Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.1039.2025.1.MG

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

‒zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, dostawy w drodze wywłaszczenia działek nr 1, nr 2,

‒braku możliwości zastosowania zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10 lub pkt 2 ustawy do dostawy w drodze wywłaszczenia działki nr 3.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A (dalej jako: Miasto lub Wnioskodawca) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Na podstawie ustawy z dnia 10.04.2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 311) Miastu, jako byłemu właścicielowi nieruchomości przysługują odszkodowania za części nieruchomości, które zostały przejęte przez Województwo ... na podstawie decyzji Wojewody ... nr … z dnia 14.02.2025 r., zezwalającej na realizację inwestycji drogowej (dalej: Decyzja ZRID) polegającej na rozbudowie al. … w … stanowiącej drogę wojewódzką nr …, w zakresie budowy drogi dla pieszych i rowerów po południowej stronie jezdni na odcinku od rejonu posesji … do ul. …. Decyzji ZRID został nadany rygor natychmiastowej wykonalności z dniem 22.04.2025 r. (a zatem od tego dnia na wywłaszczonych nieruchomościach mogła się rozpocząć realizacja inwestycji drogowej); Decyzja ZRID stała się ostateczna w dniu 23.07.2025 r.

Przedmiotowe działki są aktualnie przedmiotem postępowań odszkodowawczych. Odszkodowania za przejęte działki zostaną ustalone w decyzjach administracyjnych wydanych przez Wojewodę ... na podstawie operatów szacunkowych wykonanych przez rzeczoznawców majątkowych. Mając na uwadze § 49 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 05.09.2023 r. w sprawie wyceny nieruchomości (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1832), wartość przejętej nieruchomości ustala się przyjmując stan nieruchomości z dnia wydania decyzji ZRID, ceny z dnia ustalania odszkodowania, a przeznaczenie nieruchomości bez uwzględnienia ustaleń decyzji ZRID. Wycenie podlegają: wartość gruntu jako przedmiotu prawa własności, wartość wygaszonego prawa użytkowania wieczystego, wartość naniesień budowlanych oraz wartość nasadzeń roślinnych. Natomiast sieci infrastruktury technicznej nie są wycenie w myśl art. 49 § 1 – Kodeks cywilny: urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Przedmiotowe działki Miasto nabyło z mocy prawa z dniem 27.05.1990 r. na postawie ustawy z dnia 10.05.1990 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych.

Decyzją ZRID objęte zostały m.in. następujące działki, na których na dzień wydania postanowienia o nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, posadowione były naniesienia budowalne [w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 07.07.1994 r. Prawo budowlane]:

1)Działka numer 1 w obrębie … – chodnik (budowla), sieci technicznego uzbrojenia terenu (budowle);

nieobjęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (dalej: mpzp);

2)Działka numer 2 w obrębie … – chodnik (budowla), sieci technicznego uzbrojenia terenu (budowle);

objęta mpzp: 83% przeznaczenie drogowe, 17% przeznaczenie usługowe (z rozgraniczeniem przeznaczeń);

3)Działka numer 3 w obrębie … – parking (budowla), murek (budowla), sieci technicznego uzbrojenia terenu (budowle);

objęta mpzp: przeznaczenie usługowe dopuszczające zabudowę usługową;

‒oddana w użytkowanie wieczyste.

Dla wyżej wymienionych działek nie wydano decyzji o warunkach zabudowy (dalej: decyzji wz) oraz decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego (dalej: icp).

Miasto nie poniosło kosztu podatku VAT przy nabyciu nieruchomości. Działki nie były wykorzystywane przez Miasto wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Powyższe naniesienia budowlane - stanowiące elementy infrastruktury drogowej (tj. chodniki na działce nr 1 i na działce nr 2), były własnością Miasta. Od momentu nabycia z mocy prawa z dniem 27.05.1990 r. Miasto nie poniosło na ww. budowle będące jego własnością nakładów o charakterze ulepszeniowym, których wartość stanowiłaby co najmniej 30% wartości początkowej. Jako że budowle stanowiły elementy infrastruktury drogowej od momentu nabycia przez Miasto z dniem 27.05.1990 r. były ogólnodostępne dla użytkowników ruchu pieszego. Do pierwszego zasiedlenia tych budowli doszło zatem najpóźniej 27.05.1990 r., a od pierwszego zasiedlenia minęło więcej niż dwa lata.

Natomiast naniesienia budowlane (parking i murek) znajdujące się na działce nr 3 oddanej w użytkowanie wieczyste stanowiły własność użytkownika wieczystego.

