Interpretacja indywidualna z dnia 13 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.577.2025.2.EB
Sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji komorniczej, której pierwsze zasiedlenie miało miejsce ponad dwa lata przed sprzedażą, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, pod warunkiem niespełnienia przesłanek do obniżenia podatku naliczonego od ulepszeń. Komornik nie ma obowiązku pobrania i wpłacenia podatku VAT z tytułu tej dostawy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 sierpnia 2025 r. wpłynął Pan wniosek z 14 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku Pana obowiązku, jako płatnika podatku od towarów i usług, do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu sprzedaży nieruchomości.
Uzupełnił go Pan pismem z 14 października 2025 r. (wpływ 16 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym (...) Kancelaria Komornicza (...) w postępowaniu egzekucyjnym o sygn. akt (…) prowadzi egzekucję przeciwko dłużnikowi: (…).
Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z nieruchomości – nieruchomość lokalowa objęta (…) składająca się z lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej (…) m2 z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanego w budynku (…), z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha objętej KW (...). Właścicielem lokalu mieszkalnego jest dłużnik: Spółka (...).
Dłużnik nabył lokal mieszkalny aktem notarialnym z dnia 16 listopada 2022 r. sporządzonym przed notariuszem (...) za kwotę (...) tys. zł. W akcie notarialnym strony transakcji zastrzegły, że lokal potrzebował generalnego remontu. Czynność ta nie była opodatkowana podatkiem VAT wobec czego dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Lokal służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Lokal położony jest w budynku wielorodzinnym niskim wzniesionym w technologii uprzemysłowionej. Jest to budynek o czterech kondygnacjach nadziemnych i jednej kondygnacji podziemnej. Budynek, w którym znajduje się lokal mieszkalny został wybudowany w roku 2024. Zgodnie z danymi zawartymi w piśmie znak: (...) Administratora Wspólnoty Mieszkaniowej (...) z dnia 27 maja 2025 r. lokal składa się z dwóch pokoi, kuchni z aneksem jadalnym i łazienki z WC.
Spółka została wpisana do KRS w 2018 r. Zgodnie z informacjami zamieszczonymi na portalu https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarkaspółka figuruje jako czynny podatnik VAT co najmniej od 1 stycznia 2020 r. Jedynym wskazanym w KRS przedmiotem działalności dłużnika jest PKD 68.10. Z KUPNO I SPRZEDAŻ NIERUCHOMOŚCI NA WŁASNY RACHUNEK.
Komornik celem ustalenia, czy dostawa towarów w postaci sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego w toku postępowania egzekucyjnego winna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 761 Kodeksu postępowania cywilnego skierował do dłużnika wezwanie z dnia 1 kwietnia 2025 r. do udzielenia odpowiedzi na poniższe pytania pod rygorem zastosowania art. 113 ust. 10a oraz art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług:
1.Czy nieruchomość była wykorzystywana do celów prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej (w tym również była wynajmowana bądź wydzierżawiana podmiotom trzecim) – jeżeli tak wnoszę o wskazanie dat, w których zawarte zostały umowy ? Do jakich celów była wykorzystywana nieruchomość przez dłużnika?
2.Z jakim zamiarem i w jakim celu nieruchomość została nabyta przez dłużnika? Czy znajdujące się na nieruchomości budynki zostały nabyte czy wybudowane przez dłużnika (kiedy)?
3.Czy dłużnik jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym? Czy dłużnik zlikwidował działalność gospodarczą i rozliczył się z urzędem skarbowym zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
4.Jeżeli dłużnik nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, to czy wartość sprzedaży zrealizowanej przez dłużnika przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwotę 200 000 zł (do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku)?
5.Czy dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje wyłącznie sprzedaż zwolnioną od podatku VAT?
6.Czy nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT? Jeżeli tak, do jakiej działalności i na jakiej podstawie zwolnionej z VAT?
7.Czy dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?
8.Czy dłużnik dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?
9.Kiedy dłużnik nabył nieruchomość? Proszę o wskazanie daty. W jaki sposób dłużnik nabył prawo własności przedmiotowego prawa. Czy w związku z nabyciem prawa wystawiona została faktura VAT? Jeśli tak, należy wskazać czy sprzedający podał na fakturze, że ww. sprzedaż części/całość prawa podlega opodatkowaniu, ale korzysta ze zwolnienia od podatku VAT? Kiedy zostało nabyte przez dłużnika ww. prawo?
