Interpretacja indywidualna z dnia 16 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.606.2025.2.AW
Usługi kształcenia zawodowego, w tym usługi doradztwa poszkoleniowego, świadczone w ramach projektu finansowanego w całości ze środków unijnych, korzystają ze zwolnienia VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, z uwagi na ich bezpośredni związek z branżą lub zawodem oraz pełne finansowanie ze środków publicznych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 30 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, usług szkoleniowych, stanowiących kształcenie zawodowe oraz ściśle z nimi związanych usług doradztwa poszkoleniowego. Uzupełniła go Pani pismem z 5 grudnia 2025 r. (wpływ 5 grudnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(...) (dalej: Wnioskodawca) jest osobą fizyczną podlegającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą (NIP (…)).
Zgodnie z treścią wpisu do CEIDG (Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej) przeważający przedmiot działalności Wnioskodawcy określony został jako 62.20.B – pozostała działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki oraz zarządzaniem urządzeniami informatycznymi.
Umowa:
W ramach tak prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca nawiązał współpracę z podmiotem będącym czynnym podatnikiem VAT (dalej: Zlecający) w oparciu o ramową umowę współpracy gospodarczej (dalej: Umowa) w zakresie świadczenia kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych.
Umowa realizowana będzie w ramach projektu pt. „(...)” realizowanego przez (...), na zlecenie (...) w ramach Programu Fundusze Europejskiej dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, działanie (...) (dalej: Projekt).
Wnioskodawca zobowiązany będzie do wykonania na każdorazowe zlecenie i według potrzeb Zlecającego, kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych, zgodnie z przekazanym programem szkolenia, w obszarze dostępności i projektowania uniwersalnego, w tym postanowień zawartych w ustawie z 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów przez podmioty gospodarcze (dalej: Ustawa o dostępności), która przenosi do polskiego prawa unijną dyrektywę zwaną Europejskim Aktem o Dostępności (dalej: EAA).
Zlecający:
Zlecający (...) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług dostępności polegających w szczególności na przeprowadzaniu audytów, doradztwa, konsultacji i szkoleń z zakresu dostępności, w tym:
-dostępności cyfrowej np. stron internetowych, aplikacji mobilnych, dokumentów i multimediów elektronicznych oraz
-dostępności architektonicznej i informacyjno-komunikacyjnej dla osób ze specjalnymi potrzebami, w szczególności osób z różnymi niepełnosprawnościami.
Zlecający prowadzi projekt, który polega na świadczeniu usług przeprowadzenia szkoleń i doradztwa w obszarze technologii asystujących i kompensacyjnych oraz uniwersalnego projektowania na rzecz beneficjentów ostatecznych projektu.
Projekt:
Projekt „(...)” ma na celu poprawę dostępności w Polsce, aby wszyscy – w tym osoby z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami – mogli na równych zasadach korzystać z technologii, transportu, komunikacji i przestrzeni publicznej. Wspiera Pani firmy i przedsiębiorców w dostosowaniu się do nowych przepisów wynikających z Dyrektywy EAA, która weszła w życie do 28 czerwca 2025 r.
Europejski Akt o Dostępności (EAA) zobowiązuje przedsiębiorców do wdrożenia standardów dostępności. Dzięki szkoleniom i doradztwu pomaga Pani eliminować bariery i tworzyć przestrzenie, technologie oraz usługi bardziej przyjazne dla wszystkich. To nie tylko krok w stronę równości, ale także szansa na rozwój i innowacje w biznesie.
W ramach działań zostanie przeszkolonych 1200 pracowników przedsiębiorstw i przedsiębiorców z całej Polski, którzy są producentami lub upoważnionymi przedstawicielami producentów, importerami, dystrybutorami produktów objętych stosowaniem ustawy lub świadczą usługi objęte stosowaniem ustawy.
Cele Projektu:
Celem Projektu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych przedsiębiorstw i ich pracowników w zakresie wdrażania i rozwoju technologii kompensacyjnych i asystujących, warunkujących dostępność produktów i usług dla osób o szczególnych potrzebach w poszczególnych branżach, w szczególności osób z niepełnosprawnościami. Przez technologie kompensacyjne i asystujące rozumie się technologie, których uruchomienie lub zastosowanie umożliwia lub ułatwia osobom ze szczególnymi potrzebami, w szczególności osobom z różnymi niepełnosprawnościami, korzystanie z produktów i usług na zasadzie równości z innymi.
W ramach Projektu prowadzone są zajęcia teoretyczne i praktyczne obejmujące szkolenia, w tym działania doradcze ściśle związane ze szkoleniami.
Nabyte w trakcie przedmiotowych usług umiejętności pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem lub zakresem obowiązków uczestników i mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
Docelowo, cały proces kształcenia ma doprowadzić do nabycia umiejętności zawodowych przez pracowników przedsiębiorstwa, umożliwiających dostosowanie przedsiębiorstwa do wymagań EAA oraz Ustawy o dostępności.
Zakres usług świadczonych przez Wnioskodawcę:
W ramach projektu prowadzone będą zajęcia teoretyczne i praktyczne obejmujące szkolenia, w tym działania doradcze ściśle związane z tymi szkoleniami. Działania doradcze świadczone przez Wnioskodawcę w ramach projektu będą niezbędne do wykonania usługi podstawowej (tj. usługi szkolenia). Wykonanie usługi szkolenia dla uczestników Projektu będzie możliwe tylko wtedy, gdy zostanie zrealizowane prawidłowo, tj. zgodnie z założeniami Projektu. Aby tak się stało usługa szkolenia musi zostać uzupełniona przez działania doradcze, wynikające z indywidualnych i specyficznych potrzeb. Działania doradcze uwzględniają odniesienie wiedzy przekazanej w trakcie szkolenia do konkretnego profilu działalności.
Usługa szkolenia połączona z działaniami doradczymi wypełnia definicję kształcenia zawodowego, czyli proces mający na celu nauczenie, przekazanie wiedzy z określonej dziedziny, które ma posłużyć zdobyciu bądź uaktualnieniu wiedzy obecnie posiadanej przez uczestnika Projektu.
W ramach Projektu realizowane są następujące formy wsparcia:
a)w formie szkoleniowej – szkolenia ogólne oraz szkolenia specjalistyczne,
b)w formie indywidualnego doradztwa poszkoleniowego (wsparcie fakultatywne): profesjonalne wsparcie doradcze związane bezpośrednio z tematyką szkoleń. Świadczenie fachowych porad związanych z projektowaniem produktów i usług zapewniających użyteczność dla wszystkich w możliwie najwyższym stopniu. Doradztwo odbywać może się w formie stacjonarnej oraz zdalnej.
Wykonanie usługi szkolenia dla uczestników Projektu będzie możliwe tylko wtedy, gdy zostanie zrealizowane prawidłowo, tj. zgodnie z założeniami Projektu. Aby tak się stało usługa szkolenia (grupowa i mająca na celu zaznajomienie jej uczestników z ogólnymi zasadami, charakterystycznymi dla danego rodzaju działalności, w zakresie projektowania uniwersalnego, zwiększania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami funkcjonalnymi), musi zostać uzupełniona przez działania doradcze, wynikające z bardzo indywidualnych i specyficznych potrzeb.
Każda firma/uczestnik szkolenia, która/który ukończy szkolenie, może skorzystać z indywidualnego doradztwa, dostosowanego do jej potrzeb.
Poprzez komponent świadczenia usług doradczych należy rozumieć fakultatywne prowadzenie działań doradczych związanych bezpośrednio z działaniami szkoleniowymi, wynikającymi z potrzeb rozwojowych danego przedsiębiorstwa.
