Interpretacja indywidualna z dnia 24 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.755.2025.2.JM
Pokrywanie przez pracodawcę kosztów ubezpieczenia KL, NNW i bagażu w ramach podróży zagranicznej stanowi dla pracownika przychód podatkowy, od którego pracodawca jest zobowiązany do poboru zaliczek na podatek dochodowy, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym. Natomiast diety i koszty biletów pokrywane przez inne podmioty nie stanowią przychodu ze stosunku pracy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- nieprawidłowe – w części dotyczącej braku obowiązków płatnika z tytułu ponoszonych na rzecz pracowników świadczeń z tytułu ubezpieczenia KL, NNW i ubezpieczenia bagażu,
- prawidłowe – w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.
Uzupełnili Państwo wniosek – na wezwania – pismem z 19 września 2025 r. (data wpływu 19 września 2025 r.) oraz pismem z 22 października 2025 r. (data wpływu 22 października 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i jego uzupełnienia
W dniu 29 maja 2025 r. Wnioskodawca (Młodszy Partner z Państwa Członkowskiego) podpisał z (…), Wielka Brytania (Wiodący Partner z Państwa Członkowskiego („…”) Umowę Konsorcjum – Projekt bliźniaczy (...). Projekt twinningowy (bliźniaczy) jest realizowane w całości ze środków Unii Europejskiej. Zgodnie z przytoczoną umową udział członków Komitetu Sterującego oraz Liderów Komponentów w posiedzeniach Komitetu, jeżeli będzie to wymagane, zostanie sfinansowany przez (…).
Członkowie Komitetu Sterującego oraz Liderzy Komponentów delegowani są do udziału w posiedzeniach Komitetu Sterującego, które odbywają się za granicą na podstawie poleceń służbowych i wykonują obowiązki w ramach stosunku pracy, który łączy ich z Wnioskodawcą za który otrzymują wynagrodzenie. W związku z udziałem w posiedzeniach ekspert/ pracownik nie otrzymuje od Wnioskodawcy należności o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2190). Zgodnie z zawartą umową zakupu biletów na samolot oraz wypłatę diet dokonuje ze swojego budżetu (…). Wnioskodawca nie otrzymał na ten cel żadnych środków w swoim budżecie twinningowym. Przed wyjazdem ekspert otrzymuje bezpośrednio od (…) na swój rachunek bankowy dzienne diety pobytowe (Compensation for Daily Subsistence) w wysokości stawki określonej przez Komisję Europejską (170 euro/dzień), która ma pokryć nocleg, wyżywienie, przejazdy i dojazdy. Z budżetu Projektu, który posiada Wnioskodawca pokrywane są jedynie koszty ubezpieczenia eksperta.
Delegowani członkowie Komitetu Sterującego, Liderzy Komponentów i Eksperci krótkoterminowi mają miejsce zamieszkania i nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.
Delegowani członkowie Komitetu Sterującego, Liderzy Komponentów i Eksperci krótkoterminowi będą wykonywać (realizować) zadania Projektu w Izraelu, Wielkiej Brytanii, Belgii lub innym kraju europejskim, w zależności od decyzji (…).
Delegowani członkowie Komitetu Sterującego i Liderzy Komponentów oraz Eksperci krótkoterminowi będą przebywać poza granicami Polski i wykonywać zadania objęte Projektem przez kilka dni (max 7).
Delegowani członkowie Komitetu Sterującego i Liderzy Komponentów oraz Eksperci krótkoterminowi nie będą przebywali poza granicami Polski powyżej 183 dni w danym roku kalendarzowym. Podróż będzie rozpoczynała się w Polsce i, po wykonaniu zadania/misji we wskazanym czasie i państwie, kończyła się w Polsce.
