Łączenie spółek w księgach rachunkowych

Łączenie spółek w księgach rachunkowych

Edward Karwowski – Prezes Zarządu PERFECTUM-AUDIT Spółka z o.o.

Łączenie spółek rodzi konieczność odnotowania skutków finansowych w księgach rachunkowych. Ujęcie w księgach fuzji spółek utrudnia brak regulacji w tym zakresie. Z dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o rachunkowości – 1 stycznia 2002 r. – sytuacja zmieni się.

Z dniem 1 stycznia 2001 r. sprecyzowano zasady i sposoby połączeń spółek kapitałowych i osobowych w dwóch ustawach: ustawie z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037) oraz ustawie z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591 z późn.zm.) gruntownie znowelizowanej ustawą o zmianie przedmiotowej ustawy z 9 listopada 2000 r. (Dz.U. Nr 113, poz. 1186).

O ile pierwsza ustawa – Kodeks spółek handlowych – ustala zasady i warunki połączeń, o tyle druga ustawa – o rachunkowości – określa sposób przeprowadzenia połączeń i ujęcia ich skutków finansowych w księgach rachunkowych oraz wykazania w sprawozdaniach finansowych.

Należy zaznaczyć, że opisane regulacje wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.

Postanowienia wynikające z rozdziału 4a ustawy o rachunkowości mają wskazać sposób ujęcia operacji związanych z połączeniami spółek w księgach rachunkowych oraz wykazania ich rezultatu w sprawozdaniu finansowym.

Skutki finansowe połączenia się spółek prawa handlowego wg powyższych postanowień rozlicza się i ujmuje w księgach rachunkowych spółki przejmującej lub nowo zawiązanej na dzień połączenia. Przez dzień połączenia należy rozumieć dzień wpisania połączenia spółek do rejestru właściwego wg siedziby spółki przejmującej lub nowo zawiązanej. Ustawa zakłada inną formę rozliczeń, gdy połączenie następuje wskutek kilku następujących po sobie transakcji, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.

W rozliczeniach połączeń postanowienia ustawy o rachunkowości wyróżniają dwie metody rozliczeń występujących przy dwóch różnych metodach połączeń: