Interpretacja indywidualna z dnia 5 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.546.2025.4.JF

Interpretacja indywidualna – stanowisko jest prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie po stronie Spółki Dzielonej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 listopada 2025 r. (wpływ 7 listopada 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. Sp. z o. o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka” lub „A.”) jest polskim rezydentem podatkowym, posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

Przeważający przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawcy obejmuje sprzedaż hurtową materiałów budowalnych (PKD 46, 90, Z – Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana). Jest to branża silnie uzależniona od koniunktury w budownictwie, popyt rośnie w okresach wzmożonych inwestycji infrastrukturalnych i mieszkaniowych, a istotnie spada, gdy rynek hamuje. Wahania te wymuszają utrzymywanie wysokich zapasów towarów, co przekłada się na znaczące zapotrzebowanie na kapitał obrotowy oraz na stałe ryzyko utraty płynności. Towarzyszą temu zatory płatnicze typowe dla rynku B2B. Dodatkowo Spółka jest narażona na zmienność cen surowców (cement, stal), a także na koszty energii i transportu, które wprost wpływają na marże handlowe zwykle utrzymywane na relatywnie niskim poziomie. Podsumowując specyfika podstawowej działalności Spółki wiąże się z bardzo wysokim ryzykiem gospodarczym.

Działalność Spółki w obszarze sprzedaży hurtowej materiałów budowalnych realizowana jest w oparciu o wyodrębniony w strukturze Spółki „Dział A”.

Równolegle Spółka rozbudowuje zasób posiadanych nieruchomości. Spółka dysponuje dwoma komplementarnymi rodzajami aktywów nieruchomościowych. Pierwszy z nich tworzą nieruchomości powiązane z podstawową działalnością Spółki, ale również stanowiące zaplecze biurowo-techniczne dla pozostałych spółek z grupy kapitałowej, do której należy Spółka. Drugi rodzaj aktywów nieruchomościowych to rozwijany zasób nieruchomości o charakterze inwestycyjnym, pod planowane przez Spółkę projekty budowlane oraz remontowo-budowlane, w tym również przyszłą komercjalizację. Spółka, realizując od lat hurtową sprzedaż materiałów budowlanych, wypracowała rozbudowaną sieć relacji z producentami, dystrybutorami, dostawcami oraz innymi usługodawcami w obszarze budownictwa. Dzięki temu dysponuje stałym, preferencyjnym dostępem do kluczowych surowców w kontrolowanych cenach i terminach, co z punktu widzenia procesów inwestycyjnych stanowi przewagę rynkową.

Jednocześnie w strukturach operacyjnych na co dzień funkcjonują doradcy, specjaliści ds. jakości oraz logistycy, którzy wspierają kontrahentów w doborze materiałów, technologii, optymalizują harmonogramy dostaw i nadzorują montaż. Ta kumulacja praktycznego know-how budowlanego – od kosztorysowania po kontrolę jakości – naturalnie stworzyła podstawę dla budowanego zasobu nieruchomości inwestycyjnych, pod planowane przez Spółkę projekty budowlane oraz remontowo-budowlane, w tym również przyszłą komercjalizację. Działalność Spółki w obszarze nieruchomości realizowana jest w oparciu o wyodrębniony w strukturze Spółki „Dział Nieruchomości”.

Podsumowując w praktyce w działalności Spółki wyróżnić można dwa obszary działalności ujęte w ramach:

1)Działu A – odpowiada za działalność Spółki w obszarze sprzedaży hurtowej materiałów budowalnych. W ramach tego działu wyróżnić można bardziej specjalistyczne jednostki takie jak (1) Dział C, (2) Dział D, (3) Dział E.

2)Działu B – odpowiada za realizację działalności Spółki w zakresie nieruchomości obejmującą zakup i sprzedaż nieruchomości, wynajem nieruchomości, zarząd nieruchomościami oraz roboty budowlane i remontowe na nieruchomościach, również pod kątem ich późniejszej komercjalizacji.

Jak wskazano powyżej, działalność nieruchomościowa pozostawała poza głównym przedmiotem działalności Spółki, w związku z tym, Zarząd Spółki uchwałą przyjął regulamin organizacyjny, którym wyodrębnił formalnie w Spółce dwa wyżej wymienione działy. Wydzielenie Działu B ma przede wszystkim umożliwić Spółce pełną koncentrację na podstawowej, dynamicznej działalności hurtowej, a jednocześnie zabezpieczyć obie sfery biznesu przed ryzykami, które – gdy pozostają w jednym organizmie – wzajemnie się potęgują. Po stronie handlu materiałami budowlanymi kluczowa jest płynność i lekka struktura bilansu: Spółka musi codziennie finansować wysokie zapasy i reagować na wahania cen surowców oraz zatory płatnicze. Każde nieprzewidziane zamrożenie środków w projekcie budowlanym – natychmiast ogranicza zdolność zakupu towaru i realizacji kontraktów. Oddzielając portfel nieruchomości, Spółka chroni kapitał obrotowy przed takimi zdarzeniami. Z drugiej strony projekty budowlane charakteryzują się długim horyzontem zwrotu, wysokim udziałem kosztów stałych oraz ryzykiem budowlanym (grunt, pozwolenia, terminy wykonawców, wady fizyczne). W ich przypadku niepożądane jest obciążanie rezultatem finansowym cyklicznej działalności handlowej, która operuje na niskiej, lecz stabilnej marży i krótkich cyklach sprzedażowych. Dodatkowo umieszczenie tych aktywów i procesów w wyodrębnionym Dziale Nieruchomości pozwala realnie oceniać każdy segment działalności według odmiennych mierników: rentowności projektu, wartości zabezpieczenia, czy jakości strumieni czynszowych, a nie na podstawie przychodów z obrotu towarem. Dodatkowo należy podkreślić, że wydzielenie Działu B chroni strategiczny majątek Spółki przed ryzykiem typowym dla hurtowej sprzedaży materiałów budowlanych: wahania popytu, zatory płatnicze czy gwałtowne skoki cen surowców nie przekładają się bezpośrednio na bezpieczeństwo i integralność kluczowych gruntów, hal i infrastruktury. Jednocześnie część nieruchomości z zasobu Spółki spełnia funkcję zaplecza biurowo-technicznego dla pozostałych spółek w grupie – zapewniając im powierzchnie administracyjne, dlatego wymagają odrębnego, profesjonalnego zarządzania, które zagwarantuje ciągłość wsparcia operacyjnego całej grupy przy równoczesnym ograniczeniu ekspozycji na ryzyka handlowe podstawowej działalności Spółki. Finalnie wydzielenie działów sprzyja klarowności sprawozdawczej, a dodatkowo wyodrębnienie księgowe pozwala jednoznacznie przypisać koszty finansowania, nakłady modernizacyjne oraz przychody do właściwego segmentu. Zarząd otrzymuje więc precyzyjne dane do oceny efektywności i decyzyjności. Wydzielenie Działu B stanowi więc realną odpowiedź na różne profile ryzyka, odmienne cykle kapitałowe i specjalistyczne wymagania zarządzania obu działalności. Sprawia, że każdy segment może rozwijać się według własnej logiki biznesowej.