10.Czy nieruchomość została uwzględniona przez dłużnika w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej?
11.Czy nieruchomość jest zabudowana?
12.Jeżeli nieruchomość nie jest zabudowana (nie znajdują się na niej budynki, budowle lub ich części – tj. stanowi grunt niezabudowany):
a)czy dla nieruchomości został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej: MPZP)?
b)jeżeli dla nieruchomości został uchwalony MPZP, to czy zgodnie z zapisami MPZP nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?
c)jeżeli dla nieruchomości nie został uchwalony MPZP, to czy dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu?
d)jeżeli dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, to czy zgodnie z decyzją nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?
13.Jeżeli nieruchomość stanowi grunt zabudowany:
a)jaka zabudowa znajduje się na nieruchomości – budynki, budowle? Proszę wymienić wszystkie zabudowania znajdujące się na nieruchomości,
b)w odniesieniu do poszczególnych budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie – czy doszło do ich pierwszego zasiedlenia (tj. oddania do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcia użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich: - wybudowaniu lub - ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (tj. przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja, modernizacja), stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej?
c)jeżeli doszło do pierwszego zasiedlenia budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, proszę o wskazanie daty pierwszego zasiedlenia (miesiąc i rok),
d)czy dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie?
e)jeżeli dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie, czy dłużnik dokonywał tego obniżenia?
f)czy na budynki, budowle lub ich części znajdujące się na gruncie, dłużnik ponosił wydatki na ich ulepszenie (chodzi o przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację, modernizację)?
g)jeżeli dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, to czy od tych wydatków dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego? Czy dłużnik dokonał odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na ulepszenie budynków, budowli lub ich części? czy wartość poniesionych przez dłużnika wydatków na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie przekroczyła 30% wartości początkowej tych obiektów?
14.Jaka jest klasyfikacja obiektów znajdujących się na przedmiotowych działkach według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (należy wskazać odrębnie dla każdego obiektu)?
15.Czy dostawa towarów dokonana w trybie egzekucji sądowej w postaci nieruchomości lokalu mieszkalnego położonego (...), dla której Sąd Rejonowy (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...) winna być opodatkowana podatkiem VAT?
Dłużnik pismem z dnia 2 maja 2025 r. udzielił odpowiedzi na powyższe w następujący sposób:
1.Nie.
2.W celu sprzedaży.
3.Spółka jest czynnym podatnikiem VAT
4. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.
5.Nie.
6.Tak.
7.Nie.
8.Nie.
9.(…) Aktem notarialnym. Nie było faktury VAT.
10.Nie.
11.Tak.
12.Nie dotyczy.
13.Nie dotyczy.
14.Nie dotyczy.
15.Nie.
Jak wynika z powyższego odpowiedź była niepełna i nie odnosiła się do wszystkich pytań.
Z informacji posiadanych przez komornika z innych prowadzonych przeciwko dłużnikowi postępowań egzekucyjnych wynika, że dłużnik w czerwcu 2023 r. zawarł umowę przedwstępną sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego chcąc sprzedać ją w stanie wolnym od praw i roszczeń osób trzecich w tym hipotek za kwotę (…) tys. zł. Umowa ta jednak nie doszła do skutku. Następnie we wrześniu 2023 r. dłużnik zawarł kolejną umowę przedwstępną sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego chcąc w stanie wolnym od praw i roszczeń osób trzecich za wyjątkiem hipotek ustanowionych na rzecz banku Bank (…) za cenę (…) tys. zł. Umowa ta również nie doszła do skutku. W odniesieniu do przedstawionych wycen lokalu mieszkalnego, zestawionych z ceną nabycia nieruchomości przez dłużnika, a także mając na uwadze informację o konieczności przeprowadzenia generalnego remontu lokalu w odpowiedzi na pismo dłużnika z dnia 2 maja 2025 r. na mocy przepisu art. 761 Kodeksu postępowania cywilnego pismem z dnia 7 maja 2025 r. komornik wezwał dłużnika (...) SPÓŁKA (...) do wskazania, czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to czy były one wyższe niż 30% wartości początkowej nieruchomości. W przypadku udzielenia odpowiedzi pozytywnej na ww. pytanie komornik wezwał dłużnika również do przedstawienia stosownych dokumentów celem potwierdzenia powyższych okoliczności, pod rygorem zastosowania art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług. Pismem z dnia 6 czerwca 2025 r. dłużnik oświadczył co następuje: W odpowiedzi na otrzymane pismo z dnia 7 maja 2025 r. odebrane 30 maja 2025 r. informuję, że Spółka nie poniosła nakładów na ulepszenie nieruchomości (...). Oprócz zapytań kierowanych do dłużnika komornik przeglądał w sądzie akta księgi wieczystej, skierował zapytanie do Urzędu Skarbowego oraz na etapie opisu i oszacowania nieruchomości dokonał oględzin na zewnątrz budynku w którym znajduje się lokal, tj. w ograniczonym zakresie zgodnie z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia opisu i oszacowania nieruchomości z uwagi na to, że dłużnik nie udostępnił lokalu do oględzin pomimo, że był skutecznie informowany o terminach czynności. Dłużnik nie poinformował komornika o żadnych obiektywnych przeszkodach uniemożliwiających jego obecność oraz nie odpowiadał na próby skontaktowania się z nim podejmowane przez komornika w trakcie czynności oględzin. Zasadne jest również podkreślenie, że dłużnik w sposób instrumentalny korzysta z przysługującego mu prawa do wniesienia skargi na czynności komornika, nie przedstawiając przy tym żadnych rzeczowych ani uzasadnionych zarzutów, co w konsekwencji podważa wiarygodność składanych przez niego oświadczeń.