Skorzystanie z komponentu doradczego jest możliwe wyłącznie po ukończeniu części szkoleniowej projektu i uzyskaniu certyfikatu. Nie można zatem skorzystać z usług doradczych bez skorzystania z usług szkoleniowych.
Działania doradcze w ramach Projektu są niezbędne do wykonania usługi podstawowej (usługi szkolenia). Uwzględniają one odniesienie wiedzy przekazanej w trakcie szkolenia do konkretnego profilu działalności danego przedsiębiorstwa, a nawet poszczególnych pracowników, jego produktów i usług, jak też docelowej grupy klientów.
Finansowanie Projektu
Projekt „(...)” jest finansowany przez Unię Europejską w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, Priorytet (...).
Projekt, a tym samym i usługi realizowane na podstawie Umowy są finansowane w 100% ze środków Unii Europejskiej oraz środków publicznych. Potwierdza to regulamin projektu „(...)” oraz dokumentacja programowa.
Uzupełniająco Wnioskodawca pragnie wskazać, iż:
-Wnioskodawca nie jest podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a lub b ustawy o VAT.
-Zlecający jest w posiadaniu własnej interpretacji indywidualnej na podobne projekty sygn. 0111-KDIB3-2.4012.974.2021.2.SR.
Uzupełniając wniosek – w odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu, wskazała Pani, że:
1. Jakie dokładnie (konkretnie) usługi, są przedmiotem Pani zapytania?
a)usługi szkoleniowo-doradcze,
b)usługi szkoleniowe,
c)usługi doradztwa poszkoleniowego?
Odpowiedź: Przedmiotem zapytania są kompleksowe usługi szkoleniowo-doradcze.
2. Jakie usługi Pani wykonuje na podstawie zawartej umowy? Proszę je opisać.
a)usługi szkoleniowo-doradcze,
b)usługi szkoleniowe,
c)usługi doradztwa poszkoleniowego?
Odpowiedź: Na podstawie umowy Wnioskodawczyni wykonuje usługi szkoleniowo-doradcze. Zgodnie z Umową przedmiotem „Wnioskodawca zobowiązał się podjąć współpracę ze Zleceniodawcą polegającą na wykonywaniu na każdorazowe zlecenie i według potrzeb Zleceniodawcy, kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych, zgodnie z przekazanym programem szkolenia, w obszarze dostępności i projektowania uniwersalnego. (...) Przez komponent świadczenia usług doradczych należy rozumieć fakultatywne prowadzenie działań doradczych związanych bezpośrednio z działaniami szkoleniowymi, wynikającymi z potrzeb rozwojowych danego przedsiębiorstwa. Wnioskodawca, przed rozpoczęciem realizacji komponentu doradczego na rzecz danego przedsiębiorstwa, zobowiązany jest do opracowania w porozumieniu z Uczestnikami/Uczestniczkami (odbiorcami usług) harmonogramu doradztwa poszkoleniowego”.
Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca, na podstawie zawartej umowy wykonuje:
a)Usługi szkoleniowe (ogólne i specjalistyczne)
b)Usługi doradztwa poszkoleniowego, które można podzielić na:
·wsparcie doradcze w zakresie szkoleń ogólnych dotyczy w szczególności zaprojektowania uniwersalnego produktu (produktów) lub usługi (usług),
·wsparcie doradcze w zakresie szkoleń specjalistycznych dotyczy w szczególności:
-weryfikacji produktów uczestników pod kątem ich dostępności, z uwzględnieniem wymogów i zgodności z ustawą;
-tworzenia lub weryfikacji dokumentacji uczestników związanej z produktami lub usługami (takimi jak instrukcje obsługi, regulaminy korzystania z usług, i tym podobne) pod względem ich dostępności, z uwzględnieniem wymogów i zgodności z ustawą;
-tworzenia lub weryfikacji dokumentacji uczestników wymaganej przez ustawę (takich jak: dokonywanie i dokumentowanie oceny, o której mowa w art. 21 ustawy, opracowywanie deklaracji zgodności, i tym podobne).
Wnioskodawca wskazuje, iż element doradztwa poszkoleniowego (w wymiarze 9h na uczestnika) realizowany jest wyłącznie w odniesieniu do tych uczestników szkoleń, którzy wykazali się odpowiednią frekwencją na sesjach szkoleniowych oraz zaliczyli test wiedzy przeprowadzany na ostatnim.
Tylko łączne zrealizowanie usługi szkolenia oraz działań doradczych pozwala osiągnąć przyjęte w Projekcie wskaźniki rezultatu.
3. Na jakiej podstawie świadczy Pani usługi, będące przedmiotem wniosku? Do wykonania jakich czynności jest Pani zobowiązana?
Odpowiedź: Na podstawie umowy opisanej we wniosku o interpretację, na podstawie której Wnioskodawczyni zobowiązana jest do wykonania kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych.
Na podstawie umowy Wnioskodawca zobowiązany jest do:
-Przygotowania i przeprowadzenia szkolenia;
-Opracowania w porozumieniu z uczestnikami harmonogramu doradztwa poszkoleniowego i przeprowadzenia warsztatów doradczych (poszkoleniowych);
-Wypełniania i przekładania Zlecającemu odpowiedniej dokumentacji (w szczególności: dzienników zajęć, list obecności, kart pracy, formularzy wykonania usług zgodnych ze wzorami przekazanymi przez Zlecającego i jednocześnie zgodnych z wytycznymi projektu).
4. Czy świadczone przez Panią usługi szkoleniowe i doradztwa są usługami samodzielnymi, świadczonymi odrębnie, na odrębne zlecenie?
Odpowiedź: O ile usługi szkoleniowe mogłyby się odbyć bez komponentu doradczego, o tyle komponent doradztwa poszkoleniowego bez uprzedniego etapu szkoleniowego nie ma racji bytu. Niemniej, z punktu widzenia osiągnięcia pełnych celów projektu wskazane jest zrealizowanie obu komponentów (szkoleniowego i doradczego [poszkoleniowego]).
5. Czy usługi doradztwa poszkoleniowego stanowią samodzielne usługi, świadczone odrębnie, na odrębne zlecenie, czy też są elementem usług podstawowych (usług szkoleniowych)?
Odpowiedź: Doradztwa poszkoleniowego nie można uznać za samodzielne usługi, bowiem są one ściśle powiązane z poprzedzającym go komponentem szkoleniowym.
6. Czy szkolenia oraz doradztwo dla uczestników Projektu są wykonywane przez Panią na podstawie jednej umowy?
Odpowiedź: Tak.
7. Czy wszystkie ww. usługi szkoleniowe i doradcze są ze sobą tak ściśle powiązane, że ich niewykonanie lub rozdzielenie spowodowałoby, że nabywca nie mógłby korzystać z czynności głównej – czy istnieje związek przyczynowo-skutkowy, z którego wynika, że dla Pani i nabywcy poszczególne czynności składowe tworzą obiektywnie, z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia, jedno niepodzielne świadczenie?
Odpowiedź: Skorzystanie wyłącznie z komponentu doradczego nie jest możliwe i byłoby nieuzasadnione z punktu widzenia założeń i celów projektu.
Komponent szkoleniowy jest niezbędny dla osiągnięcia podstawowych celów programu. Jednak poprzez uzupełnienie go o komponent doradczy możliwe jest osiągnięcie pełnych celów programu.
To, że komponent doradczy jest ściśle powiązany z komponentem szkoleniowym wynika z założeń projektu: Projekt „(...)” realizowany przez (...) w partnerstwie z (...) jest finansowany ze środków Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, Priorytet (...).
8. Która z dwóch czynności jest wiodąca, czy usługa szkoleniowa czy usługa doradztwa?
Odpowiedź: Usługi szkoleniowa.
