Interpretacja indywidualna z dnia 20 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-1.4011.442.2025.2.AW

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku dochodowego od osób fizycznych orazzryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych oraz zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 22 września oraz 8 października 2025 r. (daty wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka cywilna X., w której jest Pani wspólnikiem wraz z synem A.A, prowadzi działalność gastronomiczną pod nazwą „A” w lokalu znajdującym się w (...). Działalność jest opodatkowana ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych według stawki 3%. W dniu (...) 2025 r. w lokalu należącym do najemcy – B, doszło do (...) z winy pracowników tej firmy. Uszkodzeniu uległ m.in. (...) współdzielona przez Pani firmę i B. Zgodnie z umową najmu, właścicielem nieruchomości oraz instalacji jest C. Spółka X jest jedynie najemcą części lokalu. W wyniku (...) poniosła Pani:

-koszty naprawy uszkodzonych instalacji i elementów technicznych – pokryte z własnych środków, a następnie zwrócone w wysokości (...) zł netto przez ubezpieczyciela ((...)),

-utracone przychody oraz inne szkody (np. zniszczone produkty) – za okres przestoju działalności (od (...).2025 do (...).2025), w łącznej kwocie (...) zł, również wypłacone z polisy sprawcy (B).

Uzupełnienie

Zwrot kosztów naprawy uszkodzonych instalacji oraz elementów technicznych, w wysokości (...) zł, zwrócony został przez (...), ubezpieczyciela sprawcy (...), czyli firmy B. Tytuł przelewu ww. kwoty to: (...).

Przed wystąpieniem (...) nie dokonywała Pani jakichkolwiek inwestycji w naprawionej instalacji oraz elementach technicznych, ponieważ nie jest Pani ich właścicielem. Na mocy podpisanej umowy najmu pomiędzy firmą X, której jest Pani wspólniczką, a C jako „Najemcą”, właścicielem (...) oraz wszystkiego innego, co znajduje się na terenie C oraz terenach do niego przyległych jest C. „Wynajmujący”, czyli w tym wypadku firma X, może jedynie korzystać z powierzchni, w której znajduje się kuchnia oraz strefa sprzedaży.

Zwrot kosztów z tytułu utraconych przychodów oraz innych szkód wypłaciło (...), ubezpieczyciel sprawcy, czyli firmy B, na podstawie przedłożonych wydruków z kasy fiskalnej za analogiczny okres roku 2024, oraz na podstawie zdjęć nienadających się do spożycia produktów.

Wskazała Pani, że zostały Pani zwrócone koszty:

-naprawa (...) należącego do C = (...) zł netto,

-uszkodzone produkty, nienadające się do spożycia (wyprodukowane (...) i innych produktów niezbędnych do produkcji) = (...) zł netto,

-zwrot kosztów z tytułu wynajmu oraz utrzymania powierzchni wspólnych w C (na podstawie „FV najemcy, czyli C”) = (...) zł netto,

-utrata przychodów z tytułu braku możliwości wykonywania działalności gospodarczej = (...) zł netto.

Łączny zwrot za ww. wyniósł = (...) zł netto.

Zwrot dotyczył utraconych korzyści z tytułu niemożliwości wykonywania działalności gospodarczej (w wysokości (...) zł), nienadających się do spożycia produktów (w wysokości (...) zł) oraz zwrot kosztów, na podstawie przedłożonych FV od „Najemcy”, z tytułu zapłaty za dzierżawę miesięczną a także opłat za utrzymanie powierzchni wspólnych w C (w wysokości (...) zł). Dodatkowo zwrot w wysokości (...) zł netto dotyczy naprawy (...), którego właścicielem jest C.

Pytania

1.Czy „odszkodowanie za utracone przychody ((...) zł)” podlega opodatkowaniu ryczałtem w wysokości 3%?

2.Czy zwrot kosztów naprawy instalacji ((...) zł), która nie stanowi majątku spółki, nie powinien podlegać opodatkowaniu ryczałtem?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Odszkodowanie za utracone przychody powinno podlegać opodatkowaniu ryczałtem według stawki 3%, jako przychód z działalności gastronomicznej.

