Interpretacja indywidualna z dnia 5 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.466.2025.4.JS

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

26 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej,który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz prawa własności gruntu wraz z naniesieniami. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 października 2025 r. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

X. sp. z o. o. („Kupujący”, „Nabywca”)

NIP: (…)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Y. sp. z o.o. („Sprzedający”, „Zbywca”)

NIP: (…)

Opis zdarzenia przyszłego

1. Przedmiot składanego wniosku

X. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Nabywca”) zamierza nabyć w ramach umowy sprzedaży od spółki Y. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zbywca”) (dalej: Nabywca i Zbywca łącznie jako „Strony” lub „Zainteresowani”):

a)prawo użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości położonej w A., przy (…), stanowiącej działkę ewidencyjną nr B., z obrębu (…), o powierzchni (…) m², dla której Sąd Rejonowy (…), prowadzi księgę wieczystą KW nr (…) (dalej „Grunt 1”);

b)prawo własności posadowionych na Gruncie 1 budynków biurowo-handlowo-usługowych, tj.: (i) budynku posiadającego (…) kondygnacji nadziemnych, oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m², (ii) budynku posiadającego 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² oraz (iii) budynku posiadającego 1 kondygnację nadziemną i powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² (dalej „Budynki 1”);

c)prawo własności posadowionych na Gruncie 1 budowli lub części budowli, obejmujące wszystkie elementy infrastruktury (zarówno naziemne jak i podziemne) oraz zjazd z drogi publicznej, parking, drogi wewnętrzne, chodnik, stację transformatorową (dalej „Budowle 1”);

(dalej Grunt 1, Budynki 1 oraz Budowle 1 łącznie jako „Nieruchomość 1”);

d)prawo własności zabudowanej nieruchomości położonej w A., przy ul. (…), stanowiącej działkę ewidencyjną nr C., z obrębu (…), o powierzchni (…) m², dla której Sąd Rejonowy dla (…), prowadzi księgę wieczystą KW nr (…) („Grunt 2”);

e)prawo własności posadowionych na Gruncie 2 budynków, tj.: (i) budynku mieszkalnego jednorodzinnego posiadającego (…) kondygnacje nadziemne oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² oraz (ii) budynku transportu i łączności posiadającego 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² (dalej „Budynki 2”);

f)prawo własności posadowionych na Gruncie 2 budowli lub części budowli, obejmujące wszystkie elementy infrastruktury (zarówno naziemne jak i podziemne) (dalej „Budowle 2”);

(dalej Grunt 2, Budynki 2 oraz Budowle 2 łącznie jako „Nieruchomość 2”, a ponadto Budynki 1 oraz Budynki 2 łącznie jako „Budynki”, Grunt 1 oraz Grunt 2 łącznie jako „Grunty”, Budowle 1 i Budowle 2 łącznie jako „Budowle”, a Nieruchomość 1 oraz Nieruchomość 2 łącznie jako „Nieruchomości”);

g)inne składniki majątkowe związane ściśle z Nieruchomościami, wskazane w punkcie 5 opisu zdarzenia przyszłego.

(dalej jako „Transakcja”).

Przedmiotem wniosku o wydanie wspólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego jest potwierdzenie konsekwencji podatkowych na gruncie podatku od towarów i usług (w tym prawa Nabywcy do dokonania odliczenia podatku od towarów i usług) oraz podatku od czynności cywilnoprawnych planowanej Transakcji. W dalszych punktach Zainteresowani przedstawią: (pkt 2) opis Nieruchomości będących przedmiotem planowanej Transakcji, (pkt 3) zarys działalności Zbywcy i Nabywcy, (pkt 4) okoliczności nabycia Nieruchomości 1 przez Zbywcę i planowanego nabycia Nieruchomości 2 oraz ich wykorzystanie w działalności gospodarczej Zbywcy (pkt 5) szczegółowy zakres planowanej Transakcji, a także (pkt 6) opis działalności, którą Nabywca będzie prowadził po Transakcji.

2. Opis nieruchomości będącej przedmiotem Transakcji

Grunt 1 jest własnością D., a użytkownikiem wieczystym Gruntu 1 (do (...) 2089 r.) oraz właścicielem zlokalizowanych na nim Budynków 1 oraz Budowli 1 jest Zbywca.

