Interpretacja indywidualna z dnia 12 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.993.2025.1.MKA
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 grudnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 28 listopada 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie uznania, że z tytułu sprzedaży Udziału (25%) w nieruchomościach gruntowych nie będzie Pan występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą, a sprzedaż ta stanowić będzie realizację prawa własności w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną, mającą miejsce zamieszkania w Polsce oraz polską rezydencję podatkową. Obecnie jest osobą w podeszłym wieku, z wieloletnią historią poważnych chorób (w tym nowotworowych i kardiologicznych), co skłania go do uporządkowania spraw majątkowych.
Zdarzenie przyszłe ma objąć działki nr: 1 (KW nr …), nr 2, 3, 4 (KW nr ...), 5 (KW nr ...), nr 4 (KW nr ...).
Na dzień złożenia wniosku Wnioskodawca nie wykorzystuje przedmiotowych nieruchomości w żadnej prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Nie są one ujęte w ewidencji środków trwałych ani wartości niematerialnych i prawnych jakiejkolwiek działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę.
Przedmiotem planowanej transakcji będzie sprzedaż udziału 25/100 (dalej: „Udział”) we współwłasności nieruchomości gruntowych położonych w (...), gmina (...), woj. (...), stanowiących użytki rolne.
Nieruchomości te obejmują w szczególności działki:
- nr 1 - objętą księgą wieczystą nr (...),
- nr 2, 3, 4 - objęte księgą wieczystą nr ...,
- nr 5 - objętą księgą wieczystą nr (...),
- a także działkę nr 6 objętą księgą wieczystą nr (...) (współwłasność w tej księdze jest przedmiotem odrębnego sporu cywilnego, przy czym niniejszy wniosek koncentruje się na planowanej sprzedaży Udziału w wymienionych wyżej działkach).
Cały kompleks gruntów w (...) ma charakter rolny - w ewidencji gruntów grunty te wykazane są jako użytki rolne. Ziemia jest uprawiana przez osobę trzecią (rolnika) na zasadzie nieodpłatnego korzystania; w zamian rolnik utrzymuje nieruchomości w należytym stanie. Wnioskodawca nie pobiera żadnego czynszu dzierżawnego z tego tytułu.
Z perspektywy Wnioskodawcy Udział stanowi wyłącznie długoterminową lokatę kapitału i jest elementem majątku rodzinnego, bez bieżącego aktywnego wykorzystania gospodarczego.
Historia własności nieruchomości w (...) jest wieloletnia i złożona. Kluczowe jest jednak, że aktualnie posiadany przez Wnioskodawcę Udział 25/100 został nabyty w drodze darowizny do jego majątku osobistego i od chwili nabycia nie jest wykorzystywany w działalności gospodarczej.
Najważniejsze etapy:
Nabycie gruntów przez spółkę cywilną X s.c. (1998 -1999)
W latach 1998 -1999 nieruchomości w (...) były nabywane od (...) przez spółkę cywilną „X s.c.”, której wspólnikiem był Wnioskodawca.
Potwierdzają to m.in.:
- umowa sprzedaży z 22 stycznia 1998 r. (Rep. A (...)), na podstawie której Agencja sprzedała nieruchomość rolną obejmującą m.in. działki położone w (...) i (...), objęte księgami wieczystymi prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w (...), w tym księgą (...),
- umowa sprzedaży z 11 stycznia 1999 r. (Rep. (...)) dotycząca kolejnej nieruchomości rolnej w (...), objętej księgą (...), która została następnie włączona do gospodarstwa rolnego prowadzonego przez spółkę cywilną X s.c.
Nabycia te były związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej. Rozwiązanie spółki cywilnej i zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego (2001).
W 2001 r. doszło do zmiany umowy spółki cywilnej, jej rozwiązania oraz umownego zniesienia współwłasności gospodarstwa rolnego. Na podstawie aktu notarialnego z 5 marca 2001 r. (Rep. (...)) określono dalszy sposób współwłasności i podziału majątku.
Po tym etapie Wnioskodawca nie prowadził już działalności rolniczej w formie spółki cywilnej X s.c., a ziemia w (...) stała się w zasadniczej mierze wspólnym majątkiem rodzinnym (rodziny (...) i (...)).