Sieci technicznego uzbrojenia terenu znajdujące się na każdej działce stanowią własność przedsiębiorstw przesyłowych.

Pytania

1.Czy dostawa Działek numer 1 w obr. … i numer 2 w obr. … zwolniona jest z podatku od towarów i usług na postawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

2.Czy dostawa Działki numer 3 w obr. … zwolniona jest z podatku od towarów i usług na postawie art. 43 ust. 1 pkt 9 lub pkt 10 lub pkt 2 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa Działek numer 1 w obr. ... i numer 2 w obr. ... zwolniona jest z podatku od towarów i usług na postawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

2.Zdaniem Wnioskodawcy dostawa Działki numer 3 w obr. ... nie korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na postawie art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz pkt 10 ustawy o VAT. Dostawa Działki nr 3 nie korzysta także ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

W pierwszej kolejności Wnioskodawca pragnie wskazać, iż stany nieruchomości ustalono na dzień wydania postanowienia nadającego Decyzji ZRID rygor natychmiastowej wykonalności, bowiem od tego dnia na wywłaszczonych nieruchomościach mogła rozpocząć się realizacja inwestycji drogowej.

W interpretacji indywidualnej z dnia 05.09.2023 r., znak: 0111-KDIB3-2.4012.350.2023.2.AR, zauważono, że „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.”

Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 07.08.2023 r., znak: 0113-KDIPT1-3.4012.328.2023.2.KAK, stwierdzono: „Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych nadają decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygor natychmiastowej wykonalności na wniosek właściwego zarządcy drogi, uzasadniony interesem społecznym lub gospodarczym.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Decyzja, o której mowa w ust. 1:

1)(uchylony)

2)zobowiązuje do niezwłocznego wydania nieruchomości, opróżnienia lokali i innych pomieszczeń,

3)uprawnia do faktycznego objęcia nieruchomości w posiadanie przez właściwego zarządcę drogi,

4)uprawnia do rozpoczęcia robót budowlanych,

5)uprawnia do wydania przez właściwy organ dziennika budowy.

Tym samym, nadanie decyzji o wywłaszczeniu rygoru natychmiastowej wykonalności prowadziło w niniejszym przypadku do uzyskania przez Skarb Państwa ekonomicznego władztwa nad rzeczą (tutaj: ww. Nieruchomością)”.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy uznać, że dostawa nieruchomości odbyła się w dniu nadania Decyzji ZRID rygoru natychmiastowej wykonalności, tj. 22.04.2025 r., a zatem stan faktyczny nieruchomości należy przyjąć na tę właśnie datę.

W odniesieniu do pkt. 1 – działki numer 1 w obr. ... oraz numer 2 w obr. ...

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ustawa o VAT zawiera własną definicję pierwszego zasiedlenia (art. 2 pkt 14 ustawy o VAT) - przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania podatkiem VAT nie wyodrębnia się wartości gruntu. Tym samym, sposób opodatkowania sprzedawanego budynku/budowli lub ich części będzie wyznaczał właściwe opodatkowanie dostawy prawa własności działki.

Natomiast, zgodnie z art. 49 § 1 – Kodeksu cywilnego, urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Naniesienia budowlane - stanowiące elementy infrastruktury drogowej (tj. chodniki) były własnością Miasta. Sieci technicznego uzbrojenia terenu stanowią własność przedsiębiorstw przesyłowych.

W związku z budowlami na działkach numer 1 w obr. ... oraz numer 2 w obr. ... Miasto nie poniosło nakładów o charakterze ulepszeniowym, których wartość stanowiłaby co najmniej 30% wartości początkowej. Od nabycia budowli przez Miasto upłynął okres co najmniej dwóch lat. Zatem, do pierwszego zasiedlenia naniesień będących budowlami i stanowiących własność Miasta już doszło i od pierwszego zasiedlenia upłynął już okres co najmniej dwóch lat. Wobec powyższego, wywłaszczone Działki z uwagi na posadowione na nich budowle stanowiące własność Miasta będą korzystać ze zwolnienia z VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Taki pogląd znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe w związku z wywłaszczeniem nieruchomości zabudowanych budowlami, czego przykładem są interpretacje indywidualne Dyrektora KIS, np.: Nr 0113-KDIPT1-2.4012.525.2023.1.SM z dnia 19.09.2023 r.:

(…) Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata. W tym miejscu należy wyjaśnić, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. (…)

Mając na uwadze przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że skoro dostawa przedmiotowej budowli - chodnika z płytek betonowych z krawężnikiem korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to ze zwolnienia od podatku, korzysta również dostawa gruntu, na którym budowla ta jest posadowiona, w oparciu o przepis art. 29a ust. 8 ustawy”.