9. Z czego wynika, że przedmiotem nabycia przez uczestnika projektu będzie jedno świadczenie kompleksowe?
Odpowiedź: Wynika to z faktu, iż przedmiotem umowy jest zlecenie kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych. Osiągnięcie pełnych celów programu możliwe jest po zrealizowaniu obu komponentów. Aczkolwiek, w indywidualnych przypadkach, po etapie szkoleniowym, nie jest realizowany etap doradczy (np. brak chęci/zgody uczestnika szkolenia). Etap doradczy jest częścią oferowanego wsparcia w ramach projektu (...) i stanowi pogłębienie wiedzy z części szkoleniowej. Rezygnacja z części doradczej występuje tylko wtedy, kiedy uczestnik przekaże wyraźny brak chęci skorzystania z tego komponentu.
10. Jeśli usługi szkoleniowe są usługami podstawowymi, to czy świadczone przez Panią usługi doradztwa poszkoleniowego są niezbędne do wykonania usług podstawowych (usług szkoleniowych)? Jeśli tak, należy wskazać jakie przesłanki/okoliczności świadczą o ich niezbędności.
Odpowiedź: Zgodnie z celami projektu komponent szkoleniowy jest niezbędny do osiągnięcia pełnych celów programu. Sama realizacja komponentu szkoleniowego (bez komponentu doradczego) jest możliwa, aczkolwiek nie tak wartościowa jak pełen cykl (szkolenie + doradztwo) i nie jest zalecana, ponieważ komponent doradczy stanowi pogłębienie i uzupełnienie wsparcia z komponentu szkoleniowego, które jest dostosowane do indywidualnych potrzeb uczestnika. Komponent doradczy umożliwia uczestnikom przełożenie wiedzy teoretycznej przekazanej w trakcie szkoleń na praktykę (poprzez odniesienie do konkretnych produktów i usług oraz dokumentacji poszczególnych uczestników programu).
11. Czy usługa szkoleniowa utraciłaby swój sens lub nie mogłaby być wykonana bez usługi doradztwa?
Odpowiedź: Nie. Jednak uczestnik bez komponentu doradczego nie uzyskuje pełnego wsparcia oferowanego w ramach projektu.
12. Czy istnieje możliwość wykonania usług podstawowych (usług szkoleniowych) bez wyświadczenia usług doradztwa poszkoleniowego?
Odpowiedź: Tak. Ale w drugą stronę już nie (tj. nie istnieje możliwość wykonania usług doradztwa poszkoleniowego bez wyświadczenia usług podstawowych – usług szkoleniowych).
13. Czy głównym celem usług doradztwa poszkoleniowego, jest osiągnięcie dodatkowego dochodu, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia od podatku?
Odpowiedź: Nie. Głównym celem usług doradztwa poszkoleniowego jest pełniejsze osiągnięcie celów projektu i przekazanie uczestnikom możliwie pełnej i wartościowej wiedzy. Doradztwo poszkoleniowe jest finansowane w całości ze środków publicznych w ramach projektu „(...)” i stanowi integralną część wsparcia uczestników w osiągnięciu celów projektu, jego celem nie jest uzyskanie dodatkowego dochodu.
14. Czy usługi doradcze są wliczone w cenę usług szkoleniowych, czy też są wycenione i regulowane odrębnie?
Odpowiedź: Zgodnie z Umową rozliczenia dokonywane są w oparciu o stawkę godzinową ((…) PLN brutto), przy czym godzina rozumiana jest jako:
-45 min dla komponentu szkoleniowego;
-60 min dla komponentu doradczego.
Wynagrodzenie stanowi iloczyn stawki godzinowej i ilości zrealizowanych godzin na świadczenie Usług.
15. Czy usługi doradcze dla osób biorących udział w szkoleniach dotyczą wszystkich uczestników szkolenia oraz czy są dobrowolne dla uczestników szkoleń, czy obowiązkowe dla każdego uczestnika szkoleń? W jaki sposób uczestnicy szkoleń są kwalifikowani do udziału w tych usługach doradczych?
Odpowiedź: Są one fakultatywne, ale rekomendowane dla każdego uczestnika szkolenia (w wymiarze 9h za każdą osobę, która ukończy szkolenie).
16. Czy usługi, będące przedmiotem Pani zapytania, stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego? Odpowiedź proszę uzasadnić.
Odpowiedź: Tak – usługę w ramach projektu możemy zakwalifikować jako usługę opisaną w Ustawie, art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. pkt c ustawy o VAT, tj. „Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26 finansowane w całości ze środków publicznych – oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane”.
Tak jak zostało to wskazane we wniosku:
-Celem Projektu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych przedsiębiorstw i ich pracowników w zakresie wdrażania i rozwoju technologii kompensacyjnych i asystujących, warunkujących dostępność produktów i usług dla osób o szczególnych potrzebach w poszczególnych branżach, w szczególności osób z niepełnosprawnościami.
-Zgodnie z treścią Wniosku, zdaniem Wnioskodawcy, realizowane przez Niego usługi szkoleniowo-doradcze w ramach Projektu finansowanego w całości ze środków unijnych są usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, gdyż zgodnie z art. 44 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również mają na celu uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
-Usługa szkolenia połączona z działaniami doradczymi wypełnia definicję kształcenia zawodowego, czyli proces mający na celu nauczenie, przekazanie wiedzy z określonej dziedziny, które ma posłużyć zdobyciu bądź uaktualnieniu wiedzy obecnie podsiadanej przez uczestnika Projektu.
-Nabyte w trakcie przedmiotowych usług umiejętności pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem lub zakresem obowiązków uczestników i mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Docelowo, cały proces kształcenia ma doprowadzić do nabycia umiejętności zawodowych przez pracowników przedsiębiorstwa, umożliwiających dostosowanie przedsiębiorstwa do wymagań EAA oraz Ustawy o dostępności.
-Usługa szkolenia połączona z działaniami doradczymi wypełniają łącznie definicję kształcenia zawodowego, czyli proces mający na celu nauczenie, przekazanie wiedzy z określonej dziedziny, które ma posłużyć zdobyciu bądź uaktualnieniu wiedzy obecnie posiadanej przez uczestnika Projektu.
17. Czy ww. usługi pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników oraz czy dla wykonywania tego zawodu jest wymagane posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami, które można zdobyć na szkoleniu?
Odpowiedź: Tak – z branżą oraz z wykonywanym zawodem i zakresem obowiązków.
18. W czym przejawia się związek pomiędzy uczestnictwem w zajęciach, a wykonywanym przez ich uczestników zawodem?
Odpowiedź: Usługa szkolenia (grupowa i mająca na celu zaznajomienie jej uczestników z ogólnymi zasadami, charakterystycznymi dla danego rodzaju działalności, w zakresie projektowania uniwersalnego, zwiększania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami funkcjonalnymi), musi zostać uzupełniona przez działania doradcze, wynikające z bardzo indywidualnych i specyficznych potrzeb.
Działania doradcze uwzględniają odniesienie wiedzy przekazanej w trakcie szkolenia do konkretnego profilu działalności danego przedsiębiorstwa, a nawet poszczególnych pracowników, jego produktów i usług, jak też docelowej grupy klientów.
Docelowo, cały proces kształcenia ma doprowadzić do nabycia umiejętności zawodowych przez pracowników przedsiębiorstwa, umożliwiających dostosowanie przedsiębiorstwa do wymagań Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA) z 17 kwietnia 2019 r. oraz Ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. Uczestnictwo w zajęciach pozwala rozwijać kwalifikacje zawodowe zgodnie z obowiązującym prawem dotyczącym zapewnienia dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami.
19. Czy celem usług, będących przedmiotem Pani wniosku, jest uzyskanie lub uaktualnienie albo pogłębienie wiedzy do celów zawodowych?
Odpowiedź: Tak.
