Interpretacja indywidualna z dnia 25 września 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.390.2025.1.PC

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych, jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 czerwca 2025 r., wpłynął Państwa wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy w związku z zakończeniem sporu dotyczącego własności Maszyny w (…) 2024 r., Spółka jest zobowiązana dokonać korekty kosztów podatkowych o wartość odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej Maszyny za tenże okres. Wniosek uzupełniono w dniu 25 lipca 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

S. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością [dalej: „Spółka”, lub „Wnioskodawca”] jest osobą prawną, polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego od osób prawnych [CIT] i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług [VAT]. Działalność gospodarcza Spółki obejmuje przede wszystkim (…). W ramach tej działalności Spółka udziela przedsiębiorcom finansowania w formie pożyczek, bądź w formie umów leasingu, na podstawie których dokonuje nabycia wskazanych przez korzystających środków trwałych i oddaje je im do używania i pobierania pożytków w zamian za zapłatę rat leasingowych.

W ramach prowadzonej przez Spółkę działalności, (…) 2016 r. Wnioskodawca zawarł z N. sp. z o.o. [„Korzystający”] umowę leasingu, na mocy której Spółka zobowiązała się do nabycia (…) do (…) [„Urządzenie”, „Maszyna”], a następnie oddania tej Maszyny na rzecz Korzystającego do używania i pobierania pożytków w zamian za zapłatę rat leasingowych. Umowa spełniała warunki określone w art. 17b ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej „ustawa o CIT”), tj. była to umowa leasingu operacyjnego, w ramach której Spółka – jako finansujący – dokonywała odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej Maszyny, zaś uiszczane przez Korzystającego raty leasingowe stanowiły dla niego koszty podatkowe.

Zgodnie z pierwotnymi ustaleniami dostawcą miał być (…) Maszyny, tj. (…). Ostatecznie jednak Urządzenie zostało dostarczone na rzecz Spółki przez Korzystającego w wykonaniu umowy leasingu tzw. zwrotnego (w ramach którego dostawcą środka trwałego na rzecz finansującego jest przyszły korzystający). W efekcie, (…) 2016 r. Spółka zawarła z Korzystającym umowę sprzedaży Urządzenia, w ramach której Korzystający wskazał, iż jest uprawnionym do rozporządzania rzeczą (Maszyną).

Spółka, zawierając umowę, dochowała należytej staranności poprzez (…) oraz weryfikację (…). W tym celu, Spółka uzyskała i przeprowadziła analizę kompletu dokumentów potwierdzających własność Maszyny, w tym oświadczenie prezesa zarządu Korzystającego, umowę sprzedaży Maszyny zawartą pomiędzy Korzystającym a (…) Maszyny, fakturę pro forma wystawioną przez (…) oraz fakturę sprzedaży, wystawioną przez (…) Maszyny, jednoznacznie potwierdzającą uiszczenie ceny. Ponadto, Maszyna miała status nowej, nieużywanej, a mimo to Spółka dokonała weryfikacji (…). Przedłożone dokumenty nie budziły żadnych wątpliwości, wobec czego Spółka nie podejmowała dodatkowych działań mających na celu ustalenie prawa własności Korzystającego do przedmiotowej Maszyny. Choć oznaczenie przedmiotu w umowie sprzedaży odbiegało od wskazanego w pozostałych dokumentach, jego specyfikacja oraz cena były zgodne, a pozostała dokumentacja jednoznacznie potwierdzała prawo własności Korzystającego do nabywanej przez Spółkę Maszyny.

Następnie, (…) 2016 r. Spółka przekazała Maszynę Korzystającemu do używania, co potwierdzone zostało protokołem odbioru oraz dokumentacją fotograficzną. Początkowo umowa leasingu była prawidłowo realizowana przez Korzystającego, niemniej po kilku miesiącach zaprzestał on spłaty rat leasingowych. Ostatecznie, z uwagi na niewywiązywanie się Korzystającego z postanowień umowy, została ona wypowiedziana przez Spółkę. W efekcie, Maszyna została odebrana przez Spółkę i umieszczona w magazynie podmiotu, z którym Spółka współpracuje. Celem Spółki było zagospodarowanie przejętej Maszyny poprzez albo jej sprzedaż, albo oddanie jej do używania nowemu korzystającemu na podstawie umowy leasingu.