W 2003 r. Wnioskodawca, jako współwłaściciel gospodarstwa w (...), dokonał rozporządzeń majątkiem rodzinnym na rzecz żony i córki:
- aktem notarialnym z 30 czerwca 2003 r. (Rep. (...)) Wnioskodawca darował żonie, A.B., udział 15/100 części w nieruchomościach objętych m.in. księgą (...), do jej majątku odrębnego,
- aktem notarialnym z 7 lipca 2003 r. (Rep. (...)) Wnioskodawca darował córce, B.B., udział 25/100 części w tych samych nieruchomościach, również do jej majątku odrębnego.
W rezultacie tych darowizn Wnioskodawca przestał być współwłaścicielem przedmiotowych nieruchomości - całość jego wcześniejszych udziałów została przekazana małżonce i córce. Ponowne nabycie udziału przez Wnioskodawcę (darowizna w 2014 r.)
W dniu 25 kwietnia 2014 r. córka Wnioskodawcy, B.B., aktem notarialnym (Rep. (...)) dokonała na rzecz Wnioskodawcy darowizny szeregu udziałów w nieruchomościach w (...), w tym udziału 25/100 części w nieruchomościach objętych księgami wieczystymi: (...), (...), (...), (...), (...), ..., (...), i innych wymienionych w akcie.
Wprost wskazano, że B.B. daruje cały swój udział 25/100 części do majątku osobistego swojego ojca, C.B., a strony wnoszą o wpisanie go jako współwłaściciela w księgach wieczystych w miejsce darującej.
Od tej chwili Wnioskodawca jest ponownie współwłaścicielem nieruchomości w (...) - wyłącznie w zakresie udziału 25/100, nabytego w drodze darowizny, do majątku osobistego, a nie do jakiejkolwiek działalności gospodarczej.
Od chwili nabycia w 2014 r. Udział:
- nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych jakiejkolwiek działalności gospodarczej Wnioskodawcy,
- nie był wykorzystywany jako składnik przedsiębiorstwa ani do świadczenia odpłatnych usług (np. najmu, dzierżawy),
- był jedynie elementem prywatnego majątku rodzinnego, zachowanym jako lokata kapitału i dziedziczny składnik majątku rodzinnego.
Na gruntach nadal prowadzona jest działalność rolnicza przez osobę trzecią, ale Wnioskodawca nie osiąga z tego tytułu przychodów - udostępnienie ma charakter zbliżony do użyczenia, w zamian za dbanie o nieruchomość. Sam Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym, nie sprzedaje płodów rolnych i nie jest z tytułu tej działalności zarejestrowanym podatnikiem VAT.
Ze względu na:
- zaawansowany wiek Wnioskodawcy (75),
- poważne problemy zdrowotne (choroby nowotworowe, schorzenia kardiologiczne),
- chęć uporządkowania spraw majątkowych i uniknięcia problemów spadkowych w przyszłości, brak zamiaru uczestniczenia w potencjalnych przedsięwzięciach deweloperskich dotyczących (...),
- potrzebę zapewnienia sobie środków finansowych na leczenie i zabezpieczenie na dalsze lata życia,
Wnioskodawca zamierza jednorazowo zbyć Udział 25/100 w opisanych nieruchomościach na rzecz innego współwłaściciela lub inwestora (np. dewelopera), który jest zainteresowany nabyciem całości nieruchomości.
Sprzedaż nie będzie poprzedzona uzbrojeniem terenu, podziałami geodezyjnymi ani innymi inwestycjami zwiększającymi wartość gruntu, nie będzie prowadzona w ramach zorganizowanej działalności marketingowej, Wnioskodawca nie zamierza prowadzić kampanii ogłoszeniowej, korzystać z biur nieruchomości itp.; ewentualne rozmowy będą miały charakter incydentalny, między współwłaścicielami, Wnioskodawca nie planuje kolejnych sprzedaży nieruchomości w ramach obrotu profesjonalnego, a jedynie rozporządza swoim prywatnym majątkiem.
