Interpretacja indywidualna z dnia 16 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.581.2025.3.AK

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowychopisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 19 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwania – pismem z 27 października 2025 r. (wpływ 3 listopada 2025 r.) oraz pismem z 18 listopada 2025 r. (wpływ 25 listopada 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą od roku 2012. Z tego tytułu osiąga dochody opodatkowane podatkiem dochodowym. Z podatku dochodowego od osób fizycznych rozlicza się według skali podatkowej.

W okresie, którego dotyczy wniosek, podlegała/podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W stosunku do Wnioskodawczyni i do jej dzieci:

· nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

· nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wnioskodawczyni posiada dwoje dzieci: syn X urodzony w 2011 r. oraz syn Z urodzony w 2016 r.

Związek małżeński zawarty 6.10.2007 r. został rozwiązany przez rozwód bez orzekania o winie - wyrokiem z 16.11.2018 r. przez Sąd Okręgowy.

Władza rodzicielska względem dwójki ww. dzieci (rocznik 2011 oraz 2016) została pozostawiona obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu małoletnich dzieci przy matce.

Od dnia rozwodu Wnioskodawczyni nie weszła w żaden formalny związek małżeński oraz związek partnerski.

W przypadającym czasie opieki Wnioskodawczyni samodzielnie zajmowała się dziećmi, przy udziale w wyznaczonym przez sąd kontaktach ojca dzieci. W mieszkaniu Wnioskodawczyni dzieci posiadają własne pokoje wyposażone we wszystkie niezbędne meble, sprzęty, zabawki, książki, ubrania itp. Wszystkimi czynnościami rodzicielskimi Wnioskodawczyni zajmuje się samodzielnie - przygotowywanie posiłków, dbanie o higienę, zabawę, naukę, zapewnianie opieki medycznej, zakup leków, jedzenia, dbanie o kondycję fizyczną, opiekę stąd zaangażowanie Wnioskodawczyni w opiekę dzieci jest znaczące i nie współmiernie większe od opieki ojca dzieci.

Ojciec dzieci nie rozlicza się jako samotny rodzic i nie otrzymuje świadczeń z tytułu wychowywania dzieci.

Wniosek dotyczy rozliczeń podatkowych za lata 2019-2024.

W latach 2019-2024 Wnioskodawczyni uzyskała dochody opodatkowane według skali podatkowej. Świadczenie wychowawcze na dzieci (500+/800+) zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci - w okresie którego dotyczy wniosek - zostało ustalone i przysługuje Wnioskodawczyni, gdyż Sąd nie orzekł o ustaleniu opieki naprzemiennej.

W okresie, którego wniosek dotyczy - poza dziećmi, o których mowa we wniosku - Wnioskodawczyni nie była i nie jest matką dla innego dziecka.

Wyrokiem z 16 listopada 2018 r. Sądu Okręgowego orzeczono rozwiązanie związku małżeńskiego i ustalono, iż władza rodzicielska względem dwójki dzieci została pozostawiona obojgu rodzicom, jednak miejsce pobytu dzieci ustalono przy Wnioskodawczyni. Sąd ustalił kontakty z ojcem dziecka i zasądził alimenty na rzecz małoletnich synów. W tym czasie jako rodzice nie wychowywali Państwo i nie opiekowali się dziećmi „wspólnie”.

W latach 2019-2023 Wnioskodawczyni samotnie wychowywała i sprawowała opiekę nad małoletnimi dziećmi. Jako matka dbała nie tylko o ich rozwój, ale aktywnie uczestniczyła w wydarzeniach szkolnych.

Dokonywała formalności w związku z zapisem dzieci do szkoły podstawowej, dbała o rozwój psychofizyczny rozwijając ich zainteresowania, czy naukę pisania, czytania i liczenia. Poza sprawami związanymi z edukacją i rozwojem Wnioskodawczyni dbała o zdrowie, umawiając wizyty u specjalistów i zakupując potrzebne leki. Dbała również o rozwój synów poprzez kontakty z innymi rodzicami kolegów małoletnich dzieci, tak aby spędzali odpowiednią ilość czasu z rówieśnikami. Koszty związane z edukacją, bytem, zajęciami dodatkowymi oraz rozrywką, Wnioskodawczyni ponosiła samodzielnie, oczywiście przy wsparciu finansowym z otrzymywanych alimentów. W okresie którego dotyczy wniosek dzieci przebywały ze swoim ojcem lecz były to kontakty ustalone przez sąd. Od września 2023 na mocy porozumienia z ojcem dzieci ustalona została opieka wg harmonogramu, w którym synowie zamieszkują u Wnioskodawczyni i na zmianę u taty jednak pełna opieka nadal spoczywa na Wnioskodawczyni.