Nieruchomość 2 (obejmująca Grunt 2, Budynki 2 oraz Budowle 2) stała się własnością Zbywcy na mocy umowy sprzedaży z (...) 2025 r. Nieruchomość 2 została nabyta przez Zbywcę od osób fizycznych – E. F., G. H. oraz I. J. (dalej „Dotychczasowi Właściciele”). Dotychczasowi Właściciele byli współwłaścicielami Nieruchomości 2 w następujących udziałach: (...) udziału – E. F. , (...) udziału – G. H. i (...) udziału – I. J. Udziały w prawie własności Nieruchomości 2 stanowiły element majątku prywatnego Dotychczasowych Właścicieli.

Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Zainteresowanych, Budynki 1 wchodzące obecnie w skład Nieruchomości 1 i będące przedmiotem planowanej Transakcji, zostały wybudowane i uzyskano dla nich pozwolenie na użytkowanie w 1981 r. – tj. przed momentem nabycia praw do Nieruchomości 1 przez Zbywcę w 2016 r. Budowle 1 w postaci parkingu i ogrodzenia parkingu zostały przyjęte jako środki trwałe Zbywcy w 2018 r. Pozostałe Budowle 1 zlokalizowane na Gruncie 1 istniały w obecnym kształcie już w momencie nabycia praw do Nieruchomości 1 przez Zbywcę w 2016 r. Po 2018 r. Zbywca nie wybudował żadnych nowych obiektów na Gruncie 1 stanowiących budynki ani budowle.

Poszczególne elementy składające się na Nieruchomość 1, tj. prawo użytkowania wieczystego Gruntu 1, Budynki 1 oraz Budowle 1, zostały zakwalifikowane przez Zbywcę jako „środki trwałe”. Ponadto Budynki 1 oraz Budowle 1 są amortyzowane przez Zbywcę dla celów księgowych oraz dla celów podatkowych, na podstawie stosownych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Zainteresowanych Budynki 2 zostały wybudowane odpowiednio: (a) budynek mieszkalny przed 1939 r., a (b) budynek garażowy nie później w 2005 r. Podobnie Budowle 2 zlokalizowane na Gruncie 2 zgodnie z wiedzą Zainteresowanych istniały na nim w obecnym kształcie co najmniej od 2005 r. (a prawdopodobnie w większości znacznie wcześniej). Budynki 2 były eksploatowane przez Dotychczasowych Właścicieli i ich poprzedników prawnych do celów odpowiednio mieszkaniowych i garażowych, a obecnie na Nieruchomości 2 jest prowadzona działalność gospodarcza w postaci biura podróży. Obiekty te nie stanowiły środków trwałych Dotychczasowych Właścicieli i ich poprzedników prawnych oraz nie zostały zakwalifikowane jako środki trwałe w ujęciu podatkowym czy księgowym po ich nabyciu przez Zbywcę od Dotychczasowych Właścicieli (z uwagi na planowane przeznaczenie do sprzedaży przez Zbywcę).

Nabyte przez Zbywcę prawa do Budynków 1 i Budowli 1 posadowionych na Gruncie 1 nie były przedmiotem istotnych modernizacji (ulepszeń), w których nakłady na ulepszenia przekroczyłyby 30% ich wartości początkowej (kosztu ich wytworzenia) od momentu ich nabycia przez Zbywcę w 2016 r. (ewentualne prace dotyczyły aranżacji wynajętych powierzchni przez najemców lub przez Zbywcę na rzecz najemców, tzw. fit-outów). Podobnie Budowle 1 wybudowane już po nabyciu praw do Nieruchomości 1 przez Zbywcę nie były przedmiotem istotnych modernizacji (ulepszeń), w których nakłady na ulepszenia przekroczyłyby 30% ich wartości początkowej (kosztu ich wytworzenia) od momentu rozpoczęcia ich użytkowania i przyjęcia jako środków trwałych Zbywcy (tj. najpóźniej od 2018 r.).

Ponadto do momentu planowanej sprzedaży obu Nieruchomości w ramach Transakcji, Zbywca nie zamierza przeprowadzać żadnych istotnych prac modernizacyjnych ani dokonywać ulepszeń w zbywanych obiektach wchodzących w skład obu Nieruchomości (Budynkach i Budowlach), których wartość przekroczyłaby 30% wartości początkowej któregokolwiek z tych obiektów.

Obiekty zlokalizowane na Gruncie 1 (powierzchnie użytkowe w Budynków 1 oraz Budowle 1 jako infrastruktura towarzysząca Budynkom 1) były użytkowane przez Zbywcę do celów działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – polegającej zasadniczo na ich wynajmie, a częściowo na własne cele biurowe Zbywcy.