Doprecyzowanie opisu sprawy
Na pytanie o treści: „W jaki sposób lokal mieszkalny będący przedmiotem sprzedaży był wykorzystywany przez Dłużnika od momentu nabycia do momentu zajęcia przez Komornika?”,
odpowiedział Pan: „Dłużnik oświadczył komornikowi, że nabył lokal w celu jego dalszej sprzedaży”.
Na pytanie o treści: „Jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywany był ww. lokal, wykonywał Dłużnik? Proszę podać podstawę prawną zwolnienia”,
odpowiedział Pan: „Komornik Sądowy nie posiada wyczerpującej urzędowej wiedzy dotyczącej przedmiotowych informacji. Dłużnik oświadczył komornikowi, że nieruchomość była wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku VAT. Na zapytanie skierowane do dłużnika o następującej treści:
„Czy nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT? Jeżeli tak, do jakiej działalności i na jakiej podstawie zwolnionej z VAT?”
dłużnik udzielił komornikowi odpowiedzi: „Tak”.
Na pytanie o treści: „Czy przedmiotowy lokal mieszkalny, który będzie przedmiotem dostawy, stanowi samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.)?”,
odpowiedział Pan: „Tak lokal mieszkalny, który będzie przedmiotem dostawy, stanowi samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.)”.
Na pytanie o treści: „Czy lokal mieszkalny wraz z przynależną piwnicą oraz udziałem w nieruchomości wspólnej będzie na moment sprzedaży objęty jedną księgą wieczystą?”,
odpowiedział Pan: „Nie, lokal mieszkalny objęty jest KW (…) natomiast udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha wynika z KW (…)”.
Na pytanie o treści: „Czy udział w nieruchomości wspólnej, który będzie sprzedawany wraz z lokalem mieszkalnym, może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego?”,
odpowiedział Pan: „Nie, udział w nieruchomości wspólnej, który będzie sprzedawany wraz z lokalem mieszkalnym nie może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego”.
Na pytanie o treści: „Czy którekolwiek pomieszczenie przynależne, które będzie sprzedawane wraz z lokalem mieszkalnym, może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego?”,
odpowiedział Pan: „Nie, pomieszczenie przynależne, które będzie sprzedawane wraz z lokalem mieszkalnym, nie może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego”.
Na pytanie o treści: „Czy dostawa lokalu mieszkalnego wraz z pomieszczeniami przynależnymi i udziałem w nieruchomości wspólnej będzie dokonywany na podstawie jednej umowy i jednego aktu notarialnego?”,
odpowiedział Pan: „Tak”.
Na pytanie o treści: „Czy ww. nieruchomość Dłużnik udostępniał osobom trzecim np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia? Jeżeli tak, to proszę wskazać kiedy ww. nieruchomość lub jej części zostały oddane w najem/dzierżawę/użyczenie oraz czy udostępnienie miało charakter odpłatny czy nieodpłatny?”,
odpowiedział Pan: „Dłużnik oświadczył komornikowi, że nie udostępniał nieruchomości osobom trzecim np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia”.