Wyodrębnienie w Spółce Działu B uwzględnia następujące aspekty:

1)Wyodrębnienie organizacyjne

Podstawą wyodrębnienia Działu B jest uchwała Zarządu Spółki. Uchwała w sposób deklaratywny potwierdza istniejące wyodrębnienie organizacyjne Działu B w ramach struktury wewnętrznej Spółki. Działowi Nieruchomości są przyporządkowywane określone składniki majątku, przychody i koszty oraz należności i zobowiązania związane z działalnością Działu Nieruchomości, umowy związane z działalnością Działu Nieruchomości, przypisany rachunek bankowy wraz z znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi oraz dedykowany personel.

2)Wyodrębnienie finansowe

Spółka jest w stanie wyodrębnić w swojej ewidencji księgowej przychody uzyskiwane w związku z funkcjonowaniem Działu B m.in. w związku z odpłatnym wynajmowaniem nieruchomości oraz koszty związane z funkcjonowaniem Działu B m.in. koszty eksploatacji i zarządzania nieruchomości. W prowadzonej ewidencji Spółka identyfikuje również należności związane z Działem Nieruchomości a także zobowiązania związane z funkcjonowaniem tego Działu.

Wyodrębnienie ewidencji rachunkowej realizowane jest w systemie finansowo-księgowym poprzez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do działalności Działu Nieruchomości.

Przypisanie kosztów i przychodów do Działu B odbywa się w oparciu o podział funkcjonalny, zaliczając do jednostki koszty i przychody związane bezpośrednio z daną działalnością, z umowami gospodarczymi, z których prawa i obowiązki są wykonywane przez Dział Nieruchomości, ze składnikami majątku przedsiębiorstwa przypisanymi do Działu, itp.

Dział B posiada również odrębny rachunek bankowy przeznaczony do realizacji przepływów pieniężnych związanych z prowadzoną przez niego działalnością. Za pośrednictwem tego rachunku Dział B będzie dokonywać wszelkich rozliczeń finansowych związanych z uzyskiwanymi przychodami i ponoszonymi kosztami prowadzenia działalności.

3)Wyodrębnienie funkcjonalne

Należy podkreślić, iż wydzielenie w Spółce Działu B ma również charakter funkcjonalny, gdyż do działu tego można przypisać dedykowany zakres pełnionych zadań i obowiązków. Zadania gospodarcze wykonywane przez Dział B koncentrują się wokół zarządzania przypisanymi składnikami majątkowymi, jak również rozbudowy zasobu nieruchomości inwestycyjnych w zakresie projektów budowlanych i budowlano- remontowych, również zakładających późniejszą komercjalizację. W szczególności w zakres działalności Działu B w tym zakresie wchodzi:

1)bieżące administrowanie nieruchomościami Spółki,

2)utrzymywanie nieruchomości w sposób zgodny z ich przeznaczeniem,

3)zawieranie i rozwiązywanie umów z najemcami, monitoring i kontrola ich realizacji, pobieranie czynszów i opłat eksploatacyjnych,

4)regulowanie zobowiązań z tytułu umów zawartych z dostawcami mediów oraz odbiorcami nieczystości oraz odpadów,

5)wybór optymalnych dostawców mediów, energii i materiałów do nieruchomości,

6)prowadzenie niezbędnych remontów i konserwacji nieruchomości,

7)zapewnienie przeprowadzania okresowych przeglądów nieruchomości zgodnie z obowiązującymi przepisami,

8)zapewnianie i/lub monitoring przestrzegania porządku i czystości, a także bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości,

9)prowadzenie działalności inwestycyjnej w zakresie nieruchomości, rozbudowa zasobu nieruchomości inwestycyjnych w zakresie projektów budowlanych i budowlano- remontowych zakładających późniejszą komercjalizację,

10)zawieranie i rozwiązywanie umów dotyczących nieruchomości, monitoring i kontrola ich realizacji,

11)prowadzenie i archiwizacja dokumentacji związanej z nieruchomościami.

W ocenie Spółki Dział B dysponujący własnymi składnikami majątkowymi, umowami, własnymi należnościami i zobowiązaniami, personelem, rachunkiem bankowym itd. mógłby samodzielnie realizować swoje własne zadania jako samodzielny podmiot gospodarczy.