Obowiązek zapewnienia świadczeń w postaci biletów lotniczych, diet pobytowych, ubezpieczenia nie wynika z umowy o pracę zawartej między delegowanymi członkami Komitetu Sterującego, Liderami Komponentów i Ekspertów krótkoterminowych a Wnioskodawcą. Obowiązek zapewnienia świadczeń w postaci biletów lotniczych, diet pobytowych, ubezpieczenia nie wynika z umowy o pracę zawartej między delegowanymi członkami Komitetu Sterującego, Liderami Komponentów i Ekspertów krótkoterminowych a podmiotem brytyjskim (…). Obowiązek zapewnienia świadczeń w postaci biletów lotniczych, diet pobytowych, ubezpieczenia wynika z Umowy Konsorcjum – Projekt bliźniaczy (…).
Polisa ubezpieczeniowa obejmuje podstawowy pakiet ubezpieczeniowy, w tym co najmniej:
a)KL – ubezpieczenie kosztów leczenia w zakresie: bezpośredniej opieki lekarskiej, badań, zabiegów, zakupu lekarstw, transportu ubezpieczonego do szpitala, pobytu w szpitalu, transportu do kraju, podróży i pobytu osoby towarzyszącej, jeśli jej obecność jest niezbędna do załatwiania spraw związanych z powrotem ubezpieczonego do kraju, transport zwłok ubezpieczonego do miejsca pochówku w Polsce lub pochówku za granicą,
b)NNW – ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków,
c)ubezpieczenie bagażu od zaginięcia lub uszkodzeni
Pytanie
Czy Wnioskodawca w opisanym stanie faktycznym jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych od wymienionych wyżej świadczeń tj. wpłaconych diet pobytowych i sfinansowanych kosztów biletów na samolot przez (…) oraz sfinansowanych kosztów ubezpieczenia przez (…) z budżetu Projektu?
Państwa stanowisko w sprawie
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dzienne diety pobytowe (compensation for daily subsistence) oraz sfinansowane koszty biletów na samolot nie stanowią przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163, 340, 386, 620, 680). W świetle art. 32 ust 1 ww. ustawy: Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.
Dzienne diety pobytowe (compensation for daily subsistence) są wypłacane przez (…) bezpośrednio członkowi Komitetu Sterującego, Liderowi Komponentu i Ekspertowi krótkoterminowemu zatrudnionemu u Wnioskodawcy, ale bez pośrednictwa Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie posiada wiedzy, jak również dokumentów dotyczących daty i kwoty wypłaty dokonanej przez Wnioskodawcę. W przypadku świadczeń pieniężnych przychód powstaje w momencie wypłaty pieniędzy bądź postawienia ich do dyspozycji podatnika. Natomiast w przypadku świadczeń niepieniężnych (w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń) przychód powstaje w momencie faktycznego otrzymania tych świadczenia. Zakupu biletów na samolot dokonuje ze swojego budżetu (…) i przekazuje bezpośrednio członkowi Komitetu Sterującego, Liderowi Komponentu i Ekspertowi krótkoterminowemu zatrudnionemu u Wnioskodawcy. Z treści zawartej umowy z (…) wynika, że cyt.: „(...)”, tj. (…). W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w opisanej sprawie nie jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w rozumieniu art. 8 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym nie ciąży na nim obowiązek potrącenia i przekazywania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
W przypadku ubezpieczenia członka Komitetu Sterującego, Lidera Komponentu i Eksperta krótkoterminowego przez Wnioskodawcę ze środków Projektu, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających podróż poza granice kraju nie jest ich osobistą korzyścią, oraz nie jest dobrowolne, a leży przede wszystkim w interesie Wnioskodawcy, który w razie choroby czy wypadku pracownika za granicą zobowiązany byłby do pokrywania ewentualnych kosztów leczenia. Uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej podczas podróży nie stanowi zatem przychodu podatkowego dla członka Komitetu Sterującego, Lidera Komponentu i Eksperta krótkoterminowego, skoro służy wyłącznie zabezpieczeniu interesu Wnioskodawcy przed ponoszeniem dodatkowych kosztów.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W świetle art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przy czym, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
.Jak wynika z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
Art. 12 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Instytucja płatnika została uregulowana w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Zasadą jest, że obowiązek prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania, obliczenia i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych ciąży na podatnikach. Niemniej jednak, w odniesieniu do licznych sytuacji zasada ta została wyłączona przez ustawodawcę przez nałożenie obowiązków płatnika na podmioty wypłacające podatnikowi (stawiające do dyspozycji podatnika) należności stanowiące jego dochody (przychody).