Pytanie
Czy planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż udziału (25%) w nieruchomościach gruntowych położonych w (...), nabytej jako majątek prywatny, poza działalnością gospodarczą, będzie stanowiła czynność zbycia majątku prywatnego, niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT)?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, planowana sprzedaż Udziału 25/100 w nieruchomościach w (...) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ co prawda sprzedaż udziału w nieruchomości stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, jednak w odniesieniu do tej czynności Wnioskodawca nie będzie działał jako podatnik VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy - sprzedaż nastąpi w ramach zwykłego wykonywania prawa własności prywatnego majątku, a nie w ramach działalności gospodarczej.
Udział w nieruchomościach w (...) został nabyty przez Wnioskodawcę w 2014 r. w drodze darowizny od córki wyraźnie do jego majątku osobistego, a nie do majątku przedsiębiorstwa. Od chwili nabycia Udział:
- nie był wprowadzony do majątku związanego z jakąkolwiek prowadzoną działalnością gospodarczą,
- nie służył wykonywaniu czynności opodatkowanych,
- nie generował bieżących przychodów (brak czynszów),
- nie był przedmiotem profesjonalnego obrotu.
Spełnione są więc przesłanki uznania go za majątek prywatny w rozumieniu utrwalonego orzecznictwa TSUE (sprawy C-291/92 Armbrecht, C-25/03 HE) oraz polskich sądów administracyjnych.
Po 2014 r. Wnioskodawca w żaden sposób nie zwiększał atrakcyjności inwestycyjnej nieruchomości: nie występował o warunki zabudowy, nie inicjował zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (ewentualne zmiany planu następowały z inicjatywy gminy, bez jego udziału), nie dokonywał podziałów geodezyjnych, uzbrojenia, budowy dróg wewnętrznych, ogrodzeń itp., nie prowadził zorganizowanych działań reklamowych lub marketingowych.
Planowana sprzedaż ma charakter jednorazowy i wynika wyłącznie z osobistej sytuacji życiowej (wiek, stan zdrowia, potrzeba uporządkowania majątku), a nie z zamiaru prowadzenia działalności handlowej w zakresie obrotu gruntami.
Zgodnie z orzecznictwem TSUE, a także polską linią interpretacyjną, samo posiadanie kilku nieruchomości i ich sprzedaż , nawet wielokrotna, nie przesądza jeszcze o prowadzeniu działalności gospodarczej, konieczne jest wykazanie aktywności porównywalnej z profesjonalnym handlarzem nieruchomościami. W niniejszej sprawie taka aktywność nie występuje.
Wnioskodawca nie ukrywa, że w przeszłości: prowadził działalność gospodarczą, w tym jako wspólnik spółki cywilnej X s.c., w ramach tej działalności nabywał i wykorzystywał nieruchomości.
Jednak aktualnie posiadany Udział 25/100 został nabyty ponownie dopiero w 2014 r. w drodze darowizny, już po zakończeniu działalności rolniczej w spółce cywilnej X s.c. i po wielu latach od rozliczenia wcześniejszych przedsięwzięć, Wnioskodawca nabył ten Udział wyłącznie w celu zabezpieczenia majątkowego rodziny, nie w celu dalszej odsprzedaży czy prowadzenia działalności deweloperskiej, po 2014 r. nie prowadził zorganizowanego obrotu nieruchomościami.
W ocenie Wnioskodawcy dawna działalność gospodarcza nie może determinować kwalifikacji każdej późniejszej sprzedaży nieruchomości jako czynności opodatkowanej VAT, jeżeli: konkretny składnik majątku (Udział) został nabyty i utrzymywany jako majątek prywatny, brak jest bieżącego powiązania tego składnika z prowadzoną działalnością gospodarczą, sprzedaż ma charakter jednostkowy i jest motywowana względami osobistymi.
Dla tych samych nieruchomości i bardzo zbliżonego stanu faktycznego Dyrektor KIS wydał 14 października 2025 r. interpretację indywidualną o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.474.2025.2.BS, w której uznał za prawidłowe stanowisko żony Wnioskodawcy, A.B., że sprzedaż przez nią udziału 15% w tych nieruchomościach stanowi zbycie majątku prywatnego niepodlegające opodatkowaniu VAT.
Stan faktyczny Wnioskodawcy różni się jedynie zakresem wcześniejszej aktywności gospodarczej (udział w spółce cywilnej X s.c. oraz w innych przedsięwzięciach), jednak obecnie posiadany udział 25% został nabyty w drodze darowizny, już po zakończeniu tamtej działalności, nie jest wykorzystywany w działalności gospodarczej, planowana sprzedaż ma ten sam charakter co u A.B. - jednorazowe wyjście ze wspólnoty współwłaścicieli i uporządkowanie spraw rodzinnych.
