Wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2025 r., sygn. I PSKP 25/24

Istota problemu

Główny problem prawny dotyczył charakteru prawnego dodatkowego świadczenia pieniężnego przysługującego osobom wykonującym zawody medyczne w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych połączonych z bezpośrednim kontaktem z pacjentem z podejrzeniem lub zakażeniem SARS-CoV-2. Spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy świadczenie to ma charakter świadczenia ze stosunku pracy podlegającego regulacji wewnątrzzakładowej (porozumieniu ze związkami zawodowymi), czy też jest świadczeniem sui generis wynikającym z umowy zawartej między podmiotem leczniczym a Narodowym Funduszem Zdrowia, stanowiącej umowę o świadczenie na rzecz osoby trzeciej w rozumieniu art. 393 k.c.

Rozstrzygnięcie

Sąd Najwyższy uznał, że umowa zawarta między Zespołem Opieki Zdrowotnej a Narodowym Funduszem Zdrowia, służąca wykonaniu Polecenia Ministra Zdrowia, stanowi umowę o świadczenie na rzecz osoby trzeciej (pactum in favorem tertii) w rozumieniu art. 393 k.c. Sąd stwierdził, że dodatkowe świadczenie pieniężne nie jest świadczeniem ze stosunku pracy, lecz świadczeniem sui generis finansowanym ze środków publicznych, o określonej wysokości i zasadach przyznawania. W konsekwencji pracodawca (pozwany) nie był uprawniony do samodzielnego ustalania zasad przyznawania tego świadczenia ani modyfikowania jego wysokości w oparciu o wewnętrzne porozumienia ze związkami zawodowymi. Pracownik jako osoba trzecia mógł żądać bezpośrednio od pracodawcy spełnienia świadczenia w wysokości i na zasadach określonych w umowie z NFZ.