Interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.555.2025.1.APR
Usługi doradztwa podatkowego świadczone przez podmiot na rzecz funduszy inwestycyjnych kwalifikowane są jako usługi zarządzania funduszami i podlegają zwolnieniu z podatku VAT, jeśli spełniają kryteria wyszczególnione w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT oraz są uznawane za istotne i specyficzne dla zarządzania funduszem.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT do świadczonych przez Państwa na rzecz TFI i Funduszy usług kompleksowej obsługi podatkowej. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz.U. 2024 poz. 18). Przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej Spółki jest doradztwo podatkowe (PKD 69.20.B). Wnioskodawca jest spółką doradztwa podatkowego świadczącą na rzecz swoich klientów czynności doradztwa podatkowego, zgodnie z ustawą z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2117; dalej: „ustawa o doradztwie podatkowym”).
Wnioskodawca posiada siedzibę na terytorium Polski, a w związku z prowadzoną działalnością, występuje jako czynny podatnik VAT. W ramach prowadzonej działalności Spółka świadczy usługi kompleksowej obsługi w zakresie doradztwa podatkowego, w tym m.in.: udzielania porad oraz przygotowywania opinii z zakresu prawa podatkowego, weryfikacji rozliczeń podatkowych Klientów, opracowywania oraz opiniowania procedur z zakresu stosowania prawa podatkowego, występowania przed sądami oraz urzędami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy.
Czynności świadczone przez Spółkę na rzecz swoich kontrahentów opodatkowane są co do zasady podstawową stawką VAT.
W ramach prowadzonej działalności Spółka zawarła umowy z podmiotami działającymi na podstawie ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz.U. 2024 poz. 1034, dalej: „UFI”).
W ramach zawartych umów, Spółka świadczy usługi na rzecz:
1)Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, w rozumieniu art. 4 ust. 1 UFI (dalej: „TFI”);
2)Zarządzanych przez TFI funduszy inwestycyjnych, o których mowa w UFI, w tym m.in. funduszy inwestycyjnych zamkniętych (dalej: „FIZ”), w rozumieniu art. 3 ust. 4 pkt 2 UFI, funduszy inwestycyjnych zamkniętych aktywów niepublicznych w rozumieniu art. 196 ust. 1 UFI (dalej: „FIZAN), funduszy inwestycyjnych otwartych w rozumieniu art. 3 ust. 4 pkt 1 UFI (dalej: „FIO”) oraz specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych w rozumieniu art. 3 ust. 4 pkt 2 UFI (dalej: „SFIO”; łącznie jako „Fundusze”).
Zarówno TFI jak i Fundusze posiadają siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Spółka, w ramach zawieranych umów z Funduszami i TFI świadczy usługi kompleksowej obsługi podatkowej, obejmujące m.in.:
1.wsparcie w odzyskaniu podatku u źródła pobranego za granicą z tytułu wypłat dywidend lub odsetek na rzecz Funduszy oraz wsparcie w certyfikacji Funduszy w określonych jurysdykcjach;
2.przygotowywanie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej oraz reprezentowanie TFI i Funduszy w postępowaniu o wydanie interpretacji;
3.wsparcie oraz reprezentowanie TFI oraz Funduszy w postępowaniach/kontrolach podatkowych przed organami skarbowymi oraz w postępowaniach sądowych przed sądami administracyjnymi;
4.dokonywanie przeglądów podatkowych w zakresie poprawności i prawidłowości rozliczeń podatkowych TFI oraz Funduszy mające na celu identyfikację ryzyk podatkowych z uwzględnieniem specyfiki działalności tych podmiotów;
5.konsultacje w zakresie transakcji na rynku kapitałowym i finansowym, w tym również przeprowadzanie badania podatkowego due diligence oraz sporządzanie opinii w zakresie ryzyk podatkowych zidentyfikowanych w procesie due diligence;
6.bieżące wsparcie w zakresie prawidłowego stosowania przez Fundusze oraz TFI prawa podatkowego, w tym m.in. przygotowywanie komentarzy, analiz oraz opinii podatkowych, czy dokumentów typu defence file, a także prowadzenie szkoleń dotyczących zmian w prawie podatkowym, istotnych z perspektywy działalności TFI i Funduszy;
