Interpretacja indywidualna z dnia 12 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.525.2025.2.BD
Składki na ubezpieczenie na życie opłacane przez pracodawcę na rzecz członka zarządu mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów pod warunkiem spełnienia przesłanek art. 16 ust. 1 pkt 59 updop, co nie miało miejsca w niniejszym przypadku, z uwagi na możliwość wypłaty środków z tytułu dożycia oraz odstąpienia od umowy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Uzupełnili go Państwo pismem z 12 listopada 2024 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
A sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych podlegającym opodatkowaniu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej od całości swoich dochodów niezależnie od miejsca ich osiągnięcia oraz zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.
Wnioskodawca zawarł w dniu (…) 2025 roku z B S.A. (dalej: „B”) umowę podstawową Ubezpieczenia na (…) (dalej: „polisa”), w celu zapewnienia sukcesji majątkowej.
Na podstawie polisy Wnioskodawca zawarł również umowy dodatkowe: (…) (dalej: „umowy dodatkowe”).
Ubezpieczonym na podstawie polisy i umów dodatkowych jest pracownik Wnioskodawcy, który jest jednocześnie wspólnikiem oraz prezesem zarządu Wnioskodawcy – (…) (dalej: „Ubezpieczony”).
Uposażonymi są zstępni (…):
1)(…) – wspólnika Wnioskodawcy,
2)(…),
(dalej: „Uposażeni”).
Przedmiotem ubezpieczenia jest życie i zdrowie Ubezpieczonego.
Z tytułu zawartych przez Wnioskodawcę polisy i umów dodatkowych Ubezpieczonemu i Uposażonym przysługują świadczenia dodatkowe w postaci: (…).
Polisę zawarto na podstawie wypełnionego wniosku o ubezpieczenie na życie.
Poniżej znajduje się treść Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (dalej: „OWU”):
(…)
Wyżej opisane wydatki są finansowane ze środków obrotowych Wnioskodawcy.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:
Pokrycie przez Wnioskodawcę kosztów polisy i umów dodatkowych powoduje powstanie po stronie członka zarządu wymiernej korzyści majątkowej – osoba ta uzyskuje ochronę ubezpieczeniową bez konieczności ponoszenia wydatku, który w normalnych warunkach poniosłaby samodzielnie. Wartość tej korzyści ma konkretny wymiar finansowy.
Świadczenie to pozostaje zatem w bezpośrednim związku z uzyskiwanym przez członka zarządu przychodem z tytułu pełnienia funkcji, o którym mowa w art. 13 pkt 7 ustawy PIT. Wartość sfinansowanej przez Wnioskodawcę składki stanowi dla członka zarządu przychód w naturze (świadczenie niepieniężne), który – zgodnie z art. 11 ust. 1 oraz ust. 2a tej ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według zasad właściwych dla danego źródła przychodu.
Tym samym sfinansowanie przez Wnioskodawcę składki ubezpieczeniowej i umów dodatkowych należy traktować jako element wynagrodzenia członka zarządu, stanowiący dla niego przysporzenie majątkowe, które jest związane z pełnioną funkcją i stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy PIT.
Ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki nie zostaną Spółce zwrócone.
Prawo do świadczeń z polisy i umów dodatkowych na rzecz Ubezpieczonego wynika z protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Wnioskodawcy z dnia (…) 2025 roku.
Polisa przewiduje wypłatę środków z tytułu dożycia oznaczonego wieku oraz możliwość wypłaty kwoty związanej z odstąpieniem od umowy.
Polisa stanowi ubezpieczenie na życie, które obejmuje również elementy dotyczące ochrony zdrowia. Ubezpieczenie to należy do Grupy 1 Działu I (ubezpieczenia na życie). Umowy dodatkowe należą do Grupy 3 Działu I (ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe).
Pytanie
Czy przedstawione w opisie zaistniałego stanu faktycznego wydatki na sfinansowanie polisy i umów dodatkowych dla pracownika Wnioskodawcy stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 updop?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawione w opisie zaistniałego stanu faktycznego wydatki na sfinansowanie polisy i umów dodatkowych dla pracownika Wnioskodawcy stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 updop.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT: „Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1”.
