Interpretacja indywidualna z dnia 8 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.689.2025.1.JG
Przychody ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2, odbywającej się poza giełdą, należy kwalifikować do innych źródeł przychodów, a nie do zysków kapitałowych, ponieważ nie są to instrumenty pochodne, jak definiuje ustawa o CIT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
X (dalej: „X”, „Spółka”) jest spółką z siedzibą w Polsce i polskim rezydentem podatkowym. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.
Przedmiotem działalności Spółki jest działalność w zakresie (…). Ze względu na zakres i rodzaj prowadzonej działalności, Spółka wykorzystuje instalacje, które w trakcie eksploatacji emitują gazy cieplarniane. Z tego względu, wobec Spółki mają zastosowanie zasady dotyczące unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (dalej: „EU ETS”) i tym samym przepisy ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. W związku z tym Spółka posiada uprawnienia do emisji, które uprawniają do wprowadzania do atmosfery dwutlenku węgla we wskazanej w uprawnieniach ilości.
Uprawnienia do emisji mogą być wykorzystywane w następujący sposób:
·na własne potrzeby w celu umorzenia uprawnień do emisji na danej instalacji,
·mogą zostać zdeponowane na potrzeby wykorzystania w następnym roku,
·mogą zostać sprzedane lub przenoszone pomiędzy instalacjami, do których podmiot posiada tytuł prawny.
Wniosek o interpretację prawa podatkowego dotyczy sytuacji, w której Spółka zdecydowałaby się na sprzedaż praw do emisji CO2 innemu podmiotowi poprzez właściwą umowę polegającą na fizycznym przekazaniu uprawnień do emisji za określoną cenę na rynku pozagiełdowym (dalej: „transakcja”).
X jest podatnikiem podatku CIT w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka składa właściwe deklaracje i rozlicza podatki. Z uwagi na plan sprzedaży uprawnień do emisji CO2 pojawiła się wątpliwość dotycząca skutków tej sprzedaży na gruncie ustawy o CIT tj. czy taka transakcja zostałaby uznana za przychód z zysków kapitałowych określonych w art. 7b ustawy.
Należy również nadmienić, że jak wskazano wcześniej, Spółka planuje dokonać sprzedaży na rynku pozagiełdowym. Sprzedaż zostanie dokonana poprzez fizyczne przeniesienie uprawnień.
Transakcja zostanie rozliczona po cenie ustalonej w chwili zawarcia umowy, a do jej rozrachunku (czyli faktycznego przeniesienia środków finansowych lub papierów wartościowych między rachunkami kontrahentów) dojdzie najpóźniej w drugim dniu roboczym po jej zawarciu.
Oznacza to, że Spółka nie planuje korzystać z instrumentów finansowych takich jak kontrakty Future czy Forward. Transakcja ta będzie mieć charakter rzeczywisty (dojdzie do dostawy instrumentu bazowego w postaci uprawnień do emisji CO2, a nie spekulacyjny (polegający np. na przedterminowym rozwiązaniu kontraktu).
Pytanie
Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w przypadku sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach transakcji, Spółka powinna rozpoznać dochód/stratę na sprzedaży w innych źródłach przychodów?
Państwa stanowisko w sprawie
Spółka stoi na stanowisku, że przychód ze sprzedaży opisanej w zdarzeniu przyszłym nie jest przychodem w rozumieniu art. 7b ustawy o CIT, a zatem dochód (strata) ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach transakcji powinien być rozpoznany w innych źródłach przychodów.
Uzasadnienie stanowiska Spółki:
1. Przepisy ustawy o CIT
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT:
„Za przychody z zysków kapitałowych uważa się:
przychody:
a)z praw majątkowych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7, z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych oraz praw wytworzonych przez podatnika,
b)z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych,
c)z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania,
d)z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze dotyczącej praw, o których mowa w lit. a-c,
e)ze zbycia praw, o których mowa w lit. a–c,
f)z wymiany waluty wirtualnej na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub z regulowania innych zobowiązań walutą wirtualną”.