Nabycie przez Zbywcę w ramach umowy przeniesienie przedsiębiorstwa prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości 1 wraz z ówczesną zabudową nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podobnie nabycie własności Nieruchomości 2 przez Zbywcę od Dotychczasowych Właścicieli nie zostało objęte opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Natomiast Zbywcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku od towarów i usług należnego o podatek od towarów i usług naliczony: (a) w związku z wybudowaniem Budowli 1 (wzniesionych już po nabyciu praw do Nieruchomości 1), a także (b) w związku z zakupem przez Zbywcę towarów i usług związanych z bieżącym utrzymaniem i funkcjonowaniem Nieruchomości 1 (w tym Budynków 1 i Budowli 1).

Na moment złożenia wniosku większość powierzchni znajdującej się w Budynkach 1 (z wyłączeniem powierzchni wykorzystywanej przez Zbywcę na własne cele biurowe) jest przedmiotem umów najmu zawartych przez Zbywcę. Również Budowle 1, choć nie stanowią samodzielnych przedmiotów umów najmu, były i są wykorzystywane przez Zbywcę na potrzeby wynajmu – jako miejsca postojowe na parkingu dla najemców Budynków 1 lub jako infrastruktura towarzysząca umożliwiająca najemcom i Zbywcy należyte korzystanie z Budynków 1 (wewnętrzne drogi dojazdowe, zjazd).

Zainteresowani pragną zaznaczyć, że na i w Gruntach składających się na Nieruchomości mogą być zlokalizowane instalacje (np. przyłącza lub sieci) lub elementy instalacji będące własnością podmiotów trzecich, które w świetle Prawa budowlanego powinny być kwalifikowane jako budowle. Do tego rodzaju obiektów mogą należeć zlokalizowane na lub w Gruntach fragmenty sieci przesyłowych (w szczególności wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej i telekomunikacyjnej). Z perspektywy prawnej, zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, wyżej wymienione instalacje nie są traktowane jako część składowa gruntu, ponieważ należą do przedsiębiorstwa przesyłowego. W konsekwencji, takie instalacje nie będą przedmiotem planowanej Transakcji.

Obszar Nieruchomości nie jest obecnie objęty żadnym obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomości są objęte studium zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie ze studium zagospodarowania przestrzennego nieruchomości znajdują się na obszarze oznaczonym symbolem „M1.30”, tj. obszarze przeznaczonym głównie pod zabudowę wielorodzinną, z preferencją dla funkcji mieszkalnych i niezbędnych inwestycji publicznych w infrastrukturę społeczną, tereny zielone dostępne publicznie oraz obiekty sportowe i usługi podstawowe. Na tym terenie dopuszczalne jest również umieszczenie funkcji usługowych do 40% powierzchni zabudowy. Obecnie trwają prace nad przyjęciem planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru, na którym położone są Nieruchomości, tj. planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru pomiędzy ulicami (...), zainicjowane na podstawie uchwały Rady (...) 2024 r. Projekt planu zagospodarowania przestrzennego jest obecnie w trakcie przygotowywania i planuje się jego przyjęcie w pierwszym kwartale 2026 r. (konsultacje społeczne i przedstawienie projektu do publicznej wiadomości planowane jest na wrzesień 2025 r.). Natomiast z uwagi na zaawansowany stan prac nad planem oraz planowaną datę sfinalizowania Transakcji przez Strony istnieje możliwość, że na moment Transakcji Nieruchomości będą objęte obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Ponadto, obecnie Nieruchomości objęte są decyzją nr (…) o warunkach zabudowy wydaną (...) 2018 r. przez Z., ustalającą warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynków mieszkalnych wielorodzinnych z lokalami usługowo-handlowymi, garażem podziemnym, miejscami postojowymi naziemnymi, infrastrukturą techniczną oraz budową zjazdów i zagospodarowaniem terenu na działkach nr B. i C. oraz części działek nr K. i L. (pod zjazdy), z obrębu (…). Na podstawie powyższej decyzji o warunkach zabudowy Nabywca zamierza uzyskać pozwolenia na budowę dla Projektu.

Jeśli do dnia wejścia w życie miejscowego planu, którego ustalenia będą inne niż przyjęte w powyższej decyzji, nie zostanie uzyskane prawomocne pozwolenia na budowę na podstawie powyższej decyzji o warunkach zabudowy, przedmiotowa decyzja wygaśnie, w związku czym istnieje możliwość, że na dzień Transakcji Nieruchomości nie będą objęte już powyższą decyzją.

3. Zarys działalności Nabywcy i Zbywcy

Nabywca jest celową spółką należącą do grupy kapitałowej Ł. S.A. z siedzibą w B. stanowiącej cześć grupy kapitałowej M. N.V. z siedzibą w N. (Holandia), której aktywność gospodarcza koncentruje się głównie na działalności deweloperskiej.