W świetle powyższego przepisu należy podkreślić, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełnić następujące warunki:
·został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
·jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
·pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
·poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów, -został właściwie udokumentowany.
Należy przy tym zauważyć, że wskazana w art. 15 ust. 1 updop definicja została sformułowana w sposób ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej, z wyjątkiem sytuacji gdy ustawa expressis verbis wskazuje przynależność wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do takiego rodzaju kosztów. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodów lub ich zabezpieczenia. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodów odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodów. Podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność, pozwalające na uznanie za koszt wydatków, których charakter nie budzi wątpliwości.
Należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów. Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:
·„celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,
·„zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast
·„zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.
Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto, poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.
Kosztami podatkowymi - co do zasady - są tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują nie tylko wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie, ale i diety, inne należności za czas podróży służbowej, wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, świadczenia medyczne oraz inne wydatki na rzecz pracowników, pod warunkiem spełnienia przesłanki wynikającej z art. 15 ust. 1 updop.
Podsumowując, wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu zaistnieje związek przyczynowy i koszt nie będzie objęty dyspozycją art. 16 ust. 1 updop.
Rozpatrując analizowany stan faktyczny należy podkreślić, że:
·polisa, jak również umowy dodatkowe, które obejmują swym zakresem inne grupy ryzyka zostały zawarte w celu umacnianiu więzi pracownika z Wnioskodawcą i zwiększonego zaangażowania pracownika w działalność Wnioskodawcy,
·polisa, jak również umowy dodatkowe pełnią funkcję motywacyjną jako dodatkowe nieodpłatne świadczenie i dodatek do wynagrodzenia (pozapłacowy element), który wpłynie bezpośrednio na sytuację finansową pracownika oraz zadowolenie z wykonywanej pracy.
Opłacanie przez Wnioskodawcę składek na dodatkową ochronę ubezpieczeniową sprzyja większemu zaangażowaniu pracownika w efektywną pracę na rzecz Wnioskodawcy, realizację wyznaczanych celów, kreowaniu określonych i oczekiwanych postaw oraz ma na celu zachęcenie do podejmowania większej odpowiedzialności, a przez to w sposób pośredni może przyczynić się do zwiększenia osiąganych przez Wnioskodawcę przychodów.
Nadto art. 16 ust. 1 pkt 59 updop stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: „składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka, o którym mowa w dziale I w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a)wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b)możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
c)wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie”.
Z art. 16 ust. 1 pkt 59 updop należy wyciągnąć wniosek, że możliwość zaliczenia przez Wnioskodawcę, będącego pracodawcą Ubezpieczonego, do kosztów uzyskania przychodów ponoszonych przez niego wydatków dotyczących składek w związku z zawartą polisą ustawodawca uzależnił od jednoczesnego spełnienia wszystkich trzech wymienionych w przepisie przesłanek.
Pierwsza z nich wskazuje na grupy ubezpieczenia jakie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Zawarto w tym zakresie odniesienia do załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Analiza wskazanego załącznika pozwala przypisać wskazane umowy do dwóch wymienionych w nim grup. Mianowicie mowa o polisie i umowach dodatkowych.
Druga przesłanka wskazuje, że uprawnionym do otrzymania świadczenia nie może być pracodawca.
Natomiast trzecia wskazuje, że umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono winna wykluczać wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy i wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Niespełnienie nawet jednej z nich powoduje brak możliwości zaliczenia składek na ubezpieczenie do kosztów uzyskania przychodów.
Odnosząc powyższe na grunt opisanego stanu faktycznego i wskazanych zapisów polisy i OWU należy wskazać, że zawarta polisa w całości pozwala na możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodu w przypadku osoby będącej zatrudnioną na umowie o pracę.
Generalną zasadą, wskazaną w updop, jest, że chociaż opłacane przez pracodawcę składki z tytułu umów ubezpieczenia na rzecz pracowników nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, to jednak ustawodawca przewidział w tym zakresie wyjątek, który wynika ze spełnienia warunków określonych w art. 16 ust. 1 pkt 59 updop.