20. Czy beneficjenci ww. usług wykorzystują nabytą wiedzę w ramach wykonywanego zawodu?
Odpowiedź: Tak – docelowo taki jest cel Programu.
21. Czy usługi, o których mowa wyżej, prowadzone są w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach? Jeżeli tak, to proszę wskazać, z których dokładnie przepisów (artykuł, paragraf oraz nazwa aktu prawnego) wynikają te formy i zasady? Proszę, żeby wskazała Pani oznaczenie przepisów wraz z nazwą aktu prawnego, bez cytowania treści przepisów.
Odpowiedź: Omawiane usługi realizowane są zgodnie z Dyrektywą EAA i Polskim Aktem Dostępności (Ustawy z 26 kwietnia 2024 r. o dostępności niektórych produktów i usług dla osób z niepełnosprawnościami (Dz.U. 2024 poz. 731)).
Celem Projektu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych przedsiębiorstw i ich pracowników w zakresie wdrażania i rozwoju technologii kompensacyjnych i asystujących, warunkujących dostępność produktów i usług dla osób o szczególnych potrzebach w poszczególnych branżach, w szczególności osób z niepełnosprawnościami. Przez technologie kompensacyjne i asystujące rozumie się technologie, których uruchomienie lub zastosowanie umożliwia lub ułatwia osobom ze szczególnymi potrzebami, w szczególności osobom z różnymi niepełnosprawnościami, korzystanie z produktów i usług na zasadzie równości z innymi. Przez uniwersalne projektowanie należy rozumieć projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania. W ramach Projektu prowadzone są zajęcia teoretyczne i praktyczne obejmujące szkolenia, w tym działania doradcze ściśle związane ze szkoleniami.
22. Czy dla ww. usług jest Pani podmiotem, który uzyskał akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe?
Odpowiedź: Nie, taka akredytacja nie jest wymagana.
23. Czy istnieje ścisły związek pomiędzy otrzymanymi środkami publicznymi a realizowanym przez Panią świadczeniem?
Odpowiedź: Tak – Projekt „(...)” jest finansowany przez Unię Europejską w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, Priorytet (...).
Projekt, a tym samym i usługi realizowane na podstawie Umowy są finansowane w 100% ze środków Unii Europejskiej oraz środków publicznych. Potwierdza to regulamin projektu „(...)” oraz dokumentacja programowa.
24. Czy posiada Pani dokumenty, z których jednoznacznie wynika, że finansowanie tych usług następuje w całości lub w co najmniej 70% ze środków publicznych?
Odpowiedź: Usługi szkoleniowe oraz doradztwo świadczone w Projekcie przez Beneficjenta na rzecz przedsiębiorstwa (Beneficjenta Pomocy) będą finansowane w 100% ze środków publicznych.
Projekt, a tym samym i usługi realizowane na podstawie Umowy są finansowane w 100% ze środków Unii Europejskiej oraz środków publicznych. Potwierdza to regulamin projektu „(...)” oraz dokumentacja programowa.
25. W jaki sposób ustalane jest przez Panią wynagrodzenie za świadczenie przedmiotowych usług i od jakiego podmiotu otrzymuje Pani wynagrodzenie?
Odpowiedź: Wynagrodzenie ustalane jest w oparciu o czas faktycznie poświęcony na realizację usług i będzie wypłacane przez Zlecającego. Wynagrodzenie wypłacane będzie na podstawie przesłanych przez Wnioskodawcę dokumentów opisanych w umowie (dzienników zajęć, list obecności, kart pracy, formularzy wykonania usług) potwierdzających wykonanie zlecanych usług.
26. Na czyją rzecz świadczy Pani usługi, będące przedmiotem wniosku? Na jaki podmiot wystawiana jest faktura za świadczone usługi?
Odpowiedź: Na rzecz Zlecającego. Zlecający prowadzi projekt, który polega na świadczeniu usług przeprowadzenia szkoleń i doradztwa w obszarze technologii asystujących i kompensacyjnych oraz uniwersalnego projektowania na rzecz beneficjentów ostatecznych projektu.
27. Czy wykonuje Pani – w ramach Projektu pn. „(...)” – usługę, będącą przedmiotem wniosku, jako wykonawca czy podwykonawca?
Odpowiedź: Jako podwykonawca. To Zlecający ma zawartą umowę, która jest dofinansowana ze środków publicznych.
28. Jeśli wykonuje Pani ww. usługę jako podwykonawca, to proszę wskazać:
a)na czym polega Pani rola jako podwykonawcy?
Odpowiedź: Na świadczeniu usług szkoleniowo-doradczych.
b)czy podmiot zlecający przedmiotową usługę korzysta ze zwolnienia od podatku VAT; jeśli tak proszę wskazać, na podstawie którego przepisu ustawy o podatku od towarów i usług?
Odpowiedź: Zlecający jest w posiadaniu własnej interpretacji indywidualnej na podobne projekty sygn. 0111-KDIB3-2.4012.974.2021.2.SR. Zatem, według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy, Zlecający korzysta ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT.
c)czy usługi, świadczone przez Panią są usługami podstawowymi, czy usługami ściśle związanymi z usługą podstawową?
Odpowiedź: Wnioskodawca nie do końca rozumie istotę tego pytania. Niemniej, Wnioskodawca jest przekonany, iż na podstawie obszernych wyjaśnień przedstawionych w niniejszej odpowiedzi na wezwanie i opisu stanu faktycznego wniosku, Wnioskodawca wyczerpująco przestawił wszystkie informacja niezbędne do wydania interpretacji indywidualnej we wnioskowanym zakresie.
W rozumieniu Wnioskodawcy, realizowana przez Niego usługa jest usługą podstawową bowiem jest to podstawowy cel projektu, w wykonaniu którego Zlecający zleca usługi Wnioskodawcy.
d)czy świadczone przez Panią usługi są niezbędne do świadczenia usług podstawowych, wykonywanych przez podmiot zlecający? Jeśli tak, to dlaczego.
Odpowiedź: Podmiot zlecający nie wykonuje samodzielnie usług, zaś zleca ich wykonanie m.in. Wnioskodawcy.
e)czy celem świadczonych przez Panią usług jest osiągnięcie dodatkowego dochodu poprzez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do działalności przedsiębiorstw wykonujących działalność gospodarczą, objętą podatkiem VAT?
Odpowiedź: Nie. Celem świadczonych usług jest rozwój kompetencji uczestników Projektu w zakresie zaznajomienia jej uczestników z ogólnymi zasadami, charakterystycznymi dla danego rodzaju działalności, w zakresie projektowania uniwersalnego, zwiększania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami funkcjonalnymi). Wnioskodawca bierze udział w projekcie ze względu na posiadaną specjalistyczną wiedzę w zakresie realizacji Projektu.
29. We wniosku wskazała Pani, że:
W ramach Projektu realizowane są następujące formy wsparcia: a) w formie szkoleniowej – szkolenia ogólne oraz szkolenia specjalistyczne, b) w formie indywidualnego doradztwa poszkoleniowego (wsparcie fakultatywne).
W związku z powyższym, proszę jednoznacznie wskazać:
a)czy świadczy Pani w ramach ww. Projektu usługi szkoleniowe? Jeśli nie, proszę wskazać, kto świadczy usługi szkoleniowe: (...) (Zlecający), inny podwykonawca?
Odpowiedź: Tak – Wnioskodawca świadczy usługi szkoleniowe.
b)kto zawiera z poszczególnymi uczestnikami Projektu umowy na świadczenie usług Pani czy Zlecający? Jeśli to Pani zawiera z nimi umowy, to proszę wskazać, jakie dokładnie czynności są przedmiotem tych umów (proszę je szczegółowo wymienić)?
