Interpretacja indywidualna z dnia 14 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.537.2025.3.MR1
Niezamortyzowaną wartość netto zlikwidowanego środka trwałego należy rozpoznać kosztowo w okresie zakończenia proces likwidacyjny, jeżeli likwidacja nie wiąże się z utratą przydatności z powodu zmiany działalności, a w przypadku częściowej likwidacji środka, należy odpowiednio obniżyć jego wartość początkową.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania jako koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości zlikwidowanego środka trwałego/części środka trwałego.
Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie pismem z 20 października 2025 r. (data wpływu 20 października 2025 r.)
Treść wniosku jest następująca :
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
A. (dalej jako A. lub Spółka) jako (…).
W związku z prowadzoną działalnością A. przeprowadza również likwidację środków trwałych np. (…).
Z chwilą podjęcia decyzji o zaprzestaniu korzystania z konkretnego/-ych środka/-ów trwałego/ych np. (…) rozpoczyna się proces całkowitej lub częściowej likwidacji środka/-ów trwałego/-ych (dalej jako proces likwidacji), w toku którego następuje:
- wystawienie dokumentów wewnętrznych (PST postawienie składnika majątku w stan likwidacji), na podstawie których następuje przeksięgowanie środka/-ów trwałego/-ych (składnika/-ów majątku) do ewidencji pozabilansowej a jego/ich amortyzacja w całości lub części postawionej w stan likwidacji zostaje wstrzymana;
- zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych następuje w następnym miesiącu, po miesiącu w którym zaprzestano użytkowania tego/tych środka/-ów trwałego/-ych lub jego części;
- definitywne pozbycie się środka/-ów trwałego/-ych (wykreślenie z ewidencji pozabilansowej) np. poprzez jego/ich fizyczne unicestwienie lub przekazanie innemu podmiotowi);
- sporządzenie dokumentu LT (likwidacja składnika majątku - fizyczna) potwierdzającego zakończenie procesu fizycznej likwidacji.
Proces likwidacji środków trwałych w Spółce (np. (…)) jest procesem długotrwałym składającym się z szeregu czynności i może trwać dłużej niż okres jednego roku podatkowego. A. rozpoznaje koszt podatkowy odpowiadający niezamortyzowanej części składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji. Od tego momentu Spółka nie ma już bowiem możliwości dalszego używania tego środka trwałego.
Taki tryb postępowania A. stosuje również w przypadku częściowej fizycznej likwidacji środka trwałego np. (…), w trakcie całego procesu likwidacji.
Likwidowane składniki majątku bądź części składników majątku fizycznie przekazywane są do jednostek zajmujących się utylizacją odpadów, w tym skupem złomu. Znaczna ilość odpadów, w tym złomu, powstających w procesie likwidacji środka/-ów trwałego/-ych powoduje konieczność etapowego ich zagospodarowania np.: podlegająca demontażowi (…) fizycznie demontowana jest etapami tzn. w pierwszej kolejności demontowane są (…) np. na odcinku 2 km następnie na tym samym odcinku demontowane są (…). Zdemontowane elementy mogą być składowane w wyznaczonych miejscach, w zależności od umowy z wykonawcą zadania inwestycyjnego, a następnie są fizycznie likwidowane poprzez przekazywanie do punktów skupu złomu (powstają karty przekazania odpadu, faktury) lub utylizację (również powstają karty przekazania odpadu). Etapów w procesie likwidacji może być kilka/kilkanaście, a złożoność procesu powoduje, że fizyczna likwidacja może trwać dłużej niż rok podatkowy.
Jeszcze większym stopniem komplikacji odznacza się likwidacja (…) bądź ich części i innych środków trwałych, z których zbudowane są (…).
Jako przykład może posłużyć likwidacja (…), które składają się zarówno z okablowania, części chłodniczej, oleju transformatorowego, części stalowej oraz części miedzianej. Masy całkowite takich jednostek osiągają setki ton. Dla przykładu najnowsze jednostki (…)mogą osiągać masę całkowitą tj. (…) kompletnie zmontowanego i napełnionego olejem 350 000 kg, zaś sama masa oleju może sięgać do 110 000 kg, masa rdzenia wraz z uzbrojeniem , uzwojeniami, układem izolacyjnym i pozostałym osprzętem może sięgać do 170 000 kg. Likwidacja (…) wymaga więc spuszczenia z niego oleju na odpowiednio przygotowanym stanowisku – taki olej jest przekazywany do zagospodarowania czy to w formie odsprzedaży czy utylizacji. Następnie (…) jest dzielony na części, niektóre z jego układów mogą być poddane sprawdzeniom lub badaniom aby zidentyfikować ich dalszą przydatność dla A. (decyzja o ich zagospodarowaniu może być podejmowana czasem dopiero po dokonaniu tych badań), następnie urządzenie jest demontowane, cięte na mniejsze elementy które są składowane wg. rodzaju odpadu jaki stanowią i przekazywane partiami do ważenia i dalszego zagospodarowania w formie odsprzedaży złomu bądź utylizacji.
Może się zdarzyć, że zagospodarowanie części elementów będzie oczekiwać na dokonanie demontażu i segregacji innych równolegle likwidowanych środków trwałych (np. (…)).