Z opisu rozpatrywanego stanu faktycznego wynika, że powyższe warunki zostają spełnione zarówno w zakresie polisy, jak i umów dodatkowych, których beneficjentem będzie Pracownik.
Znajduje to swoje uzasadnienie w orzeczeniach organów administracyjnych, jak np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 czerwca 2011 r. nr sygn. II FSK 212/10: „Artykuł 16 ust. 1 pkt 59 updop znajduje zastosowanie do składek opłaconych z tytułu umów ubezpieczenia zawartych na rzecz pracowników, co wprost wynika z jego treści. Zatem aby wywodzić z tego unormowania konsekwencje podatkowe w stosunku do wydatków spółki kapitałowej, poniesionych z tytułu opłaty składek ubezpieczenia zawartego na rzecz członków jej organów statutowych, należy wykazać, że osoby te są jednocześnie pracownikami spółki”.
Z kolei artykuł 16 ust. 1 pkt 38 updop stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz wspólników lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.
Updop nie definiuje pojęcia „świadczenia” oraz „jednostronnego świadczenia”. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, 2003 r. świadczenie jednostronne to zobowiązanie, przy którym tylko jedna z objętych nim stron jest uprawniona, tj. takie, które nie jest wynikiem lub podstawą świadczenia wzajemnego, mającego charakter ekwiwalentny, przy czym przez pojęcie świadczenia należy rozumieć obowiązek wykonania „czegoś na czyjąś rzecz”.
Zatem w dyspozycji ww. przepisu mieszczą się sytuacje, gdy spółka kapitałowa wykonuje świadczenie na rzecz swojego wspólnika, nie otrzymując w zamian żadnego świadczenia wzajemnego. Nie znajdzie on natomiast zastosowania w przypadku, gdy świadczenia wypłacane na rzecz udziałowca dotyczą pełnienia funkcji w organie zarządzającym. Odpowiada im wówczas wykonywanie przez tą osobę fizyczną określonych czynności na rzecz spółki, co wyklucza możliwość uznania tych świadczeń za mające charakter jednostronny.
W opisanym stanie faktycznym nie można określić decyzji o ubezpieczeniu wspólnika, będącego jednocześnie prezesem zarządu Wnioskodawcy jako o świadczeniu jednostronnym, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 38 updop, bowiem w przedstawionym opisie sprawy świadczeniu Wnioskodawcy na rzecz prezesa zarządu w postaci opłacania składki ubezpieczeniowej odpowiada jego wzajemne świadczenie na rzecz Spółki w postaci wykonywania przez niego określonych czynności i zadań wynikających z pełnionej funkcji.
Brak jest również podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 38a updop, stanowiącego, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji, gdyż prezes zarządu nie stanowi przedstawiciela żadnego z organów w nim wymienionych.
W związku z tym, analiza możliwości zaliczenia wydatków z tytułu składek od polisy i umów dodatkowych powinna opierać się na zaistnieniu związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkami a przychodami lub źródłami przychodów Spółki, wskazanymi w art. 15 ust. 1 updop.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w tym wypadku nie ma podstaw do rozróżniania kosztów opłaconej polisy ubezpieczeniowej w zakresie polisy i umów dodatkowych. W przypadku pracownika wyłączenie z możliwości zaliczenia wskazanych wydatków do kosztów wynikało z bezpośredniego wyłączenia wskazanego w art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT. Jak zostało to wskazane powyżej, przepisu tego nie można odnieść do prezesa zarządu. Podstawą analizy wskazanego wydatku byłaby zatem wyłącznie kwestia wynikająca z dyspozycji normy wskazanej w art. 15 ust. 1 updop.