Ponadto w piśmie z 27 października 2025 r. Wnioskodawczyni doprecyzowała opis sprawy, odpowiadając na wezwanie organu w następujący sposób:

odp. 1

Wniosek dotyczy okresu 1.01.2019-31.08.2023 r. oraz 1.09.2023-31.12.2024 r.

odp. 2

Opieka nad dziećmi została ustalona na mocy porozumienia między rodzicami i obowiązuje od 1 września 2023 r. (plan rodzicielski w załączeniu).

odp. 3

Dzieci nie otrzymywały zasiłku pielęgnacyjnego ani renty socjalnej w okresie, którego dotyczy wniosek.

odp. 4

Wyrok rozwodowy uprawomocnił się 11.01.2019 r.

Odp. 5

Sposób uregulowania kontaktów ojca z dziećmi na podstawie wyroku w załączeniu.

Odp. 6

Kontakty ojca z dziećmi były realizowane zgodnie z wyrokiem do 31 sierpnia 2023 r., zmiana kontaktów wg harmonogramu nastąpiła od 1.09.2023 r. kontakty realizowane zgodnie z porozumieniem rodzicielskim (szczegóły w załączniku)

Odp. 7

W okresie, kiedy dzieci przebywały z Wnioskodawczynią, samotnie wychowywała ona dzieci. W tym czasie stale troszczyła się o byt materialny i rozwój emocjonalny, bez wsparcia drugiej osoby. Ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, pomagała w edukacji szkolnej, brała czynny udział w sprawach dot. kształcenia, dodatkowych zajęć.

Odp. 8

Ojciec dzieci wykonywał władzę rodzicielską w okresie, kiedy dzieci przebywały z nim. Wówczas uczestniczył w wychowywaniu dzieci i wtedy dbał o ich prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, gdy był jego czas z dziećmi (w okresie wakacji i ferii). Jednak za potrzeby materialne dzieci, ubrania, leki, opłaty za zajęcia dodatkowe odpowiedzialna była Wnioskodawczyni.

Z kolei w piśmie z 18 listopada 2025 r. Wnioskodawczyni wskazała, że:

1. Opieka nad dziećmi została ustalona zgodnie z wyrokiem Sądu sygn. akt.

Władze rodzicielską Sąd powierzył obojgu rodzicom a miejsce zamieszkania dzieci ustanowił przy Wnioskodawczyni. Ponadto Sąd zobowiązał ojca dzieci do alimentów na synów w wysokości: 400 zł na starszego syna X oraz 350 zł na młodszego syna Z.

Kontakty zgodnie z wyrokiem Sądu zostały ustalone w następujący sposób:

a)w każdym tygodniu od wtorku do czwartku rana z obowiązkiem odprowadzenia starszego syna do szkoły a młodszego do Wnioskodawczyni.

b)co drugi weekend od piątku 14.00 do poniedziałku rana z obowiązkiem odprowadzania starszego do szkoły a młodszego syna do Wnioskodawczyni.

c)tydzień ferii zimowych

d)w okresie wakacji połowę lipca i połowę sierpnia

e)w latach parzystych weekend majowy a w latach nieparzystych weekend Bożego Ciała

f)w latach parzystych pierwszą połowę Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy a w latach nieparzystych tylko drugie połowy Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy

1a. Od 1.09.2023 r. opieka nad dziećmi ustalona została na mocy Rodzicielskiego Planu wychowawczego i wygląda następująco: W pierwszym tygodniu (miesiąca) dzieci po weekendzie kontynuują pobyt u swojego ojca, który odprowadza synów w środę na zajęcia edukacyjne w placówce lub do Wnioskodawczyni o godzinie 8.00 rano (jeśli dzieci są chore). W środę po zajęciach edukacyjnych, Wnioskodawczyni odbiera synów i pozostają oni pod jej opieką do poniedziałku rana kolejnego tygodnia i Wnioskodawczyni odprowadza ich do placówki edukacyjnej.