Ponadto prace związane z likwidacjami – demontażami – na obiektach A. często prowadzone są w pobliżu urządzeń pod napięciem co powoduje konieczność uzyskiwania dopuszczeń do prac lub prac jedynie na wyłączonych elementach sąsiednich – wyłączenia te mogą następować w różnych okresach czasu, być przerywane w trakcie i udzielane ponownie dopiero po dłuższym okresie – może się zdarzyć, że udzielenie trudnych i długotrwałych wyłączeń jest możliwe jedynie w okresach świątecznych i około świątecznych przy spełnieniu warunków (…) – takie wymogi mogą sprawić, że wyłączenia są dostępne w pojedyncze okresy każdego roku i prace rozpoczęte w związku z demontażami w roku n mogą zostać zakończone dopiero w roku n+1.
Praktyka Spółki podyktowana rozpoznaniem kosztu podatkowego odpowiadającego niezamortyzowanej wartości składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji wynika z faktu, że fizyczna likwidacja może trwać powyżej jednego roku podatkowego w takim przypadku ustalenie wartości netto częściowo zlikwidowanego środka nie jest możliwe w sposób inny niż szacunkowy.
Jeżeli więc likwidacja środka trwałego przekracza okres roku podatkowego, to Spółka rozpoznaje odpowiadający niezamortyzowanej wartości (wartości netto) tego zlikwidowanego składnika majątku (środka trwałego) koszt podatkowy, w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji i znana jest faktyczna wartość zlikwidowanego środka trwałego odpowiadająca wartości netto likwidowanego środka trwałego.
Z tego względu Spółka w przypadku fizycznej likwidacji środka trwałego wartość netto likwidowanych składników majątku zalicza do kosztów podatkowych w miesiącu przekazania do utylizacji ostatnich elementów likwidowanego składnika majątku.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego
Pismem z 20 października 2025 r. doprecyzowali Państwo wniosek w następującym zakresie:
1.Przeprowadzane przez A. likwidacje środków trwałych np.(…) nie są spowodowane utratą przydatności tych składników majątkowych w związku ze zmianą rodzaju działalności przez A., natomiast wynikają one z konieczności dostosowania (…) do wymogów technicznych, wymogów prawnych, poprawy bezpieczeństwa, ciągłości funkcjonowania oraz zwiększenia jego funkcjonalności i efektywności. Powody te mogą występować niezależnie od siebie lub łącznie.
Z powyższych względów proces likwidacji środków trwałych w A. jest bardzo złożony i rozłożony (rozciągnięty w czasie) i składa się on z szeregu czynności faktycznych, np. (…) rozciągnięte są na obszarze kilku lub kilkunastu kilometrów i ze względów technicznych, bezpieczeństwa a także ze względu na ich masę, rozmiary (gabaryty), rozłożenie w terenie oraz różnorodność odpadów i złomu z którego się składają nie jest możliwe zezłomowanie tych elementów w jednym momencie.
W trakcie tego procesu dopiero z chwilą całkowitej częściowej likwidacji środka trwałego, polegającej na fizycznym zlikwidowaniu konkretnych elementów tego środka trwałego, A. rozpoznaje koszt podatkowy odpowiadający niezamortyzowanej części składnika majątku (wartości netto) częściowo zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym, w którym ostatecznie/całkowicie zakończono proces częściowej likwidacji tego środka trwałego np. poprzez zezłomowanie wszystkich elementów stanowiących likwidowaną część środka trwałego. Od tego momentu Spółka nie ma już bowiem możliwości dalszego używania tej zlikwidowanej części środka trwałego.
2.likwidowane składniki majątkowe stanowiące odrębne środki trwałe, np. (…) zaklasyfikowane są do rodzaju 210 Klasyfikacji Środków Trwałych (dalej jako KŚT) - Rurociągi, linie telekomunikacyjne i elektroenergetyczne, przesyłowe.