Zdaniem Wnioskodawcy, powiązanie pomiędzy zabezpieczeniem źródeł przychodów Wnioskodawcy a benefitami uzyskanymi przez wspólnika, będącego jednocześnie prezesem zarządu z tytułu pełnej polisy ubezpieczeniowej jest oczywiste i związane z funkcją motywacyjną oraz ochronną jakiej Wnioskodawca może oczekiwać w celu zabezpieczenia nieprzerwanych możliwości przychodowych wynikających z działań podejmowanych przez prezesa zarządu. Powiązanie to występuje również w zakresie wskazanym w polisie. Celem objęcia ubezpieczeniem jest zwiększenie atrakcyjności zatrudnienia, a co za tym idzie zwiększenie lojalności Ubezpieczonych wobec Wnioskodawcy, zabezpieczenie zdrowia i życia prezesa zarządu w związku z wykonywaną pracą oraz odciążenie Wnioskodawcy od potencjalnego ryzyka finansowego wiążącego się z nieszczęśliwymi wypadkami. Zdaniem Wnioskodawcy, zakres ubezpieczenia oraz jego cel realizują jedną z przesłanek uznania danego kosztu za koszt uzyskania przychodu, tj. zabezpieczają źródło uzyskania przychodów, dając objętym ubezpieczeniem dodatkowy komfort, który równoważy trudności wynikające z ryzyka zawodowego, oraz pokrywają się z przesłanką przełożenia się na przychody Wnioskodawcy, ponieważ ograniczają kwestie ryzyka wynikającego z sukcesji majątkowej w Spółce na wypadek nieszczęśliwego wypadku.
Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że wydatki na składki z tytułu polisy i umów dodatkowych w pełnym zakresie mogą stanowić koszt uzyskania przychodu dla Spółki.
Mając na uwadze powyższe, przedstawione w opisie zaistniałego stanu faktycznego wydatki na sfinansowanie polisy i umów dodatkowych dla pracownika będącego jednocześnie prezesem zarządu Wnioskodawcy będą stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 updop.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm. dalej: „updop”).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…)
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
-wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
-został właściwie udokumentowany,
-nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.
Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:
-przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
-potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.
Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, ponieważ o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.
Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodów.
Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodów odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na podatniku spoczywa więc ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodów.
Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.
W tym miejscu należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.
Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:
a.„celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,
b.„zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast
c.„zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.
Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto, poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy wydatki na sfinansowanie polisy i umów dodatkowych dla pracownika Wnioskodawcy stanowią koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 updop.
W tym miejscu należy zauważyć, że kosztami podatkowymi – co do zasady – są tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują nie tylko wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie, ale i diety, inne należności za czas podróży służbowej, wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, świadczenia medyczne oraz inne wydatki na rzecz pracowników, pod warunkiem spełnienia przesłanki wynikającej z art. 15 ust. 1 updop.
Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.
Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.
Jak wynika z art. 16 ust. 1 pkt 59 updop:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka, o którym mowa w dziale I w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Kosztem uzyskania przychodów mogą być zatem opłacone przez pracodawcę składki ubezpieczeniowe na rzecz pracowników, które są wymienione w załączniku do ustawy dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1526), tj. ubezpieczenia:
-na życie (dział I, grupa 1),
-na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a także ubezpieczenia na życie, w których świadczenie zakładu ubezpieczeń jest ustalane w oparciu o określone indeksy lub inne wartości bazowe (dział I, grupa 3),
-wypadkowe i chorobowe, jeżeli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w grupach 1-4 (dział I, grupa 5),
-wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej (dział II, grupa 1),
-choroby (dział II, grupa 2).
Nie będą natomiast kosztem uzyskania przychodów składki płacone z tytułu umów ubezpieczenia innych, niż wymienione powyżej.
Z powyższego przepisu wynika, że możliwość zaliczenia przez pracodawcę do kosztów uzyskania przychodów ponoszonych przez niego wydatków dotyczących składek w związku z zawartymi umowami ubezpieczenia, ustawodawca uzależnił od jednoczesnego spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w cytowanym powyżej art. 16 ust. 1 pkt 59 updop.
Pierwsza przesłanka wskazuje grupy umów ubezpieczenia, druga dotyczy uprawnionego do otrzymania świadczenia, którym nie może być pracodawca, natomiast zgodnie z trzecią, umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono winna wykluczać wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy, wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Należy podkreślić, że niespełnienie tych przesłanek lub zmiana okoliczności faktycznych, w wyniku której przynajmniej jedna z nich przestaje być spełniona, skutkuje brakiem możliwości zaliczenia składek na ubezpieczenie do kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.
