, że kwestia niedostatku osoby uprawnionej do alimentacji musi być oceniana w sposób zindywidualizowany, poprzez porównanie czy posiadane przez nią środki są wystarczające na pokrycie życiowych i zdrowotnych potrzeb niezbędnych w jej sytuacji.
Jak stanowi art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Przy czym stosownie do treści art. 135 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.
Zatem, do skorzystania z ulgi prorodzinnej na dorosłe niepełnosprawne dziecko, określonej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, konieczne jest zaistnienie jednocześnie dwóch warunków:
·musi mieć miejsce wykonywanie ciążącego obowiązku alimentacyjnego,
·musi mieć miejsce utrzymywanie.
Jak wynika z powyższych uregulowań prawnych, uprawnionymi do skorzystania z ulgi prorodzinnej określonej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku dzieci pełnoletnich, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, lub do ukończenia 25. roku życia, które uczą się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie, są podatnicy utrzymujący te dzieci, w związku z wykonywaniem przez nich, nawet przymusowo – zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym – ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego.
Z treści wniosku wynika, że jest Pani polskim rezydentem podatkowym, tak samo jak Pani podopieczna i siostra Z, będąca polską rezydentką podatkową. Siostra od urodzenia jest osobą z niepełnosprawnością intelektualną. Z tego powodu nie była w stanie ukończyć szkoły podstawowej ogólnodostępnej i nie uczęszczała do szkoły specjalnej. Po śmierci taty otrzymała rentę rodzinną połączoną z rentą socjalną. Sąd Okręgowy w X ustanowił Z osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną z powodu niepełnosprawności intelektualnej. Sąd Rejonowy w Y powierzył Pani obowiązki opiekuna prawnego nad siostrą. Sprawuje Pani nad nią stałą opiekę i wspólnie Panie zamieszkujecie. Jest Pani jej jedynym opiekunem prawnym. Wszystkie codzienne czynności wykonuje Pani za siostrę. Siostra nie jest w stanie samodzielnie podejmować żadnej roli społecznej, rodzinnej ani zawodowej. Opieka nad siostrą jest czasochłonna, wymaga dużego zaangażowania energetycznego i ponoszenia dodatkowych kosztów. W okresie, którego dotyczy wniosek jako opiekun prawny swojej siostry wykonywała Pani i wykonuje obowiązek alimentacyjny w postaci wkładu w wychowanie, ale bez wkładu finansowego, bowiem renta rodzinna Pani siostry wystarcza na jej utrzymanie. Jako opiekun prawny swojej siostry zapewniała Pani i nadal zapewnia swojej siostrze stałą, długotrwałą opiekę lub pomoc w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, współdziałała Pani w procesie jej leczenia, rehabilitacji, codziennego funkcjonowania. W okresie, którego dotyczy wniosek w stosunku do Pani lub Pani siostry nie miały i nie mają zastosowanie przepisy:
-art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),
-ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,
-ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
We wszystkich latach podatkowych objętych wnioskiem (od 2019 r.) była Pani, jest i będzie w związku małżeńskim. Dochód Pani i Pani męża w latach podatkowych, których dotyczy wniosek, nie przekroczył kwoty 112 000 zł. Pani siostra posiada orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (określonych w odrębnych przepisach). Zostało ono wydane w 2009 r. i orzeczenie przyznano na stałe w stopniu znacznym. Pani siostra jest jedyną osobą w stosunku do której pełni Pani funkcję opiekuna prawnego. Zamierza Pani skorzystać z odliczenia ulgi prorodzinnej tylko na siostrę. Nie jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci/osób (niż wymieniona w treści wniosku siostra) i względem nich nie wykonywała Pani i nie wykonuje władzy rodzicielskiej. Pani siostra na podstawie orzeczenia sądu nie została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.
Biorąc powyższe pod uwagę, skoro na gruncie opisanej sprawy jest Pani wyłącznym opiekunem prawnymubezwłasnowolnionej całkowicie pełnoletniej siostry, która otrzymuje rentę rodzinną połączoną z rentą socjalną oraz utrzymuje Pani siostrę w związku z ciążącym na Pani obowiązkiem alimentacyjnym oraz w stosunku do Pani lub Pani siostry nie miały/nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, to opisana sytuacja uprawnia Panią do skorzystania z ulgi prorodzinnej, ponieważ zostały spełnione przesłanki wymienione w art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od których spełnienia ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z analizowanej ulgi.
Prawo do skorzystania z przedmiotowej ulgi przysługiwało Pani w latach 2019-2023 oraz przysługuje i będzie przysługiwało w latach następnych pod warunkiem, że nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.
Zgodnie z art. 81 § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.
Przy czym, w myśl z art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej:
Ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.
Stosownie do art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej:
Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Korekta deklaracji może dotyczyć każdej jej pozycji, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Może więc ona dotyczyć kwot odliczeń od dochodu z tytułu ulgi podatkowej. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym poprawnym wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji.
Korektę deklaracji składa się wówczas, gdy następują – w wyniku jakichkolwiek zdarzeń gospodarczych – zmiany w zakresie danych wykazanych w tych deklaracjach (np. po stronie przychodów, kosztów ich uzyskania, zwolnień, odliczeń, wysokości podatku należnego).
Przepisy Ordynacji podatkowej nie określają szczególnych terminów, w których przysługuje powyższe uprawnienie. Należy więc powiązać tę możliwość ze zobowiązaniem podatkowym, którego deklaracja (zeznanie) dotyczy. Prawo do korekty deklaracji (zeznania) istnieje tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie podatkowe, czyli 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).
Ponieważ, w rozliczeniach rocznych za lata 2019-2023 nie uwzględniła Pani ulgi prorodzinnej na niepełnosprawną pełnoletnią siostrę otrzymującą rentę rodzinną połączoną z rentą socjalną, to zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowejma Pani możliwość złożenia korekty zeznań podatkowych za te lata.
Odpowiadając zatem na Pani pytania stwierdzam, że może Pani skorzystać z ulgi prorodzinnej w związku z opieką nad pełnoletnią siostrą pobierającą rentę socjalną, której jest Pani ustanowionym opiekunem prawnym oraz dokonać stosownych korekt zeznań podatkowych za lata 2019-2023. Jeśli Pani sytuacja i obowiązujące prawo nie zmienią się, będzie Pani mogła skorzystać z omawianej ulgi prorodzinnej, w związku z opieką nad pełnoletnią siostrą pobierającą rentę socjalną, której jest Pani opiekunem prawnym, także w zeznaniach za 2024 r. oraz za kolejne lata podatkowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
-zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