Przeniesienie Działu B

Wnioskodawca planuje dokonanie podziału Spółki przez wydzielenie jej części obejmującej Dział B do istniejącej spółki kapitałowej. Podział motywowany jest m.in. następującymi względami:

1)wydzielenie Działu B do odrębnej spółki umożliwi profesjonalne zarządzanie zasobem, jak również prowadzenie działalności gospodarczej opartej na tym zasobie w ramach dedykowanego podmiotu. Dodatkowo zważając na już wyżej wymienione zabezpieczenie strategicznego majątku, zapewni to jednocześnie ciągłość w zakresie udostępnianego na ramach grupy zaplecza biurowo-technicznego;

2)jednocześnie tak skonstruowana struktura zapobiegnie obciążaniu bilansu działalności handlowej Spółki ryzykiem inwestycyjnym, a jednocześnie ochroni nieruchomości (w szczególności z zasobu inwestycyjnego) przed skutkami wahań popytu, zatorów płatniczych i zmian cen surowców charakterystycznych dla rynku dystrybucji materiałów budowlanych (tj. ryzyko gospodarcze jednej działalności nie będzie obciążało drugiej działalności);

3)finalnie wydzielenie Działu B do odrębnej spółki zapewni ochronę portfela nieruchomości, w tym strategicznego majątku przed ryzykiem handlowym, które towarzyszy głównej działalności Spółki związanej z hurtową sprzedażą materiałów budowlanych.

Spółka nie zamierza przenosić poszczególnych składników majątkowych przynależnych Działowi Nieruchomości. Celem Spółki jest wydzielenie całego zespołu tych składników przynależnych temu Działowi i dedykowanych działalności tego Działu, połączonych w jednorodną całość w postaci wyodrębnionego w wewnętrznej strukturze Spółki Działu Nieruchomości.

Jednocześnie Spółka zauważa, że opisane powyżej okoliczności nie ulegną zmianie na dzień podziału.

Na skutek podziału pozostanie w spółce opisany powyżej Dział A stanowiący zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Pismem z 7 listopada 2025 r. doprecyzowali Państwo opis sprawy wskazując, że u podstaw podjęcia decyzji o wydzieleniu leżą konkretne przesłanki ekonomiczne i biznesowe.

Podział motywowany jest następującymi względami:

1)wydzielenie Działu B do odrębnej spółki umożliwi profesjonalne zarządzanie zasobem, jak również prowadzenie działalności gospodarczej opartej na tym zasobie w ramach dedykowanego podmiotu;

2)jednocześnie tak skonstruowana struktura zapobiegnie obciążaniu bilansu działalności handlowej Spółki ryzykiem inwestycyjnym, a jednocześnie ochroni nieruchomości (w szczególności z zasobu inwestycyjnego) przed skutkami wahań popytu, zatorów płatniczych i zmian cen surowców charakterystycznych dla rynku dystrybucji materiałów budowlanych (tj. ryzyko gospodarcze jednej działalności nie będzie obciążało drugiej działalności);

3)finalnie wydzielenie Działu B do odrębnej spółki zapewni ochronę strategicznego majątku – gruntów, hal i zaplecza biurowo-technicznego – przed ryzykiem handlowym, które towarzyszy głównej działalności Spółki związanej z hurtową sprzedażą materiałów budowlanych. Zapewni to jednocześnie ciągłość obsługi spółek z grupy kapitałowej w zakresie udostępnianego im zaplecza biurowo-technicznego.

Z uwagi na opisane powyżej konkretne przesłanki ekonomiczne i biznesowe podziału, wskazać należy, że podział zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych (główną lub jedną z głównych przyczyn podziału przez wydzielenie nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania).

Przedmiotem opisu zdarzenia przyszłego jest planowana transakcja podziału przez wydzielenie. Na dzień poprzedzający dzień podziału przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych, który po podziale zostanie w Spółce Dzielonej, tj. Dział A będzie wyodrębniony:

1)organizacyjnie tj. będzie stanowił wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania. W Spółce formalnie wyodrębniono dwa działy na mocy uchwały Zarządu przyjmującej regulamin organizacyjny – w tym Dział A, odpowiedzialny za sprzedaż materiałów budowlanych, z własnymi jednostkami: (1) sprzedaży/sprzedaży internetowej i obsługi zamówień, (2) D, (3) E. Wyodrębnienie dwóch segmentów działalności (dystrybucyjnego i nieruchomościowego) jest utrwalonym elementem modelu operacyjnego Spółki; okoliczności opisane wnioskiem nie ulegną zmianie na dzień podziału. Działowi A są przyporządkowywane określone składniki majątku, przychody i koszty oraz należności i zobowiązania związane z działalnością tego Działu, umowy związane z działalnością Działu A, przypisane rachunki bankowe wraz z znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi oraz dedykowany personel tj. zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych;

2)finansowo tj. Dział A posiada i na dzień podziału będzie posiadał samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe jest i na dzień podziału będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności Działu A. Wyodrębnienie ewidencji rachunkowej realizowane jest w systemie finansowo-księgowym, w szczególności poprzez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do działalności Działu A. Przypisanie kosztów i przychodów do Działu A odbywa się w oparciu o podział funkcjonalny, zaliczając do jednostki koszty i przychody związane bezpośrednio z działalnością tego Działu, z umowami gospodarczymi (z dostawcami i odbiorcami), ze składnikami majątku przedsiębiorstwa przypisanymi do Działu, itp. Dział A posiada również odrębne rachunki bankowe przeznaczone do realizacji przepływów pieniężnych związanych z prowadzoną przez niego działalnością. Za pośrednictwem tych rachunków Dział A dokonuje i będzie dokonywać wszelkich rozliczeń finansowych związanych z uzyskiwanymi przychodami i ponoszonymi kosztami prowadzenia działalności;

3)funkcjonalnie tj. Dział A będzie stanowił niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Zakres zadań obejmuje i będzie obejmował pełny łańcuch funkcji handlowo-operacyjnych: sprzedaż i obsługa zamówień, zaopatrzenie, doradztwo techniczne – a więc komplet procesów koniecznych do samodzielnego świadczenia usług dystrybucyjnych. Dział korzysta z utrwalonej sieci relacji z producentami, dystrybutorami i dostawcami oraz z know-how doradców, specjalistów ds. jakości – co zapewnia sprawne prowadzenie działalności tego Działu, planowanie dostaw i wsparcie techniczne dla klientów i kontrahentów. Po wydzieleniu Działu B w Spółce pozostaje Dział A z własnymi aktywami, zobowiązaniami, personelem i procesami – zdolny do samodzielnego działania (kontynuowania tej działalności).