Niemniej, (…) 2018 r. Spółka otrzymała pismo od Banku Sp. z o.o. [„Bank”], w którym podmiot ten oświadczył, że to Bank jest faktycznym właścicielem Maszyny. W piśmie tym Bank wezwało Spółkę do (…). Podkreślenia wymaga, że do momentu otrzymania tego pisma przynależność prawa własności przedmiotowej Maszyny do Spółki nie była w żaden sposób kwestionowana.

Następnie, w (…) 2018 r. Bank wezwało Spółkę do wydania Maszyny powołując się na swoje rzekome prawo własności. W odpowiedzi na to pismo, Spółka wskazała, że Maszyna stanowi jej własność i przedstawiła dokumenty potwierdzające nabycie tej Maszyny od Korzystającego, w tym fakturę sprzedaży.

W dniu (…) 2018 r. Wnioskodawcy doręczono pismo Sądu (…) dotyczące pozwu złożonego przez Bank w sprawie wydania Maszyny, skierowanego przeciwko Spółce. Odpowiadając na pozew Spółka nadal broniła swojego prawa własności w odniesieniu do Maszyny – w szczególności (…). Z tej perspektywy, w ocenie Spółki wyrażonej w odpowiedzi na pozew, była ona właścicielem spornej Maszyny.

W trakcie kolejnych lat, (…) ustalono, że Spółka padłą ofiarą oszustwa, w szczególności reprezentujący Korzystającego prezes zarządu, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, wprowadził Spółkę w błąd, (…). Spółka zawarła z Korzystającym umowę sprzedaży Maszyny, w której Korzystający oświadczał, że przysługuje mu prawo do rozporządzania Maszyną, podczas gdy oświadczenie to okazało się nieprawdą. W rzeczywistości – (…), Maszyna stanowiła własność Bank i została jedynie oddana przez Bank do użytkowania na rzecz Korzystającego na podstawie umowy leasingu operacyjnego z (…) (…) r.

W związku z powyższymi działaniami prezesa zarządu Korzystającego, w dniu (…) został on skazany przez Sąd (…) (sygn. akt …), na karę (…). Ponadto, Sąd nałożył na prezesa zarządu Korzystającego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez (…). Przedmiotowy wyrok jest prawomocny, natomiast zasądzona na rzecz Spółki kwota nie została dotychczas przekazana na rzecz Spółki, nawet w części.

Biorąc pod uwagę powyższy wyrok i wynik przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego, dążąc do polubownego zakończenia sporu w zakresie własności i wydania Maszyny, (…) Spółka zawarła porozumienie z Bankiem [„Porozumienie”]. Biorąc pod uwagę, że z powołanego wyroku wydanego przez Sąd (…) jednoznacznie wynikała wina prezesa zarządu Korzystającego w zakresie wprowadzenia Spółkę w błąd w związku ze sprzedażą Maszyny na rzecz Spółki, i wyrok ten stał się prawomocny, Wnioskodawca uznał, że dalsze prowadzenie sporu z Bankiem co do własności Maszyny może okazać się bezprzedmiotowe. W efekcie, zgodnie z postanowieniami Porozumienia, Spółka uznała, że właścicielem Maszyny jest Bank i zobowiązała się do protokolarnego przekazania ruchomości na rzecz Banku.

Biorąc pod uwagę, że Spółka zawarła umowę sprzedaży Maszyny z Korzystającym w (…) i oddała tę Maszynę Korzystającemu do używania i pobierania pożytków na podstawie umowy leasingu operacyjnego (o której mowa w art. 17b ust. 1 ustawy o CIT), Spółka w (…) wprowadziła tę Maszynę do ewidencji środków trwałych i kontynuowała dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od jej wartości początkowej. W związku z zawarciem Porozumienia z Bankiem, w którym Spółka zrezygnowała z dalszego udowadniania swojego prawa własności względem Maszyny i formalnie uznała, że właścicielem Maszyny jest Bank, po stronie Spółki powstały wątpliwości co do okresu, w którym Spółka winna dokonać korekty odpisów amortyzacyjnych, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.