W drugim tygodniu opieki tata odbiera synów z palcówki edukacyjnej w poniedziałek po zajęciach lub odbiera dzieci od Wnioskodawczyni, jeśli z jakiś przyczyn dzieci nie mogły być w szkole. Następnie ojciec dzieci odprowadza synów do szkoły w środę rano lub (jeśli są chore) odprowadza je do Wnioskodawczyni. W środy po zajęciach edukacyjnych synów odbiera Wnioskodawczyni i dzieci pozostają z nią do piątku i są rano odprowadzani do placówki edukacyjnej. W piątek ze szkoły (lub od Wnioskodawczyni, jeśli dzieci są chore) synów odbiera ich ojciec i pozostają oni pod jego opieką do środy kolejnego tygodnia (cykl sprawowania opieki trwa dwa tygodnie i powtarza się). Jeżeli dzieci są zdrowe, to czas, jaki są pod opieką swojego ojca jest zbliżony do czasu, w jakim dzieci pozostają pod opiekąWnioskodawczyni. W przypadku niemożności pójścia do szkoły (np. choroba, kontuzja, inne okoliczności), opiekę nad dziećmi przejmuje Wnioskodawczyni, zapewniając niezbędne wizyty u specjalistów, leki itd.

Opieka przebiega według poniższego harmonogramu: (...)

Zmianie uległa w wyniku porozumienia rodzicielskiego wysokość alimentów na małoletnie dzieci do wysokości 1200 zł łącznie na dwóch synów.

2.Sąd uregulował kontakty ojca z dziećmi w następujący sposób:

a)w każdym tygodniu od wtorku do czwartku rana z obowiązkiem odprowadzenia starszego syna do szkoły a młodszego do Wnioskodawczyni;

b)co drugi weekend od piątku 14.00 do poniedziałku rana z obowiązkiem odprowadzania starszego do szkoły a młodszego syna do Wnioskodawczyni,

c)tydzień ferii zimowych,

d)w okresie wakacji połowę lipca i połowę sierpnia

e)w latach parzystych weekend majowy, a w latach nieparzystych weekend Bożego Ciała;

f)w latach parzystych pierwszą połowę Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy, a w latach nieparzystych tylko drugie połowy Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy.

3.Kontakty ojca z dziećmi są realizowane faktycznie w taki sposób jak powyższe ustalenia, a więc od stycznia 2019 r. do końca sierpnia 2023 r. kontakty były realizowane tak jak w punkcie 2)

Od września 2023 r. do końca grudnia 2024 r. kontakty były realizowane zgodnie z opisem w punkcie 1a)

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 18 listopada 2025 r.)

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.) oraz w art. 6 ust. 4c-4f ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.) jako osoba samotnie wychowująca dwóch małoletnich synów syna.

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, w odniesieniu do przytoczonego stanu faktycznego, spełnia przesłanki osoby samotnie wychowującej dziecko. Ma prawo do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.) oraz w art. 6 ust. 4c-4f ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.) jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, dla uznania rodzica za „samotnie wychowującego dziecko” kluczowe jest, aby nie prowadził on wspólnego gospodarstwa domowego z drugim rodzicem i aby proces wychowawczy nie był realizowany przez oboje rodziców jednocześnie w jednym miejscu. Fakt zamieszkiwania osobno i sprawowania pieczy nad dziećmi niezależnie od drugiego rodzica w odrębnym gospodarstwie domowym wyklucza możliwość uznania, że Wnioskodawczyni wychowuje dzieci „wspólnie” z drugim rodzicem. Spełnia zatem jeden z kryteriów definicji osoby samotnie wychowującej dzieci zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o PIT.

W przypadku Wnioskodawczyni nie wychowuje i nie opiekuje się dziećmi „wspólnie” z ich ojcem. O wspólnym (będącym antonimem samotnego), wychowaniu dzieci, nie świadczy bowiem fakt powierzenia władzy rodzicielskiej wspólnie obojgu małżonkom.