Podobnie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS nr 0112-KDIL1-1.4012.605.2024.2.EK z dnia 18.11.2024 r., wydanej w odniesieniu do sytuacji analogicznej jak ta opisana w niniejszym wniosku. Ze stanu faktycznego powołanej interpretacji wynika, m.in. „Na terenie Powiatu jest aktualnie realizowana inwestycja polegająca na budowie drogi (…). Nieruchomości będące przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji, zostały objęte decyzją Wojewody (…) z dnia xx września 2023 r. znak: (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pn. „ …”, której nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Z powodu odwołania jednej ze stron (nie jest nią Powiat), decyzja nie stała się ostateczna. Jednakże, na podstawie art. 12 ust. 4g specustawy drogowej, ustawodawca dopuścił możliwość wcześniejszego wydania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania.”). W interpretacji tej potwierdzono możliwość stosowania przez jednostkę samorządu terytorialnego zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT i wskazano „Tym samym, w odniesieniu do transakcji dostawy ww. budowli, spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Wobec tego, że dostawa ww. budowli będzie korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a jest bezzasadne. Jednocześnie, jak wskazano już wcześniej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione.

W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – dostawa gruntów, z którymi związane są ww. budowle, również jest zwolniona od podatku. Zatem dostawa gruntów, na których znajdują się budowle, również korzysta ze zwolnienia od podatku, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy”.

Stosowanie zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zostało także potwierdzone w interpretacji indywidualnej z dnia 05.09.2023 r., znak: 0111-KDIB3-2.4012.350.2023.2.AR oraz w interpretacji indywidualnej z dnia 07.08.2023 r., znak: 0113-KDIPT1-3.4012.328.2023.2.KAK.

W odniesieniu do pkt 2 - Działka numer 3 w obr. ...

Naniesienia budowlane posadowione na nieruchomości oznaczonej jako działka numer 3 w obr. ... nie stanowiły własności Miasta – należały do podmiotów trzecich: użytkownika wieczystego oraz przedsiębiorstwa przesyłowego. W związku z powyższym, Miasto nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku vat, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, bowiem dokonało dostawy wyłącznie gruntu. Miasto nie może również skorzystać ze zwolnienia od podatku vat, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, ponieważ przepis ten stosuje się do terenów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane, natomiast przedmiotowa działka objęta jest mpzp, wedle którego przeznaczona jest pod zabudowę usługową.

Taki pogląd znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe w związku z wywłaszczeniem nieruchomości zabudowanych budowlami podmiotów trzecich, np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS, np.: Nr 0113-KDIPT1-2.4012.130.2025.1.MC z dnia 06.05.2025 r.:

Wobec tak przedstawionego opisu sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że skoro ww. naniesienia budowlane znajdujące się na Działkach nr (...) nie są Państwa własnością, tj. sieci technicznego uzbrojenia terenu stanowią własność przedsiębiorstw przesyłowych, jak również pozostałe obiekty stanowią własność użytkowników wieczystych, to nie sposób przyjąć, że dokonują Państwo dostawy gruntu wraz z naniesieniami znajdującymi się na ww. Działkach, bowiem to podmioty trzecie, a nie Państwo są w faktycznym posiadaniu naniesień i korzystają z nich jak właściciel, a w konsekwencji dostawa ww. naniesień nie stanowi po Państwa stronie dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Tak więc, w przypadku dostawy przez Państwa Działek nr (...) przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt. Zatem w tej sytuacji dla dostawy ww. Działek nr (...) nie znajdzie zastosowania przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, skoro nie dokonują Państwo dostawy tych obiektów budowlanych.

Jednocześnie należy wskazać, że dostawa ww. Działek nr (...) nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunty te są zabudowane.

W przypadku Działki nr 3 nie znajdzie także zastosowania zwolnienie z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Działka ta nie była bowiem w szczególności wykorzystywana przez Miasto wyłącznie do działalności zwolnionej z VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Co do zasady dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Aby doszło do odpłatnej dostawy towarów z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT muszą wystąpić wszystkie elementy składające się na tę czynność, tj. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel oraz otrzymanie zapłaty odszkodowania z tego tytułu. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie otrzymania przez stronę wywłaszczoną zapłaty odszkodowania z tego tytułu.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Natomiast stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zasady nabywania nieruchomości pod inwestycje w zakresie dróg publicznych, a także organy właściwe w tych sprawach, reguluje ustawa z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 311.).