Odpowiedź: Zlecający. Wnioskodawca nie zawiera z poszczególnymi uczestnikami Projektu umów na świadczenie usług. Wnioskodawca ma jedynie zawartą umowę ze Zlecającym.
c)na czyją rzecz świadczy Pani usługi, będące przedmiotem wniosku? Na jaki podmiot wystawiana jest faktura za świadczone usługi i jaka nazwa usługi widnieje na tej fakturze?
Odpowiedź: Usługi świadczone są na rzecz Zlecającego, na którego wystawiana jest faktura. Nazwa usługi widniejąca na fakturze to „(...)”. Umowa jest zawarta na wykonywanie kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych.
Informacja, ile godzin poświęconych został na przeprowadzenie szkolenia, a ile na komponent doradczych wynika z dokumentów przekazywanych przez Wnioskodawcę Zlecającemu (w szczególności: dzienników zajęć, list obecności, kart pracy, formularzy wykonania usług zgodnych ze wzorami przekazanymi przez Zlecającego i jednocześnie zgodnych z wytycznymi projektu).
Pytanie
Czy realizowane przez Wnioskodawcę usługi w ramach Projektu, finansowanego w całości ze środków unijnych są usługami kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego i tym samym korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, realizowane przez Niego usługi szkoleniowo-doradcze w ramach Projektu finansowanego w całości ze środków unijnych są usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, gdyż zgodnie z art. 44 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również mają na celu uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych i tym samym korzystają ze zwolnienia z podatku VAT w związku z art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT jako szkolenia w całości finansowane ze środków publicznych.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
(i)
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą: „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: „Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)”.
Z kolei w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że: „Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...)”.
Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zauważyć przy tym należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast wychodzenie poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy: „Zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:
a)jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
b)uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia
– oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane”.
Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT: „Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a)prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b)świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c)finansowane w całości ze środków publicznych
– oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane”
Jak stanowi art. 43 ust. 17 ustawy: „Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31,32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1)nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31,32 i 33 lit. a lub
2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia”.
Art. 43 ust. 17a ustawy stanowi, że: „Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe”.
Określenie „ścisły związek” oznacza, że do wykonania usługi podstawowej niezbędna jest dostawa towarów lub świadczenie usług pomocniczych, przy czym nie może to być jakikolwiek związek, lecz relacja o charakterze wskazującym na nieodzowność tych ostatnich dla prawidłowego przebiegu podstawowej usługi.
Z uregulowań zawartych w wyżej cytowanym art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy wynika, że zwolnienie od podatku od towarów i usług obejmuje usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów Prawo oświatowe oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Zatem, aby możliwe było skorzystanie ze zwolnienia, przewidzianego w powołanym przepisie ustawy, dany podmiot musi być jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów Prawo oświatowe oraz musi świadczyć usługi w zakresie kształcenia. Natomiast, jeśli chodzi o kwestię wychowania, należy wskazać, że jest ona przypisana podmiotom, do których uczęszczanie jest obowiązkowe i regulowane przepisami. Zatem to szkoły obowiązkowe mają za zadanie realizować program wychowywania. Nie jest przy tym konieczne, by usługa w zakresie kształcenia była jednocześnie usługą w zakresie wychowania. Na podstawie przedmiotowego przepisu zwolnieniem od podatku mogą być objęte zarówno usługi w zakresie kształcenia, jak i usługi w zakresie wychowania.
Ze zwolnienia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy, mogą korzystać uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, o ile świadczone przez te podmioty usługi są usługami kształcenia.
Natomiast, aby świadczone usługi mogły korzystać ze zwolnienia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, muszą być uznane za usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz spełniać jeden z warunków określonych w lit. a-c powyższego przepisu. Powołane wyżej przepisy prawa podatkowego przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczonych przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją lub finansowanych w całości ze środków publicznych.
Pojęcie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zostało zdefiniowane w art. 44 rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 77 str. 1 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem:
Usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
Zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. i ww. Dyrektywy: „Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.”
W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 wyrażony został pogląd, iż pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Dyrektywy 77/388/EWG powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Również w wyroku z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie C-287/00 Trybunał w swym orzeczeniu wskazał, jak należy interpretować zwolnienia przedmiotowe w VAT uregulowane w Dyrektywie 77/388/EWG. W wyroku tym podkreślono, że pojęcia używane do doprecyzowania zakresu zwolnienia powinny być interpretowane ściśle m.in. dlatego, że zwolnienia stanowią wyjątek od zasady powszechności opodatkowania i choćby z tych przyczyn muszą być interpretowane jednolicie.
Mając na uwadze powyższe, dokonując wykładni ww. przepisów przez pryzmat definicji usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania, określonej w art. 44 ww. rozporządzenia należy mieć na uwadze dosłowne brzmienie tych przepisów.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (dostępnym w Internecie), użyte w art. 44 rozporządzenia słowo „bezpośredni” oznacza „dotyczący kogoś lub czegoś wprost”, słowo „branża” oznacza „gałąź produkcji lub handlu obejmująca towary lub usługi jednego rodzaju”, natomiast słowo „zawód” oznacza „wyuczone zajęcie wykonywane w celach zarobkowych”.
Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że przez kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, o których mowa w ww. przepisach, obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, należy rozumieć takie kształcenie, w wyniku którego dana osoba podnosi swoje kwalifikacje, a bezpośrednio po jej ukończeniu jest w stanie podjąć pracę zarobkową, lub wykonywać określony zawód.
Z kolei, możliwość skorzystania ze zwolnienia w odniesieniu do świadczenia usługi (ale też i dostawy towarów) ściśle związanej z usługą kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego wymaga spełnienia określonych warunków, na które wskazuje TSUE m.in. w sprawie Horizon College C-434/05. Po pierwsze, zarówno główna działalność edukacyjna, jak i dostawa towarów lub świadczenie usług ściśle związane z tą działalnością muszą być wykonywane przez jeden z podmiotów, o których mowa w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE. Po drugie, świadczenie usług lub dostawa towarów ściśle związanych z czynnościami głównymi muszą być konieczne do wykonywania transakcji podlegających zwolnieniu. Po trzecie, świadczenie usług i dostawa towarów są wyłączone z zakresu zwolnienia, jeżeli ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu poprzez dokonywanie transakcji stanowiących bezpośrednią konkurencję w stosunku do działalności przedsiębiorstw wykonujących działalność gospodarczą, objętej VAT.
Na usługę złożoną składa się kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne czynności pomocnicze. Natomiast, czynność należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza czynność traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez czynności pomocniczej usługi głównej. Co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.
Powyższe potwierdza utrwalona linia orzecznicza TSUE, zgodnie z którą świadczenie kompleksowe podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, w tym również w zakresie stosowania stawki VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Oznacza to, że opodatkowanie świadczeń pomocniczych, składających się na świadczenie kompleksowe, podlega takim samym zasadom opodatkowania, jakim podlega świadczenie główne. Pogląd taki został ukształtowany w orzeczeniu TSUE w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP), w którym Trybunał stwierdził, że „Z jedną usługą mamy do czynienia zwłaszcza wtedy, gdy jeden lub kilka elementów należy uznać za usługę główną, a jeden lub kilka elementów za usługi pomocnicze, objęte tym samym reżimem podatkowym, co usługa główna”. (podobnie w orzeczeniu w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV).
Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, w ramach Projektu prowadzone są zajęcia teoretyczne i praktyczne obejmujące szkolenia, w tym działania doradcze ściśle związane ze szkoleniami. Działania doradcze świadczone przez Wnioskodawcę w ramach Projektu są niezbędne do wykonania usługi podstawowej (usługi szkolenia). Wykonanie usługi szkolenia dla uczestników Projektu będzie możliwe tylko wtedy, gdy zostanie zrealizowane prawidłowo, tj. zgodnie z założeniami Projektu. Aby tak się stało usługa szkolenia (grupowa i mająca na celu zaznajomienie jej uczestników z ogólnymi zasadami, charakterystycznymi dla danego rodzaju działalności, w zakresie projektowania uniwersalnego, zwiększania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami funkcjonalnymi), musi zostać uzupełniona przez działania doradcze, wynikające z bardzo indywidualnych i specyficznych potrzeb. Działania doradcze uwzględniają odniesienie wiedzy przekazanej w trakcie szkolenia do konkretnego profilu działalności danego przedsiębiorstwa, a nawet poszczególnych pracowników, jego produktów i usług, jak też docelowej grupy klientów. Usługa szkolenia połączona z działaniami doradczymi wypełniają łącznie definicję kształcenia zawodowego, czyli proces mający na celu nauczenie, przekazanie wiedzy z określonej dziedziny, które ma posłużyć zdobyciu bądź uaktualnieniu wiedzy obecnie posiadanej przez uczestnika Projektu. Znajduje to odzwierciedlenie we wskaźnikach rezultatu Projektu, odnoszących się do liczby wskazującej na podniesienie kompetencji jakie nastąpiło w wyniku działań realizowanych w ramach Projektu. Tylko łączne zrealizowanie usługi szkolenia oraz działań doradczych pozwala osiągnąć przyjęte w Projekcie wskaźniki rezultatu. Tym samym, stwierdzić należy, że działania doradcze są usługami wspomagającymi usługę główną, jaką jest usługa szkoleniowa i w konsekwencji podlegają opodatkowaniu analogicznie jak usługa szkoleniowa.
Pani wątpliwości dotyczą kwestii zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy usług doradczych świadczonych w ramach projektu.
Dokonując oceny, czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi szkoleniowe są objęte zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, należy w pierwszej kolejności zbadać, czy spełnione są warunki określone w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, gdyż przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 zwalnia od podatku usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w pkt 26.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca nie jest podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a lub lit. b ustawy o VAT. Zatem, realizowane przez Wnioskodawcę szkolenia nie spełniają przesłanek umożliwiających skorzystanie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT.
W związku z powyższym, należy przeanalizować, czy dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług spełnione są przesłanki warunkujące prawo do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy VAT.
Aby móc skorzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT, przedmiotem świadczenia muszą być usługi obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą czy zawodem i mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Dodatkowo usługi te muszą być finansowane w całości ze środków publicznych.
Należy zwrócić uwagę, że – przewidziany w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT – wymóg finansowania usług w określonej wysokości ze środków publicznych jest spełniony w przypadku, gdy rzeczywistym (w znaczeniu ekonomicznym) źródłem finansowania tej usługi są środki publiczne. Należy wskazać, że środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej mieszczą się w kategorii środków publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.) – art. 5 ust. 1 pkt 2.
Zgodnie z opisem stanu faktycznego, celem Projektu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników przedsiębiorstw i przedsiębiorców w zakresie wdrażania i rozwoju technologii kompensacyjnych i asystujących, warunkujących dostępność produktów i usług dla osób o szczególnych potrzebach w poszczególnych branżach, w szczególności osób z niepełnosprawnościami. Szkolenia oraz działania doradcze realizowane przez Wnioskodawcę w ramach Projektu pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników Projektu. Uczestnikami Projektu są przedsiębiorcy (i ich pracownicy). Szkolenia oraz działania doradcze zwiększają świadomość i wiedzę uczestników Projektu w zakresie projektowania uniwersalnego, dostępności produktów i usług, informacji, obiektów, która oznacza możliwość skorzystania z nich przez jak największą grupę osób, w szczególności osób z różnymi niepełnosprawnościami. Dzięki szkoleniom oraz działaniom doradczym sprofilowanym dla potrzeb określonej grupy uczestników Projektu, mogą oni poszerzyć ofertę produktów i świadczonych usług pod kątem osób ze szczególnymi potrzebami. Przykładowo, jeśli uczestnikiem Projektu zostanie pracownik przedsiębiorstwa, pełniący funkcję administratora strony internetowej, dzięki szkoleniom i działaniom doradczym uzyska on wiedzę i zwiększy swoje kompetencje w zakresie poprawy strony internetowej by była dostępna dla większej liczby klientów, co pokazuje bezpośredni Wnioskodawcę z branżą/zawodem uczestnika Projektu. Szkolenia oraz działania doradcze realizowane przez Wnioskodawcę w ramach Projektu mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Umożliwiają one uczestnikom Projektu uzyskanie/uaktualnienie wiedzy z zakresu m.in. projektowania uniwersalnego, technologii kompensacyjnych i asystujących, standardów dostępności w zakresie produktów i/lub usług będących przedmiotem działalności ich przedsiębiorstwa, przeszkód specyficznych dla ich miejsca pracy i w kontaktach z klientami, jak przeprowadzać wywiad i oceniać potrzeby nowych klientów, będących osobami z niepełnosprawnością. Uczestnicy szkoleń oraz działań doradczych uzyskają wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonywania zadań zawodowych wynikających z zawodu jaki wykonują w ramach przedsiębiorstwa, w którym są zatrudnieni lub których są właścicielami.
Analizując przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego, zdaniem Wnioskodawcy, ww. usługi szkoleniowo-doradcze spełniają definicję usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT, które są w całości finansowane ze środków unijnych.
Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, zdaniem Wnioskodawcy, ww. szkolenia, w tym działania doradcze ściśle związane z usługami szkolenia, realizowane w ramach Projektu finansowanego w całości ze środków publicznych korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w bardzo licznych interpretacjach podatkowych, przykładowo w:
-interpretacji indywidualnej z 20 stycznia 2023 r., nr 0112-KDIL3.4012.454.2022.2.MC;
-interpretacji indywidualnej z 2 sierpnia 2023 r., nr 0114-KDIP4-2.4012.239.2023.3.MMA;
-interpretacji indywidualnej z 7 października 2022 r., nr 0114-KDIP4-2.4012.363.2022.2.KS;
-interpretacji indywidualnej z 21 maja 2020 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.122.2020.2.MGO.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Nie każda jednak czynność, stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:
a)jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
b)uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia
– oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
Z uregulowania zawartego w wyżej cytowanym art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy wynika, że zwolnienie od podatku od towarów i usług obejmuje usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy Prawo oświatowe oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
Ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy, mogą natomiast korzystać uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, o ile świadczone przez te podmioty usługi są usługami kształcenia.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a)prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b)świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c)finansowane w całości ze środków publicznych
– oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Powołane wyżej przepisy art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Natomiast zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy, względem usługi, która stanowi usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, ma zastosowanie pod warunkiem, że usługa ta jest świadczona przez podmiot, który uzyskał akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Przewidziany w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy wymóg finansowania usług w określonej wysokości ze środków publicznych jest spełniony w przypadku, gdy rzeczywistym (w znaczeniu ekonomicznym) źródłem finansowania tej usługi są środki publiczne.
Jak stanowi art. 43 ust. 17 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
W myśl art. 43 ust. 17a ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
Określenie „ścisły związek” oznacza, że do wykonania usługi podstawowej niezbędna jest dostawa towarów lub świadczenie usług pomocniczych, przy czym nie może to być jakikolwiek związek, lecz relacja o charakterze wskazującym na nieodzowność tych ostatnich dla prawidłowego przebiegu podstawowej usługi.
Jak wynika z § 3 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 832), zwanego dalej „rozporządzeniem”:
Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Zgodnie z § 3 ust. 8 ww. rozporządzenia:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
W świetle § 3 ust. 9 ww. rozporządzenia:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Powołane wyżej przepisy art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczonych przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją lub finansowanych w całości ze środków publicznych. Co więcej, przepisy § 3 rozporządzenia przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego finansowanych w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenia usług i dostawy towarów ściśle z tymi usługami związanych.