Pytanie

Czy w związku z zakończeniem sporu dotyczącego własności Maszyny w (…) 2024 r., Spółka jest zobowiązana dokonać korekty kosztów podatkowych o wartość odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej Maszyny za tenże okres?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę brzmienie art. 15 ust. 4i ustawy o CIT, Spółka jest zobowiązana do skorygowania kosztów podatkowych o wartość odpisów amortyzacyjnych dokonanych od wartości początkowej Maszyny, w (…) 2024 r., tj. za okres, w którym Spółka zaprzestała kontynuacji sporu z Bank co do własności tej Maszyny.

W opisie stanu faktycznego Spółka wskazała, że głównym przedmiotem jej działalności jest (...). Należy wskazać, że umowa leasingu została zdefiniowana w art. 17a pkt 1 ustawy o CIT, zgodnie z którym pod pojęciem umowy leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron (finansujący), oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie (korzystający), podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów. Z przytoczonej definicji wynika, że przedmiotem leasingu mogą być między innymi podlegające amortyzacji środki trwałe.

Pojęcie środków trwałych nie zostało wprost uregulowane w ustawie o CIT, jednakże w oparciu o obowiązujące przepisy można określić, jakie warunki muszą zostać spełnione, by daną rzecz uznać za środek trwały na gruncie ustawy o CIT. Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy o CIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2)maszyny, urządzenia i środki transportu,

3)inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Natomiast art. 16f ust. 1 ustawy o CIT wprowadza zasadę, zgodnie z którą podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b. Zgodnie z art. 16f ust. 3 ustawy o CIT, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 16h-16m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 10.000 zł.

Zgodnie natomiast z art. 16h ust. 1 pkt 1) ustawy o CIT, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.

Zgodnie z powyższymi przepisami, składniki majątku kwalifikowane jako środki trwałe, o wartości początkowej przekraczającej 10.000 zł, podlegają amortyzacji zgodnie z zasadami przewidzianymi m.in. w art. 16h ustawy o CIT, który przewiduje – jako podstawową metodę amortyzacji - tzw. metodę liniową, zgodnie z którą odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od miesiąca następującego po miesiącu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji do końca miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową środka trwałego lub w którym środek ten został sprzedany. Alternatywnie, podatnik jest uprawniony do zastosowania tzw. degresywnej metody amortyzacji, o której mowa w art. 16k ust. 1 ustawy o CIT – zgodnie bowiem z tym przepisem, odpisów amortyzacyjnych można dokonywać od wartości początkowej maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT oraz środków transportu (z wyłączeniem samochodów osobowych), w ten sposób, że:

(i)w pierwszym podatkowym roku ich używania odpisów amortyzacyjnych dokonuje się przy zastosowaniu stawek podanych w Wykazie stawek amortyzacyjnych podwyższonych o współczynnik nie wyższy niż 2,0;

(ii)zaś w następnych latach podatkowych od ich wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat ich używania;

(iii)natomiast począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16i ustawy o CIT (tj. z zastosowaniem metody liniowej).

Biorąc natomiast pod uwagę, że w toku dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości środka trwałego mogą wystąpić różne zdarzenia mające wpływ na poziom odpisów amortyzacyjnych bądź ich zasadność – należy również przywołać art. 15 ust. 4i ustawy o CIT, zgodnie z którym: Jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Ponadto, jak wynika z art. 15 ust. 4k ustawy o CIT, wskazany przepis nie ma zastosowania w odniesieniu do

(i)korekt kosztów uzyskania przychodów związanych z zobowiązaniem podatkowym, które uległo przedawnieniu oraz

(ii)korektą cen transferowych.

Niezależnie więc od tego czy korekta kosztów winna być dokonywana na bieżąco, czy też wstecz za okresy historyczne (jeśli wynika z błędu rachunkowego bądź innej oczywistej omyłki), korekty takiej nie dokonuje się w odniesieniu do kosztów ujętych jako koszty podatkowe w okresach, za które zobowiązanie podatkowe uległo już przedawnieniu.

Zasady wynikające z art. 15 ust. 4i ustawy o CIT rozróżniają dwie sytuacje, a w ślad za tym – dwie metodologie korekty kosztów podatkowych, w tym odpisów amortyzacyjnych:

(i)Co do zasady, w przypadkach, gdy konieczność przeprowadzenia korekty nie wynika ani z błędu rachunkowego, ani z innej oczywistej omyłki, korekta kosztu, w tym odpisu amortyzacyjnego winna być dokonana na bieżąco, z chwilą otrzymania faktury korygującej bądź innego dokumentu uzasadniającego przeprowadzenie takiej korekty.

