Wyrok SN z dnia 12 marca 2025 r., sygn. II CSKP 918/23
Właścicielowi nieruchomości położonych na obszarze ograniczonego użytkowania dla lotniska nie przysługuje odszkodowanie na podstawie art. 129 ust. 2 prawa ochrony środowiska za zmniejszenie wartości nieruchomości, jeżeli uchwała o utworzeniu tego obszaru nie ustanowiła konkretnych ograniczeń sposobu korzystania z nieruchomości na części obszaru, na której położone są nieruchomości właściciela, przy czym podstawą prawa do odszkodowania jest związek szkody z konkretnym ograniczeniem korzystania z nieruchomości, a nie sam fakt objęcia nieruchomości obszarem ograniczonego użytkowania.
Teza AI
Istota problemu
Główny problem prawny dotyczył interpretacji art. 129 ust. 2 prawa ochrony środowiska w kontekście przesłanek do przyznania odszkodowania za zmniejszenie wartości nieruchomości na skutek utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania (o.o.u.) dla lotniska. Kluczową kwestią było ustalenie, czy właścicielowi nieruchomości położonych na o.o.u., ale poza strefami Z1 i Z2 (w których podwyższono normy dopuszczalnego hałasu), przysługuje odszkodowanie za rzekome pozbawienie środków prawnych związanych z nadmiernym hałasem, gdy uchwała o utworzeniu o.o.u. nie ustanowiła żadnych konkretnych ograniczeń sposobu korzystania z nieruchomości na tej części obszaru.
Rozstrzygnięcie
Sąd Najwyższy stwierdził, że podstawą prawa do odszkodowania nie jest samo ustanowienie o.o.u., lecz związek szkody właściciela z konkretnym ograniczeniem korzystania z nieruchomości wprowadzonym przez uchwałę. Sąd wyjaśnił, że Prawo ochrony środowiska nie zawiera przepisu pozbawiającego właściciela jakichkolwiek uprawnień przez sam fakt objęcia nieruchomości obszarem ograniczonego użytkowania. Dopiero konkretne ograniczenia ustanowione na całym o.o.u. lub jego części mogą pozbawić właściciela jakiegoś uprawnienia. W przypadku nieruchomości położonych poza strefami Z1 i Z2 uchwała nie zawierała żadnych ograniczeń sposobu korzystania z nieruchomości, w związku z czym nie było podstaw do przyznania odszkodowania. Sąd skrytykował również uchwałę składu siedmiu sędziów z 6 listopada 2024 r. jako sprzeczną z art. 129 ust. 2 p.o.ś.