Dla zastosowania przedmiotowych zwolnień istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub uzyskanie akredytacji na dany rodzaj szkolenia lub finansowanie danego szkolenia w całości ze środków publicznych, lub też finansowanie danego szkolenia w co najmniej 70% ze środków publicznych.
Wskazane wyżej regulacje stanowią implementację prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:
Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
W tym kontekście wskazania wymaga – co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE Rady, stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Szóstej Dyrektywy 2006/112/WE Rady powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika” (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).
Ponadto, 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77/1 ze zm.). Rozporządzenie to wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio.
Pojęcie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zostało zdefiniowane w art. 44 ww. rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. Zgodnie z tym przepisem:
Usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 wyrażony został pogląd, iż pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Dyrektywy 77/388/EWG powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Również w wyroku z 20 czerwca 2002 r. w sprawie C-287/00 Trybunał w swym orzeczeniu wskazał, jak należy interpretować zwolnienia przedmiotowe w VAT uregulowane w Dyrektywie 77/388/EWG. W wyroku tym podkreślono, że pojęcia używane do doprecyzowania zakresu zwolnienia powinny być interpretowane ściśle m.in. dlatego, że zwolnienia stanowią wyjątek od zasady powszechności opodatkowania i choćby z tych przyczyn muszą być interpretowane jednolicie.
Mając na uwadze powyższe, dokonując wykładni ww. przepisów przez pryzmat definicji usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania, określonej w art. 44 ww. rozporządzenia należy mieć na uwadze dosłowne brzmienie tych przepisów.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (dostępnym w Internecie), użyte w art. 44 rozporządzenia słowo „bezpośredni” oznacza: „dotyczący kogoś lub czegoś wprost”, słowo „branża” oznacza: „gałąź produkcji lub handlu obejmująca towary lub usługi jednego rodzaju”, natomiast słowo „zawód” oznacza: „wyuczone zajęcie wykonywane w celach zarobkowych”.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że przez kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, o których mowa w ww. przepisach, obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, należy rozumieć takie kształcenie, w wyniku którego dana osoba podnosi swoje kwalifikacje, a bezpośrednio po jej ukończeniu jest w stanie podjąć pracę zarobkową, lub wykonywać określony zawód.
Termin „doradztwo” obejmować może szereg usług doradczych, np.: podatkowe, prawne, finansowe i inne. Odwołując się do wykładni językowej, zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN 2006, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Stosownie do definicji podanej w ww. Słowniku, poradnictwo to „zorganizowana forma udzielania porad w jakimś zakresie”.
Tak więc, doradztwo/poradnictwo jest udzielaniem fachowych zaleceń, porad na przykład w zakresie ekonomii, finansów czy też z innych dziedzin, a przez doradcę rozumie się tego, kto udziela porad, doradza. Zatem użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć szeroko.
Z kolei, możliwość skorzystania ze zwolnienia w odniesieniu do świadczenia usługi (ale też i dostawy towarów) ściśle związanej z usługą kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego wymaga spełnienia określonych warunków, na które wskazuje TSUE m.in. w sprawie Horizon College C-434/05. Po pierwsze, zarówno główna działalność edukacyjna, jak i dostawa towarów lub świadczenie usług ściśle związane z tą działalnością muszą być wykonywane przez jeden z podmiotów, o których mowa w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE. Po drugie, świadczenie usług lub dostawa towarów ściśle związanych z czynnościami głównymi muszą być konieczne do wykonywania transakcji podlegających zwolnieniu. Po trzecie, świadczenie usług i dostawa towarów są wyłączone z zakresu zwolnienia, jeżeli ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu poprzez dokonywanie transakcji stanowiących bezpośrednią konkurencję w stosunku do działalności przedsiębiorstw wykonujących działalność gospodarczą, objętej VAT.
Na usługę złożoną składa się kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne czynności pomocnicze. Natomiast, czynność należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza czynność traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez czynności pomocniczej usługi głównej. Co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.
Powyższe potwierdza utrwalona linia orzecznicza TSUE, zgodnie z którą świadczenie kompleksowe podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, w tym również w zakresie stosowania stawki VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Oznacza to, że opodatkowanie świadczeń pomocniczych, składających się na świadczenie kompleksowe, podlega takim samym zasadom opodatkowania, jakim podlega świadczenie główne. Pogląd taki został ukształtowany w orzeczeniu TSUE w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP), w którym Trybunał stwierdził, że „Z jedną usługą mamy do czynienia zwłaszcza wtedy, gdy jeden lub kilka elementów należy uznać za usługę główną, a jeden lub kilka elementów za usługi pomocnicze, objęte tym samym reżimem podatkowym, co usługa główna” (podobnie w orzeczeniu w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV).
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że w ramach projektu będzie Pani świadczyła jako podwykonawca na rzecz przedsiębiorstw i ich pracowników (uczestników projektu) usługi szkoleniowe oraz ściśle z nimi związane usługi doradztwa poszkoleniowego. Usługi szkoleniowe będą miały charakter podstawowy (kształcenie zawodowe: zajęcia teoretyczne i praktyczne). Usługi doradztwa poszkoleniowego będą miały charakter fakultatywny, dostępny wyłącznie dla uczestników, którzy ukończyli część szkoleniową i uzyskali certyfikat. Celem Projektu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych przedsiębiorstw i ich pracowników w zakresie wdrażania i rozwoju technologii kompensacyjnych i asystujących, warunkujących dostępność produktów i usług dla osób o szczególnych potrzebach w poszczególnych branżach, w szczególności osób z niepełnosprawnościami. Szkolenia oraz działania doradcze realizowane przez Panią w ramach Projektu pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników Projektu.
Pani wątpliwości dotyczą kwestii zwolnienia od podatku kompleksowych usług szkoleniowo-doradczych, świadczonych w ramach projektu, finansowanego w całości ze środków unijnych, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy.
Dokonując oceny, czy świadczone przez Panią usługi szkoleniowe są objęte zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, należy w pierwszej kolejności zbadać, czy spełnione są warunki określone w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, gdyż przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 zwalnia od podatku usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w pkt 26.
Wskazała Pani, że nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu ustawy – Prawo oświatowe, nie działa jako uczelnia, jednostka naukowa PAN ani instytut badawczy. Zatem, nie jest Pani podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a lub lit. b ustawy. W konsekwencji, realizowane przez Panią usługi szkoleniowe nie spełniają przesłanek umożliwiających skorzystanie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy.
W związku z powyższym, należy przeanalizować, czy dla świadczonych przez Panią usług spełnione są przesłanki warunkujące prawo do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy.
Aby móc skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, przedmiotem świadczenia muszą być usługi obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą czy zawodem i mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Dodatkowo usługi te muszą być finansowane w całości ze środków publicznych.
Przewidziany w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy wymóg finansowania usług w określonej wysokości ze środków publicznych jest spełniony w przypadku, gdy rzeczywistym (w znaczeniu ekonomicznym) źródłem finansowania tej usługi są środki publiczne.
W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 1483):
Środkami publicznymi są:
1) dochody publiczne;
2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);
2a) środki, o których mowa w art. 3b ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2025 r. poz. 198);
2b) środki, o których mowa w art. 202 ust. 4;
3) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt 2;
4) przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodzące:
a) ze sprzedaży papierów wartościowych,
b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego,
c) ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków publicznych,
d) z otrzymanych pożyczek i kredytów,
e) z innych operacji finansowych;
5) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł.
Z art. 4 ust. 1 ww. ustawy o finansach publicznych wynika, że:
Przepisy ustawy stosuje się do:
1) jednostek sektora finansów publicznych;
2) innych podmiotów w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi środkami.