Nabywca jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. planuje zrealizowanie na nabytych Gruntach nowej inwestycji deweloperskiej polegającej na rozbiórce obecnej zabudowy znajdującej się na Nieruchomościach oraz budowie nowego budynku (lub budynków) mieszkalnych wielorodzinnych (z ewentualnym udziałem usług towarzyszących) wraz z infrastrukturą techniczną i parkingiem podziemnym, a następnie komercjalizację ww. projektu poprzez sprzedaż lokali i miejsc postojowych w nowo wybudowanych obiektach (dalej „Projekt”).

W dniu Transakcji Nabywca zawrze ze Zbywcą czasową umowę najmu i zarządzania Nieruchomością 1 – maksymalnie na okres (...) miesięcy od Transakcji. Umożliwi to Zbywcy tymczasowe kontynuowanie dotychczasowych umów najmu Zbywcy sprzed Transakcji, w ramach umów przekształconych z chwilą zawarcia Transakcji w umowy podnajmu pomiędzy Zbywcą a dotychczasowymi najemcami (przy czym może się okazać, że Stronom nie uda się przed Transakcją zawrzeć porozumień przekształcających co do wszystkich obecnych umów najmu i w tej sytuacji w takie najmy wstąpi Nabywca, a Zbywca będzie wówczas zarządzał nimi dla Nabywcy). Najem Nieruchomości 1 na rzecz Zbywcy (czy też najem bezpośredni Nabywcy na rzecz obecnych najemców, których umowy nie zostaną przekształcone w podnajem) będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie w tym okresie Zbywca będzie działał w charakterze zarządcy Nieruchomości 1 na podstawie wspomnianej powyżej umowy z Nabywcą.

Tym niemniej działalność Nabywcy w obszarze najmu ma z perspektywy Nabywcy charakter przejściowy i pomocniczy - tj. ma na celu wykorzystanie Nieruchomości 1 w dotychczasowy sposób do momentu „wygaszenia” umów najmu i rozpoczęcia realizacji nowej inwestycji mieszkaniowej (Projektu) po uzyskaniu stosownych zezwoleń administracyjnych przez Nabywcę. W związku z powyższym, prowadzenie długotrwałej działalności w zakresie najmu nie jest zgodne z aktualnymi zamiarami Nabywcy. Należy podkreślić, że aktualny model biznesowy Nabywcy zakłada czerpanie zysków z działalności deweloperskiej (tzn. związanej z budową, komercjalizacją i sprzedażą lokali w nowo wybudowanych budynków w ramach Projektu), a nie z długoterminowego wynajmu posiadanych nieruchomości. W szczególności, aktualnie zamiarem Nabywcy nie jest prowadzenie długotrwałej działalności polegającej na wynajmie powierzchni w Budynkach i czerpanie dochodów z tego tytułu.

Nabywca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce (i pozostanie zarejestrowany także na moment zawarcia Transakcji).

Zbywca jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą zasadniczo w zakresie długoterminowego wynajmu i zarzadzania nieruchomościami własnymi. Działalność gospodarcza Zbywcy w zakresie wynajmu dotyczy powierzchni użytkowych. Opisana powyżej działalność Zbywcy, w związku z jej charakterem, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z podstawową stawką tego podatku.

Dodatkowo Zainteresowanych wskazują, co następuje:

a)Nieruchomość 1 ani Nieruchomości 2 nie są formalnie wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Zbywcy jako dział, wydział czy też oddział;

b)Zbywca nie prowadził ani nie prowadzi odrębnej księgowości/ksiąg rachunkowych dla Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2, ani nie sporządzał dla nich odrębnego bilansu;

c)Zbywca zatrudnia pracowników, a czynności związane z realizacją działalności gospodarczej Zbywcy są wykonywane częściowo na bazie własnych zasobów kadrowych, a częściowo na podstawie umów usługowych zawartych z innymi podmiotami;

d)Nieruchomość 1 i Nieruchomość 2 stanowią i będą stanowić jedno z kluczowych aktywów Zbywcy, natomiast Zbywca jest również w posiadaniu innych aktywów, które nie będą przedmiotem Transakcji.

Ponadto Zainteresowani wskazują, że Strony nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Pomiędzy Stronami nie zachodzą również powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy, o których mowa w ustawie o podatku od towarów i usług.