Na podstawie składników majątkowych, które zostaną w Spółce Dzielonej jako Dział A, Spółka będzie w stanie prowadzić ten rodzaj działalności w takim zakresie jak przed podziałem.

Wnioskodawca wskazuje, że nie jest jeszcze znana wartość rynkowa składników przenoszonych do Spółki Przejmującej na dzień poprzedzający dzień podziału i jej ustalenie nie jest możliwe tak długo, jak nie jest znany dzień podziału. Nie jest zatem możliwe jednoznaczne wskazanie, czy ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału wartość rynkowa majątku podmiotu dzielonego otrzymanego przez Spółkę Przejmującą będzie przewyższać wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników, przy czym należy wskazać, że taka sytuacja jest możliwa.

Natomiast składniki majątkowe Spółki Dzielonej, które zostaną otrzymane przez Spółkę Przejmującą (w ramach podziału przez wydzielenie), zostaną przyjęte dla celów podatkowych przez Spółkę Przejmującą w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Dzielonej. Ponadto, Spółka Przejmująca przypisze przejmowane składniki majątku do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast Spółka Przejmująca przypisze składniki majątkowe otrzymane w ramach podziału przez wydzielenie od Spółki Dzielonej do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Na pytanie tutejszego Organu: „Jakie konkretnie składniki majątku Spółki przypisane do Działu B będą przedmiotem wydzielenia do Spółki Przejmującej” wskazali Państwo, że są to: (…).

Wśród wydzielanych do Spółki Przejmującej składników będą nieruchomości. Nieruchomości zostały wymienione w odpowiedzi na pytanie Organu z pkt 1 powyżej.

Wśród wydzielanych składników będą wszelkie umowy związane z tymi nieruchomościami. Poniżej Wnioskodawca wymienia je rodzajowo:

1)Umowy zakupu nieruchomości;

2)Umowy sprzedaży nieruchomości;

3)Umowy dotyczące wynajmu nieruchomości;

4)Umowy dotyczące konserwacji nieruchomości;

5)Umowy z dostawcami mediów do nieruchomości;

6)Umowy dotyczące obsługi bieżącej nieruchomości.

Dla zachowania przejrzystości i proporcjonalności odpowiedzi (m.in. tajemnica przedsiębiorstwa) wykaz przedstawiono w ujęciu rodzajowym; na żądanie Organu -jeżeli będzie to konieczne - Wnioskodawca niezwłocznie uzupełni go o konkretne pozycje wraz z danymi identyfikującymi.

Podstawą prawną planowanego podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej jest art. 529 § 1 pkt 4 Ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych.

Spółka Przejmująca będzie miała formę Sp. z o.o. (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością).

Osoby, z którymi Spółka Dzielona zawarła umowy o pracę i które są przypisane do Działu B przejdą do Spółki Przejmującej. Dojdzie do przejścia części zakładu pracy na nowego pracodawcę w myśl wskazanej regulacji Kodeksu pracy.

W związku z wydzieleniem ze Spółki Działu B i przeniesieniem go do Spółki Przejmującej, Spółka Przejmująca będzie posiadała nieruchomość, w której będzie prowadzić działalność Działu B po podziale.

Na moment planowanej transakcji w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy będą istnieć zobowiązania związane ze składnikami majątkowymi przypisanymi do Działu Nieruchomości. Będą one przedmiotem zbycia do Spółki Przejmującej.

W oparciu o przejęte składniki majątkowe wchodzące w skład Działu B Spółka Przejmująca będzie miała w momencie transakcji faktyczną możliwość kontynuowania działalności Spółki w zakresie przypisanym do tego Działu.

W celu kontynuacji działalności przez Spółkę Przejmującą nie zajdzie konieczność angażowania innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych (np. zawarcia nowych umów).

Pytania

1.Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Dział B będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa („ZCP”) w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a tym samym jego wydzielenie do Spółki Przejmującej nie będzie podlegać przepisom ustawy o VAT zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT?

2.Czy przeniesienie Działu B do spółki przejmującej będzie wymagało dokonania przez Wnioskodawcę korekty wcześniej odliczonego VAT na zasadach wskazanych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT?

3.Czy majątek stanowiący Dział B przenoszony na spółkę przejmującą, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a tym samym w związku z podziałem Wnioskodawcy przez wydzielenie do spółki przejmującej Działu B po stronie Wnioskodawcy jako spółki dzielonej powstanie przychód podatkowy na gruncie ustawy o CIT?

Niniejsza interpretacja dotyczy rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 3, tj. w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, natomiast w zakresie pytań nr 1 i nr 2 dotyczącego podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

1.Dział B będzie stanowił ZCP w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a tym samym jego wydzielenie do Spółki Przejmującej nie będzie podlegać przepisom ustawy o VAT zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT.

2.Przeniesienie Działu B do spółki przejmującej nie będzie wymagało dokonania przez Wnioskodawcę korekty wcześniej odliczonego VAT na zasadach wskazanych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT.