Jak powyższe wskazuje, ustawa o finansach publicznych wymienia wprost, co należy uznać za środki publiczne. Przepisy zaliczają do środków publicznych dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz wskazane przychody budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z różnych źródeł. Środkami publicznymi są również środki pochodzące z funduszy strukturalnych.
W opisie sprawy wskazała Pani, że celem Projektu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych przedsiębiorstw i ich pracowników w zakresie wdrażania i rozwoju technologii kompensacyjnych i asystujących, warunkujących dostępność produktów i usług dla osób o szczególnych potrzebach w poszczególnych branżach, w szczególności osób z niepełnosprawnościami. Usługa szkolenia połączona z działaniami doradczymi wypełnia definicję kształcenia zawodowego, czyli proces mający na celu nauczenie, przekazanie wiedzy z określonej dziedziny, które ma posłużyć zdobyciu bądź uaktualnieniu wiedzy obecnie posiadanej przez uczestnika Projektu. Nabyte w trakcie przedmiotowych usług umiejętności pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem lub zakresem obowiązków uczestników i mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Docelowo, cały proces kształcenia ma doprowadzić do nabycia umiejętności zawodowych przez pracowników przedsiębiorstwa, umożliwiających dostosowanie przedsiębiorstwa do wymagań EAA oraz Ustawy o dostępności. Usługa szkolenia połączona z działaniami doradczymi wypełniają łącznie definicję kształcenia zawodowego, czyli proces mający na celu nauczenie, przekazanie wiedzy z określonej dziedziny, które ma posłużyć zdobyciu bądź uaktualnieniu wiedzy obecnie posiadanej przez uczestnika Projektu. Ww. usługi pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników oraz dla wykonywania tego zawodu jest wymagane posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami, które można zdobyć na szkoleniu. Wskazała Pani, że akredytacja w rozumieniu przepisów oświatowych nie jest wymagana.
Analiza przedstawionych powyżej okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że ww. usługi szkoleniowe spełniają definicję usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy. Jednocześnie wskazała Pani, że Projekt, a tym samym i usługi realizowane na podstawie Umowy są finansowane w 100% ze środków Unii Europejskiej oraz środków publicznych. Potwierdza to regulamin projektu „(...)” oraz dokumentacja programowa.
Zatem, w odniesieniu do usług szkoleniowych zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy.
Natomiast, usługi doradztwa poszkoleniowego, mające – jak wskazała Pani we wniosku – charakter fakultatywny, nie mogą być uznane za nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą lub zawodem, ani za nauczanie mające na celu uzyskanie, bądź uaktualnienie wiedzy do celów zarobkowych. Usługi te nie mogą więc zostać uznane za usługi w zakresie kształcenia bądź przekwalifikowania zawodowego.
Należy jednak rozważyć, czy usługi doradztwa poszkoleniowego będą mogły korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy jako usługi ściśle związane z usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.
W sprawie Horizon College Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygnął, że „Świadczenie usług lub dostawa towarów mogą być uznane za „ściśle związane” z działalnością edukacyjną, a przez to traktowane tak samo na gruncie podatkowym zgodnie z art. 13 część A ust. 1 lit. i) szóstej dyrektywy tylko, gdy mają one rzeczywiście charakter pomocniczy w stosunku do działalności edukacyjnej stanowiącej świadczenie główne (...). Z orzecznictwa Trybunału wynika, że określone świadczenie może być uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi celu samego w sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego (...)” – pkt 28 i 29.
Zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, względem usługi, która nie stanowi usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, ma zatem zastosowanie pod warunkiem, że:
-usługa ta jest wykonywana przez podmiot korzystający ze zwolnienia przy świadczeniu usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego,
-usługa ta jest niezbędna do wykonania usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego,
-usługa ta – z ekonomicznego punktu widzenia – jest finansowana w całości ze środków publicznych,
-celem wykonania usługi nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
W opisie sprawy wskazała Pani, że profesjonalne wsparcie doradcze związane jest bezpośrednio z tematyką szkoleń. Komponent doradczyumożliwia uczestnikom przełożenie wiedzy teoretycznej przekazanej w trakcie szkoleń na praktykę (poprzez odniesienie do konkretnych produktów i usług oraz dokumentacji poszczególnych uczestników programu). Komponent doradczy stanowi pogłębienie i uzupełnienie wsparcia z komponentu szkoleniowego, które jest dostosowane do indywidualnych potrzeb uczestnika. Bez komponentu doradczego uczestnik nie uzyskuje pełnego wsparcia oferowanego w ramach projektu. Głównym celem usług doradztwa poszkoleniowego jest pełniejsze osiągnięcie celów projektu i przekazanie uczestnikom możliwie pełnej i wartościowej wiedzy. Świadczenie fachowych porad związanych z projektowaniem produktów i usług zapewniających użyteczność dla wszystkich w możliwie najwyższym stopniu. Wykonanie usługi szkolenia dla uczestników Projektu będzie możliwe tylko wtedy, gdy zostanie zrealizowane prawidłowo, tj. zgodnie z założeniami Projektu. Aby tak się stało usługa szkolenia (grupowa i mająca na celu zaznajomienie jej uczestników z ogólnymi zasadami, charakterystycznymi dla danego rodzaju działalności, w zakresie projektowania uniwersalnego, zwiększania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami funkcjonalnymi), musi zostać uzupełniona przez działania doradcze, wynikające z bardzo indywidualnych i specyficznych potrzeb. Każda firma/uczestnik szkolenia, która/który ukończy szkolenie, może skorzystać z indywidualnego doradztwa, dostosowanego do jej potrzeb. Poprzez komponent świadczenia usług doradczych należy rozumieć fakultatywne prowadzenie działań doradczych związanych bezpośrednio z działaniami szkoleniowymi, wynikającymi z potrzeb rozwojowych danego przedsiębiorstwa. Skorzystanie z komponentu doradczego jest możliwe wyłącznie po ukończeniu części szkoleniowej projektu i uzyskaniu certyfikatu. Nie można zatem skorzystać z usług doradczych bez skorzystania z usług szkoleniowych. Działania doradcze w ramach Projektu są niezbędne do wykonania usługi podstawowej (usługi szkolenia). Uwzględniają one odniesienie wiedzy przekazanej w trakcie szkolenia do konkretnego profilu działalności danego przedsiębiorstwa, a nawet poszczególnych pracowników, jego produktów i usług, jak też docelowej grupy klientów. Ponadto,głównym celem świadczeń nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez konkurencyjne wykonywanie czynności względem podatników niekorzystających ze zwolnienia, lecz pełniejsze osiągnięcie celów projektu i przekazanie uczestnikom możliwie pełnej i wartościowej wiedzy.
Wobec powyższego, usługi doradztwa poszkoleniowego, w analizowanym przypadku stanowią usługi wspomagające usługę główną, jaką jest usługa szkoleniowa. Zatem, świadczone przez Panią usługi doradztwa poszkoleniowego są usługami ściśle związanymi z usługą podstawową (szkoleniową) świadczoną przez Panią w ramach realizowanego projektu.
Skoro więc, usługi doradztwa poszkoleniowego są usługami ściśle związanymi z usługą podstawową (szkoleniową) świadczoną przez Panią, tj. usługą szkoleniową w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, która to usługa korzysta ze zwolnienia od podatku, to ww. usługi doradztwa poszkoleniowego korzystają ze zwolnienia od podatku, analogicznie jak ww. usługa szkoleniowa.
W konsekwencji powyższego, realizowane przez Panią usługi szkoleniowe oraz ściśle z nimi związane usługi doradztwa poszkoleniowego, realizowane w ramach projektu finansowanego w całości ze środków publicznych będą korzystały ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy.
Tym samym, Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