Rodzaj ten obejmuje:
‒ rurociągi przesyłowe (naziemne, podziemne lub podwodne) do transportu ropy naftowej, innych produktów pochodzących z rafinacji ropy naftowej, gazu lub innych produktów chemicznych oraz stacje pomp,
‒ rurociągi przesyłowe (naziemne, podziemne lub podwodne) do transportu wody i ścieków oraz stacje pomp, stacje filtrów lub ujęć wody,
‒ linie telekomunikacyjne (nadziemne, podziemne lub podwodne), systemy przekaźnikowe, sieci radiowe, telewizyjne lub kablowe, stacje przekaźnikowe, radary, maszty, wieże i słupy telekomunikacyjne oraz infrastrukturę radiokomunikacyjną,
‒ linie elektroenergetyczne przesyłowe nadziemne lub podziemne,
‒ słupowe stacje transformatorowe (bez transformatorów) i rozdzielcze
Rodzaj ten nie obejmuje:
‒ terminali ropy i ropopochodnych, sklasyfikowanych w rodzaju 202,
‒ sieci telekomunikacyjnych na terenach miejskich, sklasyfikowanych w rodzaju 211,
‒ rozdzielczych sieci wodociągowych, sklasyfikowanych w rodzaju 211,
‒ sieci gazowych rozdzielczych na terenach miejskich, sklasyfikowanych w rodzaju 211,
‒ linii elektroenergetycznych rozdzielczych łącznie z instalacjami pomocniczymi, sklasyfikowanych w rodzaju 211,
‒ instalacji oświetleniowych dróg i ulic, sklasyfikowanych w rodzaju 220,
‒ kanałów irygacyjnych i akweduktów, sklasyfikowanych w rodzaju 225 i 226
Natomiast (…) należą do podgrupy 61 KŚT - Urządzenia i aparatura energii elektrycznej, rodzaju 610 KŚT - Urządzenia rozdzielcze prądu zmiennego. Rodzaj ten obejmuje:
‒ urządzenia (zespoły) składające się z aparatury rozdzielczej, pomiarowej, zabezpieczającej, odgromowej, łącznie z konstrukcjami, ściankami działowymi, obudową, połączeniami wewnętrznymi, oszynowaniem, sprzętem, fundamentami, kanałami kablowymi, uziemieniami, siecią sprężonego powietrza, lecz bez budynku
Urządzenia sprężarkowe wraz z silnikami napędowymi i przewodami zasilającymi stanowią element wyposażenia (…), które zasilają. Natomiast urządzenia sprężarkowe obsługujące kilka rozdzielni zaliczyć należy w skład rozdzielni o najwyższym napięciu. W przypadku istnienia nastawni lub wyodrębnionych urządzeń nastawczych - połączenia urządzeń sterowniczych, zabezpieczających, pomiarowych i sygnalizacyjnych między rozdzielniami a nastawniami zalicza się do obiektu nastawni.
Granicę obiektu stanowią zaciski przewodów doprowadzających na listwach, aparatach, mufach, izolatorach lub transformatorach po stronie zasilania rozdzielni, w zakresie sprężonego powietrza - łączniki na magistrali sprężonego powietrza
3.częściowa likwidacja środków trwałych polega na fizycznej likwidacji elementów (części składowych) środków trwałych, o których mowa w pytaniu nr 2.
4. W przypadku częściowej całkowitej likwidacji środka trwałego tylko ta część podlega/będzie podlegała likwidacji, a pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) będzie nadal wykorzystywana przez A. pod warunkiem, że będzie mieściła się w pojęciu/definicji środka trwałego. Jeżeli ta pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) nie będzie mogła zostać zaklasyfikowana jako środek trwały to ten składnik majątkowy zostanie zlikwidowany w całości.
Pytania
1. Czy prawidłowe jest stanowisko A. rozpoznania jako kosztu podatkowego niezamortyzowanej wartości netto zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji?
2. Czy w przypadku likwidacji środka trwałego np. (…) trwającej na przestrzeni co najmniej dwóch lat podatkowych A. może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa fizyczna likwidacja tego środka trwałego?
Państwa stanowisko w sprawie
1. Niezamortyzowana wartość netto zlikwidowanego środka trwałego może zostać rozpoznana jako koszt podatkowy w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji.
2. W przypadku likwidacji środka trwałego np. (…) trwającej na przestrzeni co najmniej dwóch lat podatkowych A. może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa fizyczna likwidacja tego środka trwałego.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 278 z późn. zm.) – dalej jako uCIT - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 uCIT.
Wydatek będzie więc stanowił koszt uzyskania przychodów, w sytuacji gdy:
· został poniesiony przez podatnika,
· jest konkretny, rzeczywisty i definitywny,
· pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
· poniesiony został w celu uzyskania, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
· został właściwie udokumentowany,
· nie należy do kategorii wydatków, wymienionych w art. 16 ust. 1 uCIT.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b) w zw. z art. 16a ust. 1 uCIT wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie mogą zostać zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, w inny sposób niż poprzez odpisy amortyzacyjne. Stosownie bowiem do art. 15 ust. 6 uCIT kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m uCIT.
Zgodnie natomiast z art. 16h ust. 1 pkt 1 uCIT odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k uCIT, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e uCIT, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 uCIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Z kategorii kosztów uzyskania przychodu wykluczone zostały też straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności – art. 16 ust. 1 pkt 6 uCIT, co prowadzi do wniosku, że jeżeli powodem likwidacji środków trwałych nie jest zmiana rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności, to koszty związane ze stratą powstałą w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, co do zasady stanowią koszty podatkowe (wnioskowanie a contrario).
Jeżeli zatem dopuszczalne jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów straty z całkowitej likwidacji nie w pełni umorzonego środka trwałego, to należy przyjąć, z użyciem reguły wnioskowania a maiori ad minus, iż ustawodawca dopuścił także możliwość likwidacji części nie w pełni umorzonego środka trwałego i zaliczenie nieumorzonej wartości tej części środka trwałego w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
W myśl art. 15 ust. 4d uCIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Natomiast stosownie do art. 15 ust. 4e uCIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Likwidacja środka trwałego nie jest związana bezpośrednio z żadnym przychodem, tym samym zgodnie z regulacją art. 15 ust. 4d uCIT, wartość netto likwidowanego środka trwałego powinna zostać, rozpoznana w kosztach uzyskania przychodu Wnioskodawcy w momencie dokonania likwidacji.