3.Majątek stanowiący Dział B przenoszony na spółkę przejmującą stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, w związku z podziałem Wnioskodawcy przez wydzielenie do spółki przejmującej Działu B po stronie Wnioskodawcy jako spółki dzielonej nie powstanie przychód podatkowy na gruncie ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska własnego Wnioskodawcy

1)W zakresie pytania oznaczonego nr 1

W myśl art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „K.c.”), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.koncesje, licencje i zezwolenia;

6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.tajemnice przedsiębiorstwa;

9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z powyższym należy stwierdzić, że na gruncie podatkowym mamy do czynienia z ZCP, jeżeli spełnione są następujące przesłanki:

• istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
• zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
• składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
• zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.

W związku z tym, że Ustawodawca nie definiuje w jaki sposób spełnienie powyższych przesłanek powinno być weryfikowane, pomocne będzie odwołanie się do stanowiska judykatury oraz organów podatkowych w tym zakresie.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa to przede wszystkim zespół składników materialnych i niematerialnych. Jak stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 31 lipca 2023 roku, znak: 0112-KDIL3.4012.298.2023.6.EW:

„zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).”

Tożsame stanowisko zawarte jest w wielu innych interpretacjach indywidualnych: np. w interpretacji indywidualnej z dnia 27 grudnia 2018 r. znak: 0115-KDIT1-2.4012.825.2018.2.AD czy też interpretacji indywidualnej z dnia 23 stycznia 2023 r. znak: 0113-KDIPT1-3.4012.730.2022.1.MK.

Zespół składników materialnych i niematerialnych musi być dodatkowo organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne i niematerialne w tym zobowiązania odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów, oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. Nie musi to być postać oddziału samodzielnie rozliczającego się. Ważne natomiast jest, aby przenoszone należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku, tak, aby można było przejąć funkcje gospodarcze (tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 22 kwietnia 2024 roku, znak: 0111-KDIB3-3.4012.78.2024.3.MS).

Wyodrębnienie finansowe wymaga więc posiadania takiego systemu ewidencji, który umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jak wynika ze stanowisk organów w indywidualnych interpretacjach przez taki system należy rozumieć odrębne plany finansowe, odrębne budżety oraz prowadzenie zakładowych planów kont, na których księgowane są wyłącznie zdarzenia gospodarcze związane z działalnością zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przykładowo, stanowisko takie przedstawił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji z dnia 5 czerwca 2020 roku, znak: 0112-KDIL1-2.4012.148.2020.2.AW.

Odnośnie wyodrębnienia funkcjonalnego, kryterium to sprowadza się do ustalenia czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Aby wydzielona część przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe: materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa (tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 sierpnia 2019 roku, znak: 0111-KDIB2-1.4010.272.2019.1.BJ).

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazuje się, że nie jest wystarczające proste porównanie katalogu składników należących do zbywcy prowadzącego przedsiębiorstwo z listą składników przekazanych nabywcy, gdyż istotne znaczenie ma funkcjonalny i organizacyjny związek pomiędzy nabytymi składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, który w istocie decyduje o samodzielnej realizacji celów gospodarczych. Natomiast jeżeli braki w określonych składnikach majątku pozostają bez znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa, wówczas nie mogą one przesądzić o tym czy doszło do dostawy przedsiębiorstwa, gdyż dla jego zbycia wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej (zob. wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2018 r. sygn. akt I FSK 1204/16). Podobnie NSA w wyroku z dnia 30 czerwca 2021 r. sygn. akt I FSK 1453/19.

Analogiczne stanowisko wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Przykładowo, w wyroku z dnia 10 listopada 2011 roku, sygn. C-444/10, TSUE wskazał bowiem, że:

„Stwierdzenie, iż nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.”

Analogiczny pogląd TSUE wyraził w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01 (Zita Modes Sarl przeciwko Administration de l'enregistrement et des domains).

Tytułem podsumowania należy stwierdzić, że w kwestii wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze, np. w postaci działu czy wydziału przedsiębiorstwa zbywcy (por. wyrok NSA z 22 marca 2019 r. sygn. akt I FSK 784/17). Z kolei wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności oraz zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Możliwym powinno być zatem oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów zorganizowanej jego części (por. wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2019 r. sygn. akt I FSK 293/17).

Zdaniem Wnioskodawcy zatem, aby uznać część przedsiębiorstwa za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o VAT powinny zostać spełnione następujące przesłanki:

1.finansowe wyodrębnienie w istniejącym przedsiębiorstwie działalności ZCP;

2.organizacyjne wyodrębnienie ZCP w strukturze istniejącego przedsiębiorstwa jako dział, wydział, zakład itp.;

3.przyporządkowanie zasobów ludzkich oraz majątku;

4.możliwość kontynuacji dotychczasowych zadań ZCP, w przypadku przeniesienia na nowy podmiot;

5.przejście w ramach ZCP wszystkich istotnych składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, w ocenie Wnioskodawcy, opisany we wniosku Dział B stanowi ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Zgodnie z tymi przepisami ZCP to zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej i finansowej, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych i zdolny do samodzielnego funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Analiza przedstawionych okoliczności faktycznych prowadzi do wniosku, że wszystkie elementy tej definicji są w niniejszej sprawie spełnione łącznie.

W pierwszej kolejności Dział B został wyodrębniony organizacyjnie. Podstawę formalnego wyodrębnienia stanowi uchwała Zarządu Spółki, w której zidentyfikowano m.in. składniki majątkowe, prawa i obowiązki oraz zakres zadań przypisanych do tego działu. W strukturze organizacyjnej Spółki funkcjonuje on jako autonomiczny obszar działalności odpowiedzialny za nabywanie, utrzymywanie i komercjalizację nieruchomości (w tym przygotowanie inwestycji). Do Działu przypisano dedykowany personel realizujący zadania związane m.in. z bieżącą obsługą nieruchomości, zawieraniem i wykonywaniem umów z najemcami, rozliczaniem mediów i usług towarzyszących, prowadzeniem remontów i przeglądów technicznych oraz zarządzaniem dokumentacją. Zakres kompetencji i odpowiedzialności Działu odpowiada pełnemu cyklowi działalności w segmencie nieruchomościowym, co potwierdza realny, a nie jedynie deklaratywny charakter wyodrębnienia.

