Procedura uchwalenia budżetu jednostki samorządu terytorialnego
Ostatnie miesiące roku to tradycyjnie okres prac nad budżetami jednostek samorządu terytorialnego na kolejny rok budżetowy. Projekt uchwały przygotowuje zarząd, a przyjmuje rada gminy, powiatu czy sejmiku województwa. Obowiązują przy tym liczne wymogi formalne i terminy. Dlatego trzeba starannie zaplanować porządek prac i zadbać o odpowiednią dyscyplinę organizacyjną. Jak zatem przebiega procedura uchwalania budżetu JST, o czym należy pamiętać, przygotowując projekt, a także jakie są podstawowe zasady realizacji budżetu, wskazujemy w poradniku.
Budżet jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) to jej podstawowy plan finansowy. Zawiera informacje o tym:
- jakie dochody gmina, powiat lub województwo planuje uzyskać,
- na co planuje wydać pieniądze.
Fundamentem regulacyjnym jest ustawa o finansach publicznych, która wskazuje sposób przygotowania budżetu, wyznacza podstawowe terminy poszczególnych działań oraz określa kompetencje przypisane organowi stanowiącemu i wykonawczemu. Jednak szczegóły tej procedury są uregulowane w uchwale organu stanowiącego (rady gminy, rady powiatu lub sejmiku) w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej.
Ramka 1
Podstawowe terminy
► Do 15 listopada – zarząd JST sporządza projekt uchwały budżetowej na kolejny rok budżetowy i przedkłada go organowi stanowiącemu JST, a także regionalnej izbie obrachunkowej – celem zaopiniowania przez nią.
► Regionalna izba obrachunkowa ma 14 dni na wydanie opinii.
► Do 31 grudnia – organ stanowiący JST powinien uchwalić budżet. W szczególnie uzasadnionych przypadkach może to zrobić do 31 stycznia.
► 31 stycznia – jeśli do tej daty JST nie przyjmie uchwały budżetu, regionalna izba obrachunkowa ustala budżet tymczasowy. ©℗
W praktyce stosowanie przepisów niejednokrotnie prowadzi do konfliktów kompetencyjnych. W szczególności spory pojawiają się między radą gminy (radą powiatu, sejmikiem województwa) a wójtem (lub odpowiednio burmistrzem, prezydentem miasta, zarządem JST). Nie są także rzadkością napięcia wewnątrz samego organu stanowiącego, gdzie rozbieżne interesy polityczne i gospodarcze mogą prowadzić do trudności w uzgodnieniu wspólnego stanowiska wobec projektu uchwały budżetowej. Polityczny wymiar procedury budżetowej ujawnia się zatem w sposób szczególnie wyraźny, co nierzadko utrudnia prowadzenie stabilnej i przewidywalnej gospodarki budżetowej.
POTRZEBUJESZ POMOCY?