Ponad wszelką wątpliwość przychody z tytułu sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach transakcji nie należą do kategorii przychodów określonych w art. 7b ust. 1-5 oraz w art. 7b ust. 6 lit. a oraz lit. c-f.
W ocenie Spółki, o ile przychód ten nie jest przychodem z pochodnych instrumentów finansowych, to należy klasyfikować go do przychodów z pozostałej działalności podatnika, a nie do przychodu z zysków kapitałowych.
Ustalenie czy sprzedaż uprawnień do emisji CO2 jest przychodem z pochodnych instrumentów finansowych wymaga kompleksowej analizy ustawy o CIT oraz dokonania wykładni systemowej przepisów prawa. Zgodnie ze słowniczkiem definicji legalnych zawartym w art. 4a ustawy o CIT, a dokładniej w art. 4a pkt 22 „ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi”.
Należy zatem stwierdzić, że jeżeli taki rodzaj transakcji nie został wymieniony we właściwych przepisach ustawy o obrocie instrumentami finansowymi to nie jest ona pochodnym instrumentem finansowym, a tym samym nie może być określona jako przychód z zysków kapitałowych.
2. Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi
Art. 2 UOIF określa co jest instrumentem finansowym w rozumieniu wskazanej ustawy. Jednocześnie, zgodnie z przepisami ustawy o CIT, część z tych instrumentów (określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i) stanowią pochodne instrumenty finansowe. Oznacza to, że pozostałe instrumenty określone w art. 2 ustawy o instrumentach finansowych nie stanowią pochodnych instrumentów finansowych.
Innymi słowy, aby uznać że dana transakcja nie była realizowana w oparciu o pochodny instrument finansowy musi zostać spełniony jeden z dwóch następujących warunków:
·nie został on wymieniony w art. 2 ust. 1 lit. c-i UOIF lub,
·został wymieniony w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a-b lub lit. j UOIF.
Brzmienie art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i wskazuje, że „pochodnymi instrumentami finansowymi” w rozumieniu ustawy są:
2) niebędące papierami wartościowymi: (...)
c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,
d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,
f) niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
h) kontrakty na różnicę,
i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych”.
Uprawnienia do emisji są natomiast, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. j, uznawane za „instrument finansowy”, ale nie za pochodny instrument finansowy.
Jednocześnie transakcji nie można uznać za dotyczącej „innych pochodnych instrumentów finansowych”. Definicja instrumentów pochodnych określonej w art. 3 ust. 1 pkt 28a, określa że „rozumie się przez to opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena lub wartość zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników, oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego”. Tymczasem transakcja opisana przez Spółkę w zdarzeniu przyszłym nie uzależnia wartości bezpośredniej lub pośredniej od instrumentu bazowego, ponieważ dotyczy ona przeniesienia własności za wartość określoną w umowie na rynku pozagiełdowym (OTC).
Ponadto, z treści § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra finansów z dnia 17 listopada 2024 r. w sprawie uznawania i metod wyceny oraz ujawniania i prezentacji instrumentów finansowych wynika, iż instrumentem pochodnym jest instrument finansowy, którego:
„a) wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny instrumentu finansowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości oraz
b) zawarcie, w tym nabycie lub wystawienie, nie wymaga żadnych wydatków lub wpływów początkowych lub wymaga początkowej inwestycji netto mniejszej niż byłaby wymagana dla innych rodzajów kontraktów, dla których oczekuje się podobnych reakcji na zmiany czynników rynkowych przy założeniu, że w przypadku zmiennej nie- finansowej zmienna ta nie jest specyficzna dla żadnej ze stron kontraktu oraz
c) rozliczenie nastąpi w przyszłości oraz
d) rozliczenie nastąpi przez przekazanie instrumentu bazowego, przekazanie innych aktywów finansowych lub przez przekazanie aktywów finansowych o wartości równej różnicy między bieżącą ceną rynkową instrumentu bazowego i jego ceną umowną”.
Przy czym, zgodnie z interpretacjami organów podatkowych, warunki te muszą zostać spełnione łącznie.