Obowiązki płatnika zostały uregulowane w art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wynika z treści art. 32 ust. 1 ww. ustawy:
Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.
Z wniosku wynika, że jako Młodszy Partner zawarli Państwo z podmiotem brytyjskim (Wiodący Partner, …) umowę Projekt bliźniaczy. Na podstawie tej umowy Państwa pracownicy – Członkowie Komitetu Sterującego, Liderzy Komponentów oraz eksperci krótkoterminowi mający miejsce zamieszkania w Polsce delegowani są do udziału w posiedzeniach Komitetu Sterującego, które odbywają się za granicą na podstawie poleceń służbowych i wykonują obowiązki w ramach stosunku pracy, który łączy ich z Państwem i za który otrzymują wynagrodzenie. Zgodnie z przytoczoną umową udział pracowników w posiedzeniach Komitetu, jeżeli będzie to wymagane, zostanie sfinansowany przez (…). Zgodnie z zawartą umową zakupu biletów na samolot oraz wypłatę diet dokonuje ze swojego budżetu (…). Przed wyjazdem pracownik otrzymuje bezpośrednio od (…) na swój rachunek bankowy dzienne diety pobytowe (Compensation for Daily Subsistance) w wysokości stawki określonej przez Komisję Europejską (170 euro/dzień), która ma pokryć nocleg, wyżywienie, przejazdy i dojazdy. Z budżetu Projektu, który posiada Wnioskodawca pokrywane są jedynie koszty ubezpieczenia pracownika.
Wskazali Państwo, że jako pracodawca nie ponoszą na rzecz swoich pracowników świadczeń z tytułu podróży zagranicznej w postaci diet pobytowych i kosztów biletów. Obowiązek zapewnienia tych świadczeń nie wynika z umowy o pracę łączącego Państwa z pracownikiem.
Zatem wartość ww. świadczeń nie stanowi przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po Państwa stronie nie powstanie obowiązek płatnika w odniesieniu do tych świadczeń. Nie mają Państwo obowiązku pobrania zaliczek na podatek dochodowy ani obowiązku sporządzania i przekazania informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 z tego tytułu.
W tej części Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kosztów podróży w postaci sfinansowania ubezpieczenia na rzecz pracowników wyjaśniam co następuje:
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Stosownie do art. 11 ust. 2 ww. ustawy:
Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2–2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
Zgodnie natomiast z uregulowaniami zawartymi w art. 11 ust. 2a ww. ustawy:
Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:
1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4)w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
W świetle art. 12 ust. 1 ustawy:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Z art. 12 ust. 2 tej ustawy wynika, że:
Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.
Na mocy art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2–2b.
Jak wynika z treści art. 32 ust. 1 ww. ustawy:
Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.
Na podstawie art. 38 ust. 1 ww. ustawy:
Płatnicy, o których mowa w art. 32–35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.
Z wniosku i uzupełnienia wynika, że na podstawie zawartej przez Państwa Umowy Konsorcjum zostali Państwo zobowiązani do pokrycia na rzecz pracowników przebywających w zagranicznych podróżach służbowych do pokrycia kosztów ubezpieczenia eksperta. Polisa ubezpieczeniowa obejmuje podstawowy pakiet ubezpieczeniowy, w tym co najmniej:
a)KL – ubezpieczenie kosztów leczenia w zakresie: bezpośredniej opieki lekarskiej, badań, zabiegów, zakupu lekarstw, transportu ubezpieczonego do szpitala, pobytu w szpitalu, transportu do kraju, podróży i pobytu osoby towarzyszącej, jeśli jej obecność jest niezbędna do załatwiania spraw związanych z powrotem ubezpieczonego do kraju, transport zwłok ubezpieczonego do miejsca pochówku w Polsce lub pochówku za granicą,
b)NNW – ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków,
c)Ubezpieczenie bagażu od zaginięcia lub uszkodzenia.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w orzecznictwie.