4.Okoliczności nabycia Nieruchomości 1 oraz nabycia Nieruchomości 2 przez Zbywcę oraz ich wykorzystanie w działalności gospodarczej Zbywcy

B. nabyło własność obu Nieruchomości na podstawie (…) z dniem jego wejścia w życie, tj. (…). Następnie, wraz z rozwiązaniem (…), Nieruchomości stały się własnością D.

Kolejno, własność Nieruchomości 2 została nabyta przez miasto z mocy prawa na podstawie (…), co zostało potwierdzone decyzją O. nr (…) z (...) 1993 r.

Prawo użytkowania wieczystego Gruntu 1 zostało pierwotnie ustanowione z mocy prawa, z dniem (…) r., na rzecz przedsiębiorstwa państwowego P. na podstawie ustawy (…). Nabycie to zostało następnie potwierdzone decyzją R. nr (…) (sygnatura (…)) z (...). Nabycie użytkowania wieczystego nastąpiło na okres (...) lat, tj. do (...) 2089 r.

W 2016 r., w ramach procesu prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego P., Zbywca nabył od D. cały majątek ww. przedsiębiorstwa państwowego, w tym prawo użytkowania wieczystego Gruntu 1, wraz z prawem własności posadowionych na nim ówcześnie Budynków 1 oraz Budowli 1. Nabycie to nastąpiło na podstawie umowy przeniesienia przedsiębiorstwa.

Pierwotnie tytuł prawny do Gruntu 2 w formie prawa użytkowania wieczystego został ustanowiony w 1989 r. na rzecz E. F. , R. S. i T. U. – z udziałem w wysokości (...) każdy, na podstawie umowy z (...) 1989 r., zawartej w oparciu o decyzję administracyjną z (...) 1988 r.

W 1999 r., prawo użytkowania wieczystego Gruntu 2 zostało przekształcone w prawo własności dla ówczesnych użytkowników wieczystych na podstawie decyzji o przekształceniu – z dniem uprawomocnienia się decyzji o przekształceniu, tj. (...) 1999 r.

W 2001 r. E. F. i R. S. odziedziczyli udział T. U. we własności Nieruchomości 2, co zostało potwierdzone postanowieniem sądu z dnia (...) 2001 r. W wyniku powyższego E. F. i R. S. stali się jedynymi współwłaścicielami Nieruchomości 2, posiadając po (...) udziału. W 2024 r. G. H. i I. J. nabyły, każda z nich, po (...) udziału we własności Nieruchomości 2 w drodze dziedziczenia udziału R. S., co zostało potwierdzone notarialnym aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym w 2024 r.

16 maja 2025 r. Zbywca zawarł z Dotychczasowymi Właścicielami umowę przedwstępną sprzedaży Nieruchomości 2, na mocy której Dotychczasowi Właściciele zobowiązali się do sprzedaży Nieruchomości 2 na rzecz Zbywcy, która to umowa została wykona poprzez zawarcie umowy sprzedaży (...) 2025 r.

5. Przedmiot i okoliczności towarzyszące Transakcji

W ramach Transakcji (lub – odpowiednio – w związku z Transakcją) na Nabywcę zostaną przeniesione w szczególności:

1)Nieruchomości (tj. prawo użytkowania wieczystego Gruntu oraz prawo własności Budynków 1 i Budowli 1 oraz prawo własności Nieruchomości 2) – opisane szczegółowo w punkcie 1 powyżej;

2)prawo własności ruchomości, znajdujących się na Gruntach lub w Budynkach wchodzących w skład Nieruchomości, które na dzień Transakcji stanowić będą własność Zbywcy oraz będą związane z prawidłowym funkcjonowaniem i działaniem Nieruchomości;

3)znajdująca się w posiadaniu Zbywcy wybrana dokumentacja prawna i techniczna dotycząca Nieruchomości, w tym dotycząca Budynków i Budowli.

W celu uniknięcia wątpliwości Zainteresowani wskazują również, że przeniesienie powyższych składników w ramach Transakcji nastąpi w prawnie dopuszczalnym zakresie (tj. o ile nie wystąpią ograniczenia natury faktycznej lub prawnej) oraz o ile poszczególne składniki będą istniały na dzień Transakcji i będą przysługiwały Zbywcy.