Pojęcie "likwidacja" nie zostało zdefiniowane w prawie podatkowym w związku z powyższym należy odnieść się do rozumienia tego znaczenia w języku potocznym, które jest wieloznaczne i oznacza zniesienie, usunięcie, rozwiązanie czegoś (internetowy Słownik języka polskiego https://sjp.pwn.pl/sjp/). Zatem likwidacja środka trwałego to także usunięcie z ewidencji, definitywne zaprzestanie korzystania, czy też pozostawienie w dyspozycji innego podmiotu. Likwidacja to nie tylko fizyczne unicestwienie środka trwałego, ale także przekazanie środka trwałego innemu podmiotowi czy to poprzez darowiznę czy sprzedaż, zmianę metody prowadzenia działalności gospodarczej, likwidację środka trwałego w związku z jego zużyciem technicznym, technologicznym lub "moralnym", wycofanie go z ewidencji środków trwałych. W związku z takim rozumieniem tego pojęcia - likwidacją będzie definitywne pozbycie się środka trwałego (wykreślenie z ewidencji), np. poprzez jego zniszczenie, usunięcie, czy sprzedaż.
W A. z chwilą podjęcia decyzji o zaprzestaniu korzystania z konkretnego/-ych środka/-ów trwałego/-ych np. (…) rozpoczyna się proces likwidacji, w toku którego następuje:
- wystawienie dokumentów wewnętrznych (PST), na podstawie których następuje przeksięgowanie środka/-ów trwałego/-ych (składnika/-ów majątku) do ewidencji pozabilansowej a jego/ich amortyzacja w całości lub części postawionej w stan likwidacji zostaje wstrzymana;
- zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych następuje w następnym miesiącu, po miesiącu w którym zaprzestano użytkowania tego/tych środka/-ów trwałego/-ych lub jego części;
- definitywne pozbycie się środka/-ów trwałego/-ych (wykreślenie z ewidencji pozabilansowej) np. poprzez jego fizyczne unicestwienie lub przekazanie innemu podmiotowi;
- sporządzenie dokumentu LT potwierdzającego zakończenie procesu fizycznej likwidacji.
Proces likwidacji środków trwałych w Spółce (np. (…)) jest procesem długotrwałym i może trwać dłużej niż okres jednego roku podatkowego. A. rozpoznaje koszt podatkowy odpowiadający niezamortyzowanej części składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji. Od tego momentu Spółka nie ma już bowiem możliwości dalszego używania tego środka trwałego.
Taki tryb postępowania A. stosuje również w przypadku częściowej likwidacji środka trwałego (…), w trakcie całego procesu likwidacji.
Praktyka Spółki podyktowana rozpoznaniem kosztu podatkowego odpowiadającego niezamortyzowanej wartości składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji wynika z faktu, że w przypadku częściowej likwidacji ustalenie wartości netto częściowo zlikwidowanego środka trwałego w pewnych przypadkach nie jest możliwe w sposób inny niż szacunkowy.
Jeżeli więc likwidacja środka trwałego przekracza okres roku podatkowego, to Spółka rozpoznaje odpowiadający niezamortyzowanej wartości (wartości netto) tego zlikwidowanego składnika majątku (środka trwałego) koszt podatkowy, w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa likwidacja tego środka trwałego.
Likwidowane składniki majątku bądź części składników majątku fizycznie przekazywane są do jednostek zajmujących się utylizacją odpadów, w tym skupem złomu. Znaczna ilość wytwarzanego złomu w procesie likwidacji powoduje konieczność, zagospodarowania likwidowanych składników etapami, np. podlegająca demontażowi (…) fizycznie demontowana jest etapami tzn. w pierwszej kolejności demontowane są przewody robocze oraz przewody (…) np. na odcinku 2 km następnie na tym samym odcinku demontowane są konstrukcje (…) – zdemontowane elementy mogą być składowane są w wyznaczonych miejscach, w zależności od umowy z wykonawcą zadania inwestycyjnego a następnie są likwidowane poprzez przekazywanie do punktów skupu złomu (powstają karty przekazania odpadu, faktury) lub utylizację (również powstają karty przekazania odpadu). Powyżej opisanych etapów w procesie likwidacji może być kilka/kilkanaście – złożoność procesu powoduje, że fizyczna likwidacja może trwać dłużej niż rok podatkowy.
Podobnie jest w przypadku likwidacji (…) bądź jej części, która również odbywa się etapowo, z uwagi, że (…) składa się z zarówno z wielu pól rozdzielczych, które z kolei do pracy potrzebują wielu elementów i urządzeń mogących stanowić odrębne środki trwałe. Likwidacja takich obiektów jest zakończona wraz z rozliczeniem ostatnich elementów i/lub urządzeń z każdego z pól.
Z tego względu Spółka wartość netto likwidowanych środków trwałych zalicza do kosztów podatkowych w miesiącu przekazania do utylizacji ostatnich elementów likwidowanego środka trwałego.
Koszt podatkowy stanowiący niezamortyzowaną wartość netto zlikwidowanego środka trwałego może zostać rozpoznawany w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji. Od tego momentu Spółka nie ma już bowiem możliwości dalszej eksploatacji, tego środka trwałego.
Potwierdzenie powyższego znajdujemy w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej jako DKIS) np. z dnia 14 października 2024 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.469.2024.1.AN, z dnia 27 listopada 2024 r. sygn. 0111-KDIB1-2.4010.557.2024.1.AW.