Zauważyć trzeba, że w uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż na gruncie tej ustawy termin „nieodpłatne świadczenie” ma „szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kwestia rozumienia pojęcia „innych nieodpłatnych świadczeń” – w kontekście świadczeń pracowniczych – była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13 wskazał na obiektywne kryteria, którymi należy się kierować przy określaniu, czy w analizowanym przypadku mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem na rzecz pracownika. Przede wszystkim kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leży w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w majątku pracownika. Zastosowanie tego obiektywnego kryterium wyróżnienia świadczeń będących przychodem pracownika, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, prowadzi do wniosku, że zaoszczędzenie wydatku przez pracownika może stanowić przysporzenie objęte podatkiem dochodowym. Taka ocena jest jednak poprawna tylko wtedy, gdy świadczenia te pracodawca spełnia na wniosek pracownika lub dysponując uprzednią zgodą pracownika na ich przyjęcie. Zgoda pracownika na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie – z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej – jest celowe i przydatne, leży w jego interesie.
W konsekwencji, „zdaniem Trybunału, przeprowadzona powyżej analiza pozwala na określenie cech istotnych kategorii „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy przyjąć, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:
- po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
- po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
- po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnie pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Jeżeli którykolwiek z warunków nie zostanie spełniony, nieodpłatnego świadczenia nie będzie można uznać za przychód pracownika.
W kontekście pierwszego warunku, Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że „inne nieodpłatne świadczenia” na rzecz pracownika mogą być uznane za jego dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tylko pod warunkiem, że rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie przez niego wydatków. Ustalenie tej okoliczności zależy od tego, czy pracownik skorzystał ze świadczenia w pełni dobrowolnie. Zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie – z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej – jest celowe i przydatne, leży w jego interesie. Oznacza to, że w braku świadczenia pracownik musiałby ponieść wydatek. W konsekwencji, przyjęcie świadczenia oferowanego przez pracodawcę oznacza uniknięcie tego wydatku.
Formułując drugi warunek Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił, że dla oceny czy świadczenie leżało w interesie pracownika, istotne jest czy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Trybunał Konstytucyjny – w ślad za uchwałami NSA – uznał, że w zakres nieodpłatnego świadczenia, jako przychodu wchodzą wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, „których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W konsekwencji, aby wartość świadczenia podlegała opodatkowaniu, po stronie pracownika musi pojawić się dochód, czyli korzyść majątkowa. Korzyść ta może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. W wyniku takiego świadczenia w majątku pracownika nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale ponieważ znaczenie dochodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest szersze, zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny zauważył, że w sytuacji, gdy nieodpłatne świadczenie zostało przyjęte jako warunek niezbędny do zgodnego z prawem wykonania pracy – po stronie pracownika nie pojawia się korzyść, która mogłaby być objęta podatkiem dochodowym.
Odnosząc się natomiast do trzeciego warunku, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że przychód powstaje, gdy można zindywidualizować świadczenie, określić jego wartość pieniężną oraz skonkretyzować odbiorcę.
Mając powyższe na uwadze Trybunał Konstytucyjny zauważył, że w sytuacji, gdy otrzymane przez pracownika nieodpłatne świadczenie stanowi świadczenie, na które pracownik wyraził zgodę, które zostało spełnione w jego interesie i oznacza realne przysporzenie mu korzyści, problem ustalenia podstawy opodatkowania w zasadzie ulega rozwiązaniu.
W świetle powyższego zauważyć należy, że nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty jest świadczeniem podlegającym podatkowi dochodowemu, podobnie jak nie każde tego rodzaju świadczenie jest wyłączone spod regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, jak słusznie zauważył Trybunał Konstytucyjny ze względu na otwarty i rozwijający się katalog świadczeń oferowanych przez pracodawców – nie jest możliwe enumeratywne wyliczenie w ustawie podatkowej wszystkich nieodpłatnych przysporzeń, które zgodnie z zasadą powszechności przedmiotowej podatku dochodowego powinny być przez ustawodawcę uwzględnione.