Ad. 2.

Zwrot kosztów naprawy instalacji nie powinien podlegać opodatkowaniu ryczałtem, ponieważ nie stanowi realnego przychodu – był to wyłącznie zwrot poniesionych wydatków dotyczących mienia nienależącego do spółki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która została wyrażona w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis ten wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w tej ustawie bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z tej regulacji wynika, że przychód stanowią m.in. otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne. Przez termin „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN – 1998 r., wydanie I, tom II, str. 253), należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Na podstawie istnienia wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tych pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Według art. 10 ust. 1 pkt 3 i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są:

-pozarolnicza działalność gospodarcza,

-inne źródła.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii. Przy czym, przychodem tym są nie tylko otrzymane przychody, ale również przychody należne.

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy:

Przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

W myśl tego przepisu, wszystkie otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku przedsiębiorstwa, niezależnie od podstawy ich otrzymania są opodatkowane podatkiem dochodowym. Tego rodzaju odszkodowania pozostają w bezpośrednim związku z działalnością gospodarczą. Przychód z tytułu otrzymanych odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku przedsiębiorstwa należy zatem rozliczyć w ramach źródła przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza i wykazać w odpowiedniej ewidencji prowadzonej dla potrzeb tej działalności oraz opodatkować łącznie z pozostałymi przychodami z tej działalności, zgodnie z zasadami przewidzianymi dla wybranej formy opodatkowania.

Stosownie do art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o zastosowaniu opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określonego w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zasady opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych uregulowane są w przepisach ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 843).

Stosownie do art. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy:

Osoby fizyczne oraz przedsiębiorstwa w spadku osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej "spółką". Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zostały określone w art. 12 ww. ustawy i zależą od tego, z jakiego rodzaju działalności podatnik uzyskuje przychody.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. h) oraz art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:

‒8,5% przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym,

‒3,0% przychodów z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%.

Zaznaczyć również należy, że zgodnie z art. 12 ust. 3 ww. ustawy:

Jeżeli podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów prowadzi działalność, z której przychody są opodatkowane różnymi stawkami określonymi w ust. 1, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem, że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności. W przypadku gdy podatnik, o którym mowa w zdaniu poprzednim, nie prowadzi ewidencji w sposób zapewniający ustalenie przychodów dla każdego rodzaju działalności, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów, z tym że w przypadku osiągania również przychodów, o których mowa w:

1)ust. 1 pkt 1, ryczałt wynosi 17%;

2)ust. 1 pkt 2, ryczałt wynosi 15%;

2a)ust. 1 pkt 2a, ryczałt wynosi 14%;

2b)ust. 1 pkt 2b, ryczałt wynosi 12%;

3)ust. 1 pkt 3, ryczałt wynosi 10%;

4)ust. 1 pkt 4, ryczałt wynosi 12,5%.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że jest Pani wspólnikiem spółki X., która prowadzi działalność gastronomiczną pod nazwą „A” w lokalu znajdującym się w (...). W dniu (...) 2025 r. w lokalu należącym do najemcy – firmy B, doszło do (...) z winy pracowników tej firmy. Uszkodzeniu uległ m.in. (...) współdzielona przez Pani firmę i firmę B. Zgodnie z umową najmu, właścicielem nieruchomości oraz instalacji jest C. Spółka X jest jedynie najemcą części lokalu. Przed wystąpieniem (...) nie dokonywała Pani jakichkolwiek inwestycji w naprawionej instalacji oraz elementach technicznych, ponieważ nie jest Pani ich właścicielem.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzowała Pani, że zostały Pani zwrócone koszty:

-(...) zł netto – koszt naprawy (...) należącego do X (uszkodzonych instalacji i elementów technicznych pokrytych z własnych środków),

-(...) zł netto – koszt uszkodzonych produktów, nienadających się do spożycia (wyprodukowane (...) i innych produktów niezbędnych do produkcji),

-(...) zł netto – koszt z tytułu wynajmu oraz utrzymania powierzchni wspólnych w C,

-(...) zł netto – utrata przychodów z tytułu braku możliwości wykonywania działalności gospodarczej.