Reasumując Wnioskodawca stoi na stanowisku, że:
Ad. 1 Niezamortyzowana wartość netto zlikwidowanego środka trwałego może zostać rozpoznana jako koszt podatkowy w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji.
Ad. 2 W przypadku likwidacji środka trwałego np. (…) trwającej na przestrzeni co najmniej dwóch lat podatkowych A. może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa likwidacja tego środka trwałego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…)
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
W przepisie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT ustawodawca określił katalog wydatków, które nawet pomimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów, w rozumieniu przepisów podatkowych, nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.
I tak, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności;
Ponadto, w myśl art. 15 ust. 6 updop:
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.
Zasady dotyczące dokonywania odpisów z tytułu zużycia środków trwałych (odpisów amortyzacyjnych) zamieszczone zostały w przepisach art. 16a - 16m updop.
Stosownie do postanowień art. 16a ust. 1 updop:
Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2)maszyny, urządzenia i środki transportu,
3)inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Jak wynika z art. 16f ust. 1 ww. ustawy:
Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b.
Państwa wątpliwości w zakresie pytania nr 1 dotyczą ustalenia czy niezamortyzowana wartość netto zlikwidowanego środka trwałego może zostać rozpoznana jako koszt podatkowy w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji.
Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1
nie uważa się za koszty uzyskania przychodów;
Jak wynika z powyższego odpisów amortyzacyjnych dokonuje się m.in. do końca miesiąca, w którym postawiono je w stan likwidacji.
Pojęcie „likwidacja” nie zostało zdefiniowane w prawie podatkowym w związku z powyższym należy odnieść się do rozumienia tego znaczenia w języku potocznym, które jest wieloznaczne i oznacza zniesienie, usunięcie, rozwiązanie czegoś (internetowy Słownik języka polskiego https://sjp.pwn.pl/sjp/). Zatem likwidacja środka trwałego to także usunięcie z ewidencji, definitywne zaprzestanie korzystania, czy też pozostawienie w dyspozycji innego podmiotu. Likwidacja to nie tylko fizyczne unicestwienie środka trwałego, ale także przekazanie środka trwałego innemu podmiotowi czy to poprzez darowiznę czy sprzedaż, zmianę metody prowadzenia działalności gospodarczej, likwidację środka trwałego w związku z jego zużyciem technicznym, technologicznym lub „moralnym”, wycofanie go z ewidencji środków trwałych. W związku z takim rozumieniem tego pojęcia – likwidacją będzie definitywne pozbycie się środka trwałego (wykreślenie z ewidencji), np. poprzez jego zniszczenie, usunięcie, czy sprzedaż.
Z kolei przez utratę przydatności gospodarczej środków trwałych należy rozumieć nie tylko ich fizyczne zużycie, np. w wyniku długotrwałej eksploatacji, a więc utratę cech zapewniających zdatność do użytku, lecz także brak opłacalności korzystania z nich.
Odnosząc powyższe do okoliczności przedstawionych w opisie sprawy, stwierdzić należy, że – jak wskazano powyżej – zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Wnioskując a contrario, nie ma przeszkód dla zaliczenia do kategorii kosztów uzyskania przychodów straty powstałej w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli ich likwidacja nie jest związana z utratą przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności, tj. niezamortyzowana wartość środków trwałych zlikwidowanych z innych powodów niż zmiana rodzaju prowadzonej działalności.
Strata, o której mowa w tym przepisie odzwierciedla wartość nierozliczonych podatkowo wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie lub wytworzenie likwidowanych składników majątku. Wydatki tego rodzaju – w braku likwidacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – mieszczą się w kategorii kosztów uzyskania przychodów potrącalnych w momencie powstania przychodów ze zbycia tych składników majątku albo rozliczanych dla celów podatkowych poprzez odpisy amortyzacyjne. Natomiast likwidacja składników majątku uniemożliwia realizację bądź kontynuację ww. sposobów podatkowego rozliczenia wskazanych wydatków. Wartość tych – poniesionych w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością, w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła, nierozliczonych dla celów podatkowych wydatków (tj. wydatków, które stanowiłyby koszty uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia składnika majątku lub zostałyby rozliczone podatkowo poprzez amortyzację, gdyby nie doszło do likwidacji składników majątku) – stanowi wartość straty, o której mowa w powołanych przepisach.
Z powyższych przepisów wynika, że – co do zasady – wydatki poniesione na nabycie bądź wytworzenie składników majątku stanowiących środki trwałe, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów pośrednio, poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej tych środków trwałych. Natomiast w przypadku likwidacji nie w pełni zamortyzowanego środka trwałego, o ile likwidacja ta nie jest związana z utratą przydatności tego środka trwałego na skutek zmiany rodzaju prowadzonej działalności, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć stratę w postaci niezamortyzowanej części wartości początkowej likwidowanego środka trwałego.