W ramach Transakcji nie dojdzie do przeniesienia na Nabywcę w szczególności następujących elementów:

1)innych nieruchomości i aktywów rzeczowych Zbywcy;

2)praw i obowiązków wynikających z umów i dokumentów innych niż wymienione w powyższym opisie zakresu planowanej Transakcji, takich jak prawa i obowiązki wynikające z dokumentów finansowania działalności Zbywcy (w szczególności z umów pożyczek i kredytów bankowych) oraz umów z profesjonalnymi doradcami podatkowymi, prawnymi i księgowymi Zbywcy (w tym umowy o prowadzenie ksiąg);

3)dokumentacji prawnej i księgowej innej – co do zasady – niż dokumentacja wskazana powyżej w opisie zakresu planowanej Transakcji, w tym np. kopii ksiąg rachunkowych i kopii dokumentów księgowych Zbywcy, a także kopii dokumentów podatkowych Zbywcy;

4)praw i obowiązków Zbywcy wynikających z umów rachunków bankowych zawartych przez Zbywcę i bank;

5)praw i obowiązków wynikających z polis ubezpieczeniowych;

6)środków pieniężnych Zbywcy;

7)praw i obowiązków wynikających z umów o zarządzanie Nieruchomością (z uwagi na brak tego typu umów po stronie Zbywcy na moment przeprowadzenia Transakcji);

8)know-how Zbywcy związanego z wykorzystaniem nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej,

9)praw wynikających z należnych, lecz niezapłaconych wierzytelności z tytułu czynszu i opłat eksploatacyjnych, płatnych przez najemców na podstawie umów najmu przysługujących Zbywcy do chwili dokonania Transakcji, zafakturowanych przez Zbywcę na najemców przed dokonaniem sprzedaży na rzecz Nabywcy.

Strony planują, że w dniu zawarcia Transakcji Nabywca zawrze ze Zbywcą (jako, odpowiednio, najemcą i zleceniobiorcą) – umowę najmu przez Zbywcę Nieruchomości 1 (dającą Zbywcy prawo podnajmu Nieruchomości 1 dotychczasowym najemcom i ewentualnym nowym podnajemcom) oraz zarządzania Nieruchomością 1 przez Zbywcę, na okres ok. (...) miesięcy od zawarcia Transakcji.

Tym samym, należy zatem podkreślić, iż w ramach Transakcji nie dojdzie do przeniesienia na Nabywcę należności i zobowiązań Zbywcy (z zastrzeżeniem wyjątków opisanych we wniosku). W szczególności, w ramach Transakcji nie dojdzie do przeniesienia na Nabywcę praw i obowiązków wynikających z kredytów bankowych i pożyczek służących finansowaniu działalności Zbywcy oraz obecnych umów najmu (chyba że co do określonych umów najmu Zbywcy nie uda się zawrzeć przed Transakcją porozumień o ich przekształceniu w umowy podnajmu).

Dodatkowo Zainteresowani wskazują, co następuje:

·umowy o zarządzanie Nieruchomościami: Obecnie Zbywca nie posiada żadnej umowy o zarządzenie Nieruchomością 1 (zarządzenie jest realizowane w oparciu o własne zasoby kadrowe Zbywcy). Podobnie w przypadku Nieruchomości 2, po jej nabyciu przez Zbywcę będzie ona zarządzana własnymi zasobami kadrowymi Zbywcy; Strony planują, że wraz z zawarciem Transakcji Nabywca zawrze ze Zbywcą dodatkową umowę w zakresie Nieruchomości 1 – tj. umowę najmu i o zarządzenie Nieruchomością 1 przez Zbywcę;

·umowy na dostawę mediów i usługi dla Nieruchomości: zgodnie z ustaleniami Zbywcy i Nabywcy, po Transakcji Zbywca (już jako najemca) we własnym imieniu zawrze umowy o dostawę mediów bezpośrednio z gestorami lub będzie kontynuował wcześniej zawarte przez siebie umowy o dostawę mediów (na co Nabywca jako wynajmujący wyrazi zgodę) i zobowiązuje się je rozwiązać nie później niż na dzień zakończenia umowy najmu pomiędzy Nabywcą a Zbywcą;

·brak przejścia zakładu pracy: Transakcja nie będzie skutkować przeniesieniem poszczególnych pracowników Zbywcy na Nabywcę, ani przejściem „zakładu pracy” Zbywcy na Nabywcę w rozumieniu art. 23¹ Kodeksu pracy.

Na dzień Transakcji Zainteresowani będą zarejestrowani w Polsce jako podatnicy podatku od towarów i usług czynni. Planowana Transakcja zostanie udokumentowana fakturą wystawioną przez Zbywcę (jeśli zasadność i prawidłowość takiego działania zostanie potwierdzona w interpretacji wydanej na podstawie wniosku).