Transakcja polegająca na zawarciu umowy po obowiązującej cenie i do przeniesienia prawa własności uprawnienia do emisji najpóźniej w drugim dniu roboczym po zawarciu transakcji nie spełnia zatem kryteriów wskazanych w definicji.
Co więcej, nawet gdyby uznać, że spełniona została część którejś z definicji zawartych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i, to i tak nie można by uznać instrumentu za pochodny instrument finansowy w rozumieniu ustawy o CIT. Wynika to z faktu, że każda transakcja odpowiada maksymalnie jednej ze wskazanych w art. 2 definicji.
Tymczasem, nie ulega wątpliwości, że jeżeli zdarzenie przyszłe dotyczy sprzedaży uprawnień do emisji (w rozumieniu ustawy o CO2) to transakcja dotyczy instrumentu finansowego określonego w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. j. Mając to na uwadze, jak wskazaliśmy wcześniej, jeżeli transakcja dotyczy instrumentu finansowego określonego w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a-b lub lit. j to nie jest to transakcja z wykorzystaniem pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu ustawy o CIT.
Należy zatem uznać, że jeżeli sprzedaż nie obejmuje sprzedaży pochodnego instrumentu finansowego to zastosowania nie znajduje art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b, a tym samym nie dochodzi do powstania przychodu z zysków kapitałowych. W takiej sytuacji, w ocenie Spółki, należy uznać, że przychody ze sprzedaży uprawnień do emisji stanowią inne przychody związane z pozostałą działalnością gospodarczą podatnika.
3. Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w podobnych sprawach
Powyższe stanowisko Spółki zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”).
W interpretacji z dnia 29 maja 2024 r. o nr. 0111-KDIB2-1.4010.142.2024.2.AR Dyrektor KIS potwierdził stanowisko podmiotu występującego o interpretację indywidualną przepisów dotyczących art. 7b ustawy o CIT. Podmiot występujący zadał zbliżone pytanie do pytania X dotyczącego uznania sprzedaży uprawnień do emisji w ramach transakcji za dochód (stratę) na sprzedaży w innych źródłach dochodu.
Dyrektor KIS w obszernym uzasadnieniu potwierdził stanowisko wskazane przez podmiot wnioskujący. W interpretacji uznano, że „w przypadku transakcji, których przedmiotem będzie sprzedaż uprawnień do emisji CO2 na rynku SPOT, tj. na rynku giełdowym z ceną giełdową z dnia zlecenia sprzedaży, z niezwłoczną realizacją dostawy i niezwłoczną zapłatą - przyjąć należy, że ich cechy skutkują, iż będą one samoistnymi transakcjami i nie będą zabezpieczać żadnej innej transakcji Spółki ani nie będą z inną transakcją w jakikolwiek sposób powiązane.
Przedmiotem transakcji SPOT będzie sprzedaż instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2 zostały wymienione jako instrumenty finansowe w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy o obrocie instrumentami finansowymi), który to instrument finansowy nie jest pochodnym instrumentem finansowym w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o CIT. Wskazanych transakcji nie można zakwalifikować jako transakcji dotyczącej pochodnych instrumentów finansowych z udziałem instrumentu bazowego, w postaci uprawnień do emisji CO2. Nie są to bowiem kontrakty terminowe a także opcje, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym miałby być inny instrument finansowy lub pochodny instrument finansowy, w rozumieniu art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub towar lub inny przedmiot rozumiany jako instrument bazowy od którego uzależniona byłaby cena instrumentu pochodnego, w rozumieniu ustawy o CIT. Sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach transakcji SPOT nastąpi na rynku natychmiastowym a cena sprzedaży tego instrumentu finansowego wynikać będzie z ceny giełdowej z dnia sprzedaży.
W powyższych okolicznościach, przychody ze zbycia instrumentu finansowego jakim są uprawnienia do emisji CO2 nie mogą być zaliczone do źródła przychodów - zyski kapitałowe, gdyż przedmiot sprzedaży nie jest pochodnym instrumentem finansowym, co skutkuje, że przychody osiągnięte ze zbycia tego instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) powinny być zaliczane do przychodów z pozostałej działalności podatnika. Wynik z tej transakcji powinien być kwalifikowany przez Państwa do źródła przychodów z innych źródeł”.