Z treści art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT jednoznacznie wynika, że decydującą przesłanką dla niezaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tego określonego rodzaju strat jest wystąpienie zmiany rodzaju działalności powodującej utratę przez likwidowane środki trwałe przydatności gospodarczej. Zatem dla podatkowej kwalifikacji strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych decydującym pozostaje ustalenie, czy utrata przez te środki przydatności gospodarczej spowodowana została rezygnacją przez podatnika z prowadzenia określonego rodzaju działalności, w której to działalności wykorzystywany był likwidowany środek trwały.
Jak wskazali Państwo w uzupełnieniu wniosku, przeprowadzane przez A. likwidacje środków trwałych np. (…) nie są spowodowane utratą przydatności tych składników majątkowych w związku ze zmianą rodzaju działalności przez A., natomiast wynikają one z konieczności dostosowania Krajowego Systemu Przesyłowego do wymogów technicznych, wymogów prawnych, poprawy bezpieczeństwa, ciągłości funkcjonowania oraz zwiększenia jego funkcjonalności i efektywności. Powody te mogą występować niezależnie od siebie lub łącznie.
W konsekwencji nie dojdzie do zmiany rodzaju prowadzonej działalności. Tym samym strata powstała w związku likwidacją nie w pełni zamortyzowanych wskazanych we wniosku środków trwałych nie jest spowodowana rezygnacją przez Spółkę z prowadzenia określonego rodzaju działalności.
W świetle powyższego Spółce przysługuje prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty związanej z likwidacją nie w pełni zamortyzowanych środków trwałych. A zatem strata z tego tytułu, w wysokości nieumorzonej wartości części środka trwałego, stanowi koszt uzyskania przychodów. Nie ma bowiem uzasadnienia do dalszej amortyzacji części środka trwałego po jego fizycznej likwidacji.
Z kolei odnosząc się do momentu rozpoznania jako koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto zlikwidowanego środka trwałego wskazać należy, że przepisy ustawy o CIT dokonują podziału kosztów na koszty bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie).
Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest „zidentyfikowanie” wpływu danego kosztu na wielkość osiągniętych przychodów. Do tej kategorii należą głównie te koszty, które mogą być przydzielone, przypisane do określonych wyrobów bądź usług.
Natomiast pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika – brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Wydatki te są związane z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczyniają się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.
Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT:
Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.
W myśl art. 15 ust. 4d ustawy o CIT:
Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Zgodnie natomiast art. 15 ust. 4e ustawy o CIT:
Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Podkreślić ponadto należy, że z brzmienia art. 16a ust. 1 ustawy o CIT wskazującego składniki majątku podlegające amortyzacji i postanowień art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT określającego zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego wynika, że amortyzacji podlegają środki trwałe wykorzystywane do prowadzonej działalności gospodarczej do chwili ich likwidacji, czyli daty definitywnego zaprzestania korzystania z danego środka trwałego do celu do jakiego był on wykorzystywany.
W opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wskazaliście Państwo, że w związku z prowadzoną działalnością Spółka przeprowadza likwidację środków trwałych np. (…). Z chwilą podjęcia decyzji o zaprzestaniu korzystania z konkretnego/-ych środka/-ów trwałego/ych rozpoczyna się proces całkowitej lub częściowej likwidacji środka/-ów trwałego/-ych w toku którego następuje:
· wystawienie dokumentów wewnętrznych (PST postawienie składnika majątku w stan likwidacji), na podstawie których następuje przeksięgowanie środka/-ów trwałego/-ych (składnika/-ów majątku) do ewidencji pozabilansowej a jego/ich amortyzacja w całości lub części postawionej w stan likwidacji zostaje wstrzymana;
· zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych następuje w następnym miesiącu, po miesiącu w którym zaprzestano użytkowania tego/tych środka/-ów trwałego/-ych lub jego części;
· definitywne pozbycie się środka/-ów trwałego/-ych (wykreślenie z ewidencji pozabilansowej) np. poprzez jego/ich fizyczne unicestwienie lub przekazanie innemu podmiotowi);
· sporządzenie dokumentu LT (likwidacja składnika majątku - fizyczna) potwierdzającego zakończenie procesu fizycznej likwidacji.
Proces likwidacji środków trwałych w Spółce (np. (…)) jest procesem długotrwałym składającym się z szeregu czynności i może trwać dłużej niż okres jednego roku podatkowego. A. rozpoznaje koszt podatkowy odpowiadający niezamortyzowanej części składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji. Od tego momentu Spółka nie ma już bowiem możliwości dalszego używania tego środka trwałego.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że koszty podatkowe z tytułu likwidacji środka/-ów trwałego/-ych powinny więc być rozpoznane w dacie zakończenia procesu likwidacji tj. w miesiącu przekazania do utylizacji ostatnich elementów likwidowanego/-ych środka/-ów trwałego/-ych. Od tego momentu należy uznać, że te środki trwałe zostały zlikwidowane, gdyż Spółka nie miała możliwości dalszej ich eksploatacji.
W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym niezamortyzowana wartość netto zlikwidowanego środka trwałego może zostać rozpoznana jako koszt podatkowy w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji, jest prawidłowe.
Przedmiotem Państwa kolejnej wątpliwości jest ustalenie czy w przypadku likwidacji środka trwałego np.(…) trwającej na przestrzeni co najmniej dwóch lat podatkowych A. może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa fizyczna likwidacja tego środka trwałego.