Strony wskazują, że dążą do opodatkowania Transakcji podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, w takim zakresie w jakim Transakcja podlegałaby ewentualnie fakultatywnemu zwolnieniu z podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług Strony złożą zgodne oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług w formie i w terminie przewidzianych w tym przepisie (tj. przed Transakcją naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla Nabywcy lub w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą Nieruchomości). Strony, ze względów ostrożnościowych, złożyły już takie oświadczenie przed zawarciem umowy przedwstępnej w ramach Transakcji, w szczególności z uwagi na uzgodnione płatności zaliczek na poczet ceny sprzedaży przez Nabywcę.

6. Opis działalności Nabywcy i Zbywcy po Transakcji

Po nabyciu Nieruchomości, Nabywca zamierza jedynie przejściowo prowadzić działalność gospodarczą polegającą na wynajmie Nieruchomości 1 na podstawie umowy zawartej ze Zbywcą w dniu Transakcji – w okresie do ok. 8 miesięcy po Transakcji. W tym zakresie Zbywca, już jako najemca Nieruchomości 1, będzie kontynuował dotychczasowe umowy najmu, które nie ulegną rozwiązaniu przed Transakcją – jako umowy podnajmu. Działalność Nabywcy w zakresie najmu będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze, że:

1)w ramach Transakcji na Nabywcę nie przejdą prawa i obowiązki wynikające z umowy o zarządzanie Nieruchomościami (z uwagi na brak takich umowy po stronie Zbywcy), a Nabywca zapewni ich zarządzenie po Transakcji we własnym zakresie (w tym zawrze umowę o zarządzenie Nieruchomości 1 ze Zbywcą jako zarządcą);

2)w ramach Transakcji na Nabywcę nie przejdą prawa i obowiązki z umów z profesjonalnymi doradcami podatkowymi, prawnymi i księgowymi Zbywcy;

3)Zbywca zatrudnia pracowników, ale w ramach Transakcji nie dojdzie do transferu żadnych pracowników Zbywcy na Nabywcę;

4)w ramach Transakcji na Nabywcę nie przejdą prawa i obowiązki wynikające z dokumentów finansowania działalności Zbywcy (w szczególności z umów pożyczek i kredytów bankowych).

-w celu wykorzystywania Nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej, Nabywca – w oparciu o własne zasoby (przy czym Nabywca nie zatrudnia żadnych pracowników) lub na podstawie umów z podmiotami zewnętrznymi – zapewni: (1) zarządzanie Nieruchomościami i świadczenie innych usług niezbędnych dla bieżącego funkcjonowania Nieruchomości (dla Nieruchomości 1 w ramach umowy o zarządzanie ze Zbywcą) oraz (2) zabezpieczenie obsługi kwestii podatkowych, prawnych i księgowych dotyczących obsługi Nieruchomości.

Podjęcie przez Nabywcę kroków w powyższym zakresie będzie niezbędne do zapewnienia właściwego funkcjonowania Nieruchomości w okresie „przejściowym” zgodnie z jej tymczasowym przeznaczeniem w strukturze Nabywcy – tj. wynajmem powierzchni w Budynkach 1.

Zainteresowani pragną jeszcze raz podkreślić, że zasadniczym przedmiotem działalności gospodarczej Nabywcy jest działalność deweloperska, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak wskazano powyżej podstawową intencją biznesową dla Nabywcy w kontekście planowanej Transakcji jest pozyskanie gruntów inwestycyjnych i przeprowadzenie na nabytych Nieruchomościach planowanej nowej inwestycji deweloperskiej (Projektu) polegającej na rozbiórce dotychczasowej zabudowy znajdującej się na Nieruchomościach oraz budowie budynku lub budynków mieszkalnych wielorodzinnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, a następnie komercjalizacja Projektu poprzez sprzedaż lokali i miejsc postojowych w nowo wybudowanych obiektach.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, m. in., że:

1.Wszystkie budynki posadowione na Gruncie 1 – tj. budynek posiadający (…) kondygnacji nadziemnych oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m², budynek posiadający 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² oraz budynek posiadający 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² – stanowią budynki w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane.

2.Wszystkie budynki posadowione na Gruncie 2 – tj. budynek mieszkalny jednorodzinny posiadający (…) kondygnacje nadziemne oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² (budynek mieszkalny) oraz budynek transportu i łączności posiadający 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m² (budynek garażowy) – stanowią budynki w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane.