7.identyfikację potencjalnych schematów podatkowych (MDR), wsparcie w zakresie realizacji obowiązków raportowania MDR oraz opracowanie i wdrożenie kompleksowej procedury MDR;
8.weryfikację obowiązków TFI i Funduszy w zakresie cen transferowych oraz przygotowywanie dokumentacji cen transferowych wraz z niezbędnymi analizami cen transferowych lub opisami zgodności dla jednorodnych transakcji kontrolowanych objętych obowiązkiem dokumentacyjnym; opracowanie dokumentu wewnętrznej procedury w zakresie cen transferowych;
9.wsparcie w przygotowaniu dokumentacji podatkowej do transakcji z podmiotami powiązanymi oraz / lub w zakresie weryfikacji rynkowości transakcji zawieranych przez TFI i Fundusze zarządzane przez TFI;
10.konsultacje z perspektywy podatkowej w innych obszarach niż wskazane powyżej, wynikające z działalności TFI lub Funduszy;
- dalej łącznie jako „obsługa podatkowa” lub „Usługi”.
Wnioskodawca pragnie podkreślić, że zakres usług świadczonych w ramach obsługi podatkowej na rzecz danego TFI lub Funduszy każdorazowo uzależniony jest od indywidualnych potrzeb tych podmiotów. Usługi te są oferowane w ramach działalności Wnioskodawcy, jednakże nie każda z nich jest świadczona na rzecz każdego obsługiwanego TFI lub Funduszu - realizacja poszczególnych czynności zależy od zakresu zlecenia ustalonego z konkretnym TFI lub Funduszem.
Dodatkowo poza usługami w zakresie obsługi podatkowej, o których mowa powyżej, Wnioskodawca świadczy również usługi z obszaru compliance podatkowego. Na podstawie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej na rzecz Spółki przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) z dnia 15 listopada 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.526.2022.2.JJ, Wnioskodawca stosuje do tych usług zwolnienie z VAT jako do czynności związanych z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.
Wskazane Usługi Spółka wykonuje na podstawie umów zawieranych na czas nieokreślony i będzie wykonywać przedmiotowe Usługi w przyszłości. Spółka nie wyklucza również zawierania podobnych umów w przyszłości z innymi podmiotami działającymi na podstawie UFI.
Wnioskodawca wskazuje również, że nie zrezygnował i nie zamierza zrezygnować ze zwolnienia z opodatkowania VAT usług zarządzania wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.
Pytanie
Czy Usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz TFI i Funduszy, wskazane w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, Usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz TFI i Funduszy, wskazane w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, co do zasady opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Jednocześnie zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Natomiast dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Od powyższej zasady ustawodawca wprowadza wyjątki, w ramach których określone świadczenia (zwolnienie przedmiotowe) lub też dokonywanie świadczeń na rzecz konkretnych podmiotów (zwolnienia podmiotowe), podlegają zwolnieniu z VAT.
I tak zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Z powyższego zatem wynika, że w celu zastosowania zwolnienia z VAT na gruncie art. 43 ust. 1 lit. a Ustawy o VAT, konieczne jest spełnienie następujących warunków:
1.świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz
2.usługi, o których mowa w pkt 1. powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Powyższa interpretacja omawianego przepisu Ustawy o VAT znajduje potwierdzenie m.in. w wydanej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z 21 maja 2025 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.331.2025.1.JS), w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) wskazał, że „(…) zwolnienie, o którym mowa w przedmiotowym przepisie, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:
1)przedmiotowego - świadczone usługi powinny być kwalifikowane, jako usługi zarządzania, oraz
2)podmiotowego - ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich części”.