Zwrot ww. kosztów został dokonany przez (...), ubezpieczyciela sprawcy, czyli firmy B, na podstawie m.in. FV z tytułu dzierżawy miesięcznej a także opłat za utrzymanie powierzchni wspólnych w C, przedłożonych wydruków z kasy fiskalnej za analogiczny okres 2024 r. oraz na podstawie zdjęć nienadających się do spożycia produktów.

Mając na względzie przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz treść powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że odszkodowanie otrzymane od ubezpieczyciela sprawcy (...), obejmujące swoim zakresem koszt uszkodzonych produktów, koszt z tytułu wynajmu lokalu i utrzymania powierzchni wspólnych, jak również koszt naprawy (...) należącego do C, jednak użytkowanego przez Panią do świadczenia usług, niewątpliwie pozostaje w bezpośrednim związku z Pani działalnością gospodarczą i poniesionymi w ramach tej działalności kosztami.

W świetle powyższego nie sposób zgodzić się z Pani twierdzeniem, że zwrot kosztów naprawy instalacji będących własnością C nie powinien podlegać opodatkowaniu ryczałtem, ponieważ nie stanowi realnego przychodu.

W myśl art. 12 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Podatek zryczałtowany, o którym mowa w ust. 1, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania.

Zatem przedmiotem opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym jest przychód bez pomniejszenia o koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z działalności gospodarczej są również dotacje, subwencje, dopłaty, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 13 i ust. 9, i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

Według art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy:

Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Powyższy przepis wyłącza z przychodów z działalności gospodarczej kwoty zwrócone podatnikowi na pokrycie wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów tej działalności.

Odnosząc się szczegółowo do tego unormowania, należy wskazać, że „zwrot” w języku powszechnym oznacza oddanie, zwrócenie czegoś.

Użyte w art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określenie „inne wydatki” koresponduje natomiast z poprzedzającym go art. 14 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy, dotyczącym zwrotu określonego rodzaju wydatków. Przez inne wydatki należy zatem rozumieć wydatki inne niż wymienione w art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, jeżeli zwrot poniesionych wydatków dotyczyć będzie kosztów, które zgodnie z przepisami podatkowymi nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, wówczas zwrócone wydatki nie będą dla podatnika przychodem podatkowym. Takie rozwiązanie wynika literalnie z art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, posługując się zasadami wnioskowania a contrario, z treści art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mając ponadto na względzie art. 14 ust. 1 ww. ustawy, można wyprowadzić zasadę, że zwrócone wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, stanowią przychody podatnika.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, winien, w myśl tego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

-pozostawać w związku przyczynowym z przychodami lub źródłem przychodów i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

-nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

-być właściwie udokumentowany.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodów to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości.

Tym samym, skutki podatkowe związane ze zwrotem wydatków są generalnie uzależnione od tego, czy wydatki, które będą zwracane mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z przepisami, czy też nie. Jeżeli zwracane wydatki zgodnie z przepisami podatkowymi będą podlegać zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, wówczas kwota zwrotu powinna podlegać zaliczeniu do przychodów. Natomiast, jeżeli zwrot poniesionych wydatków dotyczyć będzie kosztów, które zgodnie z przepisami podatkowymi nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, wówczas zwrócone wydatki nie będą dla podatnika przychodem podatkowym.

Powyższa zasada ma zastosowanie również do podatników, którzy jako formę opodatkowania wybrali zryczałtowany podatek dochodowy od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W takim przypadku, opodatkowaniu podlega przychód, a koszty uzyskania przychodu są tylko hipotetyczne, gdyby podatnik wybrał inną formę opodatkowania.