Na pytanie o treści: „W przypadku wskazania, że Dłużnik udostępniał ww. nieruchomość osobom trzecim na podstawie umów najmu lub dzierżawy, proszę wskazać, czy ww. lokal Dłużnik wynajmował lub wydzierżawiał na cele mieszkaniowe i najem ten korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”, czy na cele użytkowe (na cele działalności gospodarczej)?”,
odpowiedział Pan: „Nie dotyczy”.
Na prośbę o wyjaśnienie:
a)kiedy dokładnie nastąpiło nabycie ww. lokalu? Proszę o wyjaśnienie wykluczających się informacji.
b)kto i kiedy (w jakim okresie i na jakiej podstawie) wykorzystywał nabyty lokal na cele mieszkaniowe?,
odpowiedział Pan: „Komornik wyjaśnia, że we wniosku o indywidualną interpretację z dnia 14.08.2025 r. omyłkowo wskazano rok wybudowania budynku 2024 r. zamiast poprawnego 2004 r.”.
Na pytanie o treści: „Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie (zajęcie, oddanie do używania, rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne) ww. nieruchomości w rozumieniu w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy? Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)dokładną datę pierwszego zasiedlenia lokalu;
b)w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. lokalu?
c)czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem tego lokalu a jego sprzedażą przez Pana upłynie okres dłuższy niż 2 lata?”,
odpowiedział Pan: „Tak, nastąpiło pierwsze zasiedlenie (zajęcie, oddanie do używania, rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne) ww. nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy:
a)16.12.2004 r.
b)ustanowienie odrębnej własności lokalu aktem notarialnym z dnia 16.12.2004 r. przed notariuszem w (...).
c)tak, pomiędzy pierwszym zasiedleniem tego lokalu a jego sprzedażą przeze mnie upłynie okres dłuższy niż 2 lata”.
Na pytanie o treści: „Czy kiedykolwiek w odniesieniu do nieruchomości będącej przedmiotem wniosku ponoszono wydatki na jej ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% jego wartości początkowej?”,
odpowiedział Pan: „Dłużnik złożył komornikowi oświadczenie, że nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiących co najmniej 30% jego wartości początkowej”.
Na pytanie o treści: „Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:
a)czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako Komornika działań?
b)czy działania te zostały udokumentowane?
c)czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika?”,
odpowiedział Pan: „Komornik Sądowy nie posiada wyczerpujących informacji, o których mowa w pytaniu nr 2. Brak pełnych przedmiotowych informacji wynika z podjętych w toku postępowania działań. Podjęte działania zostały udokumentowane i potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika”.
Pytanie
Czy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym (...) Kancelaria Komornicza (...) dokonując sprzedaży nieruchomości – nieruchomość lokalowa objęta KW (...) składająca się z lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej (...) m2 z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanego w budynku położonym (...), z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha objętej KW (...) – w trybie licytacji publicznej będzie zobowiązany jako płatnik podatku od towarów i usług do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym (...) Kancelaria Komornicza (...), dokonując dostawy towarów w trybie licytacji publicznej w postaci nieruchomości – nieruchomość lokalowa objęta KW (...) składająca się z lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej (...) m2 z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanego w budynku położonym (...), z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha objętej KW (...), będzie zobowiązany do pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego w myśl art. 43 ust. 21 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 nr 54 poz. 535 tj.) – dalej u.p.t.u.
Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług: Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Sprzedaż nieruchomości jest uznawana za dostawę towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Dłużnik będący właścicielem nieruchomości podlegającej sprzedaży w trybie licytacji publicznej zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30 % wartości początkowej.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwot podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w toku prowadzonego postępowania podjęte przez Komornika czynności nie skutkowały jednoznacznym, należycie udokumentowanym i wiarygodnym potwierdzeniem spełnienia przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnień podatkowych. Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa ustawy o podatku od towarów i usług, stan faktyczny sprawy oraz status podatkowy dłużnika Wnioskodawca twierdzi, że będzie zobowiązany do pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej ww. lokalu mieszkalnego dłużnika zgodnie z przepisem z art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2025 r. poz. 1(...) i 620) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.), zgodnie z którym:
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.
Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W konsekwencji, sprzedaż prawnie wyodrębnionego lokalu stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że prowadzi Pan egzekucję przeciwko dłużnikowi Spółce(...). Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z nieruchomości – lokalowej składająca się z lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej (...) m2 z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanego w budynku, z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha. Dłużnik nabył lokal mieszkalny aktem notarialnym. W akcie notarialnym strony transakcji zastrzegły, że lokal potrzebował generalnego remontu. Czynność ta nie była opodatkowana podatkiem VAT wobec czego dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Lokal służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Budynek w którym znajduje się lokal mieszkalny został wybudowany w 2004 r. Lokal składa się z dwóch pokoi, kuchni z aneksem jadalnym i łazienki z WC. Spółka figuruje jako czynny podatnik VAT co najmniej od 1 stycznia 2020 r. Dłużnik nabył lokal w celu jego dalszej sprzedaży. Lokal mieszkalny, który będzie przedmiotem dostawy, stanowi samodzielny lokal mieszkalny o własności lokali. Udział w nieruchomości wspólnej, który będzie sprzedawany wraz z lokalem mieszkalnym nie może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego. Pomieszczenie przynależne, które będzie sprzedawane wraz z lokalem mieszkalnym, nie może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego. Dostawa lokalu mieszkalnego wraz z pomieszczeniami przynależnymi i udziałem w nieruchomości wspólnej będzie dokonywany na podstawie jednej umowy i jednego aktu notarialnego. Dłużnik nie udostępniał nieruchomości osobom trzecim np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia. Pierwsze zasiedlenie nastąpiło 16 grudnia 2004 r. ww. nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem tego lokalu a jego sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiących co najmniej 30% jego wartości początkowej.
Pana wątpliwości dotyczą wskazania, czy będzie Pan zobowiązany jako płatnik podatku od towarów i usług do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru.
W rozpatrywanej sprawie w pierwszej kolejności należy wskazać, że sprzedaż w drodze licytacji komorniczej przedmiotowej nieruchomości, będącej własnością dłużnika – spółki (...), wypełni przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W konsekwencji, transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Odnosząc się więc do wątpliwości Wnioskodawcy należy zauważyć, że przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów mogące mieć zastosowanie w przedmiotowej sprawie zostały określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, zawierających zwolnienie dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających określone w tych przepisach warunki.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków lub budowli bądź ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:
Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna.
W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie zawierają definicji lokalu mieszkalnego, należy posiłkować się w tym zakresie przepisami ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048).
O możliwości wyodrębnienia prawnego lokalu decyduje przesłanka samodzielności.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o własności lokali:
Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ww. ustawy:
Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
Ustawa o własności lokali wprowadza również pojęcie nieruchomości wspólnej oraz określa warunki, jakim obwarowane jest jej powstanie i zasady obliczania w niej udziału.
Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o własności lokali:
Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1a-2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia.
Oznacza to, że dokumentem kluczowym dla potwierdzenia prawnego wyodrębnienia danego lokalu jest uzyskanie zaświadczenia o samodzielności lokalu, wydanego przez odpowiedni organ władzy publicznej.
Z kolei z art. 2 ust. 4 cyt. ustawy wynika, że:
Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi”.
Treść przywołanych wyżej przepisów wskazuje na wyraźne rozróżnienie pomiędzy pomieszczeniami pomocniczymi, które związane są z izbą lub zespołem izb przeznaczonych na pobyt stały w sposób funkcjonalny, polegający na wykorzystaniu całej przestrzeni bezpośrednio dla zaspokajania mieszkaniowych potrzeb ludzi, a pomieszczeniami przynależnymi, które chociaż w sensie prawnym stanowią część lokalu mieszkalnego, jednak w sensie funkcjonalnym służą do zaspokajania innych niż mieszkaniowe potrzeb ludzi.
Według art. 3 ust. 1 cyt. ustawy:
W razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali.
W myśl art. 3 ust. 2 ww. ustawy:
Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.
Stosownie natomiast do treści art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o własności lokali:
1. Odrębną własność lokalu można ustanowić w drodze umowy, a także jednostronnej czynności prawnej właściciela nieruchomości albo orzeczenia sądu znoszącego współwłasność.
2. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna być dokonana w formie aktu notarialnego; do powstania tej własności niezbędny jest wpis do księgi wieczystej.
Z powyższych przepisów wynika, że odrębną nieruchomość może stanowić samodzielny lokal, a dla powstania odrębnej własności lokali niezbędny jest wpis do księgi wieczystej mający charakter konstytutywny. Bez wpisu do księgi wieczystej odrębna własność lokalu (części budynku) nie może skutecznie powstać. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług lokal ten staje się odrębnym od budynku towarem i stanowi samodzielny przedmiot czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
W przedmiotowej sprawie – celem ustalenia przedmiotu dostawy – wskazać należy, że – jak stanowi art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Z powyższej definicji wynika, że na gruncie polskiego prawa można wyodrębnić trzy rodzaje nieruchomości w sensie prawnym:
·grunty (stanowiące część powierzchni ziemskiej),
·budynki trwale z gruntem związane (tzw. nieruchomości budynkowe),
·części tych budynków (tzw. nieruchomości lokalowe).
Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1 i § 2 Kodeks cywilny:
§ 1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
§ 2. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
Jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego:
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.
Ponadto należy wskazać, że zgodnie z art. 50 ustawy Kodeks cywilny:
Za części składowe nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością.
W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie – dla dostawy nieruchomości lokalowej składającej się z lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej (...) m2 z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanego w budynku położonym w (...), z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha objętej – zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku, czy też opodatkowanie właściwą stawką podatku VAT, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem przedmiotowego lokalu mieszkalnego, nastąpiło pierwsze zasiedlenie.
W tym miejscu ponownie wskazać należy, że nie można nabyć w oderwaniu od lokalu mieszkalnego części wspólnej budynku mieszkalnego oraz gruntu, czy powierzchni pomieszczeń przynależnych. Tym samym, jeżeli w ramach jednej nieruchomości następuje sprzedaż na odrębną własność lokalu mieszkalnego wraz ze stosownym udziałem w jej częściach wspólnych, gruntu oraz przynależnych pomieszczeń należących do lokalu, to sprzedaż ta ma charakter jednej transakcji dostawy lokalu mieszkalnego, opodatkowanej stawką podatku od towarów i usług właściwą dla lokalu mieszkalnego.
W analizowanej sprawie zatem:
·sprzedaż lokalu mieszkalnego wraz z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanego w budynku położonym (...), z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ma charakter jednej transakcji dostawy lokalu mieszkalnego, gdzie świadczeniem głównym (podstawowym) jest dostawa lokalu mieszkalnego;
·dostarczany towar (lokal mieszkalny) jest czynnikiem determinującym do uznania kompleksowego świadczenia za dostawę towaru, w skład której wchodzi lokal mieszkalny wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha.
W rozpatrywanej sprawie, głównym przedmiotem sprzedaży jest dostawa lokalu mieszkalnego, wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych, z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha. Jak bowiem Pan wskazał:
−udział w nieruchomości wspólnej, który będzie sprzedawany wraz z lokalem mieszkalnym nie może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego;
−pomieszczenie przynależne, które będzie sprzedawane wraz z lokalem mieszkalnym, nie może być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) sprzedaży, tj. bez dostawy lokalu mieszkalnego;
−dostawa lokalu mieszkalnego wraz z pomieszczeniami przynależnymi i udziałem w nieruchomości wspólnej będzie dokonywany na podstawie jednej umowy i jednego aktu notarialnego.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że w analizowanym przypadku pomiędzy pierwszym zasiedleniem lokalu mieszkalnego nr (...) wraz z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha, a jego sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Ponadto Dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiących co najmniej 30% jego wartości początkowej.
Dokonując zatem analizy sprawy stwierdzić należy, że dostawa lokalu wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udziałem w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim, bowiem doszło do niego – jak Pan wskazał – 16 grudnia 2004 r. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem lokalu, a momentem jego sprzedaży, upłynie więc okres dłuższy niż 2 lata. Zatem dostawa lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udziałem w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...), będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ zostały spełnione warunki wynikające z tego przepisu. W związku z tym, badanie przesłanek wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 10a bądź pkt 2 ustawy pozostaje bezzasadne.
Podsumowanie
Komornik Sądowy dokonując sprzedaży nieruchomości lokalowej objętej KW (...) składającej się z lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej (...) m2 z przynależną piwnicą o powierzchni (...) m2 (o łącznej powierzchni lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej (...) m2) – zlokalizowanej w budynku położonym (...), z którym związany jest udział (...) części w prawie własności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz taki sam udział w prawie własności działki nr (...) o powierzchni (...) ha objętej KW (...) – w trybie licytacji publicznej, nie będzie zobowiązany jako płatnik podatku od towarów i usług do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru, bowiem sprzedaż ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
W związku z powyższym, Pana stanowisko, zgodnie z którym będzie Pan zobowiązany do pobrania i wpłacenia podatku od towarów i usług na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej ww. lokalu mieszkalnego dłużnika zgodnie z przepisem z art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usługuznaję za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