Po drugie, Dział B jest wyodrębniony finansowo. Wnioskodawca prowadzi ewidencję księgową w sposób pozwalający na przypisanie do Działu przychodów, kosztów, a także należności i zobowiązań wynikających z umów dotyczących nieruchomości i ich obsługi.

Ewidencja ta jest realizowana w systemie finansowo-księgowym Spółki w sposób stały i umożliwia sporządzanie odrębnej informacji zarządczej dla tego obszaru. Dział funkcjonuje w praktyce jako ośrodek odpowiedzialności z własnymi planami nakładów inwestycyjnych i strumieniami pieniężnymi powiązanymi z jego działalnością. Rozdzielność finansowa nie jest zatem wyłącznie techniczna, lecz przekłada się na realną możliwość oceny wyniku i sytuacji majątkowo-finansowej Działu.

Po trzecie Dział B stanowi spójny funkcjonalnie zespół składników zdolny do samodzielnego działania. Na majątek Działu składają się w szczególności nieruchomości, wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów najmu i umów towarzyszących (media, serwis i konserwacja, ochrona, sprzątanie), wierzytelności i zobowiązania związane z tym obszarem oraz dokumentacja techniczna i operacyjna. Do Działu przypisano także umowy i relacje z dostawcami oraz odbiorcami usług, a ponadto know-how organizacyjne w postaci procedur eksploatacyjnych, zasad rozliczeń i praktyk dotyczących przygotowania oraz realizacji procesów inwestycyjnych. Dział realizuje pełen, zamknięty łańcuch czynności właściwych dla samodzielnego segmentu nieruchomościowego. W konsekwencji, przeniesienie Działu w trybie podziału przez wydzielenie do spółki przejmującej umożliwi natychmiastową kontynuację dotychczasowej działalności bez konieczności istotnych uzupełnień organizacyjnych czy majątkowych po stronie podmiotu przejmującego.

W świetle powyższego należy ocenić, że zespół składników przypisanych do Działu B nie stanowi przypadkowego zbioru aktywów, lecz zorganizowaną strukturę gospodarczą. Wyodrębnienie organizacyjne znajduje odzwierciedlenie w aktach wewnętrznych Spółki i strukturze personalnej, wyodrębnienie finansowe – w sposobie prowadzenia ewidencji oraz bieżących rozliczeń, zaś wyodrębnienie funkcjonalne – w zakresie zadań i w praktycznej zdolności do realizacji działalności w oderwaniu od pozostałych części przedsiębiorstwa.

Wszystkie te płaszczyzny pozostają ze sobą spójne i ciągłe, co wypełnia przesłanki definicji ZCP na gruncie ustawy o VAT.

Dodatkowo, dla pełnej oceny należy wskazać, że Dział jest przenoszony jako całość, wraz z aktywami i pasywami oraz personelem i kontraktami, a nie w drodze selektywnego przeniesienia pojedynczych składników. Taki zakres transferu gwarantuje zachowanie organizacyjnej i funkcjonalnej integralności Działu oraz zapewnia możliwość płynnej kontynuacji działalności po stronie spółki przejmującej. Wnioskodawca podkreśla, że po wydzieleniu w Spółce pozostanie odrębna działalność dystrybucyjna (Dział A), funkcjonująca jako samodzielny obszar operacyjny z własnymi aktywami, zobowiązaniami, personelem i procesami. Potwierdza to, że czynność restrukturyzacyjna dotyczy dwóch realnie wyodrębnionych segmentów przedsiębiorstwa, z których każdy posiada cechy ZCP w rozumieniu przepisów podatkowych.

W konsekwencji, w świetle przedstawionych faktów i obowiązujących definicji ustawowych, Dział B opisany we wniosku należy kwalifikować jako ZCP na gruncie VAT.

2)W zakresie pytania oznaczonego nr 3

Stosownie do art. 4a pkt 4 ustawy o CIT przez ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Ustawowa definicja ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o VAT została sformułowana w tożsamy sposób. Z tego względu oraz kierując się względami ekonomiki treści niniejszego wniosku Wnioskodawca uzasadniając swoje stanowisko iż Dział B stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT odsyła do stanowiska wskazanego w zakresie pytania oznaczonego nr 1. Dział ten jest realnie wyodrębniony organizacyjnie – na podstawie uchwały/regulaminu, z przypisanymi do niego składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, prawami i obowiązkami z umów, należnościami i zobowiązaniami oraz dedykowanym personelem obsługującym pełny zakres czynności związanych z nabywaniem, utrzymaniem, komercjalizacją i zarządzaniem nieruchomościami. Jest on także wyodrębniony finansowo – Spółka prowadzi ewidencję pozwalającą jednoznacznie identyfikować przychody (m.in. czynsze i opłaty eksploatacyjne), koszty (media, utrzymanie, serwis, remonty, zarządzanie), a także należności i zobowiązania przypisane do tego obszaru; przepływy związane z działalnością Działu są prowadzone przez odrębny rachunek bankowy, co umożliwia samodzielne planowanie i raportowanie wyników. Wyodrębnienie funkcjonalne znajduje odzwierciedlenie w tym, że Dział posiada komplet aktywów, umów, procesów i know-how pozwalających na samodzielne wykonywanie zadań – od zawierania i wykonywania umów najmu, przez bieżącą administrację i rozliczenia mediów, po utrzymanie techniczne oraz dokumentację – dzięki czemu może kontynuować działalność bez istotnych uzupełnień po przeniesieniu do spółki przejmującej. Tym samym Dział B nie jest zbiorem przypadkowych aktywów, lecz samodzielnym, kompletnym modułem biznesowym, który mógłby funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo.