Zatem zwrot wydatków poniesionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą dotyczy kosztów, które zgodnie z przepisami podatkowymi mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza takich wydatków z katalogu kosztów uzyskania przychodów. W rezultacie winny stanowić u Pani przychód podatkowy. W Pani sprawie opodatkowaniu podlegają wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Zgodnie z tą zasadą również otrzymany przez Panią zwrot wydatków poniesionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (w tym zwrot kosztu naprawy (...) należącego do C – uszkodzonych instalacji i elementów technicznych) stanowić będzie dla Pani przychód podlegający opodatkowaniu. Niewątpliwie bowiem przedmiotowe wydatki mają ścisły związek z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą. Wobec tego Pani, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, otrzymująca rekompensatę pieniężną w kwocie odpowiadającej poniesionym wydatkom, będzie zobowiązana uznać ten wpływ za przychód podatkowy ze źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W przypadku podatników, którzy wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej, uzyskany przychód z tytułu odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą podlega opodatkowaniu 8,5% stawką ryczałtu, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. h) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W związku z tym, właściwą stawką ryczałtu dla uzyskanego przez Panią odszkodowania, które dotyczy kosztu uszkodzonych produktów, nienadających się do spożycia, niewątpliwie stanowiących składniki majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, jest stawka ryczałtu w wysokości 8,5%, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. h) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Natomiast otrzymane odszkodowanie pokrywające koszt naprawy (...) należącego do C, jak również pokrywające koszt z tytułu wynajmu oraz utrzymania powierzchni wspólnych w C, stanowiące Pani przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej powinno być opodatkowane według stawki ryczałtu właściwej dla rodzaju prowadzonej działalności, w związku z którą ten przychód powstał. Zatem do tej części odszkodowania zastosowanie znajdzie stawka ryczałtu w wysokości 3,0%, przewidziana dla prowadzonej przez Panią działalności gastronomicznej (art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. a ustawy o ryczałcie).

Jednocześnie podkreślam, że uzyskane przez Panią przychody z tytułu odszkodowania, opisane powyżej, nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z tym przepisem (art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy):

Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Przepis art. 10 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wskazuje, które zwolnienia od podatku dochodowego mają zastosowanie do podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W myśl tego przepisu:

Zwolnienia od podatku dochodowego, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28a, 29, 29aa, 29b, 43, 46, 46c, 47a, 71a, 102a, 111, 114, 121, 121a, 122, 125, 125a, 129, 131a, 136, 137, 155 i 160 ustawy o podatku dochodowym, stosuje się odpowiednio do podatników opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

W przepisie tym nie zostało wymienione zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do otrzymanego przez Panią odszkodowania dotyczącego utraconych przychodów z tytułu braku możliwości wykonywania działalności gospodarczej, wskazać należy, co następuje.

Katalog przychodów z działalności gospodarczej zawiera art. 14 ust. 2 ww. ustawy. Zaznaczyć trzeba, że jest to katalog zamknięty, który nie przewiduje włączania do przychodów z działalności gospodarczej przychodów innych, niż w nim wskazane. Artykuł ten nie wymienia przychodu z tytułu odszkodowania za utracone korzyści jako przychodu uzyskanego z działalności gospodarczej, do ww. źródła zalicza jedynie odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej (art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W doktrynie wprost wskazuje się, iż wskazana wyżej norma nie dotyczy każdego rodzaju odszkodowania, lecz jedynie tych świadczeń, które wypłacane są w związku z wystąpieniem szkód o charakterze majątkowym w składnikach majątkowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. „Składnikami majątku, o których mowa, będą przede wszystkim środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Składniki majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą to także inne niż środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne przedmioty faktycznie wykorzystywane w prowadzonej działalności” (por. Bartosiewicz Adam, Kubacki Ryszard, PIT. Komentarz, LEX 2015).