W rozpatrywanej sprawie zawarli Państwo umowę podstawową Ubezpieczenia na (…) w celu zapewnienia sukcesji majątkowej wraz umowami dodatkowymi. Ubezpieczonym na podstawie polisy i umów dodatkowych jest pracownik Wnioskodawcy, który jest jednocześnie wspólnikiem oraz prezesem zarządu Wnioskodawcy. Przedmiotem ubezpieczenia jest życie i zdrowie Ubezpieczonego, a uposażonymi są zstępni Ubezpieczonego. Z tytułu zawartych przez Wnioskodawcę polisy i umów dodatkowych Ubezpieczonemu i Uposażonym przysługują świadczenia dodatkowe w postaci: (…).
Pomimo, że generalną zasadą jest, że opłacane przez pracodawcę składki z tytułu umów ubezpieczenia na rzecz pracowników nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, to jednak ustawodawca przewidział w tym zakresie wyjątek, który − przy spełnieniu wszystkich warunków określonych w art. 16 ust. 1 pkt 59 updop − daje możliwość zaliczenia wydatków pracodawcy z tytułu składek na ubezpieczenie pracowników do kosztów uzyskania przychodów.
Z opisu rozpatrywanej sprawy wynika, że nie wszystkie wymagane przepisem art. 16 ust. 1 pkt 59 updop warunki w Państwa przypadku zostaną spełnione.
Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, polisa stanowi ubezpieczenie na życie, które obejmuje również elementy dotyczące ochrony zdrowia. Ubezpieczenie to należy do Grupy 1 Działu I (ubezpieczenia na życie). Umowy dodatkowe należą do Grupy 3 Działu I (ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe). Polisa przewiduje również wypłatę środków z tytułu dożycia oznaczonego wieku oraz możliwość wypłaty kwoty związanej z odstąpieniem od umowy.
Z powyższego wynika, że pierwsza przesłanka wskazująca na grupy umów ubezpieczenia, zostanie spełniona bowiem, zawarta przez Państwa Polisa należy do Grupy 1 Działu I, a Umowy dodatkowe do Grupy 3 Działu I.
Druga dotyczy podmiotu uprawnionego do otrzymania świadczenia, którym w analizowanej sprawie jest pracownik Wnioskodawcy, będący jednocześnie wspólnikiem oraz prezesem zarządu.
Natomiast zgodnie z trzecią przesłanką, umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono winna wykluczać wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy, wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Jak wynika z uzupełnienia wniosku przesłanka ta nie zostanie spełniona, bowiem polisa przewiduje wypłatę środków z tytułu dożycia oznaczonego wieku oraz możliwość wypłaty kwoty związanej z odstąpieniem od umowy.
W związku z niespełnieniem przesłanki wynikającej z art. 16 ust. 1 pkt 59 updop, Państwa wydatki na sfinansowanie polisy i umów dodatkowych dla pracownika w związku z zawarciem na jego rzecz umowy ubezpieczenia na życie z (…), będą wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie ww. przepisu.
Natomiast odnosząc się do kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na sfinansowanie polisy i umów dodatkowych na rzecz pracownika będącego jednocześnie członkiem zarządu wskazać należy, że zawarcie z członkiem zarządu umowy o pracę spowoduje, że będzie on posiadał wobec spółki podwójny status, inaczej będą się również przedstawiać zasady odpowiedzialności w ramach obydwu ról. Członek zarządu będący pracownikiem może również otrzymywać odrębne wynagrodzenie z tytułu stosunku pracy oraz z tytułu pełnienia funkcji w organie zarządzającym spółki. Taki podwójny status powoduje, że relacje członka zarządu będącego pracownikiem spółki regulują dwa reżimy prawne – przepisy prawa pracy oraz prawa handlowego.
Z uwagi na fakt, że w analizowanym przypadku członek zarządu jest również wspólnikiem Spółki, w tym zakresie ocena prawna przedmiotowych wydatków wymaga odniesienia się do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 38a updop, zgodnie z którym:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.
Zgodnie z art. 201 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.):
Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.