Zdaniem Spółki, w zaistniałym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym spełnione są obie przesłanki pozwalające na zastosowanie zwolnienia z opodatkowania VAT Usług świadczonych przez Spółkę na rzecz TFI i Funduszy.
Przepisy Ustawy o VAT w jej aktualnym brzmieniu nie definiują pojęcia usług zarządzania. Do 31 marca 2013 r., pojęcie zarządzania było zdefiniowane wprost w art. 43 ust. 8 Ustawy o VAT na potrzeby stosowania omawianego zwolnienia. Jednak na skutek nowelizacji ww. ustawy, spowodowanej koniecznością dostosowania polskich przepisów do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej: „TSUE” (m.in. wyroki w sprawach C-275/11 GfBk oraz C‑169/04 Abbey National), podjęto decyzję o uchyleniu ww. przepisu. W uzasadnieniu do ustawy zmieniającej, ustawodawca wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie. W konsekwencji, projektodawca stwierdził, że państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia zarządzania funduszami inwestycyjnymi, dlatego też uzasadnione jest usunięcie przepisu art. 43 ust. 8 z Ustawy o VAT.
Podstawą implementacji do polskiego systemu prawnego omawianego zwolnienia jest art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347/1 ze zm., dalej: „Dyrektywa 112”), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
Użyty w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT zakres zwolnionych z VAT usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi odpowiada usługom wskazanym w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 112, tj. „zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.
Powołane w Dyrektywie 112, a w ślad za nią w Ustawie o VAT, pojęcie zarządzania (specjalnymi) funduszami inwestycyjnymi nie zawiera jednak swojej definicji, czego implikacją jest konieczność odwołania się do przepisów prawa wspólnotowego oraz orzecznictwa TSUE.
Odwołując się do aktów prawa wspólnotowego regulujących kwestie zarządzania funduszami inwestycyjnymi, należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (dalej: „Dyrektywa ZAFI”). Zgodnie z treścią załącznika I do Dyrektywy ZAFI, który de facto stanowi katalog otwarty, w zakresie zarządzania funduszami wyróżnia się m.in. administrowanie, w tym:
1)obsługę prawną i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;
2)zapytania klientów;
3)wycenę i wyznaczenie ceny w tym zeznania podatkowe;
4)monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów;
6)podział dochodu;
7)emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów;
8)ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw;
9)przechowywanie ksiąg.
W sposób analogiczny w załączniku II funkcję zarządzania definiuje także Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. („Dyrektywa UCITS”) w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS). Przy czym UCITS są odpowiednikiem polskich funduszy inwestycyjnych otwartych.
W konsekwencji, z załącznika I do Dyrektywy ZAFI oraz załącznika II do Dyrektywy UCITS wynika, że na czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi składają się nie tylko działania polegające na zarządzaniu inwestycjami (realizacją polityki inwestycyjnej funduszy), lecz również czynności z zakresu administracji, w tym „obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami”.
Zdaniem Wnioskodawcy, przyjęte w dyrektywach ZAFI i UCITS sformułowanie „obsługa prawna” pozwala na szeroką interpretację zakresu usług, które należy objąć dyspozycją tego terminu. W ocenie Wnioskodawcy, Usługi świadczone przez Spółkę na rzecz TFI i Funduszy wskazane w stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym jako obsługa podatkowa mieszczą się w pojęciu obsługi prawnej, które jednak nie zostało zdefiniowane w dyrektywach ZAFI i UCITS. Pozwala to przyjąć, iż kategoria ta powinna obejmować wszelkie wsparcie i obsługę, wymagające specjalistycznej wiedzy i doświadczenia z dziedziny stosowania prawa, w tym także prawa podatkowego.