W przypadku X zachodzą okoliczności, które tym bardziej wskazują na brak powstania przychodu z zysków kapitałowych. Spółka również zamierza sprzedać uprawnienia do emisji CO2, lecz planuje dokonać tego nie w obrocie giełdowym (rynek SPOT), w obrocie pozagiełdowym w ramach zawartej umowy sprzedaży. Zatem, mając powyższą interpretację na uwadze należy uznać, że nie jest to przychód z zysków kapitałowych, a tym samym powinien być traktowany jako przychody z innych źródeł.
Interpretacja przepisów prawa z zakresu ustawy o CIT, ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz praktyka interpretacyjna Dyrektora KIS potwierdzają stanowisko Spółki przedstawione w przedmiotowym wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Należy w tym miejscu zauważyć, że przychody podatników podatku dochodowego od osób prawnych zostały rozdzielone na źródła:
·z zysków kapitałowych oraz
·z innych źródeł.
Wydzielając źródło przychodów z zysków kapitałowych na gruncie ww. ustawy, ustawodawca zamieścił w ustawie katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do tego źródła. Katalog ten został zawarty w art. 7b ustawy o CIT.
Stosownie do art. 7b ust. 1 ustawy o CIT:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się:
1) przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym:
a) dywidendy, nadwyżki bilansowe w spółdzielniach oraz otrzymane przez uczestników funduszy inwestycyjnych lub instytucji wspólnego inwestowania dochody tego funduszu lub tej instytucji, w przypadku gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych,
b) przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości,
c) przychody z wystąpienia wspólnika ze spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
d) przychody ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
e) wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3,
f) równowartość zysku osoby prawnej oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przeznaczonego na podwyższenie jej kapitału zakładowego, równowartość nadwyżki bilansowej spółdzielni przeznaczonej na podwyższenie funduszu udziałowego oraz równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej osoby prawnej lub spółki,
g) dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału podmiotów lub
h) przychody wspólnika spółki dzielonej, z wyjątkiem podziału przez wyodrębnienie, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
i) zapłata, o której mowa w art. 12 ust. 4d,
j) wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, z tym że przychód określa się na dzień przekształcenia,
k) odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3,
l) odsetki od pożyczki udzielonej osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, jeżeli wypłata odsetek od takiej pożyczki lub ich wysokość uzależnione są od osiągnięcia zysku przez tę osobę prawną lub spółkę lub od wysokości tego zysku (pożyczka partycypacyjna),
m) przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej,
n) przychód ze zmniejszenia kapitału akcyjnego w prostej spółce akcyjnej;
1a) przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów;
1b) przychody uzyskane w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną, wystąpienia wspólnika z takiej spółki lub zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce, jeżeli Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia otrzymanych składników majątku;
2) przychody z tytułu wniesienia do osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, wkładu niepieniężnego;
3) inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym:
a) przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia,
b) przychody uzyskane w wyniku wymiany udziałów;
4) przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną;
5) przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności wynikających z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych;
6) przychody:
a) z praw majątkowych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7, z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych oraz praw wytworzonych przez podatnika,
b) z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych,
c) z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania,
d) z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze dotyczącej praw, o których mowa w lit. a-c,
e) ze zbycia praw, o których mowa w lit. a-c,
f) z wymiany waluty wirtualnej na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub z regulowania innych zobowiązań walutą wirtualną.
Zgodnie z art. 4a pkt 22 ustawy o CIT:
Ilekroć w ustawie mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Stosownie natomiast do art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 722 ze zm.):
Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:
a) tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
b) instrumenty rynku pieniężnego,
c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,
d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,
f) niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
h) kontrakty na różnicę,
i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
j) uprawnienia do emisji.