(ii)Natomiast w przypadku, gdy przyczyną korekty jest błąd rachunkowy bądź inna oczywista omyłka, korekta kosztu, w tym odpisu amortyzacyjnego winna być przeprowadzona wstecznie, za okresy historyczne. Od razu należy jednak zaznaczyć, iż sformułowania „błąd rachunkowy” czy „inna oczywista omyłka” nie zostały zdefiniowane w ustawie o CIT.

Odnosząc się do konieczności korekty kosztów podatkowych o wartość zaliczonych przez Spółkę odpisów amortyzacyjnych od wartości Maszyny, należy wskazać, iż wynika ona zasadniczo z definicji środków trwałych, zawartej w przywołanym art. 16a ust. 1 ustawy o CIT - z definicji wynika, że środkiem trwałym może być rzecz, która spełnia jednocześnie następujące warunki:

(i) stanowi własność lub współwłasność podatnika,

(ii)została nabyta lub wytworzona we własnym zakresie,

(iii) jest kompletna i zdatna do użytku w dniu przyjęcia do używania,

(iv) przewidywany okres jej używania musi być dłuższy niż rok,

(v) jest wykorzystywana przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddana do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

Odnosząc powyższe wymogi do opisanego stanu faktycznego należy wskazać, że po upływie kilku lat od nabycia Maszyny Spółka powzięła informację, że do tej Maszyny prawo własności rości sobie inna firma leasingowa. Ponadto, w oparciu o przeprowadzone (…) postępowanie, którego ostatecznym efektem było wydanie przez Sąd (…) w (…) wyroku w sprawie karnej wobec prezesa zarządu Korzystającego, okazało się, że Spółka padła ofiarą oszustwa (...). W efekcie przedmiotowego oszustwa Spółka nabyła Maszynę od podmiotu, który okazał się – w efekcie zdarzeń mających miejsce wiele lat po dokonaniu transakcji – nie być podmiotem uprawnionym do rozporządzania tą Maszyną. Przy czym, jako że Spółka dochowała należytej staranności w procesie nabycia przedmiotowej Maszyny, jak i w ciągu kolejnych lat prowadziła z Bankiem spór mający na celu potwierdzenie jej prawa do tej Maszyny, dopiero w momencie, w którym Spółka zaprzestała tych działań uznając, iż własność Maszyny przysługuje Bankowi, korekta kosztów o dokonane odpisy amortyzacyjne wydaje się być zasadna.

Jak wspomniano, ustawa o CIT nie zawiera definicji „błędu rachunkowego” czy „innej oczywistej omyłki”, w razie zaistnienia których korekta kosztów, w tym odpisów amortyzacyjnych, winna nastąpić wstecznie, za okresy historyczne, w których koszty takie były ujęte. Jak natomiast wynika np. z wyroku WSA w Gdańsku z 1 grudnia 2020 r. (sygn. I SA/Gd 897/20):