Jednocześnie mając na uwadze brak definicji pojęcia obsługi prawnej w treści Dyrektywy ZAFI a także Dyrektywy UCITS, możliwe jest posiłkowanie się treścią krajowych ustaw korporacyjnych dotyczących zawodów prawniczych.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. 2022 poz. 1166; dalej: „Ustawa o radcach”), świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. Powyższe jest zgodne zakresowo z treścią art. 4 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz.U. 2022 poz. 1184; dalej: „Ustawa o adwokaturze”), w ramach którego ustawodawca wskazał, że zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, w tym w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.
Jednocześnie czynności doradztwa podatkowego zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1-5 ustawy o doradztwie podatkowym obejmują:
1.udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
2.prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
3.sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
4.reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1;
5.wykonywanie niezależnego audytu funkcji podatkowej, o którym mowa w art. 20zo § 1 Ordynacji podatkowej.
W tym zakresie, w ocenie Spółki, nie ulega wątpliwości, że czynności doradztwa podatkowego wskazane w pkt 1. i 4. powyżej, tj. polegające na udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami, a także reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów przed organami administracji publicznej i sądami w tych sprawach, mieszczą się w zakresie świadczenia pomocy prawnej określonej przez Ustawę o radcach (art. 6 ust. 1) oraz Ustawę o adwokaturze (art. 4). Jednocześnie czynności wskazane w ustawie o doradztwie podatkowym dotyczą gałęzi prawa, jaką jest prawo podatkowe i w tym zakresie mogą zostać uznane jako dotyczące obsługi prawnej, o której mowa w załączniku I do Dyrektywy ZAFI i załączniku II do Dyrektywy UCITS.
Ponadto, stosownie do art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o doradztwie podatkowym, podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania czynności, o których mowa w przytoczonym powyżej artykule 2 ust. 1 pkt 1 i 4, są osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych oraz adwokaci i radcowie prawni (w zakresie artykułu 2 ust. 1 pkt 1 i 5 również biegli rewidenci).
W świetle powyższego należy wskazać, iż usługi obsługi podatkowej świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz TFI i Funduszy wpisują się w zakres czynności, o których mowa w wyżej przywołanych art. 6 ust. 1 Ustawy o radcach oraz art. 4 Ustawy o adwokaturze, wobec czego należy uznać, iż usługi te stanowią usługi prawne w rozumieniu ww. przepisów. W konsekwencji w ocenie Wnioskodawcy, usługi obsługi podatkowej określone w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego niewątpliwie zaliczają się do usług „obsługi prawnej” wskazanej w Dyrektywie ZAFI i Dyrektywie UCITS, a tym samym do usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi.
Odwołując się natomiast do orzecznictwa TSUE, objaśnienie pojęcie „zarządzania funduszem” zostało zawarte we wskazanych już wyrokach w sprawach: C-275/11 GfBk oraz C-169/04 Abbey National.
W treści wyroku C-169/04 TSUE wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy, świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli - gdy oceniać je globalnie - tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.
Mając na uwadze powyższe, na pojęcie „zarządzania funduszami” składa się zatem szereg czynności wykonywanych również przez podmioty inne niż podmioty zarządzające funduszami. Jednakże kryterium decydującym o możliwości zaliczenia danej czynności do katalogu czynności „zarządzania funduszem” jest jej odrębność oraz istotność dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Nie ma żadnych wątpliwości, że do takich usług należą usługi obsługi podatkowej świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz TFI i Funduszy.
Na fakt, że opisane Usługi charakteryzuje odrębność wskazuje między innymi ich kompleksowy charakter, tj. zarówno obsługa podatkowa związana z codzienną działalnością Funduszy, reprezentowanie ich przed sądami i organami podatkowymi, jak również wsparcie w zakresie specyficznych dziedzin prawa podatkowego, takich jak np. ceny transferowe, MDR lub podatek u źródła, stanowią niezbędną dla funkcjonowania Funduszy oraz TFI stałą obsługę prawno-podatkową, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa prawno-podatkowego. Z punktu widzenia bezpieczeństwa uczestników (inwestorów) Funduszy i TFI kluczowe jest prowadzenie przez Fundusze i TFI działalności rzetelnej i zgodnej z przepisami prawa. Brak zapewnienia takiej ochrony prawno-podatkowej, w tym niezapewnienie właściwych relacji z organami podatkowymi i sądami, mógłby narazić inwestorów na znaczne ryzyko.