W świetle art. 3 ust. 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi:
Ilekroć w ustawie jest mowa o instrumentach pochodnych - rozumie się przez to opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena lub wartość zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników, oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.
Zgodnie z § 2 pkt 4-8 rozporządzenia Ministra Finansów z 17 listopada 2024 r. w sprawie uznawania i metod wyceny oraz ujawniania i prezentacji instrumentów finansowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1750) wynika, że:
Użyte w rozporządzeniu pojęcia oznaczają:
4) instrument pochodny - kontrakt, którego:
a) wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny instrumentu finansowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości, oraz
b) zawarcie, w tym nabycie lub wystawienie, nie wymaga żadnych wydatków lub wpływów początkowych lub wymaga początkowej inwestycji netto mniejszej niż byłaby wymagana dla innych rodzajów kontraktów, dla których oczekuje się podobnych reakcji na zmiany czynników rynkowych przy założeniu, że w przypadku zmiennej niefinansowej zmienna ta nie jest specyficzna dla żadnej ze stron kontraktu, oraz
c) rozliczenie nastąpi w przyszłości, oraz
d) rozliczenie nastąpi przez przekazanie instrumentu bazowego, przekazanie innych aktywów finansowych lub przez przekazanie aktywów finansowych o wartości równej różnicy między bieżącą ceną rynkową instrumentu bazowego i jego ceną umowną;
5) instrument zabezpieczający - instrument pochodny, w tym wbudowany instrument pochodny, a także składnik aktywów finansowych lub składnik zobowiązań finansowych niebędący instrumentem pochodnym, co do których oczekuje się, że ich wartość godziwa lub związane z nimi przepływy pieniężne skompensują w całości lub w części zmiany wartości godziwej zabezpieczanej pozycji lub związanych z nią przepływów pieniężnych;
6) kontrakt forward - instrument pochodny nakładający na jedną stronę obowiązek dostarczenia, a na drugą odbioru określonych aktywów w określonym terminie w przyszłości i po określonej umownej cenie, w tym cenie zmiennej, ustalonej w momencie zawierania kontraktu;
7) kontrakt futures - instrument pochodny o określonej standardowej charakterystyce, będący przedmiotem obrotu rynkowego, nakładający na jedną stronę obowiązek dostarczenia, a na drugą odbioru określonych aktywów w określonym terminie w przyszłości i po określonej umownej cenie, w tym cenie zmiennej, ustalonej w momencie zawierania kontraktu;
8) kontrakt swap - instrument pochodny przewidujący zamianę przyszłych płatności lub aktywów finansowych na warunkach z góry określonych przez strony.
Warto w tym miejscu wskazać dodatkowo, że w przypadku transakcji terminowych wyróżniamy transakcje:
·nierzeczywiste, w których nie następuje fizyczna dostawa instrumentu bazowego, natomiast realizacja transakcji jest dokonywana poprzez rozliczenie między stronami różnicy cen, oraz
·rzeczywiste, w których następuje faktyczne przeniesienie prawa własności ze sprzedającego na kupującego w drodze fizycznego dostarczenia instrumentu bazowego kupującemu przez sprzedającego, w określonym terminie i miejscu w zamian za ekwiwalent pieniężny.
Uwzględniając powołane wyżej przepisy wskazać należy, że kwalifikując przychody osiągane w związku z transakcjami z udziałem instrumentów finansowych należy ustalić, czy spełniają one ustawową definicję pochodnych instrumentów finansowych, o których mowa w art. 4a pkt 22 ustawy o CIT. Jedynie w przypadku instrumentów spełniających ww. definicję można bowiem mówić o przychodach z zysków kapitałowych. W odniesieniu natomiast do instrumentów nie spełniających tej definicji, przychody osiągnięte z ich udziałem będą stanowiły przychody z innych źródeł.
Jednocześnie, przy prawidłowym kwalifikowaniu przychodu do odpowiedniego źródła, należy określić również charakter danej transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych.