Oznacza to, że zarząd prowadzi sprawy spółki we wszystkich obszarach niezastrzeżonych wyraźnie do kompetencji innych organów spółki oraz reprezentuje spółkę. Prowadzenie spraw spółki dotyczy sfery wewnętrznej funkcjonowania spółki (podejmowania decyzji organizacyjnych i gospodarczych w spółce), natomiast reprezentacja odnosi się do relacji zewnętrznych (składania oświadczeń woli wobec innych niż spółka uczestników obrotu prawnego).
Treść art. 16 ust. 1 pkt 38a updop, nie uwzględnia zatem wydatków na rzecz osób wchodzących w skład organów zarządzających osób prawnych, pozwalając tym samym na zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów również innych niż wynagrodzenie z tytułu pełnionej funkcji wydatków ponoszonych na rzecz tych osób, przy zachowaniu ogólnych warunków wynikających z art. 15 ust. 1 updop.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że w odniesieniu do wydatków na rzecz członka zarządu nie będzie miał zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 38a updop, gdyż zarząd nie jest organem stanowiącym, lecz organem zarządzającym, wykonawczym.
W sprawie nie znajduje również zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 38 updop, zgodnie z którym:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz wspólników lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia „świadczenia” oraz „jednostronnego świadczenia”. Należy więc przyjąć rozumienie tego pojęcia w języku potocznym. Świadczenie jednostronne to zobowiązanie, przy którym tylko jedna z objętych nim stron jest uprawniona, tj. takie, które nie jest wynikiem lub podstawą świadczenia wzajemnego, mającego charakter ekwiwalentny, przy czym przez pojęcie świadczenia należy rozumieć obowiązek wykonania „czegoś na czyjąś rzecz” (Słownik języka polskiego, PWN, 2003 r.).
Zatem w dyspozycji ww. przepisu mieszczą się sytuacje, gdy spółka kapitałowa wykonuje świadczenie na rzecz swojego wspólnika, nie otrzymując w zamian żadnego świadczenia wzajemnego. Nie znajdzie on natomiast zastosowania w przypadku, gdy świadczenia wypłacane na rzecz udziałowca dotyczą pełnienia funkcji w organie zarządzającym. Odpowiada im wówczas wykonywanie przez tę osobę fizyczną określonych czynności na rzecz spółki, co wyklucza możliwość uznania tych świadczeń za mające charakter jednostronny.
Z opisu sprawy wynika, że pokrycie przez Wnioskodawcę kosztów polisy i umów dodatkowych powoduje powstanie po stronie członka zarządu wymiernej korzyści majątkowej – osoba ta uzyskuje ochronę ubezpieczeniową bez konieczności ponoszenia wydatku, który w normalnych warunkach poniosłaby samodzielnie. Wartość tej korzyści ma konkretny wymiar finansowy.
Świadczenie to pozostaje zatem w bezpośrednim związku z uzyskiwanym przez członka zarządu przychodem z tytułu pełnienia funkcji, o którym mowa w art. 13 pkt 7 ustawy z dnia z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 163 ze zm., dalej: ustawa PIT). Wartość sfinansowanej przez Wnioskodawcę składki stanowi dla członka zarządu przychód w naturze (świadczenie niepieniężne), który – zgodnie z art. 11 ust. 1 oraz ust. 2a tej ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według zasad właściwych dla danego źródła przychodu.
Tym samym sfinansowanie przez Wnioskodawcę składki ubezpieczeniowej i umów dodatkowych należy traktować jako element wynagrodzenia członka zarządu, stanowiący dla niego przysporzenie majątkowe, które jest związane z pełnioną funkcją i stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy PIT.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie nie można mówić o świadczeniu jednostronnym, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 38 updop, bowiem sfinansowanie przez Spółkę umowy ubezpieczenia na życie z (…) pozostaje w bezpośrednim związku z uzyskiwanym przez członka zarządu przychodem z tytułu pełnienia tej funkcji.
Podsumowując, wydatki jakie ponieśli Państwo na składki z tytułu zawarcia na rzecz członka zarządu umowy ubezpieczenia na życie z (…), stanowiące element jego wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji, spełniają dyspozycję art. 15 ust. 1 updop, zatem mogą stanowić koszty uzyskania przychodu Spółki.
Tym samym, Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Odnosząc się do przywołanego przez Państwa wyroku należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