Ponadto, jak wynika z charakteru analizowanych Usług, są one bezpośrednio związane czy to z samymi transakcjami, czy też z czynnościami dokonywanymi przez TFI i Fundusze, co warunkuje możliwość świadomego inwestowania środków powierzonych im przez inwestorów, a przez to też poprawnego funkcjonowania tych podmiotów na rynku. Zatem ich nabywanie jest istotne dla skutecznego i efektywnego zarządzania tymi podmiotami.
W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez niego usługi obsługi podatkowej tworzą odrębną całość oraz spełniają szczególne i istotne funkcje zarządzania.
Kwalifikacja usług bieżącej obsługi podatkowej świadczonej dla funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów UFI, jako usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT znajduje potwierdzenie m.in. w wydanej interpretacji DKIS z 21 października 2024 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.474.2024.1.MKA.
Dodatkowo Wnioskodawca pragnie powołać wyrok WSA w Warszawie, gdzie wskazano, iż: „nawet gdyby uznać, że opisane we wniosku czynności nie mieszczą się w administracyjnym zarządzaniu, o którym mowa w załączniku II Dyrektywy 2009/65/WE i są to tylko usługi o charakterze doradczym (nie stanowią obsługi prawnej w znaczeniu wynikającym z załącznika II), to przy spełnieniu pozostałych warunków tj. jeżeli tworzą one odrębną całość oraz spełniają szczególne i istotne funkcje zarządzania, (...) korzystają one ze zwolnienia z opodatkowania”. (wyrok WSA w Warszawie z 21 lutego 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 1210/18).
Wnioskodawca jeszcze raz podkreśla, że w jego ocenie świadczone na rzecz TFI lub Funduszy Usługi, tworzą odrębną całość oraz spełniają szczególne i istotne funkcje zarządzania. Stąd też, nawet gdyby przyjąć nieuprawnione, zdaniem Wnioskodawcy, zapatrywanie, że nie mieszczą się one w administracyjnym zarządzaniu, o którym mowa w Załączniku I do Dyrektywy ZAFI oraz Załączniku II do Dyrektywy UCITS, to powinny korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT, zgodnie z konkluzją powołanego wyroku WSA w Warszawie z 21 lutego 2019 r., sygn. III SA/Wa 1210/18.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki, warunek przedmiotowy do zastosowania zwolnienia Ustawy o VAT należy uznać za spełniony.
Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, nie powinno ulegać wątpliwości, że w odniesieniu do świadczonych usług na rzecz TFI oraz Funduszy spełniony został również warunek podmiotowy.
Wnioskodawca ponownie wskazuje, że zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT znajdzie zastosowanie w odniesieniu do usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 4 UFI, fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:
1)fundusz inwestycyjny otwarty;
2)alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.
Tym samym, biorąc pod uwagę, że Fundusze, na rzecz których Wnioskodawca świadczy usługi, prowadzą działalność jako fundusze inwestycyjne zamknięte oraz fundusze inwestycyjne otwarte (w tym specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte), kryterium podmiotowe należy uznać bezsprzecznie za spełnione.
Jednocześnie, zgodnie z art. 4 ust. 1 UFI, Towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi. Natomiast na podstawie art. 4 ust. 2 UFI, organem funduszu inwestycyjnego jest towarzystwo, utworzone zgodnie z przepisami ustawy.
W konsekwencji również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia Usług na rzecz TFI zostanie spełniona.