Korekta „wstecz” może być dokonana jedynie wtedy, gdy przyczyną korekty jest błąd rachunkowy lub inna oczywista omyłka. Ustawodawca nie wskazuje, co należy rozumieć poprzez pojęcia „błąd rachunkowy” oraz „inna oczywista omyłka”. Pojęcia te zatem należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem potocznym. Zatem, za „błąd rachunkowy” należy uznać sytuację, gdy koszt został niewłaściwie ujęty ze względu na błąd w toku wykonywania obliczeń; może to dotyczyć zarówno okoliczności leżących po stronie wystawcy faktury czy innego dokumentu księgowego (np. błędne podanie na fakturze cen lub wartości towarów), jak i po stronie odbiorcy takiego dokumentu (np. wprowadzenie do ksiąg rachunkowych nieprawidłowej cyfry, zastosowanie wadliwego kursu waluty obcej przy przeliczaniu wartości kosztu na złote, etc.). Podkreślenia wymaga, że wyrok ten zapadł w odniesieniu do sprawy, w której doszło do obniżenia opłaty licencyjnej na skutek zastosowania błędnej wysokości stawki procentowej. Organ podatkowy uznał, że pierwotna cena wykazana w fakturach była wynikiem błędu w związku z zastosowaniem niewłaściwej stawki procentowej, na podstawie której została obliczona cena transakcji. W związku z tym, zdaniem organu podatkowego (co zaaprobował Sąd we wskazanym wyroku), prawidłowe rozliczenie przychodów i kosztów winno być dokonane w roku podatkowym, którego przedmiotowe rozliczenie dotyczyło (a więc wstecznie). Podkreślenia wymaga jednak, że wyrok ten został uchylony przez Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z 27 października 2023 r. (sygn. II FSK 374/21) wskazał, iż: Przepis art. 15 ust. 4i u.p.d.o.p. nie dotyczy wyłącznie sytuacji, w której okoliczności, które modyfikują fakturę powstały w późniejszym czasie. Zaś wyrażenie ustawowe „błąd rachunkowy” nie oznacza np. błędu merytorycznego co do wysokości stawki opłaty licencyjnej przyjętej w pierwotnie wystawianych fakturach. Jeżeli pierwotnie sporządzone faktury błędnie, nieprawidłowo dokumentowały stan faktyczny, to korekta nie była jedynie wynikiem błędu rachunkowego lub innej oczywistej omyłki. To zaś powoduje, że powinna zostać ona dokonana na bieżąco, a nie przyporządkowana wstecznie do okresu, którego dotyczyła. Jak wynika ze stanowiska NSA, błąd o charakterze merytorycznym (jakim było zastosowanie błędnej stawki do wyliczenia opłaty licencyjnej, a więc niezgodnej ze stanem faktycznym) nie jest ani błędem rachunkowym, ani inną oczywistą omyłką, a tylko w razie zaistnienia takich sytuacji korekta kosztów winna mieć charakter „wsteczny”. We wszystkich innych przypadkach zaś, tj. gdy koszty zostały ujęte błędnie z innych przyczyn niż błąd rachunkowy bądź omyłka o charakterze oczywistym, korekta kosztów powinna być przeprowadzona na bieżąco.

Dla rozstrzygnięcia co do okresu, za który winny być dokonywane korekty kosztów podatkowych istotne są również konkluzje zawarte w wyroku NSA z 4 kwietnia 2019 r. (sygn. II FSK 1064/17), w którym Sąd przeprowadził analizę w zakresie pojęcia „błąd rachunkowy” i oddalając skargę kasacyjną wskazał, iż:

•Autor skargi kasacyjnej utożsamia natomiast „nieprawidłowość” oraz „błąd”, a ponadto zrównuje ze sobą „błąd” oraz „błąd rachunkowy”. Należy zatem wyjaśnić, że przez nieprawidłowość rozumie się: 1. brak prawidłowości; 2. fakt lub zjawisko niezgodne z przepisami, normami, prawidłami (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego - wyd. internetowe https://sjp.pwn.pl/slowniki/nieprawidłowość.html). Z kolei przez błąd rozumie się: 1. niezgodność z obowiązującymi regułami pisania, liczenia, wymowy itp.; 2. niewłaściwe posunięcie; 3. błąd dotyczący treści, istoty czegoś (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego - wyd. internetowe https://sjp.pwn.pl/slowniki/błąd.html). Użycie określnika „rachunkowy” wskazuje natomiast, że chodzi o omyłkę w działaniu matematycznym (pomyłka arytmetyczna). Określenia „nieprawidłowość” oraz „błąd” zawierają zatem sugestię, że chodzi o negatywnie oceniane odstępstwo od stanu uważanego za prawidłowy, natomiast określenie „błądrachunkowy” wskazuje jednoznacznie napomyłkę arytmetycznąjako przyczynę owego odstępstwa. Nie można zatem utożsamiać błędu rachunkowego z wszelkimi błędami czy nieprawidłowościami.

