Interpretacja indywidualna z dnia 5 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.293.2025.1.MM
Wniesienie gruntów do rolniczej spółdzielni produkcyjnej przed upływem pięciu lat od ich zakupu narusza warunek prowadzenia gospodarstwa przez nabywcę, powodując utratę prawa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych. Nabywca musi uiścić należny podatek wraz z odsetkami.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładu gruntowego do rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Posada Pan gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 40 ha. Grunty nabył Pan w 2022 r. za zgodą KOWR.
Kupując grunty skorzystał Pan ze zwolnienia w opłacie PCC, ponieważ spełnił Pan warunki z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (winno być: art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Jednym z warunków tam opisanych jest, że gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
1 września stał się Pan członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Chciałby Pan wnieść wkład gruntowy (kupiony w 2022 roku, ten, o którym mowa powyżej). Będąc członkiem spółdzielni będzie Pan świadczył tam pracę i uprawiał swoje grunty, które będą gruntami wkładowymi.
Pytanie
Czy wnosząc swoje gospodarstwo do rolniczej spółdzielni produkcyjnej jako wkład gruntowy i będąc członkiem tej spółdzielni będzie Pan musiał zapłacić podatek PCC, z którego został Pan zwolniony w 2022 r. podczas zakupu gruntów, które teraz chce Pan wnieść?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, wnosząc grunty do spółdzielni i będąc jej członkiem nadal będzie Pan aktywnie brał udział w prowadzeniu swojego gospodarstwa, więc zwolnienie powinno zostać utrzymane.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.):
Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Jak stanowi art. 4 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Podstawę opodatkowania stanowi – przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%.
Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.
Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W myśl art. 9 pkt 2 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).
Z ww. przepisu wynika, że w przypadku spełnienia określonych warunków, umowa sprzedaży własności gruntów korzysta ze zwolnienia. Zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie.
Jednakże, wspomniany powyżej przepis nie przewiduje regulacji, która by pozwalała zachować zwolnienie w przypadku uszczuplenia obszaru gospodarstwa rolnego prowadzonego przez nabywcę – utworzonego/powiększonego w wyniku zakupu własności gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym − przed upływem ustawowego terminu 5 lat od dnia nabycia nieruchomości, w związku z którą to czynnością przysługuje zwolnienie w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że posiada Pan gospodarstwo rolne i w związku z zakupem w 2022 r. gruntów skorzystał Pan ze zwolnienia z zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
W tym miejscu należy wyjaśnić, że błędnie wskazał Pan, że zwolnienie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zostało Panu przyznane ze względu na spełnienie warunków z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Choć oba zwolnienia zawierają tożsame warunki jakie należy spełnić, to zwolnienie określone w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma zastosowanie w przypadku nabycia gruntów rolnych, które podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn (nabytych np. tytułem dziedziczenia, darowizny). Pan ww. grunt kupił czyli nabył na podstawie umowy sprzedaży, która podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z tytułu zawarcia umowy sprzedaży skorzystał Pan zatem ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie ww. art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Obecnie planuje Pan wnieść zakupiony w 2022 r. grunt jako wkład do rolniczej spółdzielni produkcyjnej, której członkiem stał się Pan 1 września. Będąc członkiem spółdzielni będzie Pan świadczył tam pracę i uprawiał swoje grunty, które będą gruntami wkładowymi.
Pana wątpliwość budzi to, czy spełni Pan warunek prowadzenia gospodarstwa rolnego przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia ww. gruntów i tym samym zachowa Pan prawo do zwolnienia z zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z uregulowań zawartych w ww. art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia jak również dla zachowania prawa do zwolnienia, gospodarstwo rolne musi być prowadzone:
-przez nabywcę,
-przez okres pięciu lat od dnia nabycia.
W przypadku niedotrzymania tego warunku następuje utrata zwolnienia od podatku.
Ustawodawca wyraźnie zatem wskazał, że warunkiem skorzystania z ww. zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych jest konieczność prowadzenia gospodarstwa przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Działanie rolniczej spółdzielni produkcyjnej regulowane jest przede wszystkim odpowiednimi przepisami Prawa spółdzielczego oraz Kodeksu cywilnego.
W myśl art. 138 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo Spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 593):
Przedmiotem działalności rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego oraz działalności na rzecz indywidualnych gospodarstw rolnych członków. Spółdzielnia może również prowadzić inną działalność gospodarczą.
Jak stanowi art. 141 § 1 ww. ustawy:
Statut spółdzielni może przewidywać, że członek posiadający grunty jest obowiązany wnieść je w całości lub części jako wkład do spółdzielni.
Zgodnie z treścią art. 143 ww. ustawy:
Użytkowanie przez spółdzielnię wkładów gruntowych jest odpłatne. Statut określa zasady wynagradzania za użytkowanie tych wkładów.