Końcowo Wnioskodawca pragnie wskazać, że jest świadomy treści art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 nie ma zastosowania do usług doradztwa. W tym zakresie jednak Wnioskodawca wskazuje na sprzeczność tego przepisu z Dyrektywą 112, poprzez wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nieprzewidzianego w prawnie unijnym ograniczenia w korzystaniu ze zwolnienia podatkowego. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, przepis ten (art. 43 ust. 15 ustawy o VAT) nie może wpływać na sposób opodatkowania świadczonych Usług, w szczególności poprzez uznanie, że ze względu na swój charakter i możliwość udzielania w toku świadczonych usług porad z zakresu prawa podatkowego, świadczone Usługi byłyby wyłączone ze zwolnienia z VAT.
Niewłaściwą implementację prawa unijnego poprzez wprowadzenie do krajowego porządku prawnego regulacji, która nie znajduje swojego odpowiednika w treści Dyrektywy 112 podkreślają w wydawanych orzeczeniach również sądy administracyjne (por. wyroki NSA z 22 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 281/17 oraz z 14 stycznia 2023 r., sygn. akt I FSK 1230/19).
Mając na względzie powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie na rzecz TFI oraz Funduszy Usług określonych w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym podlega zwolnieniu od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.
Co istotne, nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej Spółki jest doradztwo podatkowe, są Państwo spółką doradztwa podatkowego świadczącą na rzecz swoich klientów czynności doradztwa podatkowego. W ramach prowadzonej działalności zawarli Państwo umowy z podmiotami działającymi na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (UFI).
W ramach zawartych umów, świadczą Państwo usługi na rzecz:
1.Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych (TFI);
2.Zarządzanych przez TFI funduszy inwestycyjnych, o których mowa w UFI, w tym m.in. funduszy inwestycyjnych zamkniętych (FIZ), funduszy inwestycyjnych zamkniętych aktywów niepublicznych (FIZAN), funduszy inwestycyjnych otwartych (FIO) oraz specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych (SFIO) (łącznie jako „Fundusze”).
TFI i Fundusze posiadają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W ramach zawieranych umów z Funduszami i TFI świadczą Państwo usługi kompleksowej obsługi podatkowej („obsługa podatkowa” lub „Usługi”), obejmujące m.in.:
1.wsparcie w odzyskaniu podatku u źródła pobranego za granicą z tytułu wypłat dywidend lub odsetek na rzecz Funduszy oraz wsparcie w certyfikacji Funduszy w określonych jurysdykcjach;
2.przygotowywanie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej oraz reprezentowanie TFI i Funduszy w postępowaniu o wydanie interpretacji;
3.wsparcie oraz reprezentowanie TFI oraz Funduszy w postępowaniach/kontrolach podatkowych przed organami skarbowymi oraz w postępowaniach sądowych przed sądami administracyjnymi;
4.dokonywanie przeglądów podatkowych w zakresie poprawności i prawidłowości rozliczeń podatkowych TFI oraz Funduszy mające na celu identyfikację ryzyk podatkowych z uwzględnieniem specyfiki działalności tych podmiotów;
5.konsultacje w zakresie transakcji na rynku kapitałowym i finansowym, w tym również przeprowadzanie badania podatkowego due diligence oraz sporządzanie opinii w zakresie ryzyk podatkowych zidentyfikowanych w procesie due diligence;
6.bieżące wsparcie w zakresie prawidłowego stosowania przez Fundusze oraz TFI prawa podatkowego, w tym m.in. przygotowywanie komentarzy, analiz oraz opinii podatkowych, czy dokumentów typu defence file, a także prowadzenie szkoleń dotyczących zmian w prawie podatkowym, istotnych z perspektywy działalności TFI i Funduszy;
7.identyfikację potencjalnych schematów podatkowych (MDR), wsparcie w zakresie realizacji obowiązków raportowania MDR oraz opracowanie i wdrożenie kompleksowej procedury MDR;
8.weryfikację obowiązków TFI i Funduszy w zakresie cen transferowych oraz przygotowywanie dokumentacji cen transferowych wraz z niezbędnymi analizami cen transferowych lub opisami zgodności dla jednorodnych transakcji kontrolowanych objętych obowiązkiem dokumentacyjnym; opracowanie dokumentu wewnętrznej procedury w zakresie cen transferowych;
9.wsparcie w przygotowaniu dokumentacji podatkowej do transakcji z podmiotami powiązanymi oraz/lub w zakresie weryfikacji rynkowości transakcji zawieranych przez TFI i Fundusze zarządzane przez TFI;
10.konsultacje z perspektywy podatkowej w innych obszarach niż wskazane powyżej, wynikające z działalności TFI lub Funduszy.