W ocenie Wnioskodawcy brak jest podstaw, aby tę samą transakcję (zbycie udziałów w tych samych nieruchomościach, w podobnych okolicznościach życiowych) traktować odmiennie na gruncie VAT tylko z tego powodu, że w odległej przeszłości Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą z wykorzystaniem innych składników majątku.
W świetle powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że: planowana sprzedaż Udziału 25/100 w nieruchomościach w (...) będzie czynnością z zakresu zarządu majątkiem prywatnym, Wnioskodawca nie wystąpi w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT w odniesieniu do tej transakcji, w konsekwencji sprzedaż ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z przedstawionymi wyżej przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.), zwanej dalej: Kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 195 ww. ustawy - Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. sygn. akt I FPS 2/11.
Jak wynika z art. 196 § 1 ustawy - Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 198 ustawy - Kodeks cywilny:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Jak wyjaśniono wyżej - odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury - w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.
„Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).
Z okoliczności wskazanych przez Pana we wniosku wynika, że:
- przedmiotem planowanej transakcji będzie sprzedaż Udziału 25/100 we współwłasności nieruchomości gruntowych położonych w (...), gmina (...), woj. (...), stanowiących użytki rolne;
- w latach 1998 - 1999 nieruchomości w (...) były nabywane od (...) przez spółkę cywilną, której wspólnikiem był Pan;
- ww. nabycie związane było z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej;
- w 2001 r. doszło do zamiany umowy spółki, jej rozwiązania oraz umownego zniesienia współwłasności gospodarstwa rolnego, na tym etapie określono dalszy sposób współwłasności i podziału majątku, Pan nie prowadził już działalności rolniczej w formie spółki cywilnej, a ziemia stała się majątkiem rodzinnym;
- w 2003 r. jako współwłaściciel gospodarstwa darował Pan żonie do jej majątku odrębnego udział 15/100 części w nieruchomościach, a Udział 25/100 części darował Pan córce w tych samych nieruchomościach, również do jej majątku odrębnego;
- 25 kwietnia 2014 r. Pana córka dokonała na Pana rzecz darowizny szeregu udziałów w nieruchomościach, w tym Udziału 25/100 części w nieruchomościach;
- od chwili nabycia w 2014 r. Udział nie jest:
- wykorzystywany w działalności gospodarczej;
- nie został ujęty w ewidencji środków trwałych ani wartości niematerialnych i prawnych jakiejkolwiek działalności gospodarczej prowadzonej przez Pana;
- nie był wykorzystywany jako składnik przedsiębiorstwa ani do świadczenia odpłatnych umów (najmu, dzierżawy);
- na gruntach prowadzona jest działalność rolnicza przez osobę trzecią (rolnika), na zasadzie nieodpłatnego korzystania, w zamian rolnik utrzymuje nieruchomość w należytym stanie, a Pan nie osiąga z tego tytułu przychodów (żadnego czynszu dzierżawnego);
- nie jest Pan rolnikiem ryczałtowym, nie sprzedaje płodów rolnych i nie jest z tego tytułu zarejestrowanym podatnikiem VAT;
- sprzedaż nie będzie poprzedzona: uzbrojeniem terenu, podziałami geodezyjnymi ani innymi inwestycjami zwiększającymi wartość gruntu, nie będzie prowadzona w ramach zorganizowanej działalności marketingowej, nie zamierza Pan prowadzić kampanii ogłoszeniowej, korzystać z biur nieruchomości itp. ewentualne rozmowy będą miały charakter incydentalny, między współwłaścicielami;
- zamierza Pan jednorazowo zbyć swój Udział 25/100 w opisanych nieruchomościach na rzecz innego współwłaściciela lub inwestora (dewelopera), który jest zainteresowany nabyciem całości nieruchomości.