Powyższe prowadzi do wniosku, że – w sytuacji, gdy pracownikom są oferowane świadczenia, które leżą niejako wpół drogi między gratyfikacją (rzeczową czy w postaci usługi), przyznaną pracownikowi jako element wynagrodzenia za pracę, która jest objęta podatkiem dochodowym, a wymaganymi przez odpowiednie przepisy świadczeniami ze strony pracodawcy, które służą stworzeniu odpowiednich warunków pracy (przepisy bhp) i które są zwolnione z tego podatku – każda sprawa wymaga jej rozpatrzenia z uwzględnieniem wszystkich elementów dotyczących wykonywanej pracy, tj. w szczególności postanowień umowy o pracę, charakteru pracy oraz obowiązków pracodawcy wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy.
W tym miejscu warto przytoczyć chociażby wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 września 2019 r. sygn. akt II FSK 3365/17, w którym wskazano:
„(…) w uzasadnieniu wyroku (pkt 3.4.3.) Trybunał stwierdził, że „sytuacja jest zupełnie oczywista w razie wskazania w umowie o pracę określonych świadczeń, które pracodawca będzie wypełniał na rzecz pracownika (mieszkanie służbowe, bilet miesięczny, pakiet ubezpieczenia zdrowotnego, dowóz do pracy itp.). Akceptując warunki umowy pracownik wyraża zgodę na przyjęcie tych świadczeń, w istocie traktując je jako – stanowiący część dochodu – element wynagrodzenia za pracę. Zdaniem Trybunału, kwalifikacja prawnopodatkowa tego rodzaju świadczeń nie powinna ulec zmianie, jeśli zostaną one zaproponowane w trakcie trwania stosunku służbowego czy stosunku pracy, zawsze jednak po uzyskaniu zgody pracownika. Zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie – z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej – jest celowe i przydatne, leży w jego interesie. Oznacza to, że w braku świadczenia ze strony pracodawcy pracownik musiałby ponieść wydatek. W konsekwencji: przyjęcie świadczenia oferowanego przez pracodawcę oznacza uniknięcie tego wydatku”.
Pogląd ten nie jest odosobniony, zarysowany problem był wielokrotnie przedmiotem analizy i oceny Naczelnego Sądu Administracyjnego, np. wyrok z 29 listopada 2018 r. sygn. akt II FSK 799/18, wyrok z 6 marca 2020 r. sygn. akt II FSK 800/18, wyrok z 5 lutego 2020 r. sygn. akt II FSK 677/18.
Analizując ww. przesłanki wskazać zatem należy, że w opisanym stanie faktycznym pierwsza z nich została spełniona, albowiem skoro pracownik w związku z zagraniczną podróżą przyjmuje od pracodawcy wykupione przez niego ubezpieczenie, to uznać należy, że wyraża zgodę, na objęcie go zakresem ww. ubezpieczenia.
Odnosząc się do drugiego warunku Trybunału Konstytucyjnego - otrzymane przez pracownika świadczenie w postaci sfinansowanego ubezpieczenia stanowi dla niego realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Korzyść ta może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. Taka też sytuacja ma miejsce w przedmiotowym przypadku – Państwa pracownik, uzyskuje dochody w postaci zaoszczędzenia wydatków, które ponieśliby, gdyby nie otrzymali nieodpłatnego świadczenia od Państwa, tj. gdyby Państwo nie sfinansowali tego ubezpieczenia.
Dodatkowo należy zauważyć, że na podstawie §2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2023 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2190):
Z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:
1)diety;
2)zwrot kosztów:
a)przejazdów,
b)dojazdów środkami komunikacji miejscowej,
c)noclegów,
d)innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Z kolei, § 19 ust. 1 ww. rozporządzenia stanowi, że:
W przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą.
Na podstawie § 19 ust. 2 ww. rozporządzenia:
Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, następuje ze środków pracodawcy, z wyjątkiem świadczeń gwarantowanych udzielonych zgodnie z przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej, o których mowa w art. 5 pkt 32 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm.).
W świetle § 19 ust. 3 ww. rozporządzenia:
Nie podlegają zwrotowi koszty zakupu leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, koszty zabiegów chirurgii plastycznej i kosmetycznych oraz koszty nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych lub okularów.
