Interpretacja indywidualna z dnia 16 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.244.2025.4.KM
Zryczałtowany zwrot podatku VAT, ujęty w kwocie nabycia brutto produktów rolnych przy zapłacie gotówkowej lub kartą, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, gdy warunki ustawowe związane z zapłatą na rachunek bankowy nie są spełnione.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek opatrzony datą 11 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.
Uzupełnili go Państwo pismem z 13 czerwca 2025 r. (wpływ tego samego dnia) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka M. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest (…), a także (…).
W związku z prowadzoną działalnością Spółka zamierza nabywać od rolników ryczałtowych rośliny ozdobne. Rolnicy dokonując sprzedaży roślin ozdobnych będą wystawiać na rzecz Spółki faktury VAT bądź rachunki stanowiące dowód zakupu. Na fakturach VAT wystawianych przez rolników ryczałtowych będzie znajdować się adnotacja: „faktura dokumentuje dostawę towarów lub świadczonych usług zwolnionych z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług”.
Część z tych faktur bądź rachunków regulowana będzie gotówką lub kartą płatniczą na miejscu u rolnika ryczałtowego. Ponadto rolnicy ryczałtowi będą również wysyłać opłacone zamówienie (rośliny ozdobne) do miejsca docelowego wskazanego przez Spółkę jednocześnie obciążając ją za usługę transportową. W takim przypadku usługa transportowa będzie wyszczególniona jako odrębna pozycja na rachunku lub fakturze VAT wystawionej przez rolnika ryczałtowego.
W uzupełnieniu wniosku z 13 czerwca 2025 r. wskazali Państwo m.in., że:
Spółka będzie nabywać produkty rolne (rośliny ozdobne) od rolników ryczałtowych, o których mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).
Na większości faktur pojawi się adnotacja: „Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.”, natomiast w przypadku jednego sprzedawcy może pojawić się oświadczenie w brzmieniu: „Faktura dokumentuje dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług”.
Pytanie (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku z 13 czerwca 2025 r.)
Czy w przypadku dokonania zapłaty w gotówce lub kartą płatniczą kwota zryczałtowanego zwrotu podatku, ujęta w kwocie nabycia brutto roślin ozdobnych (produktów rolnych) zakupionych od rolnika ryczałtowego, stanowi koszt uzyskania przychodu? (pytanie oznaczone we wniosku Nr 3)
Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku z 13 czerwca 2025 r.)
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 116 ust. 6 ustawy o VAT, zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:
1)nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;
2)zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności;
3)w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.
Dodatkowo Ustawodawca doprecyzował, że za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana.
Zatem w odniesieniu do zapłaty Ustawodawca zastosował system „zerojedynkowy”: albo jest zapłata na rachunek bankowy i istnieje prawo do rozliczenia zwrotu albo nie ma zapłaty na rachunek bankowy i podatnik nie ma prawa do rozliczenia.
Zatem to oznacza, że w przypadku zapłaty przez Spółkę kartą płatniczą lub gotówką traci ona prawo do rozliczenia jako podatku naliczonego zwrotu wypłaconego rolnikowi ryczałtowemu.
Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kwestię zaliczenia zryczałtowanego zwrotu podatku VAT do kosztów podatkowych w sytuacji, gdy zryczałtowany zwrot podatku VAT nie zwiększa podatku naliczonego, należy rozpatrywać pod kątem związku z przychodem z działalności gospodarczej (art. 15 ust. 1 ustawy). Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest częścią zapłaconej przez Spółkę ceny za rośliny ozdobne (produkty rolne).
Zdaniem Spółki, o ile więc zakup produktów rolnych od rolnika ryczałtowego ma związek z osiąganiem przez nią przychodów, kwota zryczałtowanego zwrotu podatku ujęta w kwocie nabycia brutto produktu rolnego stanowi koszt podatkowy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie wskazać należy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie oceny stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, natomiast w zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie/zostało odrębne rozstrzygnięcie.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy w przypadku dokonania zapłaty w gotówce lub kartą płatniczą kwota zryczałtowanego zwrotu podatku, ujęta w kwocie nabycia brutto roślin ozdobnych (produktów rolnych) zakupionych od rolnika ryczałtowego, stanowi koszt uzyskania przychodu.