- do dnia zbycia Udziału nie są podejmowane i nie będą podejmowane przez Pana żadne działania mające na celu zwiększenie jego wartości lub atrakcyjności inwestycyjnej. Nieruchomość nie została uzbrojona, ogrodzona, nie prowadzono żadnych robót przygotowawczych ani działań mających na celu jej przekształcenie lub komercjalizację. Zbycie nie będzie prowadzone w ramach zorganizowanej działalności marketingowej. Sprzedaż nie będzie ogłaszana w Internecie ani w mediach. Nie zostaną podjęte działania promocyjne, reklamowe ani sprzedażowe wykraczające poza zwykłe, okazjonalne działania osoby fizycznej. Nie przewiduje się zaangażowania pośredników, agencji nieruchomości ani biur obrotu.
Pana wątpliwości w sprawie dotyczą wskazania, czy planowana sprzedaż Udziału 25 % w nieruchomościach gruntowych położonych w (...), nabytego jako majątek prywatny, poza działalnością gospodarczą, będzie stanowiła czynność zbycia majątku prywatnego, niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT).
Uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.
Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Pan podjął/podejmie w odniesieniu do planowanej sprzedaży działek.
Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE prowadzi do wniosku, że dostawa Udziału 25% nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z ta transakcją uznać Pana za podatnika tego podatku.
Skala Pana zaangażowania, w odniesieniu do sprzedaży Udziału w nieruchomościach gruntowych nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży ww. nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Pana opisanego Udziału w wypełni przesłanki działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
Ponadto z treści wniosku wynika, że posiadany Udział w nieruchomościach był i jest udostępniany przez Pana osobie trzeciej na podstawie umowy o charakterze użyczenia. W zamian za korzystanie z Udziału dla prowadzenia działalności rolniczej, osoba trzecia sprawowała i sprawuje pieczę nad nieruchomością.
Odnosząc się do powyższego należy wskazać, że umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną, zgodnie bowiem z art. 710 ustawy Kodeks cywilny:
Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Istotnymi cechami takiej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność.
Biorąc pod uwagę ww. definicję z Kodeksu cywilnego, w przedmiotowej sprawie Udział w działkach były przedmiotem nieodpłatnego udostępnienia (użyczenia), które nie zostało dokonane dla celów zarobkowych.
W związku z powyższym, nieodpłatne użyczenie przez Pana Udziału w nieruchomościach nie stanowiło i nie stanowi działalności gospodarczej.
Ponadto planowana sprzedaż Udziałów (25%), jak wynika z opisu sprawy, nie będzie poprzedzona uzbrojeniem terenu, podziałami geodezyjnymi ani innymi inwestycjami zwiększającymi wartość gruntu, nie będzie prowadzona w ramach zorganizowanej działalności marketingowej, nie zamierza Pan prowadzić kampanii ogłoszeniowej, korzystać z biur nieruchomości itp.; ewentualne rozmowy będą miały charakter incydentalny, między współwłaścicielami. Zbycie Udziału ma służyć uporządkowaniu spraw majątkowych i uniknięcia problemów spadkowych w przyszłości, braku zamiaru uczestniczenia w potencjalnych przedsięwzięciach deweloperskich dotyczących (...) , potrzebę zapewnienia sobie środków finansowych na leczenie i zabezpieczenie na dalsze lata życia z uwagi na Pana podeszły wiek (75 lat) i poważne problemy zdrowotne. Planowana sprzedaż ma być jednorazowa.
Stwierdzić zatem należy, że w tym konkretnym przypadku od nabycia darowizną w 2014 r. Udziału (25%) w nieruchomościach gruntowych, nie podjął i nie zamierza Pan podjąć aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do profesjonalnych handlowców. Brak jest w sprawie przesłanek do uznania, że mamy tu do czynienia z działalnością o charakterze zawodowym, stałym i zorganizowanym. Nie zachowuje się Pan w żadnej mierze jak przedsiębiorca handlujący nieruchomościami, który swoimi działaniami zmierza do uzyskania jak najkorzystniejszej ceny i maksymalizacji zysku.
W konsekwencji, dokonując sprzedaży posiadanego Udziału (25%) w nieruchomościach gruntowych nie będzie Pan działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym sprzedaż Udziału w ww. działkach nie będzie czynnością objętą dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy.
Pana stanowisko, zgodnie z którym sprzedaż Udziału (25 %) w nieruchomościach powinna być traktowana jako realizacja prawa własności w ramach majątku prywatnego i nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pan nie będzie działał z tytułu tej sprzedaży jak podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Przedmiotowa interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Pana, a nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