Jak wynika z § 19 ust. 4 ww. rozporządzenia
W razie zgonu pracownika za granicą, pracodawca pokrywa koszty transportu zwłok do kraju.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzam, że obowiązek pracodawcy do zapewnienia pracownikom świadczeń w postaci ubezpieczenia KL (ubezpieczenie kosztów leczenia w zakresie: bezpośredniej opieki lekarskiej, badań, zabiegów, zakupu lekarstw, transportu ubezpieczonego do szpitala, pobytu w szpitalu, transportu do kraju, podróży i pobytu osoby towarzyszącej, jeśli jej obecność jest niezbędna do załatwiania spraw związanych z powrotem ubezpieczonego do kraju, transport zwłok ubezpieczonego do miejsca pochówku w Polsce lub pochówku za granicą) wynika z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2023 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Wtedy też pracodawca zabezpiecza siebie przed ewentualną koniecznością zwrotu z własnych środków kosztów leczenia poniesionych przez pracownika podczas podróży służbowej, a w przypadku zgonu pracownika za granicą, pokrycia kosztów transportu jego zwłok do kraju. W tym przypadku świadczenia w postaci ubezpieczenia nie stanowią dla pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jednakże z opisu sprawy wynika, że w związku z udziałem w posiedzeniach ekspert/pracownik nie otrzymuje od Państwa należności, o których mowa w ww. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Tym samym, sytuacja, o której mowa powyżej nie ma w Państwa przypadku miejsca. Państwo jako pracodawca dobrowolnie finansują ekspertom/pracownikom ubezpieczenie w podróży zagranicznej. W wyniku takiego świadczenia w majątku pracownika nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale prowadzi do zaoszczędzenia przez niego wydatków.
Ponadto, wysyłając pracowników w podróż służbową poza granice kraju – co do zasady – nie mają Państwo obowiązku pokrywania wydatków związanych z ubezpieczeniem obejmującym swoim zakresem ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wydatków oraz koszty ubezpieczenia bagażu. Wydatki poniesione na ten cel mają za zadanie ochronę interesów pracownika i to pracownik powinien zadbać o wykupienie polisy ubezpieczeniowej.
Sytuacja, w której składka ubezpieczeniowa opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa, jest ona bowiem odstępstwem od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy. Gdyby bowiem pracodawca nie sfinansował własnym majątkiem kosztów polisy ubezpieczeniowej takie wydatki musiałaby z własnych środków ponieść osoba wysłana w podróż służbową. Tym samym, odniosła ona realną korzyść poprzez fakt, że nie poniosła ona uszczerbku we własnym majątku.
Zatem, druga przesłanka wymieniona w ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego została spełniona.
Została spełniona również trzecia przesłanka, o której mowa w tym wyroku. Ubezpieczenie nie jest dostępne dla wszystkich Państwa pracowników, lecz tylko dla Członka Komitetu Sterującego, Lidera Komponentu oraz Eksperta krótkoterminowego odbywającego podróż poza granice kraju. Korzyść ta jest zatem wymierna i przypisana indywidualnie pracownikowi. Znają bowiem Państwo ilość Członków Komitetu Sterującego, Liderów Komponentu oraz Ekspertów krótkoterminowych odbywających podróż zagraniczną (delegują ich Państwo do wykonania swoich obowiązków na podstawie poleceń służbowych), a także wielkość opłacanej składki.
Skoro wszystkie warunki, o których mowa w wyroku Trybunału Konstytucyjnego sygn. K 7/13 zostały spełnione, to świadczenie w postaci ubezpieczenia KL, NNW oraz bagażu stanowi w świetle prawa podatkowego przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Dlatego też, pokrywanie przez Państwo kosztów ubezpieczenia skutkuje powstaniem po stronie członków Komitetu Sterującego oraz Liderów Komponentów oraz Ekspertów krótkoterminowych przychodu z nieodpłatnych świadczeń, który należy zakwalifikować do przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy, od którego Państwo jako płatnik jesteście zobowiązani do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a także przekazania informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 z tego tytułu.
W tej części Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