•Konkludując, skoro Skarżąca w treści wniosku nie dokonała kwalifikacji powołanych wyżej okoliczności jako „błąd rachunkowy” ani nie określiła ich w sposób wskazujący na to, że źródłem tych okoliczności jest pomyłka arytmetyczna, to organ interpretacyjny nie mógł przyjąć, że okoliczności te stanowią błąd rachunkowy. Zasadnie zatem Sąd I instancji przyjął, że powołane w treści wniosku okoliczności stanowiące przyczynę korekty w zakresie podatku od nieruchomości są zarówno liczne, jak i rozbieżne, zaś organ interpretacyjny naruszył art. 14b § 1 O.p., jak również art. 14c § 1 i 2 O.p., uznając stanowisko Skarżącej za nieprawidłowe i opierając się na założeniu, że przyczynę korekty w zakresie podatku od nieruchomości stanowi błąd rachunkowy w rozumieniu art. 15 ust. 4i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, choć okoliczność ta nie wynikała bezpośrednio z treści wniosku Skarżącej, a organ w treści zaskarżonej interpretacji nie uzasadnił podstaw i okoliczności, które doprowadziły go do przyjęcia ww. wniosku.

Odnosząc powyższe stanowiska sądów do opisanego stanu faktycznego należy wskazać, iż ujawniony po latach fakt, iż Spółka nabyła Maszynę od podmiotu, który okazał się nie być jej właścicielem, w efekcie czego w (…) 2024 r. zawarła z faktycznym właścicielem tej Maszyny (tj. Bank) Porozumienie, w którym uznawała ten fakt oraz zobowiązywała się do wydania przejętej przez siebie Maszyny na rzecz Banku, nie stanowił ani błędu rachunkowego, ani też innej oczywistej omyłki – przez wiele lat Spółka nie miała bowiem podstaw sądzić, że jej uprawnienie do rozporządzania Maszyną, a tym samym uprawnienie do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od jej wartości, może być zagrożone. Przy czym sam fakt nabycia Maszyny od podmiotu nie będącego jej faktycznym właścicielem nie stanowi ani błędu, który można by uznać za „rachunkowy” (tj. arytmetyczny), ani innej omyłki, która miałaby walor „oczywistej”. Stąd też, dopiero w chwili zaprzestania sporu i formalnej akcepcji, iż faktycznym właścicielem jest Bank, można mówić o konieczności dokonania korekty kosztów podatkowych o wartość odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów podatkowych.

Na zasadność takiego podejścia wskazują również interpretacje organów podatkowych, w tym przykładowo:

•Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [„Dyrektor KIS”] z 22 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.733.2023.1.PC, w której potwierdził on prawidłowość stanowiska podatnika co do bieżącej korekty kosztów wynikających z odpisów amortyzacyjnych od wartości lokomotyw, w odniesieniu do których podatnik odstąpił od umowy ich nabycia. Jak wynika z przedmiotowej interpretacji: Z regulacji zawartych w cytowanym powyżej art. 15 ust. 4i uCIT wynika, że korekta „wstecz” może być dokonana jedynie wtedy, gdy przyczyną korekty jest błąd rachunkowy lub inna oczywista omyłka. Przy czym, ustawodawca nie wskazuje, co należy rozumieć poprzez pojęcia „błąd rachunkowy” oraz „inna oczywista omyłka”. Pojęcia te zatem należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem potocznym. Zatem, za „błąd rachunkowy” należy uznać sytuację, gdy koszt został niewłaściwie ujęty ze względu na błąd w toku wykonywania obliczeń; może to dotyczyć zarówno okoliczności leżących po stronie wystawcy faktury czy innego dokumentu księgowego (np. błędne podanie na fakturze cen lub wartości towarów), jak i po stronie odbiorcy takiego dokumentu (np. wprowadzenie do ksiąg rachunkowych nieprawidłowej cyfry, zastosowanie wadliwego kursu waluty obcej przy przeliczaniu wartości przychodu na złote itp.). Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wersja internetowa www.sip.pwn.pl), przez „omyłkę” należy rozumieć „spostrzeżenie, sąd niezgodny z rzeczywistością, niewłaściwe postępowanie, posunięcie”. W konsekwencji, za „inną oczywistą omyłkę” należy uznać inny oczywisty błąd, który nie jest jednocześnie błędem rachunkowym. Takim błędem będzie np. ujęcie w kosztach podatkowych faktury wystawionej na podmiot inny niż faktyczny nabywca towaru. „Omyłka” wiązać się również będzie z błędem polegającym albo na nieprawidłowym wystawieniu albo nieprawidłowym ujęciu dowodu księgowego. Okoliczność taka musi mieć zatem charakter „pierwotny”. Co więcej, „omyłka” musi być „oczywista”. (…) Tylko w przypadku jednoznacznego stwierdzenia, że nieprawidłowe ujęcie przychodu bądź kosztu było bezpośrednim wynikiem błędu rachunkowego lub oczywistej omyłki, korekta kosztu winna być uwzględniana „wstecznie”. Odnosząc się do cytowanych powyżej przepisów zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że w miesiącu zawarcia Porozumienia tj. w XII 2023 r., Spółka winna:

-zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o koszty amortyzacji zaliczonej dotychczas do kosztów podatkowych od lokomotyw objętych odstąpieniem od umowy oraz

-zwiększyć koszty uzyskania przychodów o wydatki ponoszone w związku z używaniem lokomotyw (w tym zastępczych) za okres XI 2016 r. - XII 2020 r.

•Interpretacji Dyrektora KIS z 2 maja 2023 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.144.2023.1.MZA, która dotyczyła bezpośrednio sytuacji podatnika, który – podobnie jak Spółka – padł ofiarą oszustwa i dokonał nabycia towarów i ich wydania na rzecz osób podszywających się pod rzekomego nabywcę. W interpretacji tej organ wskazał, iż: Mając powyższe na względzie, w sytuacji przedstawionej we wniosku przyczyną korekty nie jest błąd rachunkowy ani inna oczywista omyłka. Zdarzeniem powodującym korektę jest wydanie (...) grudnia 2022 r. przez Sąd w M. orzeczenia o umorzeniu śledztwa z uwagi na niewykrycie sprawców przestępstwa, w którym stwierdzono, że faktycznie doszło do kradzieży tożsamości pracowników Y oraz wskazano, że z uwagi na złożony charakter przestępstwa, mimo długotrwałego śledztwa nie sposób wykryć rzeczywistych sprawców przestępstwa. Zatem, korekta kosztów uzyskania przychodu (przez ich zmniejszenie) w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym nie wynika z błędu, czy też oczywistej omyłki, stąd korekta ta nastąpi „na bieżąco”, tj. w okresie rozliczeniowym, w którym wystawiono dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Podsumowując powyższe, biorąc pod uwagę, iż:

•dokonując nabycia Maszyny Spółka dochowała należytej staranności przeprowadzając analizę statusu dostawcy, który jednocześnie był Korzystającym, w tym w szczególności jego sytuacji finansowej i wiarygodności, pozyskała dokumenty potwierdzające zarówno istnienie Maszyny, jak i status Korzystającego jako jej właściciela (w tym umowę sprzedaży, fakturę pro forma oraz fakturę ostateczną z adnotacją o jej opłaceniu), zapoznała się z wyceną Maszyny,

•a dopiero w kilka lat później zaistniały okoliczności mogące sugerować, iż dostawca tej Maszyny mógł nie być uprawniony do rozporządzania nią, w efekcie czego Spółka podjęła w (…) 2024 r. decyzję o zaprzestaniu dalszego sporu z Bank co do własności Maszyny,

w ocenie Spółki, korekta kosztów uzyskania przychodów o wartość zaliczonych do nich odpisów amortyzacyjnych winna nastąpić w rozliczeniu za ten okres, tj. (…) 2024 r.

W świetle powyższego Spółka wnosi o uznanie jej stanowiska za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie stanowiska wnioskodawcy

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „uCIT”, „updop”),

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 uCIT,

Na podstawie art. 16a ust. 1 uCIT,

Oznacza to, że wymienione w pkt 1-3 powyższej regulacji środki trwałe będą podlegały amortyzacji po spełnieniu następujących warunków:

-zostały nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,

-stanowią własność lub współwłasność podatnika - amortyzacji podatkowej podlegają wyłącznie środki trwałe, do których przysługuje podatnikowi prawo własności, z wyjątkiem środków używanych przez leasingobiorcę na podstawie umowy leasingu finansowego oraz tych wymienionych w art. 16a ust. 2 updop,

-są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania - ustawodawca nie określił bliżej tych warunków, jednakże należy stwierdzić, że warunki te spełnia składnik majątku, który jest wyposażony we wszystkie elementy konstrukcyjne pozwalające na jego funkcjonowanie zgodnie z przeznaczeniem, ponadto sprawne technicznie i zalegalizowane prawnie w formie stosownych uprawnień, homologacji i pozwoleń na użytkowanie,

-przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok - to podatnik samodzielnie decyduje o tym, jak długo będzie używany dany składnik,

-są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu,

-nie są wymienione w katalogu środków trwałych wymienionych w art. 16c updop.