W rozumieniu cywilistycznym szkoda polega albo na stracie, którą poniósł poszkodowany (damnum emergens) albo na pozbawieniu go korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Stratą jest pomniejszenie majątku poszkodowanego. Polega ona na uszczupleniu aktywów (np. zniszczenie, utrata lub uszkodzenie określonych składników majątkowych albo obniżenie ich wartości) albo na przybyciu pasywów (np. powstanie nowych zobowiązań albo ich zwiększenie). Szkoda związana z utraconymi korzyściami ma zawsze charakter hipotetyczny. Z reguły występuje obok rzeczywiście poniesionej straty. Postacie szkód, polegających na utraconych korzyściach są zróżnicowane. Szkoda na osobie może przykładowo oznaczać utratę (zmniejszenie) zarobków. „Utrata korzyści może też być konsekwencją zniszczenia czy też uszkodzenia rzeczy, przy czym nie musi to być rzecz przynosząca pożytki. Przykładem może być uszkodzenie samochodu wykorzystywanego do działalności gospodarczej, np. taksówki” (por. Gudowski Jacek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, WKP 2018).

Należy pokreślić, że ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał również jako jedno ze źródeł przychodów – inne źródła. Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyty w powyższym przepisie zwrot „w szczególności” oznacza, że ustawodawca jedynie przykładowo wskazał, jakie przychody należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Katalog ten nie jest więc katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że do „innych źródeł” należy zakwalifikować wszelkie przychody – w rozumieniu ustawy – których nie można zaliczyć do któregokolwiek z pozostałych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W analizowanej sprawie Pani „strata” polegała również na utracie korzyści, które mogłaby Pani osiągnąć, gdyby nie wyrządzono Pani szkody (w postaci uzyskania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej w czasie, w którym stan lokalu nie pozwalał na jej prowadzenie). Ustawodawca nie przewidział możliwości zaliczenia odszkodowania z tytułu utraconych korzyści jako bezpośrednio dotyczącego składnika majątku związanego z działalnością gospodarczą, zatem nie sposób uznać, że otrzymana kwota odszkodowania będzie przychodem z działalności gospodarczej.

Tym samym uzyskane odszkodowanie z tytułu utraconych przychodów nie jest odszkodowaniem, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W rezultacie odszkodowanie to nie może zostać opodatkowane według zasad, jakie Pani stosuje dla rozliczenia przychodów uzyskanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Wobec powyższego otrzymane odszkodowanie dotyczące utraty przychodów z tytułu braku możliwości wykonywania działalności gospodarczej stanowi przychód z innych źródeł na podstawie art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.

Z opisu sprawy wynika jednak, że ta część odszkodowania została wypłacona z ubezpieczenia sprawcy i nie dotyczy składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, zatem spełnia dyspozycję art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Zatem środki otrzymane z polisy sprawcy tytułem odszkodowania dotyczącego utraty przychodów korzystają ze zwolnienia z opodatkowania.

Reasumując:

-otrzymane odszkodowanie w wysokości (...) zł netto – pokrywające koszt naprawy (...) należącego do C – stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowany stawką ryczałtu w wysokości 3,0%, przewidzianą dla prowadzonej przez Panią działalności gastronomicznej (art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. a ustawy ozryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne);

-otrzymane odszkodowanie w wysokości (...) zł netto – koszt uszkodzonych produktów, nienadających się do spożycia (wyprodukowane (...) i innych produktów niezbędnych do produkcji) – stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowany stawką ryczałtu w wysokości 8,5%, przewidzianą dla przychodów z tytułu otrzymanych odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. h ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne);

-otrzymane odszkodowanie w wysokości (...) zł netto – koszt z tytułu wynajmu oraz utrzymania powierzchni wspólnych w C – stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowany stawką ryczałtu w wysokości 3,0%, przewidzianą dla prowadzonej przez Panią działalności gastronomicznej (art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne);

-otrzymane odszkodowanie w wysokości (...) zł netto – utrata przychodów z tytułu braku możliwości wykonywania działalności gospodarczej – stanowi przychód z innych źródeł, zwolniony od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W związku z powyższym, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Na marginesie należy zaznaczyć, że tut. organ nie jest uprawniony do dokonywania analizy załączonych do uzupełnienia wniosku dokumentów (załączników), a interpretację wydaje w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), co wynika wprost z przepisu art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa. Tym samym dołączone do wniosku dokumenty nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem stanu faktycznego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Ponadto należy podkreślić, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pani jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pani syna – wspólnika spółki cywilnej).

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy 39z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.