Wskazane Usługi wykonują Państwo na podstawie umów zawieranych na czas nieokreślony i będą Państwo wykonywać przedmiotowe Usługi w przyszłości. Nie wykluczają Państwo również zawierania podobnych umów w przyszłości z innymi podmiotami działającymi na podstawie UFI.
Wskazują Państwo również, że nie zrezygnowali i nie zamierzają Państwo zrezygnować ze zwolnienia z opodatkowania VAT usług zarządzania wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Usługi świadczone przez Państwa na rzecz TFI i Funduszy podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2)usług doradztwa;
3)usług w zakresie leasingu.
Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku - w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:
- przedmiotowego - świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz
- podmiotowego - ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym:
Państwa członkowskie zwalniają zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.
Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).
Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:
Działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.
Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:
- zarządzanie inwestycjami,
- administracja:
1)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
2)zapytania klientów;
3)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4)monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6)wypłata zysków;
7)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9)prowadzenie ksiąg,
- wprowadzanie do obrotu.
Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.
Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, stwierdzam, że opisane we wniosku czynności, tj. Usługi, które wykonują/będą Państwo wykonywać na rzecz TFI i Funduszy - mieszczą się/będą się mieściły w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Opisane usługi zawierają się/będą się zawierały w załączniku II do dyrektywy 2009/65/WE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy dla ww. usług.
Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie również kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1034 ze zm.) - dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.
Zgodnie z art. 1 u.f.i.:
Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.
W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:
Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).
Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:
Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:
Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.
Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszu zagranicznym - rozumie się przez to fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o państwie członkowskim - rozumie się przez to państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.
U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.
Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o unijnym AFI - rozumie się przez to alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji - prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.
Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).
Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy.
Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.
Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym - rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.
Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.
Zgodnie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:
1)fundusz inwestycyjny otwarty;
2)alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.
Na podstawie art. 196 ust. 1 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny zamknięty lub specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty stosujący zasady i ograniczenia inwestycyjne funduszu zamkniętego może być utworzony jako fundusz aktywów niepublicznych lokujący co najmniej 80% wartości swoich aktywów w aktywa inne niż:
1)papiery wartościowe:
a)będące przedmiotem oferty publicznej, z wyjątkiem papierów wartościowych będących przedmiotem oferty publicznej, która nie wymaga sporządzenia prospektu na podstawie:
-art. 1 ust. 4 lit. a rozporządzenia 2017/1129, o ile jest kierowana do mniej niż 150 osób będących inwestorami kwalifikowanymi, lub
-art. 1 pkt 4 lit. b rozporządzenia 2017/1129, lub
b)dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym
- chyba że stały się one przedmiotem oferty publicznej, która wymaga sporządzenia prospektu na podstawie rozporządzenia 2017/1129, lub zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym po ich nabyciu przez fundusz;
2)instrumenty rynku pieniężnego, chyba że zostały wyemitowane przez spółki niepubliczne, których akcje lub udziały wchodzą w skład portfela inwestycyjnego funduszu.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zarówno TFI jak i Fundusze posiadają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Z uwagi na powołane przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych stwierdzam, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług - została/zostanie spełniona.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że opisane we wniosku czynności, które świadczą/będą Państwo świadczyli na rzecz TFI jak i Funduszy mieszczą się/będą mieściły się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy. W konsekwencji podlegają/będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.
Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