W myśl art. 16d ust. 2 updop,

Zgodnie z art. 16f ust. 1 updop,

Na podstawie art. 16f ust. 3 updop,

Stosownie do art. 16h ust. 1 pkt 1 updop,

Z powyższych przepisów wynika, że amortyzacja podatkowa stanowi formę rozłożonego w czasie obniżenia kosztów podatkowych wartością używanych w prowadzonej działalności gospodarczej przedmiotów, które zużywają się w okresie dłuższym niż 1 rok (środków trwałych). Okres amortyzacji jest zwykle zbliżony do standardowego okresu użytkowania danego rodzaju środków trwałych, co znajduje odzwierciedlenie w wysokości stawek amortyzacyjnych wskazanych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, stanowiących Załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Aby dany składnik majątku mógł zostać zaliczony do środków trwałych, musi stanowić własność lub współwłasność podatnika.

Zasady dokonywania korekt w zakresie wysokości kosztów uzyskania przychodów w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych uregulowano w art. 15 ust. 4i do 4k.

Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 4i-4k uCIT:

Z treści powołanego wcześniej art. 15 ust. 4i uCIT wynika, że jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

W mojej ocenie, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego przedstawiający okoliczności zaistniałej sytuacji, nie pozwala stwierdzić, że zgodnie z oczekiwaniem Państwa, korekta kosztów w postaci odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej maszyny, może być dokonywana w świetle powyższego przepisu na „bieżąco” tj. w okresie zawarcia porozumienia z właścicielem maszyny.

Maszyna nie została nigdy skutecznie nabyta przez Wnioskodawcę na własność, a zawarte w tym zakresie porozumienie z prawowitym właścicielem (Bank), nie powoduje powstania nowych okoliczności, które mogłyby skutkować bieżącą korektą odpisów amortyzacyjnych. Zawarte porozumienie jedynie potwierdza istniejącą od początku sytuację, że odpisy amortyzacyjne wnioskodawcy nie przysługiwały ze względu na to, że nie nabył na własność maszyny.

Dokumenty na podstawie, których Wnioskodawca nabył maszynę były nierzetelne i jako takie nie mogły stanowić od początku podstawy do zaliczania jakichkolwiek wydatków do kosztów.

Tym samym, korekta odpisów amortyzacyjnych, w opisanej we wniosku sytuacji powinna być dokonana wstecz, tj. w okresach (latach podatkowych), w których te odpisy zostały rozpoznane jako koszt uzyskania przychodów, z uwzględnieniem okresu przedawnienia.

W rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z koniecznością korekty rozliczeń podatkowych w związku z bezpodstawnym od początku ujęciem w nich nieprawidłowo dokonywanych odpisów amortyzacyjnych, a nie z korektą, o której mowa w art. 15 ust. 4i ustawy CIT (na skutek oczywistej omyłki, błędu rachunkowego czy z powodu późniejszych zdarzeń). Ujawnienie nieprawidłowości nie może być rozpatrywane w kategoriach zdarzeń uzasadniających korektę na bieżąco.

Jak podkreślano już wcześniej, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczać jedynie odpisy amortyzacyjne dokonywane od takich środków trwałych, których własność została skutecznie przeniesiona na podatnika będącego ich nabywcą. Wnioskodawca nie był zaś właścicielem maszyny od początku wejścia w jej posiadanie, co tylko wyszło na jaw w terminie późniejszym. Bez znaczenia jest, że działał w dobrej wierze i że padł ofiarą oszustwa.

Mając na uwadze przedstawiony powyżej opis stanu faktycznego oraz odnosząc się do cytowanych powyżej przepisów nie można zgodzić się z Państwem, że biorąc pod uwagę brzmienie art. 15 ust. 4i uCIT, Spółka jest zobowiązana do skorygowania kosztów podatkowych o wartość odpisów amortyzacyjnych dokonanych od wartości początkowej Maszyny, w (…) 2024 r., tj. za okres, w którym Spółka zaprzestała kontynuacji sporu z Bankiem co do własności tej Maszyny.

Stanowisko Państwa należy więc uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Państwa wyroków należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Wskazać należy, że powołane we wniosku interpretacje indywidualne zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.