Z literalnej wykładni przepisu art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o CIT wynika, że co do zasady, przychody osiągane z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych (w rozumieniu ustawy o CIT), powinny być kwalifikowane do źródła „zyski kapitałowe”. Wyjątek dotyczy jednak pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych (tj. instrumentów zabezpieczających przychody/koszty z pozostałej działalności podatnika), które powinny być zaliczane do przychodów z innych źródeł.
W związku z powyższym, do źródła przychodów z innych źródeł (tj. z pozostałej działalności podatnika) powinny być kwalifikowane przychody osiągane przez podatnika z tytułu realizacji transakcji z udziałem:
(i)instrumentów, które nie posiadają na gruncie ustawy o CIT statusu pochodnych instrumentów finansowych oraz
(ii)pochodnych instrumentów finansowych (w rozumieniu ustawy o CIT), których celem jest zabezpieczenie dochodu z pozostałej działalności podatnika.
Natomiast przychody (straty) z tytułu realizacji transakcji z udziałem pozostałych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o CIT (tj. np. o charakterze niezabezpieczającym przychodów/kosztów podatnika) należy kwalifikować do źródła „zyski kapitałowe”.
Pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym to takie instrumenty, które stanowią samoistne, niezależne operacje (nie związane z przedmiotem działalności podatnika), mające na celu osiągnięcie zysku z posiadanego kapitału. Natomiast instrumenty o charakterze zabezpieczającym to instrumenty, nie stanowiące samoistnych, niezależnych operacji zawieranych w celu osiągnięcia zysku z posiadanego kapitału, mające na celu zapewnienie stosownego zabezpieczenia dla określonego rodzaju działalności podmiotu w szczególności zabezpieczenie przychodów/kosztów tej działalności).
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Państwa Spółka zamierza sprzedać prawa do emisji CO2 innemu podmiotowi poprzez właściwą umowę polegającą na fizycznym przekazaniu uprawnień do emisji za określoną cenę na rynku pozagiełdowym.
Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia źródła przychodu w jakim winniście Państwo rozpoznać przychód z tytułu ww. sprzedaży praw do emisji CO2.
Odnosząc powyższe rozważania do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego należy wskazać, że przedmiotem opisanej transakcji będzie sprzedaż instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2 zostały wymienione jako instrumenty finansowe w art. 2 ust.1 pkt 2 lit. j ustawy o obrocie instrumentami finansowymi), który to instrument finansowy nie jest pochodnym instrumentem finansowym w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o CIT. Wskazanej transakcji nie można zakwalifikować jako transakcji dotyczącej pochodnych instrumentów finansowych z udziałem instrumentu bazowego, w postaci uprawnień do emisji CO2. Nie są to bowiem kontrakty terminowe a także opcje, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym miałby być inny instrument finansowy lub pochodny instrument finansowy, w rozumieniu art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub towar lub inny przedmiot rozumiany jako instrument bazowy od którego uzależniona byłaby cena instrumentu pochodnego, w rozumieniu ustawy o CIT. Sprzedaż uprawnień do emisji CO2 w ramach przedstawionej transakcji nastąpi poprzez właściwą umowę polegającą na fizycznym przekazaniu uprawnień do emisji za określoną cenę na rynku pozagiełdowym.
W powyższych okolicznościach, przychody ze zbycia instrumentu finansowego jakim są uprawnienia do emisji CO2 nie mogą być zaliczone do źródła przychodów – zyski kapitałowe, gdyż przedmiot sprzedaży nie jest pochodnym instrumentem finansowym, co skutkuje, że przychody osiągnięte ze zbycia tego instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) powinny być zaliczane do przychodów z pozostałej działalności podatnika. Wynik z tej transakcji powinien być kwalifikowany przez Państwa do źródła przychodów z innych źródeł.
Zatem, Państwa stanowisko zgodnie z którym przychód ze sprzedaży opisanej w zdarzeniu przyszłym nie jest przychodem w rozumieniu art. 7b ustawy o CIT, a zatem dochód (strata) ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach transakcji powinien być rozpoznany w innych źródłach przychodów, należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, iż rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