W związku z tego typu sytuacją, funkcjonuje szerokie orzecznictwo w pełni podzielające ww. pogląd, np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku II FSK 182/24 z 23 sierpnia 2024 r. stwierdza między innymi: „Odczytując zatem normę z art. 6 ust. 4c, 4d i 4f updof przez zapisy Konstytucji RP, jako konkretyzację jej zasad, odnoszących się do szczególnej ochrony rodzin, w tym rodzin niepełnych, analizowaną regulację należy odczytywać przez pryzmat trudnego społecznie zjawiska wychowywania dzieci w niepełnych rodzinach i wsparcia Państwa w ich wychowaniu. Tworząc ten przepis ustawodawca miał przede wszystkim na względzie dobro dzieci wychowujących się w rozbitych lub niepełnych rodzinach. Intencją ustawodawcy nie było wobec tego to, aby warunkiem skorzystania z preferencji podatkowych było wyeliminowanie jednego z rodziców z procesu wychowywania dzieci.” oraz „Wykładni przepisów art. 6 ust. 4c, 4d i 4f updof należy dokonywać w sposób pokonstytucyjny uwzględniając „dobro rodziny” w rozumieniu art. 71 ust. 1 Konstytucji RP. Skoro ustawodawca postanowił dokonać zmiany przepisów regulujących tzw. ulgę dla samotnych rodziców w tracie roku podatkowego, to znaczy, że wykładni przepisów art. 6 ust. 4c i 4f updof należy dokonywać w sposób neutralny dla ich adresatów bądź też poprawiający ich sytuację, zgodnie z zakazem wstecznego działania prawa wywodzonym z art. 2 Konstytucji RP. W konsekwencji uznać należy, że zmiany normatywne wprowadzone formalnie od 1 lipca 2022 r. z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2022 r. w odniesieniu do dochodów osób samotnie wychowujących dzieci należy rozumieć jako mające wyłącznie charakter doprecyzowujący regulację prawną przewidzianą w art. 6 ust. 4 updof w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. Zatem wątpliwości dotyczące wykładni językowej art. 6 ust. 4c updof w odniesieniu do zakresu pojęcia „dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego” należy rozstrzygać na korzyść podatników, w kontekście możliwości zastosowania preferencji przewidzianych w art. 6 ust. 4d updof przez tego rodzica lub tych rodziców, którzy posiadając status osoby samotnie wychowującej dzieci, złożą stosowny „wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym”.

Powyższy, pokonstytucyjny sposób wykładni art. 6 ust. 4c updof uwzględnia założenie o racjonalnym ustawodawcy, który winien regulować normy prawne w sposób przejrzysty i jasny, wskazując precyzyjnie adresatów owych norm, zgodnie z zasadą określoności jako jedną z reguł prawidłowej legislacji, wynikających z klauzuli demokratycznego państwa prawnego.

UZASADNIENIE

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 163 z póżn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak stanowi art. 6 ust. 4 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Powyższy art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został uchylony.

Ustawodawca - na mocy art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) - dodał art. 6 ust. 4c, ust. 4d, ust. 4e i ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

I tak, na mocy art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Artykuł 6 ust. 4e omawianej ustawy stanowi, że: Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotny kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194 oraz z 2024 r. poz. 1615), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

W myśl art. 6 ust. 4f cytowanej ustawy: Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2024 r. poz. 1576).

Na mocy art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.: Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.: Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 8 omawianej ustawy w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm.): Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427): W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Artykuł 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że: Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:

Przepisy art. 6 ust. 4c-4h, 8 (...) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (...) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.

Przy czym, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.

Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować – wychowywać” to:

(1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności)),

(2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».

Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Natomiast, „samotny” to:

(1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół»,

(2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam»,

(3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa»,

(4) «znajdujący się na odludziu».

W świetle powyższego, przez samotne wychowywanie, o którym mowa w art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozumieć wychowywanie w pojedynkę, tj. bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym dziecka.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie uczestniczy w wychowywaniu dziecka - co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa - nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Ustawodawca poprzez dodanie sformułowania „Od dochodów jednego rodzica”, w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, doprecyzował że preferencyjne rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko może przysługiwać wyłącznie jednemu z rodziców, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci.