Planowany podział przez wydzielenie obejmie przeniesienie całego Działu B (łącznie z aktywami, pasywami, umowami, personelem oraz środkami pieniężnymi) do spółki przejmującej, co zapewnia zachowanie jego integralności i natychmiastową ciągłość operacyjną po przeniesieniu. Jednocześnie w Spółce pozostanie Dział A jako odrębny obszar działalności z własnymi aktywami, zobowiązaniami, procesami i personelem, zdolny do samodzielnego działania. Oznacza to spełnienie przesłanek ZCP zarówno po stronie majątku wydzielanego, jak i pozostającego.

Na gruncie CIT podział przez wydzielenie będzie neutralny dla Spółki jako spółki dzielonej (art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT), gdyż zarówno majątek przenoszony, jak i pozostający stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ad 3

Podział spółek handlowych regulowany jest przez ustawę z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”).

Stosownie do postanowień art. 528 § 1 KSH:

Zgodnie z art. 529 § 1 KSH wyróżniono sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem:

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub nowo zawiązaną spółkę powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku.

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych spółki dzielonej przy podziale lub podziale przez wydzielenie, lub podziale przez wyodrębnienie regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

Jednocześnie, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT:

W myśl art. 7b ust. 1a ustawy o CIT:

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT:

Na postawie art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 12 ust. 13 ustawy o CIT:

W świetle art. 12 ust. 14 ustawy o CIT:

Stosownie do art. 12 ust. 15 ustawy o CIT:

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 16 ustawy o CIT:

Państwa wątpliwości zawarte w pytaniu nr 3 dotyczą ustalenia, czy majątek stanowiący Dział B przenoszony na spółkę przejmującą, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a tym samym w związku z Państwa podziałem przez wydzielenie do spółki przejmującej Działu B po Państwa stronie jako spółki dzielonej powstanie przychód podatkowy na gruncie ustawy o CIT.

W odniesieniu do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT:

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ww. ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

• zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
• faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Odnosząc się zatem do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Państwa przeważającą działalnością gospodarczą jest sprzedaż materiałów budowlanych. Równolegle rozbudowują Państwo zasób posiadanych nieruchomości. W praktyce w Państwa przedsiębiorstwie można wyróżnić dwa obszary działalności w ramach:

1)Działu A – odpowiada za działalność Spółki w obszarze sprzedaży hurtowej materiałów budowalnych. W ramach tego działu wyróżnić można bardziej specjalistyczne jednostki takie jak (1) Dział C, (2) Dział D, (3) Dział E.

2)Działu B – odpowiada za realizację działalności Spółki w zakresie nieruchomości obejmującą zakup i sprzedaż nieruchomości, wynajem nieruchomości, zarząd nieruchomościami oraz roboty budowlane i remontowe na nieruchomościach, również pod kątem ich późniejszej komercjalizacji.

Planują Państwo dokonania podziału spółki poprzez wydzielenie jej części obejmującej Dział B do istniejącej spółki kapitałowej. Podstawą prawną planowanego podziału przez wydzielenie jest art. 529 § 1 pkt 4 Ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych.

Do Działu B będą przypisane następujące składniki majątkowe: (…).

Ponadto, wśród wydzielanych składników będą wszelkie umowy związane z ww. nieruchomościami, tj.:

• umowy zakupu nieruchomości,
• umowy sprzedaży nieruchomości,
• umowy dotyczące wynajmu nieruchomości,
• umowy dotyczące konserwacji nieruchomości,
• umowy z dostawcami mediów do nieruchomości,
• umowy dotyczące obsługi bieżącej nieruchomości.

Ponadto na dzień poprzedzający dzień podziału przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych, który po podziale zostanie w Spółce Dzielonej, tj. Dział A będzie wyodrębniony:

1)organizacyjnie tj. będzie stanowił wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania. W Spółce formalnie wyodrębniono dwa działy na mocy uchwały Zarządu przyjmującej regulamin organizacyjny – w tym Dział A, odpowiedzialny za sprzedaż materiałów budowlanych, z własnymi jednostkami: (1) sprzedaży/sprzedaży internetowej i obsługi zamówień, (2) D, (3) E. Wyodrębnienie dwóch segmentów działalności (dystrybucyjnego i nieruchomościowego) jest utrwalonym elementem modelu operacyjnego Spółki; okoliczności opisane wnioskiem nie ulegną zmianie na dzień podziału. Działowi A są przyporządkowywane określone składniki majątku, przychody i koszty oraz należności i zobowiązania związane z działalnością tego Działu, umowy związane z działalnością Działu A, przypisane rachunki bankowe wraz z znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi oraz dedykowany personel tj. zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych;

2)finansowo tj. Dział A posiada i na dzień podziału będzie posiadał samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe jest i na dzień podziału będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności Działu A. Wyodrębnienie ewidencji rachunkowej realizowane jest w systemie finansowo-księgowym, w szczególności poprzez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do działalności Działu A. Przypisanie kosztów i przychodów do Działu A odbywa się w oparciu o podział funkcjonalny, zaliczając do jednostki koszty i przychody związane bezpośrednio z działalnością tego Działu, z umowami gospodarczymi (z dostawcami i odbiorcami), ze składnikami majątku przedsiębiorstwa przypisanymi do Działu, itp. Dział A posiada również odrębne rachunki bankowe przeznaczone do realizacji przepływów pieniężnych związanych z prowadzoną przez niego działalnością. Za pośrednictwem tych rachunków Dział A dokonuje i będzie dokonywać wszelkich rozliczeń finansowych związanych z uzyskiwanymi przychodami i ponoszonymi kosztami prowadzenia działalności;

3)funkcjonalnie tj. Dział A będzie stanowił niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Zakres zadań obejmuje i będzie obejmował pełny łańcuch funkcji handlowo-operacyjnych: sprzedaż i obsługa zamówień, zaopatrzenie, doradztwo techniczne – a więc komplet procesów koniecznych do samodzielnego świadczenia usług dystrybucyjnych. Dział korzysta z utrwalonej sieci relacji z producentami, dystrybutorami i dostawcami oraz z know-how doradców, specjalistów ds. jakości – co zapewnia sprawne prowadzenie działalności tego Działu, planowanie dostaw i wsparcie techniczne dla klientów i kontrahentów. Po wydzieleniu Działu B w Spółce pozostaje Dział A z własnymi aktywami, zobowiązaniami, personelem i procesami – zdolny do samodzielnego działania (kontynuowania tej działalności).