Jak wynika z przytoczonego już opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego proces likwidacji środków trwałych w Spółce (np. (…)) jest procesem długotrwałym składającym się z szeregu czynności i może trwać dłużej niż okres jednego roku podatkowego.A.rozpoznaje koszt podatkowy odpowiadający niezamortyzowanej części składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji. Od tego momentu Spółka nie ma już bowiem możliwości dalszego używania tego środka trwałego.
Taki tryb postępowania A. stosuje również w przypadku częściowej fizycznej likwidacji środka trwałego np. (…) najwyższych napięć, w trakcie całego procesu likwidacji.
Praktyka Spółki podyktowana rozpoznaniem kosztu podatkowego odpowiadającego niezamortyzowanej wartości składnika majątku (wartości netto) zlikwidowanego środka trwałego, w okresie rozliczeniowym w którym zakończono proces likwidacji wynika z faktu, że fizyczna likwidacja może trwać powyżej jednego roku podatkowego w takim przypadku ustalenie wartości netto częściowo zlikwidowanego środka nie jest możliwe w sposób inny niż szacunkowy.
Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że w przypadku częściowej całkowitej likwidacji środka trwałego tylko ta część podlega/będzie podlegała likwidacji, a pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) będzie nadal wykorzystywana przez A. pod warunkiem, że będzie mieściła się w pojęciu/definicji środka trwałego. Jeżeli ta pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) nie będzie mogła zostać zaklasyfikowana jako środek trwały to ten składnik majątkowy zostanie zlikwidowany w całości.
Przepisy o podatku dochodowym od osób prawnych nie określają pojęcia częściowej likwidacji środka trwałego. Jeśli częściowa likwidacja środka trwałego nie skutkuje tym, że środek przestał spełniać kryteria warunkujące zaliczeniem go do kategorii środków trwałych, tj. środek ten w dalszym ciągu jest kompletny i zdatny do użytku w działalności gospodarczej, to należy kontynuować amortyzację, ale od pomniejszonej wartości początkowej. W takich przypadkach ma zastosowanie art. 16g ust. 6 ustawy o CIT określający postępowanie w razie trwałego odłączenia od danego środka trwałego części składowej lub peryferyjnej.
Zgodnie z art. 16g ust. 16 ustawy o CIT:
W razie trwałego odłączenia od danego środka trwałego części składowej lub peryferyjnej wartość początkową tego środka zmniejsza się, od następnego miesiąca po odłączeniu, o różnicę między ceną nabycia (kosztem wytworzenia) odłączonej części a przypadającą na nią, w okresie połączenia, sumą odpisów amortyzacyjnych obliczoną przy zastosowaniu metody amortyzacji i stawki amortyzacyjnej stosowanej przy obliczaniu odpisów amortyzacyjnych tego środka trwałego.
Jak wynika z tego przepisu, w sytuacji takiego trwałego odłączenia wartość początkową środka trwałego zmniejsza się, od następnego miesiąca po odłączeniu, o różnicę między ceną nabycia (kosztem wytworzenia) odłączonej części a przypadającą na nią , w okresie połączenia, sumą odpisów amortyzacyjnych obliczoną przy zastosowaniu metody amortyzacji i stawki amortyzacji stosowanej przy obliczaniu odpisów amortyzacyjnych od tego środka trwałego. Nieumorzona wartość początkowa przypadająca na zlikwidowaną część środka trwałego jest kosztem uzyskania przychodów pod warunkiem, że ten środek trwały nie utracił przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności.
W oparciu o pisany we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przypadku fizycznej likwidacji części środka trwałego jeżeli pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) nie będzie mogła zostać zaklasyfikowana jako środek trwały i ten składnik majątkowy zostanie zlikwidowany w całości, Spółka może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji.
Natomiast w przypadku częściowej likwidacji środka trwałego, jeżeli podlega/będzie podlegała likwidacji tylko ta część, a pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) będzie mieściła się w pojęciu/definicji środka trwałego i będzie nadal wykorzystywana przez Spółkę należy stwierdzić, że wartość tej likwidowanej części (wyodrębniona z wartości całego środka trwałego), powinna zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w momencie fizycznej likwidacji tej części.
Podsumowując, w przypadku likwidacji środka trwałego np. (…) trwającej na przestrzeni co najmniej dwóch lat podatkowych A. może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa fizyczna likwidacja tego środka trwałego tylko w przypadku gdy pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) nie będzie mogła zostać zaklasyfikowana jako środek trwały oraz środek ten zostanie zlikwidowany w całości.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 w tej części jest prawidłowe tj. Spółka może rozpoznać w całości koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości netto tego zlikwidowanego środka trwałego w okresie rozliczeniowym, w którym zakończono proces likwidacji, mimo iż w procesie likwidacji w trakcie danego roku podatkowego nastąpiła częściowa fizyczna likwidacja tego środka trwałego, wyłącznie w sytuacji gdy pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) nie będzie mogła zostać zaklasyfikowana jako środek trwały oraz środek ten zostanie zlikwidowany w całości.
Tak samo w przypadku częściowej likwidacji środka trwałego, jeżeli podlega/będzie podlegała likwidacji tylko ta część, a pozostała część tego środka trwałego (składnika majątku) będzie mieściła się w pojęciu/definicji środka trwałego i będzie nadal wykorzystywana przez Spółkę należy stwierdzić, że wartość tej likwidowanej części (wyodrębniona z wartości całego środka trwałego), powinna zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w momencie fizycznej likwidacji tej części.