W latach 2019-2023 Wnioskodawczyni samotnie wychowywała i sprawowała opiekę nad małoletnimi dziećmi. Jako matka dbała nie tylko o ich rozwój, ale aktywnie uczestniczyła w wydarzeniach szkolnych. Dokonywała formalności w związku z zapisem dzieci do szkoły podstawowej, dbałam o rozwój psychofizyczny rozwijając ich zainteresowania, czy naukę pisania, czytania i liczenia. Poza sprawami związanymi z edukacją i rozwojem Wnioskodawczyni dbała o zdrowie, umawiając wizyty u specjalistów i zakupując potrzebne leki. Dbała również o rozwój synów poprzez kontakty z innymi rodzicami kolegów małoletnich dzieci, tak aby spędzali odpowiednią ilość czasu z rówieśnikami. Koszty związane z edukacją, bytem, zajęciami dodatkowymi oraz rozrywką, Wnioskodawczyni ponosiła samodzielnie, oczywiście przy wsparciu finansowych z otrzymywanych alimentów. W okresie którego dotyczy wniosek dzieci przebywały ze swoim ojcem lecz były to kontakty ustalone przez sąd.

Synowie mają miejsce zamieszkania na stałe z Wnioskodawczynią pod adresem wskazanym we wniosku. Ponadto Wnioskodawczyni samodzielnie zapewnia synom codzienne utrzymanie, pokrywając wszelkie koszty związane z ich egzystencją, w tym koszty wyżywienia, mieszkania (czynsz, media), środków czystości, odzieży, lekarstw oraz inne bieżące potrzeby. Kluczowym w tym zakresie jest jednak to, że pomimo formalnej pomocy alimentacyjnej ojca dzieci, faktyczne wychowywanie odbywa się w sposób, który uzasadnia uznanie Wnioskodawczynię za osobę samotnie wychowującą w rozumieniu przepisów ustawy o PIT, z uwagi na prowadzenie odrębnego gospodarstwa domowego i samodzielne sprawowanie opieki nad dziećmi.

Wnioskodawczyni w uzupełnieniu wniosku z 18 listopada 2025 r. doprecyzowała, że ponieważ wniosek dotyczy rozliczeń podatkowych za lata 2019-2024, to utrzymuje konsekwentnie stanowisko, że samotnie wychowywała dzieci przez cały ten okres, poszerzeniu uległy tylko kontakty ojca z dziećmi i wysokość alimentów (od września 2023). Mimo porozumienia rodzicielskiego nadal kwestie związane z zakupem odzieży, leków itd. spoczywają na Wnioskodawczyni. Miejsce zamieszkania dzieci jest przy Wnioskodawczyni. Ponadto nadal jest tak, że kiedy dzieci są pod jej opieką, to wychowuje je „samotnie” bez udziału innych osób.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Stosownie do art. 6 ust. 4 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31 lipca 2019 r.:

Jak stanowi art. 6 ust. 4 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r.:

Na mocy art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) który to przepis stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:

Stosownie do art. 6 ust. 4d dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mający zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., stanowi, że:

W myśl art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Na mocy art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Stosownie do art. 6 ust. 8 omawianej ustawy w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.):

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:

Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej przysługuje jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym. Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. zgodnie z orzeczeniem sądu), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Z opisu sprawy wynika, że Pani związek małżeński został rozwiązany przez rozwód bez orzekania o winie. Wyrok orzekający rozwód między Panią a byłym mężem stał się prawomocny11.01.2019 r. Władza rodzicielska względem dwójki dzieci (synowie rocznik 2011 oraz 2016) została pozostawiona obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu małoletnich dzieci przy matce. Sąd nie orzekł o ustaleniu opieki naprzemiennej. Sąd ustalił kontakty z ojcem dzieci i zasądził alimenty na rzecz małoletnich synów. W tym czasie jako rodzice nie wychowywali Państwo i nie opiekowali się dziećmi „wspólnie”. Nie zawarła Pani ponownie związku małżeńskiego oraz związku partnerskiego.W okresie, którego wniosek dotyczy - poza dziećmi, o których mowa we wniosku - nie była i nie jest Pani matką dla innego dziecka. W latach 2019-2024 Pani samotnie wychowywała i sprawowała opiekę nad małoletnimi dziećmi. Jako matka dbała nie tylko o ich rozwój, ale aktywnie uczestniczyła w wydarzeniach szkolnych. W przypadającym czasie Pani opieki samodzielnie zajmowała się Pani dziećmi. W Pani mieszkaniu dzieci posiadają własne pokoje wyposażone we wszystkie niezbędne meble, sprzęty, zabawki, książki, ubrania itp. Wszystkimi czynnościami rodzicielskimi zajmuje się Pani samodzielnie - przygotowywanie posiłków, dbanie o higienę, zabawę, naukę, zapewnianie opieki medycznej, zakup leków, jedzenia, dbanie o kondycję fizyczną, opiekę. Dokonywała Pani formalności w związku z zapisem dzieci do szkoły podstawowej, dbała o rozwój psychofizyczny rozwijając ich zainteresowania, czy naukę pisania, czytania i liczenia. Poza sprawami związanymi z edukacją i rozwojem dbała Pani o zdrowie, umawiając wizyty u specjalistów i zakupując potrzebne leki. Dbała również o rozwój synów poprzez kontakty z innymi rodzicami kolegów małoletnich dzieci, tak aby spędzali odpowiednią ilość czasu z rówieśnikami. Koszty związane z edukacją, bytem, zajęciami dodatkowymi oraz rozrywką, ponosiła Pani samodzielnie, oczywiście przy wsparciu finansowym z otrzymywanych alimentów. Za potrzeby materialne dzieci, ubrania, leki, opłaty za zajęcia dodatkowe odpowiedzialna była Pani. Od roku 2012 prowadzi Pani działalność gospodarczą, z tego tytułu osiąga dochody opodatkowane podatkiem dochodowym i rozlicza się według skali podatkowej. W okresie, którego dotyczy wniosek zostało ustalone świadczenie wychowawcze o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (500+/800+) na Pani dzieci i świadczenie to pobierała w całości Pani.

W stosunku do Pani oraz dzieci:

· nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

· nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast ojciec dzieci wykonywał władzę rodzicielską w okresie, kiedy dzieci przebywały z nim. Wówczas uczestniczył w wychowywaniu dzieci i wtedy dbał o ich prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, gdy był jego czas z dziećmi (w okresie wakacji i ferii). Ojciec realizował zasądzone kontakty z dziećmi i płacił alimenty.

Kontakty ojca zgodnie z wyrokiem Sądu zostały ustalone w następujący sposób:

a)w każdym tygodniu od wtorku do czwartku rana z obowiązkiem odprowadzenia starszego syna do szkoły a młodszego do Pani.

b)co drugi weekend od piątku 14.00 do poniedziałku rana z obowiązkiem odprowadzania starszego do szkoły a młodszego syna do Pani.

c)tydzień ferii zimowych

d)w okresie wakacji połowę lipca i połowę sierpnia

e)w latach parzystych weekend majowy a w latach nieparzystych weekend Bożego Ciała

f)w latach parzystych pierwszą połowę Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy a w latach nieparzystych tylko drugie połowy Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy

Od 1.09.2023 r. opieka nad dziećmi ustalona została na mocy Rodzicielskiego Planu wychowawczego i wygląda następująco: W pierwszym tygodniu (miesiąca) dzieci po weekendzie kontynuują pobyt u swojego ojca, który odprowadza synów w środę na zajęcia edukacyjne w placówce lub do Pani o godzinie 8.00 rano (jeśli dzieci są chore). W środę po zajęciach edukacyjnych,Pani odbiera synów i pozostają oni pod Pani opieką do poniedziałku rana kolejnego tygodnia i Pani odprowadza ich do placówki edukacyjnej.