3.Na Gruncie 1, składającym się z jednej działki ewidencyjnej nr B., znajdują się następujące naniesienia:

(i) budynek biurowo-handlowo-usługowy posiadający (…) kondygnacji nadziemnych, oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m²,

(ii) budynek biurowo-handlowo-usługowy posiadający 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnięzabudowy wynoszącą (…) m²,

(iii)budynek biurowo-handlowo-usługowy posiadający 1 kondygnację nadziemną i powierzchnięzabudowy wynoszącą (…) m²,

(iv)zjazd z drogi publicznej,

(v)parking,

(vi)ogrodzenie parkingu,

(vii)drogi wewnętrzne,

(viii)chodnik,

(ix)stacja transformatorowa.

4.Na Gruncie 2, składającym się z jednej działki ewidencyjnej nr C., znajdują się następujące naniesienia:

(i)budynek mieszkalny jednorodzinny posiadający (…) kondygnacje nadziemne oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m²

(ii)budynek transportu i łączności posiadający 1 kondygnację nadziemną oraz powierzchnię zabudowy wynoszącą (…) m²,

(iii)ogrodzenie;

(iv)przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne.

5.Żadne z naniesień opisanych we wniosku jako „Budowle 1” (znajdujących się na działce, której prawo wieczystego użytkowania będzie przedmiotem sprzedaży w ramach Transakcji) nie jest częścią składową budynku.

6.Żadne z naniesień opisanych we wniosku jako „Budowle 2” (znajdujących się na działce, której prawo własności będzie przedmiotem sprzedaży w ramach Transakcji) nie jest częścią składową budynku, natomiast następujące Budowle 2 – tj. ogrodzenie oraz przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne – są częścią składową gruntu.

Zaznaczam, że przywołując za Państwem treść opisu zdarzenia przyszłego pominąłem tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia i odnosi się do zagadnień dotyczących podatku od towarów i usług.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy sprzedaż Nieruchomości w ramach planowanej Transakcji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Państwa zdaniem, sprzedaż Nieruchomości w ramach planowanej Transakcji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, za czynność opodatkowaną należy uznać umowę sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z art. 4 pkt 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży w takim przypadku na nabywcy, który jest zobowiązany, w przypadku sprzedaży nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego, do zapłaty podatku zasadniczo w wysokości 2% (art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) omawianej ustawy), obliczonego od wartości rynkowej zbywanych rzeczy (art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy).

Zgodnie jednak z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

i.w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

ii.jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

a)umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

b)umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

iii.niepodlegające podatkowi od towarów i usług na podstawie art. 8c ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

a)umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

b)umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Mając na uwadze treść ww. przepisu, w ocenie Zainteresowanych, opisana w zdarzeniu przyszłym planowana sprzedaż Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z tym, że Transakcja ta: (a) będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług oraz (b) nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku od towarów i usług – co wykazano w uzasadnieniu stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 2 (dotyczącym podatku od towarów i usług). Tym samym, w zaprezentowanym zdarzeniu przyszłym Nabywca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z nabyciem Nieruchomości.

Mając na względzie powyższe okoliczności, wnoszą Państwo o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego w treści wniosku.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołałem powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.):

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że:

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Jak wynika z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona (z wyjątkami w ustawie wskazanymi). Przy czym, mimo zwolnienia z podatku od towarów i usług, wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie będzie miało miejsca wówczas, gdy czynność będzie dotyczyć m.in. umowy sprzedaży a jej przedmiotem będzie m.in. nieruchomość. Jednocześnie podkreślić należy, że z treści cytowanego przepisu (lit. a) wynika, że wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest czynność tylko w takim zakresie, w jakim jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług (z wyjątkiem ściśle określonym).

Z opisu sprawy wynika, że Kupujący nabędzie od Sprzedającego:

1)prawo wieczystego użytkowania działek (Grunt 1) wraz z prawem własności naniesień na tym gruncie (Budynki 1 i Budowle 1) – Nieruchomość 1 oraz

2)prawo własności działek wraz z naniesieniami na tych działkach (Budynki 2 i Budowle 2) – Nieruchomość 2.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług będzie bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej znak: (...) w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że:

-Transakcja będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług;

-transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ww. ustawy;

-z uwagi na rezygnację przez strony ze zwolnienia od podatku przedmiotowa dostawa Budynków i Budowli, a także przynależny do tych obiektów grunt będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku.

Zatem, skoro omawiana we wniosku Transakcja (sprzedaży Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2) będzie w całości podlegała faktycznemu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usługi nie będzie z tego podatku zwolniona (bo Strony zrezygnują ze zwolnienia w zakresie podatku od towarów i usług), to do opisanej transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku transakcja sprzedaży Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym Nabywca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z nabyciem Nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę stanowiska Państwa wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja znak: (...).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

X. sp. z o. o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.