Jednakże nie można zgodzić się z Państwa stwierdzeniem, że w przypadku częściowej likwidacji ustalenie wartości netto częściowo zlikwidowanego środka trwałego w pewnych przypadkach nie jest możliwe w sposób inny niż szacunkowy.
Należy podkreślić, iż wartość początkowa składników majątku nie jest kategorią niezmienną albowiem w okresie użytkowania może ona podlegać zmianom w szczególności na skutek odłączenia lub przyłączenia do składnika majątku części składowej lub peryferyjnej.
Jak już wskazano wyżej w myśl art. 16 ust. 16 ustawy o CIT, w razie trwałego odłączenia od danego środka trwałego części składowej lub peryferyjnej wartość początkową tego środka zmniejsza się, od następnego miesiąca po odłączeniu, o różnicę między ceną nabycia (kosztem wytworzenia) odłączonej części a przypadającą na nią, w okresie połączenia, sumą odpisów amortyzacyjnych obliczoną przy zastosowaniu metody amortyzacji i stawki amortyzacyjnej stosowanej przy obliczaniu odpisów amortyzacyjnych tego środka trwałego, tj. kwotę równą wartości niezamortyzowanej środka trwałego przypadającą na odłączoną część.
Trwałe odłączenie oznacza całkowite pozbawienie rzeczy części składowej lub peryferyjnej danego rodzaju, również wówczas gdy dana część przestanie spełniać swoje funkcje na skutek złego stanu technicznego, np. trwałe wyburzenie części budynku. Nietrwałe odłączenie to np. odłączenie części w celu konserwacji, czy naprawy, albo też odłączenie w celu połączenia. Takie odłączenie nie wywołuje skutków podatkowych.
Zdaniem organu podatkowego, nie można wykładni przepisu art. 16g ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, traktować zawężająco tj. poprzez ograniczenie jej wyłącznie do środków trwałych nabytych odpłatnie lub wytworzonych we własnym zakresie, gdy wartość początkowa jest ustalana zgodnie z:
- art. 16g ust. 1 pkt 1) – w razie odpłatnego nabycia cena ich nabycia,
- art. 16g ust. 1 pkt 2) – w razie wytworzenia we własnym zakresie koszt wytworzenia, ponieważ taka wykładnia nie znajduje uzasadnienia w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W art. 16g ust. 16 ww. ustawy, ustawodawca nie dokonał jakichkolwiek ograniczeń zakresu przedmiotowego tego przepisu, w zależności od sposobu nabycia części składowej lub peryferyjnej. Zwłaszcza, że w przepisie art. 16g ust. 1 pkt 4 wyraźnie wskazał, iż za „wartość początkową środków trwałych (…), uważa się w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego wniesionego do spółki (…) – ustaloną przez podatnika (…) na dzień wniesienia wkładu lub udziału wartość poszczególnych środków trwałych (…), nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej”. Wartością nabycia w przedmiotowej sprawie jest wartość środków trwałych określona zgodnie z powołanym artykułem.
Stosownie do uregulowań art. 16g ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zmniejszenie podstawy dokonywania odpisów amortyzacyjnych należy dokonywać wówczas, gdy część składowa lub peryferyjna danego środka trwałego zostanie trwale od niego odłączona. Zmniejszenie wartości początkowej dotyczy każdego przypadku, w którym:
- dokonywane odłączenie ma charakter trwały, oraz
- trwale odłączana jest część składowa lub peryferyjna.
Jeżeli trwale odłączona, nie w pełni umorzona część składowa lub peryferyjna zostanie postawiona w stan likwidacji, zbyta lub stwierdzi się jej niedobór, wobec braku stosownych regulacji normujących te kwestie, należy odpowiednio stosować przepisy ustawy dotyczące likwidacji środków trwałych w szczególności art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 6.
W opisanym stanie faktycznym znajduje, więc zastosowanie art. 16g ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. Spółka ma obowiązek pomniejszyć wartość początkową środka trwałego od następnego miesiąca po odłączeniu, o różnicę między ceną nabycia/ wytworzenia odłączonej części a przypadającą na nią, w okresie połączenia, sumą odpisów amortyzacyjnych obliczoną przy zastosowaniu metody amortyzacji i stawki amortyzacyjnej stosowanej przy obliczaniu odpisów amortyzacyjnych tego środka trwałego.
Podsumowując należy więc ustalić wartość początkową oraz umorzenia częściowo likwidowanego składnika majątku. Do określenia wartości początkowej środka trwałego należy wykorzystać dane historyczne i na ich podstawie ustalić wartość początkową części składowych tego środka, a przede wszystkim jego likwidowanej części. W ten sposób można określić udział wartości części składowej w wartości początkowej całego środka trwałego. Ustalenie wartości początkowej likwidowanej części środka trwałego, który był amortyzowany wg jednej stawki amortyzacyjnej pozwala określić wartość umorzenia zlikwidowanej części składnika majątku.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 w tej części jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla Organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, więc zawartych w nich stanowisk organów podatkowych nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