Stosownie do treści art. 145 ww. ustawy:
§ 1 Jeżeli statut lub umowa z członkiem inaczej nie postanawia, spółdzielnia nabywa prawo użytkowania wkładu gruntowego wniesionego przez członka, z chwilą przejęcia tego wkładu.
§ 2 Użytkowanie przez spółdzielnię wniesionych przez członka wkładów gruntowych regulują przepisy Kodeksu cywilnego.
Natomiast zgodnie z art. 277 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 1071):
§ 1. Jeżeli statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub umowa z członkiem spółdzielni inaczej nie postanawia, spółdzielnia nabywa z chwilą przejęcia wniesionych przez członków wkładów gruntowych ich użytkowanie.
§ 2. Do wniesienia wkładów gruntowych nie stosuje się przepisów o obowiązku zachowania formy aktu notarialnego przy ustanowieniu użytkowania nieruchomości.
Stosownie do treści art. 278 ww. ustawy:
Statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej może postanawiać, że - gdy wymaga tego prawidłowe wykonanie zadań spółdzielni - przysługuje jej uprawnienie do zmiany przeznaczenia wkładów gruntowych oraz uprawnienie do naruszenia ich substancji albo jedno z tych uprawnień.
Z powołanych przepisów wynika więc, że przedmiotem działalności rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego, a z chwilą wniesienia wkładów gruntowych do spółdzielni – nabywa ona prawo ich użytkowania. Jeżeli bowiem statut lub umowa z członkiem inaczej nie postanawia, spółdzielnia nabywa prawo użytkowania wkładu gruntowego wniesionego przez członka z chwilą przejęcia tego wkładu. Ustawodawca, upraszczając procedurę, określił, że do wniesienia wkładów gruntowych nie stosuje się przepisów o obowiązku zachowania formy aktu notarialnego przy ustanowieniu użytkowania nieruchomości. Statut może jednak przewidywać także inne formy wnoszenia wkładów, jak choćby przeniesienie własności gruntu ma rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej czy w ramach stosunków zobowiązaniowych dzierżawę albo użyczenie.
Zatem po wniesieniu do spółdzielni nabytych gruntów, będzie je w rzeczywistości użytkowała spółdzielnia. Pan, będąc członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej, będzie natomiast świadczył pracę na rzecz spółdzielni i uprawiał wniesione grunty.
Konstrukcja art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprost wskazuje, aby to nabywca gruntów rolnych (a nie podmiot o innym statusie), prowadził utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne przez zakreślony ustawą okres. W analizowanej sprawie gospodarstwo będzie prowadzone już nie przez nabywcę (Pana) tylko przez użytkownika (spółdzielnię). Nabyte grunty zostaną więc oddane we władztwo innemu podmiotowi niż nabywca.
Nadto podkreślić należy, że powołane przepisy wskazują, że użytkowanie przez spółdzielnię wkładów gruntowych jest odpłatne, natomiast jeżeli zaistnieje taka potrzeba to statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej może postanowić, że nastąpi zmiana przeznaczenia gruntów (wkładów gruntowych). Takie zapisy wskazują wprost, że po wniesieniu gruntów do spółdzielni, spółdzielnia może nimi dysponować – oczywiście w granicach przepisami prawa zakreślonymi. Właściciel tych gruntów może nawet otrzymać należność od spółdzielni za to, że to spółdzielnia z nich korzysta. To daje podstawę do wniosku, że z chwilą gdy grunty zostaną wniesione do spółdzielni, to członek spółdzielni (wnoszący je) nawet, gdy je uprawia, nie czyni tego już we własnym imieniu lecz spółdzielni.
Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, należy stwierdzić, że wniesienie jako wkładu gruntowego do rolniczej spółdzielni produkcyjnej gruntów nabytych w 2022 r. spowoduje utratę przez Pana prawa do zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie zostanie przez Pana bowiem dotrzymany warunek konieczny do zachowania ww. zwolnienia, zgodnie z którym gospodarstwo (utworzone/powiększone) musi być prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Po Pana stronie powstanie obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych wraz z odsetkami.
Co do zasady, od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę. Z uwagi na to, że obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje z chwilą dokonania czynności, w sytuacji niespełnienia warunków do korzystania z ulgi w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu nabycia własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne, podatnik traci prawo do zwolnienia i jest zobowiązany do zapłaty należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę liczonymi od dnia następującego po dniu dokonania czynności. W przypadku, gdy czynność została dokonana w formie aktu notarialnego odsetki za zwłokę należy naliczyć od dnia następnego po dniu zawarcia umowy w formie aktu notarialnego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…) . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
POTRZEBUJESZ POMOCY?