Z informacji zawartych we wniosku i jego uzupełnieniu wynika, że Spółka będzie nabywać produkty rolne (rośliny ozdobne) od rolników ryczałtowych, o których mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.). Rolnicy dokonując sprzedaży roślin ozdobnych będą wystawiać na rzecz Spółki faktury VAT bądź rachunki stanowiące dowód zakupu. Część z tych faktur bądź rachunków regulowana będzie gotówką lub kartą płatniczą na miejscu u rolnika ryczałtowego. Ponadto rolnicy ryczałtowi będą również wysyłać opłacone zamówienie (rośliny ozdobne) do miejsca docelowego wskazanego przez Spółkę jednocześnie obciążając ją za usługę transportową. W takim przypadku usługa transportowa będzie wyszczególniona jako odrębna pozycja na rachunku lub fakturze VAT wystawionej przez rolnika ryczałtowego.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…)
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
—wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
—jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
—pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
—poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
—został właściwie udokumentowany,
—nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo -skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.
Art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.
W myśl przepisów ustawy o CIT zasadą jest, że podatek od towarów i usług nie stanowi kosztu uzyskania przychodu. Jednakże ustawodawca przewidział pewne wyjątki od tej zasady.
W świetle art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o CIT:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:
a) podatek naliczony:
- jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
- w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
W konsekwencji, uregulowanie art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT należy interpretować w powiązaniu z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).
Stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Z art. 86 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy wynika, że:
Kwotę podatku naliczonego stanowi zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6.
Zgodnie z art. 116 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług:
Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:
1) nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;
2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem;
3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.
Zatem, zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o którą może obniżyć podatek należny, jeżeli spełnione zostały ustawowe warunki. W przeciwnym wypadku uprawnienie to nabywca traci. Wynika z tego, iż zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług podatnikowi nabywającemu produkty rolne od rolnika ryczałtowego przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT o zryczałtowany zwrot podatku, jeśli spełni ustawowe warunki.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż skoro podatnikowi – co do zasady – przysługuje uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, to racjonalne jest uregulowanie o wyłączeniu z kategorii kosztów uzyskania przychodów w ramach podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług, uiszczonego przy nabyciu towarów.
Odmienna sytuacja zachodzi, gdy przepisy ustawy o podatku od towarów i usług pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. Wówczas zasadne jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów podatku naliczonego przy nabyciu towarów, albowiem kwota tego podatku nie zostanie zwrócona podatnikowi. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik utracił uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego na skutek niedochowania rygorów wynikających z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – brak jest podstaw prawnych do zaliczenia tego podatku do kosztów uzyskania przychodów.
Powołany na wstępie art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT, określający możliwość uwzględnienia kwoty podatku VAT w kosztach podatkowych, nie ma bowiem zastosowania w sytuacji, gdy podatnik traci przysługujące mu prawo do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku od towarów i usług na skutek niespełnienia warunków przewidzianych w ustawie o podatku od towarów i usług.
Dlatego też w przypadku utraty prawa do odliczenia na skutek ich niedopełnienia – bez względu na okoliczności, z powodu których nie doszło do spełnienia warunków określonych tym przepisem – brak jest podstaw do przyjęcia, iż w takiej sytuacji podatek naliczony stanowi koszt uzyskania przychodu. Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 29 grudnia 2014 r. sygn. akt I SA/Ke 669/14 – orzeczenie prawomocne.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, stwierdzić należy, że skoro rolnicy dokonując sprzedaży roślin ozdobnych będą wystawiać na rzecz Spółki faktury VAT bądź rachunki stanowiące dowód zakupu, a część z tych faktur bądź rachunków regulowana będzie gotówką lub kartą płatniczą na miejscu u rolnika ryczałtowego, to warunek zapłaty należności za produkty rolne, o którym mowa w art. 116 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie zostanie spełniony.
Wskazać należy, że przepis art. 116 ustawy o podatku do towarów i usług uzależnia możliwość odliczenia zwrotu podatku dokonanego przez nabywcę towarów kupowanych od rolnika ryczałtowanego od spełnienia określonych w ustawie warunków, w tym od przekazania należności za produkty rolne na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego. W przypadku utraty prawa do odliczenia na skutek niedopełnienia warunków odliczenia – bez względu na okoliczności, z powodu których nie doszło do spełnienia warunków określonych tym przepisem – brak jest podstaw do przyjęcia, że w takiej sytuacji podatek naliczony stanowi koszt uzyskania przychodu.
Wobec powyższego, stwierdzić należy, że w przypadku dokonania zapłaty w gotówce lub kartą płatniczą kwota zryczałtowanego zwrotu podatku, ujęta w kwocie nabycia brutto roślin ozdobnych (produktów rolnych) zakupionych od rolnika ryczałtowego, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.
Tym samym Państwa stanowisko należało uznać nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