W drugim tygodniu opieki ojciec odbiera synów z palcówki edukacyjnej w poniedziałek po zajęciach lub odbiera dzieci od Pani, jeśli z jakiś przyczyn dzieci nie mogły być w szkole. Następnie ojciec dzieci odprowadza synów do szkoły w środę rano lub (jeśli są chore) odprowadza je do Pani. W środy po zajęciach edukacyjnych synów odbieraPani i dzieci pozostają z Panią do piątku i są rano odprowadzani do placówki edukacyjnej. W piątek ze szkoły (lub odPani, jeśli dzieci są chore) synów odbiera ich ojciec i pozostają oni pod jego opieką do środy kolejnego tygodnia (cykl sprawowania opieki trwa dwa tygodnie i powtarza się). Jeżeli dzieci są zdrowe, to czas, jaki są pod opieką swojego ojca jest zbliżony do czasu, w jakim dzieci pozostają pod opieką Pani. W przypadku niemożności pójścia do szkoły (np. choroba, kontuzja, inne okoliczności), opiekę nad dziećmi przejmuje Pani, zapewniając niezbędne wizyty u specjalistów, leki itd.

W wyniku porozumienia rodzicielskiego zmianie uległa wysokość alimentów na małoletnie dzieci do wysokości 1200 zł łącznie na dwóch synów.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c (a wcześniej w art. 6 ust. 4) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej przysługuje jedynie temu z rodziców czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Stwierdzić należy, że w tym konkretnym przypadku każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dzieci, co oznacza, że dzieci wychowywane są wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich. Nie sposób bowiem uznać, że w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka, gdy dzieci u niej zamieszkują, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dzieci przebywają z ojcem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się praca obojga rodziców.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz opisany we wniosku stan faktyczny, nie kwestionując faktu, że Pani – jako osoba rozwiedziona – bierze udział w wychowywaniu swoich dzieci – nie sposób wywnioskować, że Pani spełnia wszystkie warunki uprawniające do opodatkowania jako osoby samotnie wychowującej dziecko. Jak Pani wskazała opieka nad małoletnimi dziećmi została powierzona przez Sąd obojgu rodzicom, kontakty ojca z dziećmi zostały ustalone przez Sąd i były faktycznie realizowane zgodnie z tymi ustaleniami. W okresie, kiedy dzieci przebywały z ojcem, ojciec faktycznie wykonywał władzę rodzicielską – uczestniczył w wychowywaniu dzieci, dbał o ich prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem. Natomiast od września 2023 r. kontakty odbywają się na podstawie Rodzicielskiego Planu Wychowawczego i jak sama Pani wskazała, jeśli dzieci są zdrowe to czas, jaki są pod opieką ojca jest zbliżony do czasu, w jakim dzieci pozostają pod Pani opieką. Wobec powyższego bezsprzecznym pozostaje fakt, że przez znaczną część danego roku dzieci przebywają pod opieką ojca i to on wówczas je wychowuje, zatem Pani w roku podatkowym nie wychowuje dzieci samotnie, tzn. bez udziału drugiego z rodziców.

Należy podkreślić, że samodzielna opieka nad dziećmi nie jest równoznaczna z samotną opieką. Fakt, że każdy z rodziców zajmuje się dziećmi w ustalonym czasie, czyli samodzielne i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w ich wychowaniu, nie oznacza że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka.

Wskazać także należy, że w rodzinach pełnych również rodzice nie wychowują dzieci równocześnie. Nie zawsze bowiem opiekują się dzieckiem w tym samym miejscu i czasie. Podczas sprawowania opieki przez rodziców pozostających w związku małżeńskim (podobnie jak rodziców stanu wolnego) może zachodzić taka sytuacja, że w pewnym momencie dnia (a w szczególnych sytuacjach nawet w określonych dniach) dzieckiem zajmuje się tylko matka, innym razem tylko ojciec, jednakże w takiej sytuacji nie ma mowy o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez jakiegokolwiek udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Reasumując, nie spełnia Pani warunków określonych w art. 6 ust. 4 oraz art. 6 ust. 4c i 4d (od 1 stycznia 2022 r.) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dzieci za lata 2019-2024.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pani, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla ojca dzieci.

Nie jestem uprawniony do analizowania i oceny załączonych dokumentów – jestem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Panią we wniosku, zadanym pytaniem oraz zajętym stanowiskiem. W związku z powyższym załączone do wniosku dokumenty nie mogą stanowić przedmiotu merytorycznej analizy w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.