Należy wskazać, że na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Przepis artykułu 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wskazuje, że:

Według art. 11i ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

W myśl art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Analiza przywołanych regulacji prowadzi do wniosku, że w przypadku realizacji inwestycji drogowych w trybie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zastępuje decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 12 ust. 4a ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Na mocy art. 12 ust. 4f ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 23 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.):

Z kolei w myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zatem, biorąc pod uwagę szczególny rodzaj dostawy towarów jakim jest przeniesienie prawa własności towarów z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa należy uznać, że ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, natomiast odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną – objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Ponadto zaznaczyć należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

W niniejszej sprawie należy wskazać, że skoro decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, na podstawie której działki nr 1, nr 2 i nr 3 zostały wywłaszczone, stała się ostateczna w dniu 23.07.2025 r., to wywłaszczone nieruchomości należy opodatkować z uwzględnieniem ich przeznaczenia sprzed wywłaszczenia.

W pierwszej kolejności zaznaczyć należy, że ani organ władzy publicznej ani urząd obsługujący ten organ wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane. Jednocześnie w tym zakresie nie występują Państwo jako podmiot prawa publicznego, lecz jako właściciel. Państwa sytuacja w odniesieniu do kwestii własności nieruchomości jest taka sama jak innych podmiotów, których dotknąć może decyzja o wywłaszczeniu.

Zatem wydając działki nr 1, nr 2 i nr 3 za odszkodowaniem nie mogli Państwo skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Tym samym stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku wydając ww. działki w zamian za odszkodowanie, działali Państwo jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Przekazanie działek nr 1, nr 2 i nr 3 w zamian za odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, stanowiąc odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W rozpatrywanej sprawie odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. Wyjaśnić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów – przeniesienie własności działek w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o VAT, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy o VAT:

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków/budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT:

Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego:

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków/budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budowla”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418 ze zm.) zwanej dalej ustawą Prawo budowlane.

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:

Na mocy art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

Z opisu sprawy wynika, że na podstawie ustawy z dnia 10.04.2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, jako byłemu właścicielowi nieruchomości, przysługują Państwu odszkodowania za części nieruchomości, które zostały przejęte przez Województwo ... na podstawie decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej Decyzji ZRID został nadany rygor natychmiastowej wykonalności z dniem 22.04.2025 r. Decyzja ZRID stała się ostateczna w dniu 23.07.2025 r. Działki Miasto nabyło z mocy prawa z dniem 27.05.1990 r. na postawie ustawy z dnia 10.05.1990 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych.

Decyzją ZRID objęte zostały m.in.:

‒działka numer 1 zabudowana chodnikiem (budowla) oraz sieciami technicznego uzbrojenia terenu (budowle);

‒działka numer 2 zabudowana chodnikiem (budowla) oraz sieciami technicznego uzbrojenia terenu (budowle).

Naniesienia budowalne posadowione na ww. działkach stanowią budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 07.07.1994 r. Prawo budowlane.

Powyższe naniesienia budowlane - stanowiące elementy infrastruktury drogowej (tj. chodniki na działce nr 1 i na działce nr 2), były własnością Miasta. Miasto nie poniosło na ww. budowle będące jego własnością nakładów o charakterze ulepszeniowym, których wartość stanowiłaby co najmniej 30% wartości początkowej. Do pierwszego zasiedlenia tych budowli doszło najpóźniej 27.05.1990 r., a od pierwszego zasiedlenia minęło więcej niż dwa lata. Sieci technicznego uzbrojenia terenu znajdujące się na każdej działce stanowią własność przedsiębiorstw przesyłowych.

Odnosząc się do działek nr 1 i nr 2 zauważam, że transakcja dostawy w drodze wywłaszczenia budowli, tj. chodnika posadowionego na działce nr 1 oraz chodnika posadowionego na działce nr 2, nie została dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, a od momentu pierwszego zasiedlenia do momentu ich dostawy w drodze wywłaszczenia upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Ponadto – jak wynika z okoliczności sprawy – nie ponosili Państwo wydatków na ulepszenia stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej tych budowli.

Tym samym, w odniesieniu do transakcji dostawy w drodze wywłaszczenia budowli w postaci chodników spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jednocześnie, jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy o VAT – dostawa gruntu, z którym związane są budowle, również jest zwolniona od podatku. A zatem dostawa w drodze wywłaszczenia gruntu (działki nr 1 oraz działki nr 2), na którym znajdują się budowle (chodniki) również korzysta ze zwolnienia z podatku VAT stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 uznałem za prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również możliwości zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na postawie art. 43 ust. 1 pkt 9 lub pkt 10 lub pkt 2 dla dostawy w drodze wywłaszczenia działki nr 3.

W świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT:

Powyższe oznacza, że opodatkowaniu podlegają i nie korzystają ze zwolnienia na podstawie ww. przepisu te dostawy gruntów niezabudowanych, które stanowią tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę.

Natomiast dostawa gruntów niezabudowanych, będących gruntami innymi niż budowlane lub przeznaczone pod zabudowę, np. gruntami rolnymi czy leśnymi bez prawa zabudowy, jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

Celem określenia czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę należy się odwołać do przepisów zawartych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.), regulującej zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Zatem o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego, istotna jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Z zapisów wyżej cytowanego przepisu wynika, że przez decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu należy rozumieć zarówno decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzję o warunkach zabudowy.

Ponadto, zgodnie z art. 2 ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Z opisu sprawy wynika, że ww. Decyzją ZRID objęta została również działka numer 3 zabudowana parkingiem (budowla), murkiem (budowla) oraz sieciami technicznego uzbrojenia terenu (budowle); działka oddana w użytkowanie wieczyste. Naniesienia budowlane (parking i murek) znajdujące się na działce nr 3 oddanej w użytkowanie wieczyste stanowiły własność użytkownika wieczystego. Sieci technicznego uzbrojenia terenu znajdujące się na każdej działce stanowią własność przedsiębiorstw przesyłowych. Naniesienia budowalne posadowione na działce stanowią budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 07.07.1994 r. Prawo budowlane.

W tym miejscu przywołać należy przepis art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powyższej definicji wynika, że na gruncie polskiego prawa można wyodrębnić trzy rodzaje nieruchomości w sensie prawnym:

‒grunty (stanowiące część powierzchni ziemskiej),

‒budynki trwale z gruntem związane (tzw. nieruchomości budynkowe),

‒części tych budynków (tzw. nieruchomości lokalowe).

Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1 i 2 ustawy Kodeks cywilny:

Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Według art. 47 § 3 ustawy Kodeks cywilny:

Jak stanowi art. 48 ustawy Kodeks cywilny:

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej. Zgodnie zatem z zasadą „superficies solo cedit”, gdy władający gruntem poniósł nakłady na tę nieruchomość, stają się one własnością właściciela gruntu.

W świetle art. 49 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Z powyższego przepisu wynika, że jeśli znajdujące się na działce części infrastruktury wodociągowej, kanalizacyjnej, ciepłowniczej, gazowej i elektrycznej są przyłączone do przedsiębiorstw świadczących usługi wodociągowe, kanalizacyjne oraz elektroenergetyczne, to stanowią one własność tych przedsiębiorstw.

Uwzględniając przywołane regulacje prawne należy stwierdzić, że w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiące własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt (jako grunt zabudowany).

Wobec tak przedstawionego opisu oraz obowiązujących przepisów prawa stwierdzam, że skoro znajdujące się na działce nr 3 budowle w postaci parkingu i murku, nie stanowią Państwa własności, to nie sposób przyjąć, że dokonają Państwo dostawy w drodze wywłaszczenia gruntu wraz z ww. budowlami znajdującymi się na ww. działce. Bowiem to podmioty trzecie (użytkownik wieczysty), a nie Państwo byli w faktycznym posiadaniu tych budowli i korzystali z nich jak właściciel, a w konsekwencji dostawa w drodze wywłaszczenia ww. budowli nie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym przedmiotem dostawy w drodze wywłaszczenia był grunt, którego nie można uznać za teren niezabudowany w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Tym samym, w rozpatrywanej sprawie nie ma zastosowania zwolnienie z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Jednocześnie, jak wyżej wskazałam, w niniejszej sprawie przedmiotem dostawy w drodze wywłaszczenia był sam grunt (działka nr 3). Wobec tego do dostawy w drodze wywłaszczenia działki nr 3 zabudowanej budowlami w postaci parkingu i murka, będącymi własnością użytkownika wieczystego, nie znajdą zastosowania zwolnienia przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10 i pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

‒towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

‒brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

W opisie sprawy wskazali państwo, że Miasto nie poniosło kosztu podatku VAT przy nabyciu nieruchomości. Działki nie były wykorzystywane przez Miasto wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze okoliczności sprawy stwierdzić należy, że dostawa w drodze wywłaszczenia działki nr 3 nie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie został spełniony co najmniej jeden z warunków, o których mowa w tym przepisie.

Zatem, dostawa w drodze wywłaszczenia działki nr 3 nie korzystała ze zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10, pkt 10a ustawy, a także w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 2 uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być rozpatrzone.

Wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzę postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Państwa. Informuję, że nie jestem właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego.

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.