Na podstawie składników majątkowych, które zostaną w Spółce Dzielonej jako Dział A, Spółka będzie w stanie prowadzić ten rodzaj działalności w takim zakresie jak przed podziałem.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy majątek stanowiący Dział B przenoszony na spółkę przejmującą, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a tym samym w związku z podziałem Wnioskodawcy przez wydzielenie do spółki przejmującej Działu B po stronie Wnioskodawcy jako spółki dzielonej powstanie przychód podatkowy na gruncie ustawy o CIT.

Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.

Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte składniki.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego prowadzi do wniosku, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział Nieruchomości, stanowić będzie na dzień przeniesienia zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, ponieważ odznaczać się będzie odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym oraz będzie obejmował zobowiązania.

W aspekcie organizacyjnym o wyodrębnieniu świadczy okoliczność, że wyodrębnienie Działu B nastąpiło na podstawie uchwały zarządu Spółki. Działowi Nieruchomości przyporządkowane są określone składniki majątku oraz umowy związane z działalnością Działu Nieruchomości.

Ponadto, w ramach planowanego wydzielenia dojdzie do przejścia osób z którymi Państwo macie podpisane umowy o pracę i które są przypisane do Działu Nieruchomości.

Wyodrębnienie finansowe Działu B znajduje odzwierciedlenie w systemie prowadzonej przez Państwa rachunkowości:

• możliwe jest wyodrębnienie w ewidencji księgowej przychodów uzyskiwanych w związku z funkcjonowaniem wydzielanego działu. Wyodrębnienie ewidencji rachunkowej realizowane jest w systemie finansowo – księgowym poprzez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do Działu Nieruchomości,
• Dział B posiada odrębny rachunek bankowy przeznaczony do realizacji przepływów pieniężnych związanych z prowadzoną przez niego działalnością.

Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego, ponieważ jak wskazali Państwo, do Działu B można przypisać dedykowany zakres pełnionych zadań i obowiązków. Ponadto, dysponuje on własnymi składnikami majątkowymi, umowami, własnymi należnościami i zobowiązaniami, personelem, rachunkiem bankowym co w pełni pozwala mu na samodzielne realizowanie własnych zadań jako samodzielny podmiot gospodarczy.

Co istotne, na moment planowanej transakcji w Państwa przedsiębiorstwie będą istnieć zobowiązania związane ze składnikami majątkowymi przypisanymi do Działu Nieruchomości, które także będą przedmiotem przeniesienia.

Ponadto, w oparciu o przejęte składniki majątkowe wchodzące w skład Działu B Spółka Przejmująca będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności w zakresie przypisanym do tego działu bez konieczności angażowania innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych.

Podkreślić należy, że po wydzieleniu w Spółce pozostanie odrębna działalność dystrybucyjna (Dział A), funkcjonująca jako samodzielny obszar operacyjny z własnymi aktywami, zobowiązaniami, personelem i procesami. Podkreślić należy, że Organ przyjął za Wnioskodawcą, że Dział A pozostający w Spółce Dzielonej stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Potwierdza to, że czynność restrukturyzacyjna dotyczy dwóch realnie wyodrębnionych segmentów przedsiębiorstwa, z których każdy posiada cechy ZCP w rozumieniu przepisów podatkowych.

Planowany podział przez wydzielenie obejmie przeniesienie całego Działu B (łącznie z aktywami, pasywami, umowami, personelem oraz środkami pieniężnymi) do spółki przejmującej, co zapewnia zachowanie jego integralności i natychmiastową ciągłość operacyjną po przeniesieniu. Jednocześnie w Spółce pozostanie Dział A jako odrębny obszar działalności z własnymi aktywami, zobowiązaniami, procesami i personelem, zdolny do samodzielnego działania.

Z uwagi zatem na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany we wniosku Dział B oraz Dział A pozostający w Spółce Dzielonej stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości w zakresie skutków podatkowych planowanego podziału przez wyodrębnienie po stronie Spółki dzielonej, wskazać należy, że zgodnie z literalną treścią art. 12 ust. 1 pkt 9 oraz art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT, ww. przepisy ustawy o CIT odnoszą się do sytuacji podziału spółki oraz podziału przez wydzielenie albo podziału przez wyodrębnienie. W pierwszym przypadku ww. przepisów ustawodawca wskazuje, że przychód występuje w sytuacji, gdy majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa, natomiast w dwóch pozostałych przypadkach zawartych w tych przepisach prawodawca uznał, że przychód wystąpi w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, żeby Spółka dzielona mogła skorzystać z wyłączenia z przychodów, obydwie części majątku muszą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W konsekwencji, wystąpienie przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, uzależnione jest od posiadania przez obydwie części przedsiębiorstwa podlegającego podziałowi przez wyodrębnienie atrybutu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ww. ustawy.

Wobec powyższego, skoro jak wskazano w uzasadnieniu powyżej, że opisany we wniosku Dział B oraz Dział A pozostający w Spółce Dzielonej będą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to w konsekwencji opisany we wniosku podział Spółki Dzielonej przez wydzielenie nie będzie skutkował po stronie Spółki Dzielonej powstaniem przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja dotyczy rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 3, tj. w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, natomiast w zakresie pytań nr 1 i nr 2 dotyczącego podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.